Վիքիպեդիա

Նոբելյան մրցանակակիրների ցանկ

Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ

Նոբելյան մրցանակները (շվեդ.՝ Nobelpriset, նորվ.՝ Nobelprisen), ամենամյա մրցանակներ են, որ շնորհվում են Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիայի, Շվեդիայի ակադեմիայի, Կարոլինսկայի ինստիտուտի և Նորվեգիայի Նոբելյան կոմիտեի կողմից այն անհատներին և կազմակերպություններին, ովքեր ակնառու ներդրում ունեն քիմիայի, ֆիզիկայի, գրականության, խաղաղության և ֆիզիոլոգիայի կամ բժշկության ոլորտում[1]։ Դրանք ստեղծվել են Ալֆրեդ Նոբելի 1895 թվականի կտակով, որը թելադրում է, որ մրցանակները պետք է տնօրինի Նոբելյան հիմնադրամը։ Լրացուցիչ մրցանակ՝ ի հիշատակ Ալֆրեդ Նոբելի, սահմանվել է 1968 թվականին Sveriges Riksbank-ի (Շվեդիայի կենտրոնական բանկ) կողմից՝ տնտեսագիտության ոլորտում նշանակալի ավանդի համար։ Յուրաքանչյուր մրցանակակիր՝ Նոբելյան կամ դափնեկիր, ստանում է ոսկե մեդալ, դիպլոմ և գումար, որը ամեն տարի որոշում է Նոբելյան հիմնադրամը Նոբելյան մրցանակները։.[2]

Նոբելյան մրցանակակիրները ստանում են ոսկե մեդալ, դիպլոմ և 11 միլիոն շվեդական կրոն (2023 թվականի դրությամբ) (մոտ 1,0 միլիոն դոլար, 0,95 միլիոն եվրո)
2012 թվականի Նոբելյան դափնեկիրներ Էլվին Ռոթը, Բրայան Կոբիլկան, Ռոբերտ Լեֆկովիցը, Դեյվիդ Ուայնլենդը և Սերժ Հարոշը մրցանակաբաշխության արարողության ժամանակ

Մրցանակ խմբագրել

Յուրաքանչյուր մրցանակ շնորհվում է առանձին հանձնաժողովի կողմից։ Ֆիզիկայի, քիմիայի և տնտեսագիտության ոլորտի մրցանակները շնորհում է Շվեդիայի գիտությունների թագավորական ակադեմիան, ֆիզիոլոգիայի կամ բժշկության մրցանակները շնորհում է Կարոլինսկայի ինստիտուտը. իսկ Խաղաղության մրցանակը շնորհում է Նորվեգիայի Նոբելյան կոմիտեն[3]։ Մրցանակակիրը ստանում է մեդալ, դիպլոմ և դրամական պարգև, որը տարիների ընթացքում տատանվել է[2]։ 1901 թվականին առաջին Նոբելյան մրցանակակիրներին տրվել է 150,782 շվեդական կրոն, որը համարժեք է 8,402,670-ի 2017 թվականի դեկտեմբերին։ 2017 թվականին դափնեկիրներին շնորհվել է 9,000,000 շվեդական կրոն[4]։ Մրցանակները հանձնվում են Ստոկհոլմում ամենամյա հանդիսավոր արարողության ընթացքում, դեկտեմբերի 10-ին՝ Նոբելի մահվան տարելիցին[5]։

Այն տարիներին, երբ Նոբելյան մրցանակ չի շնորհվել, արտաքին իրադարձությունների կամ առաջադրումների բացակայության պատճառով, մրցանակի գումարը վերադարձվում է մրցանակներին համապատասխան հիմնադրամներին[6]։ Նոբելյան մրցանակ չի շնորհվել 1940-1942 թվականներին՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի բռնկման պատճառով[7]։

Դափնեկիրներ խմբագրել

1901-2017 թվերի ընթացքում 585 անգամ Նոբելյան մրցանակներ և Տնտեսական գիտությունների Նոբելյան հուշամրցանակներ են շնորհվել 923 անհատների և կազմակերպությունների։ Ընդհանուր առմամբ 892 անհատ՝ (844 տղամարդ, 48 կին, ոմանք ավելի քան մեկ անգամ) և 24 կազմակերպություն են արժանացել Նոբելյան մրցանակի[8]։ Նոբելյան մրցանակի վեց դափնեկիրների կառավարություններ թույլ չեն տվել ընդունել Նոբելյան մրցանակը։ Ադոլֆ Հիտլերն չորս գերմանացիների՝ Ռիչարդ Կունին (Քիմիա, 1938), Ադոլֆ Բուտենանդտին (Քիմիա, 1939), Գերհարդ Դոմագքին (Ֆիզիոլոգիա կամ բժշկություն, 1939) և Կարլ ֆոն Օսիեցկուն (Խաղաղություն, 1936) արգելել է ստանալ մրցանակը։ Չինաստանի կառավարությունն արգելեց Լյու Սյաոբոյին ընդունել Խաղաղության Նոբելյան մրցանակը,(2010)[9] իսկ Խորհրդային Միության կառավարությունը Բորիս Պաստեռնակին ստիպեց հրաժարվել մրցանակից (Գրականություն, 1958)։ Լյու Սյաոբոն, Կարլ ֆոն Օսյեցկին և Աուն Սան Սու Չժին Նոբելյան մրցանակի են արժանացել բանտում[10]։ Երկու դափնեկիրներ՝ Ժան-Պոլ Սարտրը (Գրականություն, 1964) և Lê Ðức Thọ (Խաղաղություն, 1973), հրաժարվեցին մրցանակից. Սարտրը հրաժարվել էր բոլոր պաշտոնական պարգևներից, իսկ Թհը՝ Վիետնամի իրավիճակի պատճառով։

Յոթ դափնեկիրներ արժանացել են մեկից ավելի անգամ, որոնցից Կարմիր Խաչի Միջազգային Կոմիտեն՝ Խաղաղության Նոբելյան մրցանակը՝ երեք անգամ, ավելի շատ, քան մյուսները[11]։ ՄԱԿ ՓԳՀ-ն երկու անգամ արժանացել է Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի։ Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ երկու անգամ շնորհվել է Ջոն Բարդինին, քիմիայի Նոբելյան մրցանակը՝ Ֆրեդերիկ Սանգերին և Կարլ Բարրի Շարփլեսին։ Երկու դափնեկիրներ արժանացել են երկու անգամ, բայց ոչ միևնույն ոլորտում՝ Մարի Կյուրին (Ֆիզիկա և քիմիա) և Լինուս Փոլինգը (Քիմիա և խաղաղություն)։ Նոբելյան 892 դափնեկիրներից 48-ը կանայք են. Նոբելյան մրցանակ ստացած առաջին կինը Մարի Կյուրին էր, ով 1903 թվականին Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ ստացավ[12]։ Նա նաև առաջինն էր (տղամարդ կամ կին), ով երկու Նոբելյան մրցանակի է արժանացել, երկրորդ մրցանակը քիմիայի Նոբելյան մրցանակը, նա ստացել է 1911 թվականին[11]։

Դափնեկիրների ցանկը խմբագրել

Year Ֆիզիկա Քիմիա Ֆիզիոլոգիա
կամ Բժշկություն 		Գրականություն Խաղաղություն Տնտեսագիտություն
(Շվեդիայի Կենտրոնական բանկի մրցանակը)[13][Ն 1]
1901 Ռենտգեն, ՎիլհելմՎիլհելմ Ռենտգեն Հոֆֆ, Յակոբ Հենդրիկ վանտՅակոբ Հենդրիկ վանտ Հոֆֆ ֆոն Բերինգ, Էմիլ ԱդոլֆԷմիլ Ադոլֆ ֆոն Բերինգ Պրյուդոմ, Ռենե Ֆրանսուա ԱրմանՌենե Ֆրանսուա Արման Պրյուդոմ Դյունան, ԱնրիԱնրի Դյունան;
Պասի, ՖրեդերիկՖրեդերիկ Պասի 		—
1902 Լորենց, ՀենդրիկՀենդրիկ Լորենց;
Զեեման, ՊիտերՊիտեր Զեեման 		Ֆիշեր, Հերման ԷմիլՀերման Էմիլ Ֆիշեր Ռոս, ՌոնալդՌոնալդ Ռոս Մոմզեն, ԹեոդորԹեոդոր Մոմզեն Դյուկոմուն, ԷլիԷլի Դյուկոմուն;
Գոբաթ, Չարլզ ԱլբերտՉարլզ Ալբերտ Գոբաթ
1903 Բեքերել, ՀենրիՀենրի Բեքերել;
Կյուրի, ՊիեռՊիեռ Կյուրի;
Կյուրի, ՄարիՄարի Կյուրի 		Արենիուս, ՍվանտեՍվանտե Արենիուս Ֆինզեն, ՆիլսՆիլս Ֆինզեն Բյոռնսոն, ԲյոռնստեռնեԲյոռնստեռնե Բյոռնսոն Կրեմեր, ՌանդաlՌանդաl Կրեմեր
1904 Ռելեյ, ՋոնՋոն Ռելեյ Ռամզայ, ՈւիլյամՈւիլյամ Ռամզայ Պավլով, ԻվանԻվան Պավլով Միստրալ, ՖրեդերիկՖրեդերիկ Միստրալ;
Էչեգարայ, ՋոսեՋոսե Էչեգարայ 		Միջազգային իրավունքի ինստիտուտ
1905 Լենարդ, ՖիլիպՖիլիպ Լենարդ Բայեր, ԱդոլֆԱդոլֆ Բայեր Կոխ, ՌոբերտՌոբերտ Կոխ Սենկևիչ, ՀենրիկՀենրիկ Սենկևիչ Զուտներ, Բերտա ֆոնԲերտա ֆոն Զուտներ
1906 Թոմսոն, Ջոզեֆ ՋոնՋոզեֆ Ջոն Թոմսոն Մուասան, ՀենրիՀենրի Մուասան Գոլջի, ԿամիլոԿամիլո Գոլջի;
Ռամոն ի Կախալ, ՍանտյագոՍանտյագո Ռամոն ի Կախալ 		Կարդուչչի, ՋոզուեՋոզուե Կարդուչչի Ռուզվելտ, ԹեոդորԹեոդոր Ռուզվելտ
1907 Մայքելսոն, ԱլբերտԱլբերտ Մայքելսոն Բուչներ, ԷդուարդԷդուարդ Բուչներ Լավերան, Շառլ Լուի ԱլֆոնսՇառլ Լուի Ալֆոնս Լավերան Քիփլինգ, ՌեդյարդՌեդյարդ Քիփլինգ Մոնետա, Էռնեստո ԹեոդորոԷռնեստո Թեոդորո Մոնետա;
Ռենո(իրավաբան), ԼուիԼուի Ռենո(իրավաբան)
1908 Լիպման, ԳաբրիելԳաբրիել Լիպման Ռեզերֆորդ, ԷռնեստԷռնեստ Ռեզերֆորդ Մեչնիկով, ԻլյաԻլյա Մեչնիկով;
Էռլիխ, ՊաուլՊաուլ Էռլիխ 		Էյքեն, Ռուդոլֆ ՔրիստոֆՌուդոլֆ Քրիստոֆ Էյքեն Առնոլդսոն, Կլաս ՊոնտուսԿլաս Պոնտուս Առնոլդսոն;
Բայեր, ՖրեդրիկՖրեդրիկ Բայեր
1909 Բրաուն, ՖերդինանդՖերդինանդ Բրաուն;
Մարկոնի, ԳուլիելմոԳուլիելմո Մարկոնի 		Օստվալդ, ՎիլհելմՎիլհելմ Օստվալդ Կոչեր, ԹեոդորԹեոդոր Կոչեր Լագերլյոֆ, ՍելմաՍելմա Լագերլյոֆ Բիրներտ, ՕգյուստՕգյուստ Բիրներտ;
Պոլ Անրի Բենջամին դ'Էստուրնել դե Կոնստան
1910 վան դեր Վալս, Յոհանես ԴիդերիկՅոհանես Դիդերիկ վան դեր Վալս Վալլախ, ՕտտոՕտտո Վալլախ Կոսել, ԱլբրեխտԱլբրեխտ Կոսել Հեյզե, ՊաուլՊաուլ Հեյզե Խաղաղության միջազգային բյուրո
1911 Վին, ՎիլհելմՎիլհելմ Վին Կյուրի, ՄարիՄարի Կյուրի Գուլստրենդ, ԱլվարԱլվար Գուլստրենդ Մետերլինկ, ՄորիսՄորիս Մետերլինկ Ասեր, ԹոբիասԹոբիաս Ասեր;
Ֆրիդ, Ալֆրեդ ՀերմանԱլֆրեդ Հերման Ֆրիդ
1912 Դալեն, ՆիլսՆիլս Դալեն Գրինյար, ՖրանսուաՖրանսուա Գրինյար;
Սաբատիեր, ՊոլՊոլ Սաբատիեր 		Կարել, ԱլեքսիսԱլեքսիս Կարել Հաուպտման, ԳերհարդԳերհարդ Հաուպտման Ռութ, ԷլիուԷլիու Ռութ
1913 Օնես, Հեյկե ԿամերլինգՀեյկե Կամերլինգ Օնես Վեռներ, ԱլֆրեդԱլֆրեդ Վեռներ Ռիչետ, ՉարլզՉարլզ Ռիչետ Թագոր, ՌաբինդրանաթՌաբինդրանաթ Թագոր Լա Ֆոնտեն, ԱնրիԱնրի Լա Ֆոնտեն
1914 Լաուե, ՄաքսՄաքս Լաուե Ռիչարդս, Թեոդոր ՈւիլյամԹեոդոր Ուիլյամ Ռիչարդս Բարանի, ՌոբերտՌոբերտ Բարանի Ոչ ոք Ոչ ոք
1915 Բրեգ, Ուիլյամ ՀենրիՈւիլյամ Հենրի Բրեգ;
Բրեգ, Ուիլյամ ԼորենսՈւիլյամ Լորենս Բրեգ 		Վիլշտետեր, ՌիխարդՌիխարդ Վիլշտետեր Ոչ ոք Ռոլան, ՌոմենՌոմեն Ռոլան Ոչ ոք
1916 Ոչ ոք Ոչ ոք Ոչ ոք Հեյդենստամ, Վերներ ֆոնՎերներ ֆոն Հեյդենստամ Ոչ ոք
1917 Բարկլա, Չարլզ ԳլովերՉարլզ Գլովեր Բարկլա Ոչ ոք Ոչ ոք Գյելլերուպ, ԿարլԿարլ Գյելլերուպ;
Պոնթոպիդան, ՀենրիկՀենրիկ Պոնթոպիդան 		Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտե
1918 Պլանկ, ՄաքսՄաքս Պլանկ Հաբեր, ՖրիցՖրից Հաբեր Ոչ ոք Ոչ ոք Ոչ ոք
1919 Շտարկ, ՅոհանեսՅոհանես Շտարկ Ոչ ոք Բորդե, ԺյուլԺյուլ Բորդե Շպիտելեր, ԿարլԿարլ Շպիտելեր Վիլսոն, ՎուդրոՎուդրո Վիլսոն
1920 Գիյոմ, Շառլ ԷդուարՇառլ Էդուար Գիյոմ Նեռնստ, Վալտեր Ֆրիդրիխ ՀերմանՎալտեր Ֆրիդրիխ Հերման Նեռնստ Կրող, ՕգյուստՕգյուստ Կրող Համսուն, ԿնուտԿնուտ Համսուն Բուրժուա, ԼեոնԼեոն Բուրժուա
1921 Այնշտայն, ԱլբերտԱլբերտ Այնշտայն Սոդդի, ՖրեդերիկՖրեդերիկ Սոդդի Ոչ ոք Ֆրանս, ԱնատոլԱնատոլ Ֆրանս Բրանտինգ, ԿարլԿարլ Բրանտինգ;
Լանգե, Քրիստիան ԼոուսՔրիստիան Լոուս Լանգե
1922 Բոր, ՆիլսՆիլս Բոր Աստոն, Ֆրենսիս ՈւիլյամՖրենսիս Ուիլյամ Աստոն Հիլ, ԱրչիբալդԱրչիբալդ Հիլ;
Մեյերհոֆ, Օտտո ՖրիցՕտտո Ֆրից Մեյերհոֆ 		Բենավենտե, ԽասինտոԽասինտո Բենավենտե Նանսեն, ՖրիտյոֆՖրիտյոֆ Նանսեն
1923 Միլիկեն, ՌոբերտՌոբերտ Միլիկեն Պրեգլ, ՖրիցՖրից Պրեգլ Բանտինգ, ՖրեդերիկՖրեդերիկ Բանտինգ;
Մակլեոդ, ՋոնՋոն Մակլեոդ 		Եյթս, Ուիլյամ ԲաթլերՈւիլյամ Բաթլեր Եյթս Ոչ ոք
1924 Սիգբան, ԿարլԿարլ Սիգբան Ոչ ոք Էյնթհովեն, ՎիլլեմՎիլլեմ Էյնթհովեն Ռայմոնտ, Վլադիսլավ ՍտանիսլավՎլադիսլավ Ստանիսլավ Ռայմոնտ Ոչ ոք
1925 Ֆրանկ, ՋեյմսՋեյմս Ֆրանկ;
Հերց, ԳուստավԳուստավ Հերց 		Զիգմոնդի, Ռիչարդ ԱդոլֆՌիչարդ Ադոլֆ Զիգմոնդի Ոչ ոք Շոու, Ջորջ ԲեռնարդՋորջ Բեռնարդ Շոու Չեմբեռլեն, ՕսթինՕսթին Չեմբեռլեն;
Դեյուս, ՉարլզՉարլզ Դեյուս
1926 Պերրեն, Ժան ԲատիստԺան Բատիստ Պերրեն Սվեդբերգ, ԹեոդորԹեոդոր Սվեդբերգ Ֆիբիգեր, ՅոհաննեսՅոհաննես Ֆիբիգեր Դելեդա, ԳրացիաԳրացիա Դելեդա Բրիան, ԱրիստիդԱրիստիդ Բրիան;
Շտրեսեման, ԳուստավԳուստավ Շտրեսեման
1927 Քոմփթոն, ԱրթուրԱրթուր Քոմփթոն;
Վիլսոն, Չառլզ Թոմսոն ՌիսՉառլզ Թոմսոն Ռիս Վիլսոն 		Վիլանդ, ՀայնրիխՀայնրիխ Վիլանդ Վագներ-Յաուրեգ, ՅուլիուսՅուլիուս Վագներ-Յաուրեգ Բերգսոն, ԱնրիԱնրի Բերգսոն Բյուիսոն, ՖերդինանդՖերդինանդ Բյուիսոն;
Քվիդե, ԼյուդվիգԼյուդվիգ Քվիդե
1928 Ռիչարդսոն, Օուեն ՈւիլանսՕուեն Ուիլանս Ռիչարդսոն Վինդաուս, ԱդոլֆԱդոլֆ Վինդաուս Նիկոլ, ՉարլզՉարլզ Նիկոլ Ունսեթ, ՍիգրիդՍիգրիդ Ունսեթ Ոչ ոք
1929 Բրոյլ, Լուի դըԼուի դը Բրոյլ Հարդեն, ԱրթուրԱրթուր Հարդեն;
ֆոն Էյլեր-Չելպին, ՀանսՀանս ֆոն Էյլեր-Չելպին 		Էյքման, ՔրիստիանՔրիստիան Էյքման;
Հոպկինս, Ֆրեդերիկ ԳոուլենդՖրեդերիկ Գոուլենդ Հոպկինս 		Ման, ԹոմասԹոմաս Ման Քելոգ, ՖրանկՖրանկ Քելոգ
1930 Ռաման, Չանդրասեկհարա ՎենկատաՉանդրասեկհարա Վենկատա Ռաման Ֆիշեր, ՀանսՀանս Ֆիշեր Լանդշտայներ, ԿարլԿարլ Լանդշտայներ Լյուիս, ՍինքլերՍինքլեր Լյուիս Սյոդերբլոմ, ՆաթանՆաթան Սյոդերբլոմ
1931 Ոչ ոք Բոշ, ԿարլԿարլ Բոշ;
Բերգիուս, ՖրիդրիխՖրիդրիխ Բերգիուս 		Վարբուրգ, Օտտո ՀենրիխՕտտո Հենրիխ Վարբուրգ Կարլֆելդտ, ԷրիկԷրիկ Կարլֆելդտ Ադամս, ՋեյնՋեյն Ադամս;
Բաթլեր, Նիկոլաս ՄյուրեյՆիկոլաս Մյուրեյ Բաթլեր
1932 Հայզենբերգ, ՎերներՎերներ Հայզենբերգ Լանգմյուիր, ԻրվինգԻրվինգ Լանգմյուիր Շերինգթոն, Չարլզ ՍկոտՉարլզ Սկոտ Շերինգթոն;
Էդրիան, Էդգար ԴուգլասԷդգար Դուգլաս Էդրիան 		Գոլսուորսի, ՋոնՋոն Գոլսուորսի Ոչ ոք
1933 Շրյոդինգեր, ԷրվինԷրվին Շրյոդինգեր;
Դիրակ, ՊոլՊոլ Դիրակ 		Ոչ ոք Մորգան, ԹոմասԹոմաս Մորգան Բունին, ԻվանԻվան Բունին Էնջել, ՆորմանՆորման Էնջել
1934 Ոչ ոք Յուրի, Հարոլդ ԿլեյտոնՀարոլդ Կլեյտոն Յուրի Ուիպլ, ՋորջՋորջ Ուիպլ;
Մայնոտ, ՋորջՋորջ Մայնոտ;
Մերֆի, ՈւիլյամՈւիլյամ Մերֆի 		Պիրանդելլո, ԼուիջիԼուիջի Պիրանդելլո Հենդերսոն, ԱրթուրԱրթուր Հենդերսոն
1935 Չադվիկ, ՋեյմսՋեյմս Չադվիկ Ժոլիո-Կյուրի, ՖրեդերիկՖրեդերիկ Ժոլիո-Կյուրի;
Կյուրի, ԻրենԻրեն Կյուրի 		Շպեման, ՀանսՀանս Շպեման Ոչ ոք Ֆոն Օսիեցկի, ԿարլԿարլ Ֆոն Օսիեցկի
1936 Հեսս, ՎիկտորՎիկտոր Հեսս;
Անդերսոն, ԿառլԿառլ Անդերսոն 		Դեբայ, ՊետերՊետեր Դեբայ Դեյլ, Հենրի ՀալլետՀենրի Հալլետ Դեյլ;
Լևի, ՕտտոՕտտո Լևի 		Օ'Նիլ, ՅուջինՅուջին Օ'Նիլ Լամաս, Կառլոս ՍավեդրաԿառլոս Սավեդրա Լամաս
1937 Դևիսոն, ՔլինտոնՔլինտոն Դևիսոն;
Թոմսոն, Ջորջ ՓաջեթՋորջ Փաջեթ Թոմսոն 		Հևորթ, Ուոլտեր ՆորմանՈւոլտեր Նորման Հևորթ;
Կարեր, ՓոլՓոլ Կարեր 		Սենթ-Գեորգի, ԱլբերտԱլբերտ Սենթ-Գեորգի Գար, Ռոժե Մարտեն դյուՌոժե Մարտեն դյու Գար Սեսիլ, ՌոբերտՌոբերտ Սեսիլ
1938 Ֆերմի, ԷնրիկոԷնրիկո Ֆերմի Կուն, ՌիչարդՌիչարդ Կուն[Ն 2] Հեյմանս, ԿոռնեյԿոռնեյ Հեյմանս Բակ, ՊեռլՊեռլ Բակ Նանսենի փախստականների միջազգային գրասենյակ
1939 Լոուրենս, ԷռնեստԷռնեստ Լոուրենս Բուտենանդտ, ԱդոլֆԱդոլֆ Բուտենանդտ;[Ն 2]
Ռուժիչկա, ԼեոպոլդԼեոպոլդ Ռուժիչկա 		Դոմագկ, ԳերհարդԳերհարդ Դոմագկ[Ն 2] Սիլանպյա, Ֆրանս ԷմիլՖրանս Էմիլ Սիլանպյա Ոչ ոք
1940 Չեղարկվել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի պատճառով
1941
1942
1943 Շտեռն, ՕտտոՕտտո Շտեռն Հևեշի, ԴյորդԴյորդ Հևեշի Դամ, ՀենրիկՀենրիկ Դամ;
Դոյզի, ԷդվարդԷդվարդ Դոյզի 		Ոչ ոք Ոչ ոք
1944 Ռաբի, Իսիդոր ԱյզեկԻսիդոր Այզեկ Ռաբի Հան, ՕտտոՕտտո Հան Էրլանգեր, ՋոզեֆՋոզեֆ Էրլանգեր;
Գասեր, Հերբերտ ՍպենսերՀերբերտ Սպենսեր Գասեր 		Ենսեն, ՅոհանեսՅոհանես Ենսեն Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտե
1945 Պաուլի, ՎոլֆգանգՎոլֆգանգ Պաուլի Վիրտանեն, Արտուրի ԻլմարիԱրտուրի Իլմարի Վիրտանեն Ֆլեմինգ, ԱլեքսանդրԱլեքսանդր Ֆլեմինգ;
Չեյն, ԷռնստԷռնստ Չեյն;
Ֆլորի, Հոուարդ ՈւոլտերՀոուարդ Ուոլտեր Ֆլորի 		Միստրալ, ԳաբրիելաԳաբրիելա Միստրալ Հալ, ԿորդելԿորդել Հալ
1946 Բրիջմեն, Պերսի ՈւիլյամսՊերսի Ուիլյամս Բրիջմեն Սամներ, Ջեյմս ԲեթչելլերՋեյմս Բեթչելլեր Սամներ;
Նորթրոփ, Ջոն ՀոուարդՋոն Հոուարդ Նորթրոփ;
Ստենդլի, Ուենդել ՄերեդիտՈւենդել Մերեդիտ Ստենդլի 		Մյուլլեր, Հերման ՋոզեֆՀերման Ջոզեֆ Մյուլլեր Հեսսե, ՀերմանՀերման Հեսսե Բոլչ, Էմիլի ԳրինԷմիլի Գրին Բոլչ;
Մոտտ, ՋոնՋոն Մոտտ
1947 Էփլթոն, Էդուարդ ՎիկտորԷդուարդ Վիկտոր Էփլթոն Ռոբինսոն, ՌոբերտՌոբերտ Ռոբինսոն Կորի, Կարլ ՖերդինանդԿարլ Ֆերդինանդ Կորի;
Կորի, ԳերթիԳերթի Կորի;
Ուսայ, ԲերնարդոԲերնարդո Ուսայ 		Ժիդ, ԱնդրեԱնդրե Ժիդ Ընկերների սպասարկման խորհուրդ;
Ամերիկացի ընկերների սպասարկման կոմիտե
1948 Բլեկետ, ՊատրիկՊատրիկ Բլեկետ Տիսելիուս, ԱռնեԱռնե Տիսելիուս Մյուլլեր, Պոլ ՀերմանՊոլ Հերման Մյուլլեր Էլիոթ, Թոմաս ՍթեռնսԹոմաս Սթեռնս Էլիոթ Ոչ ոք[Ն 3]
1949 Յուկավա, ՀիդեկիՀիդեկի Յուկավա Ջաուկ, ՈւիլյամՈւիլյամ Ջաուկ Հեսս, Վալտեր ՌուդոլֆՎալտեր Ռուդոլֆ Հեսս;
Մոնիզ, Անտոնիո ԷգասԱնտոնիո Էգաս Մոնիզ 		Ֆոլքներ, ՈւիլյամՈւիլյամ Ֆոլքներ Բոյդ Օր, ՋոնՋոն Բոյդ Օր
1950 Փաուել, ՍեսիլՍեսիլ Փաուել Դիլս, ՕտտոՕտտո Դիլս;
Ալդեր, ԿուրտԿուրտ Ալդեր 		Հենչ, Ֆիլիպ ՇոուալտերՖիլիպ Շոուալտեր Հենչ;
Քենդաll, Էդվարդ ԿալվինԷդվարդ Կալվին Քենդաll;
Ռայխշտեյն, ԹադեուսԹադեուս Ռայխշտեյն 		Ռասել, ԲերտրանԲերտրան Ռասել Բանչ, ՌալֆՌալֆ Բանչ
1951 Կոկրոֆտ, ՋոնՋոն Կոկրոֆտ;
Ուոլտոն, ԷռնեստԷռնեստ Ուոլտոն 		ՄաքՄիլան, ԷդվինԷդվին ՄաքՄիլան;
Սիբորգ, ԳլենԳլեն Սիբորգ 		Թեյլr, ՄաքսՄաքս Թեյլr Լագերքվիստ, ՊերՊեր Լագերքվիստ Ժուհա, ԼեոնԼեոն Ժուհա
1952 Բլոխ, ՖելիքսՖելիքս Բլոխ;
Փարսել, Էռնեստ ՄիլսԷռնեստ Միլս Փարսել 		Մարտին, Արչեր Ջոն ՊորտերԱրչեր Ջոն Պորտեր Մարտին;
Սինգ, Ռիչարդ Լորենս ՄիլինգթոնՌիչարդ Լորենս Միլինգթոն Սինգ 		Վակսման, ՍելմանՍելման Վակսման Մորիակ, ՖրանսուաՖրանսուա Մորիակ Շվայցեր, ԱլբերտԱլբերտ Շվայցեր
1953 Ցերնիկե, ՖրիցՖրից Ցերնիկե Շտաուդինգեր, ՀերմանՀերման Շտաուդինգեր Կրեբս, Հանս ԱդոլֆՀանս Ադոլֆ Կրեբս;
Լիպման, Ֆրից ԱլբերտՖրից Ալբերտ Լիպման 		Չերչիլ, ՈւինսթոնՈւինսթոն Չերչիլ Մարշալ, ՋորջՋորջ Մարշալ
1954 Բոռն, ՄաքսՄաքս Բոռն;
Բոթե, ՎալտերՎալտեր Բոթե 		Փոլինգ, ԼայնուսԼայնուս Փոլինգ Էնդերս, Ջոն ՖրանկլինՋոն Ֆրանկլին Էնդերս;
Ռոբինս, Ֆրեդերիկ ՉեփմենՖրեդերիկ Չեփմեն Ռոբինս;
Վելլեր, Թոմաս ՀեքլԹոմաս Հեքլ Վելլեր 		Հեմինգուեյ, ԷռնեստԷռնեստ Հեմինգուեյ ՄԱԿ-ի փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատար
1955 Լեմբ, ՈւիլլիսՈւիլլիս Լեմբ;
Կաշ, ՊոլիկարպՊոլիկարպ Կաշ 		գյու Վինյու, ՎինսենթՎինսենթ գյու Վինյու Թեորել, ՀյուգոՀյուգո Թեորել Լաքսնես, ՀալդորՀալդոր Լաքսնես Ոչ ոք
1956 Բարդին, ՋոնՋոն Բարդին;
Բրատեյն, ՎոլտրՎոլտր Բրատեյն;
Շոքլի, ՈւիլյամՈւիլյամ Շոքլի 		Հինշելվուդ, Սիրիլ ՆորմանՍիրիլ Նորման Հինշելվուդ;
Սեմյոնով, ՆիկոլայՆիկոլայ Սեմյոնով 		Կուրնան, Անդրե ՖրեդերիկԱնդրե Ֆրեդերիկ Կուրնան;
Ֆորսման, ՎերներՎերներ Ֆորսման;
Ռիչարդս, ԴիկինսոնԴիկինսոն Ռիչարդս 		Խիմենես, Խուան ՌամոնԽուան Ռամոն Խիմենես Ոչ ոք
1957 Յանգ, ՉժեննինՉժեննին Յանգ;
Լի, Ցզուն ԴաոՑզուն Դաո Լի 		Լորդ Թոդ Բովետ, ԴանիելԴանիել Բովետ Կամյու, ԱլբերԱլբեր Կամյու Փիրսոն, ԼեսթերԼեսթեր Փիրսոն
1958 Չերենկով, ՊավելՊավել Չերենկով;
Ֆրանկ, ԻլյաԻլյա Ֆրանկ;
Տամմ, ԻգորԻգոր Տամմ 		Սանգեր, ՖրեդերիկՖրեդերիկ Սանգեր Բիդլ, ՋորջՋորջ Բիդլ;
Թաթում, ԷդվարդԷդվարդ Թաթում;
Լեդերբերգ, ՋոշուաՋոշուա Լեդերբերգ 		Պաստեռնակ, ԲորիսԲորիս Պաստեռնակ[Ն 4] Պիր, ԴոմինիկԴոմինիկ Պիր
1959 Սեգրե, ԷմիլիոԷմիլիո Սեգրե;
Չեմբեռլեն, ՕուենՕուեն Չեմբեռլեն 		Հեյրովսկի, ՅարոսլավՅարոսլավ Հեյրովսկի Կորնբերգ, ԱրթուրԱրթուր Կորնբերգ;
Օչոա, ՍեվերոՍեվերո Օչոա 		Քվազիմոդո, ՍալվատորեՍալվատորե Քվազիմոդո Նոել-Բեյքեր, PhilipPhilip Նոել-Բեյքեր
1960 Գլեզեր, Դոնալդ ԱրթուրԴոնալդ Արթուր Գլեզեր Լիբբի, ՈւիլլարդՈւիլլարդ Լիբբի Բուռնետ, ՄակֆարլեյնՄակֆարլեյն Բուռնետ;
Մեդավար, ՊիտերՊիտեր Մեդավար 		Պերս, Սեն-ԺոնՍեն-Ժոն Պերս Լուտուլի, ԱլբերտԱլբերտ Լուտուլի
1961 Հոֆստեդտեր, ՌոբերտՌոբերտ Հոֆստեդտեր;
Մյոսբաուեր, ՌուդոլֆՌուդոլֆ Մյոսբաուեր 		Քելվին, ՄելվինՄելվին Քելվին ֆոն Բեկեսի, ԳեորգԳեորգ ֆոն Բեկեսի Անդրիչ, ԻվոԻվո Անդրիչ Համարշոլդ, ԴագԴագ Համարշոլդ
1962 Լանդաու, ԼևԼև Լանդաու Պերուց, Մաքս ՖերդինանդՄաքս Ֆերդինանդ Պերուց;
Քենդրյու, ՋոնՋոն Քենդրյու 		Քրիք, ՖրենսիսՖրենսիս Քրիք;
Ուոթսոն, ՋեյմսՋեյմս Ուոթսոն;
Ուիլկինս, ՄորիսՄորիս Ուիլկինս 		Ստայնբեք, ՋոնՋոն Ստայնբեք Փոլինգ, ԼայնուսԼայնուս Փոլինգ
1963 Վիգներ, ՅուջինՅուջին Վիգներ;
Գյոպերտ-Մայեր, ՄարիաՄարիա Գյոպերտ-Մայեր;
Ենսեն, ՀանսՀանս Ենսեն 		Ցիգլեր, Կարլ ՎալդեմարԿարլ Վալդեմար Ցիգլեր;
Նատա, ՋուլիոՋուլիո Նատա 		Eccles, JohnJohn Eccles;
Հոջկին, Ալան ԼլոյդԱլան Լլոյդ Հոջկին;
Հաքսլի, Էնդրյու ՖիլդինգԷնդրյու Ֆիլդինգ Հաքսլի 		Սեֆերիս, ՅորգոսՅորգոս Սեֆերիս Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտե;
Կարմիր խաչի ընկերությունների լիգա
1964 Թաունս, Չարլզ ՀարդՉարլզ Հարդ Թաունս;
Բասով, ՆիկոլայՆիկոլայ Բասով;
Պրոխորով, ԱլեքսանդրԱլեքսանդր Պրոխորով 		Կրոուֆուտ-Հոջքին, ԴորոտիԴորոտի Կրոուֆուտ-Հոջքին Բլոխ, Կոնրադ ԷմիլԿոնրադ Էմիլ Բլոխ;
Լինեն, ՖեոդորՖեոդոր Լինեն 		Սարտր, Ժան ՊոլԺան Պոլ Սարտր[Ն 5] Քինգ, Մարտին ԼյութերՄարտին Լյութեր Քինգ
1965 Տոմոնագա, ՍինյիտիրոՍինյիտիրո Տոմոնագա;
Շվինգեր, ՅուլիանՅուլիան Շվինգեր;
Ֆեյնման, ՌիչարդՌիչարդ Ֆեյնման 		Վուդվորդ, Ռոբերտ ԲըրնսՌոբերտ Բըրնս Վուդվորդ Jacob, FrançoisFrançois Jacob;
Լվոֆ, Անդրե ՄիշելԱնդրե Միշել Լվոֆ;
Մոնոդ, ԺակԺակ Մոնոդ 		Շոլոխով, ՄիխայիլՄիխայիլ Շոլոխով ՄԱԿ-ի Միջազգային մանկական շտապ օգնության հիմնադրամ
1966 Կաստլեր, ԱլֆրեդԱլֆրեդ Կաստլեր Մալիկեն, ՌոբերտՌոբերտ Մալիկեն Ռուս, Ֆրենսիս ՊեյթոնՖրենսիս Պեյթոն Ռուս;
Հագինս, Չարլզ ԲրենթոնՉարլզ Բրենթոն Հագինս 		Ագնոն, ՇմուելՇմուել Ագնոն;
Զաքս, ՆելլիՆելլի Զաքս 		Ոչ ոք
1967 Բետե, ՀանսՀանս Բետե Էյգեն, ՄանֆրեդՄանֆրեդ Էյգեն;
Նորիշ, Ռոնալդ Ջորջ ՌեյֆորդՌոնալդ Ջորջ Ռեյֆորդ Նորիշ;
Պորտեր, ՋորջՋորջ Պորտեր 		Գրանիտ, ՌագնարՌագնար Գրանիտ;
Հարթլայն, Հալդան ՔեֆերՀալդան Քեֆեր Հարթլայն;
Ուոլդ, ՋորջՋորջ Ուոլդ 		Աստուրիաս, Միգել ԱնխելՄիգել Անխել Աստուրիաս Ոչ ոք
1968 Ալվարես, Լուիս ՈւոլթերԼուիս Ուոլթեր Ալվարես Օնսագեր, ԼարսԼարս Օնսագեր Հոլլի, ՌոբերտՌոբերտ Հոլլի;
Խորանա, Հար ԳոբինդՀար Գոբինդ Խորանա;
Նիրենբերգ, Մարշալ ՈւորենՄարշալ Ուորեն Նիրենբերգ 		Կավաբատա, ՅասունարիՅասունարի Կավաբատա Կասսեն, ՌենեՌենե Կասսեն
1969 Գել-Ման, ՄարիՄարի Գել-Ման Բարտոն, ԴերեկԴերեկ Բարտոն;
Հասսել, ՕդդՕդդ Հասսել 		Դելբրյուկ, ՄաքսՄաքս Դելբրյուկ;
Հերշեյ, ԱլֆրեդԱլֆրեդ Հերշեյ;
Luria, SalvadorSalvador Luria 		Բեքեթ, ՍեմյուելՍեմյուել Բեքեթ Աշխատանքի միջազգային կազմակերպություն Ֆրիշ, ՌագնարՌագնար Ֆրիշ;
Թինբերգեն, ՅանՅան Թինբերգեն
1970 Ալֆվեն, ՀանեսՀանես Ալֆվեն;
Նեել, ԼուիԼուի Նեել 		Լելուար, Լուիս ՖեդերիկոԼուիս Ֆեդերիկո Լելուար Աքսելրոդ, ՅուլիուսՅուլիուս Աքսելրոդ;
ֆոն Էյլեր, ՈւլֆՈւլֆ ֆոն Էյլեր;
Կաց, ԲեռնարԲեռնար Կաց 		Սոլժենիցին, ԱլեքսանդրԱլեքսանդր Սոլժենիցին Բորլոուգ, Նորման ԷռնեստՆորման Էռնեստ Բորլոուգ Սեմյուելսոն, ՓոլՓոլ Սեմյուելսոն
1971 Գաբոր, ԴենիսԴենիս Գաբոր Հերցբերգ, ԳերհարդԳերհարդ Հերցբերգ Սազերլենդ կրտսեր, Էրլ ՈւիլբուրԷրլ Ուիլբուր Սազերլենդ կրտսեր Ներուդա, ՊաբլոՊաբլո Ներուդա Բրանդտ, ՎիլիՎիլի Բրանդտ Կուզնեց, ՍայմոնՍայմոն Կուզնեց
1972 Բարդին, ՋոնՋոն Բարդին;
Կուպեր, ԼեոնԼեոն Կուպեր;
Շրիֆեր, Ջոն ՌոբերտՋոն Ռոբերտ Շրիֆեր 		Անֆինսեն, ՔրիստիանՔրիստիան Անֆինսեն;
Մուր, ՍթենֆորդՍթենֆորդ Մուր;
Սթայն, Ուիլյամ ՀովարդՈւիլյամ Հովարդ Սթայն 		Էդելման, ՋերալդՋերալդ Էդելման;
Պորտեր, Ռոդնի ՌոբերտՌոդնի Ռոբերտ Պորտեր 		Բյոլ, ՀայնրիխՀայնրիխ Բյոլ Ոչ ոք Հիքս, ՋոնՋոն Հիքս;
Էրրոու, ՔեննեթՔեննեթ Էրրոու
1973 Էսակի, ԼեոԼեո Էսակի;
Ջայևեր, ԱյվարԱյվար Ջայևեր;
Ջոզեֆսոն, ԲրայանԲրայան Ջոզեֆսոն 		Ֆիշեր, Էռնստ ՕտտոԷռնստ Օտտո Ֆիշեր;
Վիլկինսոն, ՋեֆրիՋեֆրի Վիլկինսոն 		Ֆրիշ, Կառլ ֆոնԿառլ ֆոն Ֆրիշ;
Լորենց, ԿոնրադԿոնրադ Լորենց;
Թինբերգեն, ՆիկոլաասՆիկոլաաս Թինբերգեն 		Ուայթ, ՊատրիկՊատրիկ Ուայթ Քիսինջեր, ՀենրիՀենրի Քիսինջեր;
Լե Դաք Դո[Ն 6] 		Լեոնտև, ՎասիլիՎասիլի Լեոնտև
1974 Ռայլ, ՄարտինՄարտին Ռայլ;
Հյուիշ, ԱնտոնիԱնտոնի Հյուիշ 		Ֆլորի, ՓոլՓոլ Ֆլորի Կլոդ, ԱլբերտԱլբերտ Կլոդ;
դե Դյուվ, ՔրիստիանՔրիստիան դե Դյուվ;
Պալադե, ՋորջՋորջ Պալադե 		Յոնսոն, ԷյվինդԷյվինդ Յոնսոն;
Մարտինսոն, ՀարրիՀարրի Մարտինսոն 		ՄակԲրայդ, ՍեանՍեան ՄակԲրայդ;
Սատո, ԷյսակուԷյսակու Սատո 		Մյուրդալ, ԳուննարԳուննար Մյուրդալ;
Հայեկ, ՖրիդրիխՖրիդրիխ Հայեկ
1975 Բոր, ՕգեՕգե Բոր;
Մոտելսոն, Բեն ՌոյԲեն Ռոյ Մոտելսոն;
Ռեյնուոթեր, Լեո ՋեյմսԼեո Ջեյմս Ռեյնուոթեր 		Կորնֆորթ, ՋոնՋոն Կորնֆորթ;
Պրելոգ, ՎլադիմիրՎլադիմիր Պրելոգ 		Բալթիմոր, ԴեյվիդԴեյվիդ Բալթիմոր;
Դուլբեկո, ՌենատոՌենատո Դուլբեկո;
Թեմին, Հովարդ ՄարտինՀովարդ Մարտին Թեմին 		Մոնտալե, ԷուջենիոԷուջենիո Մոնտալե Սախարով, ԱնդրեյԱնդրեյ Սախարով Կանտորովիչ, ԼեոնիդԼեոնիդ Կանտորովիչ;
Կուպմանս, ՏյալլինգՏյալլինգ Կուպմանս
1976 Ռիխտեր, ԲարտոնԲարտոն Ռիխտեր;
Թինգ, ՍեմյուելՍեմյուել Թինգ 		Լիպսքոմբ, ՈւիլյամՈւիլյամ Լիպսքոմբ Բլամբերգ, ԲարուխԲարուխ Բլամբերգ;
Գայդուսեկ, Դանիել ԿարլտոնԴանիել Կարլտոն Գայդուսեկ 		Բելլոու, ՍոլՍոլ Բելլոու Ուիլյամս, ԲեթիԲեթի Ուիլյամս;
Կորրիգան, ՄեյրիդՄեյրիդ Կորրիգան 		Ֆրիդմեն, ՄիլթոնՄիլթոն Ֆրիդմեն
1977 Անդերսոն, ՖիլիպՖիլիպ Անդերսոն;
Մոտտ, ՆևիլՆևիլ Մոտտ;
Ֆլեք, Ջոն Հազբրուկ վանՋոն Հազբրուկ վան Ֆլեք 		Պրիգոժին, ԻլյաԻլյա Պրիգոժին Գիլեմին, ՌոջերՌոջեր Գիլեմին;
Շալի, ԷնդրյուԷնդրյու Շալի;
Յալոու, Ռոզալին ՍասմենՌոզալին Սասմեն Յալոու 		Ալեյքսանդրե, ՎիսենտեՎիսենտե Ալեյքսանդրե Ամնեսթի ինթերնեյշնլ Ուլին, ԲերտիլԲերտիլ Ուլին;
Միդ, ՋեյմսՋեյմս Միդ
1978 Կապիցա, ՊյոտրՊյոտր Կապիցա;
Փենզիաս, ԱռնոԱռնո Փենզիաս;
Վիլսոն, ՌոբերտՌոբերտ Վիլսոն 		Միտչել, ՊիտերՊիտեր Միտչել Արբեր, ՎերներՎերներ Արբեր;
Նաթան, ԴանիելԴանիել Նաթան;
Սմիթ, ՀամիլթոնՀամիլթոն Սմիթ 		Զինգեր, Իսահակ ԲաշևիսԻսահակ Բաշևիս Զինգեր Սադաթ, ԱնվարԱնվար Սադաթ;
Բեգին, ՄենախեմՄենախեմ Բեգին 		Սայմոն, ՀերբերտՀերբերտ Սայմոն
1979 Գլեշոու, ՇելդոնՇելդոն Գլեշոու;
Սալամ, ԱբդուսԱբդուս Սալամ;
Վայնբերգ, ՍթիվենՍթիվեն Վայնբերգ 		Բրաուն, ՀերբերտՀերբերտ Բրաուն;
Վիտիգ, ԳեորգԳեորգ Վիտիգ 		Կորմակ, Ալան ՄաքԼեոդԱլան ՄաքԼեոդ Կորմակ;
Հունսֆիլդ, ԳոդֆրիԳոդֆրի Հունսֆիլդ 		Էլիտիս, ՕդիսեասՕդիսեաս Էլիտիս Թերեզա, ՄայրՄայր Թերեզա Շուլց, ԹեոդորԹեոդոր Շուլց;
Լյուիս, Ուիլյամ ԱրթուրՈւիլյամ Արթուր Լյուիս
1980 Կրոնին, ՋեյմսՋեյմս Կրոնին;
Ֆիտչ, ՎալՎալ Ֆիտչ 		Բերգ, ՓոլՓոլ Բերգ;
Գիլբերտ, ՈւոլթերՈւոլթեր Գիլբերտ;
Սանգեր, ՖրեդերիկՖրեդերիկ Սանգեր 		Բենասերրաֆ, ԲարուջԲարուջ Բենասերրաֆ;
Դաուսեթ, ԺանԺան Դաուսեթ;
Սնել, Ջորջ ԴևիսՋորջ Դևիս Սնել 		Միլոշ, ՉեսլավՉեսլավ Միլոշ Էսկվիվել, Ադոլֆո ՊերեսԱդոլֆո Պերես Էսկվիվել Քլեյն, ԼոուրենսԼոուրենս Քլեյն
1981 Բլոմբերգեն, ՆիկոլասՆիկոլաս Բլոմբերգեն;
Շավլով, Արթուր ԼեոնարդԱրթուր Լեոնարդ Շավլով;
Սիգբան, ԿայԿայ Սիգբան 		Ֆուկույ, ԿենիչիԿենիչի Ֆուկույ;
Հոֆման, ՌոալդՌոալդ Հոֆման 		Սպերրի, Ռոջեր ՎոլկոտՌոջեր Վոլկոտ Սպերրի;
Հյուբել, ԴեյվիդԴեյվիդ Հյուբել;
Վիզել, ՏորստենՏորստեն Վիզել 		Քանետտի, ԷլիասԷլիաս Քանետտի ՄԱԿ-ի փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատար Թոբին, ՋեյմսՋեյմս Թոբին
1982 Վիլսոն, ՔենետՔենետ Վիլսոն Կլուգ, ԱհարոնԱհարոն Կլուգ Բերգստրյոմ, ՍունեՍունե Բերգստրյոմ;
Սամուելսոն, ԲենգտԲենգտ Սամուելսոն;
Վեյն, ՋոնՋոն Վեյն 		Մարկես, Գաբրիել ԳարսիաԳաբրիել Գարսիա Մարկես Մյուրդալ, ԱլվաԱլվա Մյուրդալ;
Ռոբլես, Ալֆոնսո ԳարսիաԱլֆոնսո Գարսիա Ռոբլես 		Սթիգլեր, ՋորջՋորջ Սթիգլեր
1983 Չանդրասեկհար, ՍուբռահմանյանՍուբռահմանյան Չանդրասեկհար;
Ֆաուլեր, Ուիլյամ ԱլֆրեդՈւիլյամ Ալֆրեդ Ֆաուլեր 		Տաուբե, ՀենրիՀենրի Տաուբե ՄաքՔլինթոկ, ԲարբարաԲարբարա ՄաքՔլինթոկ Գոլդինգ, ՎիլյամՎիլյամ Գոլդինգ Վալենսա, ԼեխԼեխ Վալենսա Դեբրյո, ԺերարԺերար Դեբրյո
1984 Ռուբիա, ԿառլոԿառլո Ռուբիա;
Մեեր, Սիմոն վան դերՍիմոն վան դեր Մեեր 		Մերիֆիլդ, Ռոբերտ ԲրյուսՌոբերտ Բրյուս Մերիֆիլդ Ջերն, Նիլս ԿաջՆիլս Կաջ Ջերն;
Քյոլեր, ԺորժԺորժ Քյոլեր;
Միլշտեյն, ՍեզարՍեզար Միլշտեյն 		Սեյֆերտ, ՅարոսլավՅարոսլավ Սեյֆերտ Տուտու, ԴեսմոնդԴեսմոնդ Տուտու Սթոուն, ՌիչարդՌիչարդ Սթոուն
1985 Քլիտցինգ, Քլաուս ՖոնՔլաուս Ֆոն Քլիտցինգ Հաուպտման, ՀերբերտՀերբերտ Հաուպտման;
Կառլե, ՋերոմՋերոմ Կառլե 		Բրաուն, Մայքլ ՍտյուարտՄայքլ Ստյուարտ Բրաուն;
Գոլդշտեյն, ՋոզեֆՋոզեֆ Գոլդշտեյն 		Սիմոն, ԿլոդԿլոդ Սիմոն Միջազգային բժիշկները միջուկային պատերազմի կանխարգելման համար Մոդիլյանի, ՖրանկոՖրանկո Մոդիլյանի
1986 Ռուսկա, ԷռնստԷռնստ Ռուսկա;
Բինինգ, ԳերդԳերդ Բինինգ;
Ռորեր, ՀենրիխՀենրիխ Ռորեր 		Հերշբախ, ԴադլիԴադլի Հերշբախ;
Լի, ՅուանՅուան Լի;
Պոլանի, ՋոնՋոն Պոլանի 		Կոհեն, ՍթենլիՍթենլի Կոհեն;
Լևի-Մոնտալչինի, ՌիտաՌիտա Լևի-Մոնտալչինի 		Շոյինկա, ՎոլեՎոլե Շոյինկա Վիզել, ԷլիԷլի Վիզել Կրտսեր, Ջեյմս ԲյուքանանՋեյմս Բյուքանան Կրտսեր
1987 Բեդնորց, ԳեորգԳեորգ Բեդնորց;
Մյուլլեր, ԿարլԿարլ Մյուլլեր 		Քրամ, ԴոնալդԴոնալդ Քրամ;
Լեն, Ժան-ՄարիԺան-Մարի Լեն;
Պեդերսեն, ՉարլզՉարլզ Պեդերսեն 		Տոնեգավա, ՍուսումուՍուսումու Տոնեգավա Բրոդսկի, ԻոսիֆԻոսիֆ Բրոդսկի Արիաս, ՕսկարՕսկար Արիաս Սոլոու, ՌոբերտՌոբերտ Սոլոու
1988 Լեդերման, ԼեոնԼեոն Լեդերման;
Շվարց, ՄելվինՄելվին Շվարց;
Շտեյնբերգեր, ՋեքՋեք Շտեյնբերգեր 		Դայզենհոֆեր, ՅոհանՅոհան Դայզենհոֆեր;
Հաբեր, ՌոբերտՌոբերտ Հաբեր;
Միշել, ՀարթմութՀարթմութ Միշել 		Բլաք, ՋեյմսՋեյմս Բլաք;
Էլայոն, ԳերտրուդԳերտրուդ Էլայոն;
Հիչինգս, ՋորջՋորջ Հիչինգս 		Մահֆուզ, ՆագիբՆագիբ Մահֆուզ Միավորված ազգերի կազմակերպության խաղաղապահ ուժեր Ալլե, ՄորիսՄորիս Ալլե
1989 Ռամզեյ, Նորման ՖոսթերՆորման Ֆոսթեր Ռամզեյ;
Դեմելտ, Հանս ԳեորգՀանս Գեորգ Դեմելտ;
Պաուլ, ՎոլֆգանգՎոլֆգանգ Պաուլ 		Ալթման, ՍիդնիՍիդնի Ալթման;
Չեխ, ԹոմասԹոմաս Չեխ 		Բիշոպ, ՄիքայելՄիքայել Բիշոպ;
Վարմուս, ՀարոլդՀարոլդ Վարմուս 		Սելա, Կամիլո ԽոսեԿամիլո Խոսե Սելա XIV, Դալայ լամաԴալայ լամա XIV Հաավելմո, ԹրյուգվեԹրյուգվե Հաավելմո
1990 Ֆրիդման, Ջերոմ ԱյզեկՋերոմ Այզեկ Ֆրիդման;
Քենդալ, ՀենրիՀենրի Քենդալ;
Թեյլոր, ՌիչարդՌիչարդ Թեյլոր 		Քորի, Էլիաս ՋեյմսԷլիաս Ջեյմս Քորի Մյուրեյ, ՋոզեֆՋոզեֆ Մյուրեյ;
Թոմաս, ԴոնալԴոնալ Թոմաս 		Պաս, ՕկտավիոՕկտավիո Պաս Գորբաչով, ՄիխայիլՄիխայիլ Գորբաչով Մարկովից, ՀարրիՀարրի Մարկովից;
Միլլեր, ՄերտոնՄերտոն Միլլեր;
Շարփ, ՈւիլյամՈւիլյամ Շարփ
1991 Ժեն, Պիեռ-Ժիլ դըՊիեռ-Ժիլ դը Ժեն Էռնստ, ՌիչարդՌիչարդ Էռնստ Նեհեր, ԷրվինԷրվին Նեհեր;
Սակման, ԲերտԲերտ Սակման 		Գորդիմեր, ՆադինՆադին Գորդիմեր Չժի, Աուն Սան ՍուԱուն Սան Սու Չժի Քոուզ, ՌոնալդՌոնալդ Քոուզ
1992 Շարպակ, ԺորժԺորժ Շարպակ Մարկուս, ՌուդոլֆՌուդոլֆ Մարկուս Ֆիշեր, ԷդմոնդԷդմոնդ Ֆիշեր;
Կրեբս, ԷդվինԷդվին Կրեբս 		Ուոլկոտ, ԴերեկԴերեկ Ուոլկոտ Մենչու, ՌիգոբերտաՌիգոբերտա Մենչու Բեքեր, ԳերիԳերի Բեքեր
1993 Հալս, Ռասել ԱլանՌասել Ալան Հալս;
Թայլոր, Ջոզեֆ ՀուտոնՋոզեֆ Հուտոն Թայլոր 		Մուլիս, ԿարիԿարի Մուլիս;
Սմիթ, ՄայքլՄայքլ Սմիթ 		Ռոբերտս, ՌիչարդՌիչարդ Ռոբերտս;
Շարփ, Ֆիլիպ ԱլենՖիլիպ Ալեն Շարփ 		Մորիսոն, ԹոնիԹոնի Մորիսոն Մանդելա, ՆելսոնՆելսոն Մանդելա;
դե Կլերկ, Ֆ. Վ.Ֆ. Վ. դե Կլերկ 		Ֆոգել, ՌոբերտՌոբերտ Ֆոգել;
Նորթ, ԴուգլասԴուգլաս Նորթ
1994 Բրոքհաուզ, ԲերթրամԲերթրամ Բրոքհաուզ;
Շալլ, ԿլիֆորդԿլիֆորդ Շալլ 		Օլահ, Ջորջ ԷնդրյուՋորջ Էնդրյու Օլահ Գիլման, ԱլֆրեդԱլֆրեդ Գիլման;
Ռոդբել, ՄարտինՄարտին Ռոդբել 		Օե, ԿենձաբուրոԿենձաբուրո Օե Արաֆաթ, ՅասերՅասեր Արաֆաթ;
Պերես, ՇիմոնՇիմոն Պերես;
Ռաբին, ԻցհակԻցհակ Ռաբին 		Հարշանյի, ՋոնՋոն Հարշանյի;
Նեշ, ՋոնՋոն Նեշ;
Զելտեն, ՌեյնհարդՌեյնհարդ Զելտեն
1995 Փեռլ, Մարտին ԼյուիսՄարտին Լյուիս Փեռլ;
Ռեյնես, ՖրեդերիկՖրեդերիկ Ռեյնես 		Կրուտցեն, ՊոլՊոլ Կրուտցեն;
Մոլինա, ՄարիոՄարիո Մոլինա;
Ռոուլենդ, ՇերվուդՇերվուդ Ռոուլենդ 		Լյուիս, ԷդվարդԷդվարդ Լյուիս;
Նյուսլայն-Ֆոլհարդ, ԽրիստիանաԽրիստիանա Նյուսլայն-Ֆոլհարդ;
Վիշաուս, ԷրիկԷրիկ Վիշաուս 		Հինի, ՇեյմասՇեյմաս Հինի Ռոտբլատ, ՋոզեֆՋոզեֆ Ռոտբլատ;
Պուգվաշի կոնֆերանսներ գիտության և համաշխարհային գործերի վերաբերյալ 		Կրտսեր, Ռոբերտ ԼուկասՌոբերտ Լուկաս Կրտսեր
1996 Լի, ԴեյվիդԴեյվիդ Լի;
Օշերոֆ, ԴուգլասԴուգլաս Օշերոֆ;
Ռիչարդսոն, Ռոբերտ ՔոլմանՌոբերտ Քոլման Ռիչարդսոն 		Կուրլ, ՌոբերտՌոբերտ Կուրլ;
Կրոտո, ՀարրիՀարրի Կրոտո;
Սմոլլի, ՌիչարդՌիչարդ Սմոլլի 		Դոհերթի, ՊիտերՊիտեր Դոհերթի;
Ցինկերնագել, ՌոլֆՌոլֆ Ցինկերնագել 		Շիմբորսկա, ՎիսլավաՎիսլավա Շիմբորսկա Բելու, ԿառլուշԿառլուշ Բելու;
Օրտա, Ժոզե ՌամուշԺոզե Ռամուշ Օրտա 		Միրլիս, ՋեյմսՋեյմս Միրլիս;
Վիքրի, ՈւիլյամՈւիլյամ Վիքրի
1997 Չու, ՍթիվենՍթիվեն Չու;
Կոեն-Թուննիջի, ԿլոդԿլոդ Կոեն-Թուննիջի;
Ֆիլիպս, Ուիլիամ ԴենիելՈւիլիամ Դենիել Ֆիլիպս 		Բուայե, ՊոլՊոլ Բուայե;
Ուոլկեր, ՋոնՋոն Ուոլկեր;
Սքու, Յենս ՔրիստիանՅենս Քրիստիան Սքու 		Պրուսիներ, ՍթենլիՍթենլի Պրուսիներ Ֆո, ԴարիոԴարիո Ֆո Ականների արգելման միջազգային արշավ;
Ուիլյամս, ՋոդիՋոդի Ուիլյամս 		Մերտոն, ՌոբերտՌոբերտ Մերտոն;
Շոուլզ, ՄայրոնՄայրոն Շոուլզ
1998 Լաֆլին, ՌոբերտՌոբերտ Լաֆլին;
Շտորմեր, ՀորստՀորստ Շտորմեր;
Ցուի, ԴենիելԴենիել Ցուի 		Կոն, ՎալտերՎալտեր Կոն;
Պոպլ, ՋոնՋոն Պոպլ 		Ֆուրչգոթ, ՌոբերտՌոբերտ Ֆուրչգոթ;
Իգնարո, ԼուիԼուի Իգնարո;
Մուրադ, ՖերիդՖերիդ Մուրադ 		Սարամագո, ԺոզեԺոզե Սարամագո Հյում, ՋոնՋոն Հյում;
Տրիմբել, ԴեյվիդԴեյվիդ Տրիմբել 		Սեն, ԱմարտյաԱմարտյա Սեն
1999 Հովթ, ԳերարդԳերարդ Հովթ;
Վելտման, ՄարտինուսՄարտինուս Վելտման 		Զավայլ, ԱհմադԱհմադ Զավայլ Բլոբել, ԳյունտերԳյունտեր Բլոբել Գրաս, ԳյունտերԳյունտեր Գրաս Բժիշկներ առանց սահմանների Մանդել, ՌոբերտՌոբերտ Մանդել
2000 Քիլբի, ՋեքՋեք Քիլբի;
Ալֆյորով, ԺորեսԺորես Ալֆյորով;
Կրյոմեր, ՀերբերտՀերբերտ Կրյոմեր 		Հեգեր, ԱլանԱլան Հեգեր;
ՄակԴիարմիդ, ԱլանԱլան ՄակԴիարմիդ;
Շիրակավա, ՀիդեկիՀիդեկի Շիրակավա 		Կարլսոն, ԱրվիդԱրվիդ Կարլսոն;
Գրինգարդ, ՓոլՓոլ Գրինգարդ;
Կանդել, ԷրիկԷրիկ Կանդել 		Սինցզյան, ԳաոԳաո Սինցզյան Չժուն, Կիմ ԴեԿիմ Դե Չժուն Հեքման, ՋեյմսՋեյմս Հեքման;
Մաքֆադեն, ԴենիելԴենիել Մաքֆադեն
2001 Քորնել, Էրիկ ԱլինԷրիկ Ալին Քորնել;
Քեթերլե, ՎոլֆգանգՎոլֆգանգ Քեթերլե;
Վիման, ԿարլԿարլ Վիման 		Նոուլզ, ՈւիլյամՈւիլյամ Նոուլզ;
Մօյօրի, ՐյոջիՐյոջի Մօյօրի;
Շարփլես, Կարլ ԲարրիԿարլ Բարրի Շարփլես 		Հարթուել, ԼելանդԼելանդ Հարթուել;
Հանտ, ԹիմԹիմ Հանտ;
Նըրս, ՓոլՓոլ Նըրս 		Նայփոլ, Վիդիադհար ՍուրաջպրասադՎիդիադհար Սուրաջպրասադ Նայփոլ United Nations;
Անան, ՔոֆիՔոֆի Անան 		Աքերլոֆ, ՋորջՋորջ Աքերլոֆ;
Սփենս, ՄայքլՄայքլ Սփենս;
Ստիգլից, ՋոզեֆՋոզեֆ Ստիգլից
2002 Ջակոնի, ՌիկարդոՌիկարդո Ջակոնի;
Դեյվիս, ՌայմոնդՌայմոնդ Դեյվիս;
Կոշիբա, ՄասատոշիՄասատոշի Կոշիբա 		Ֆեն, ՋոնՋոն Ֆեն;
Տանակա, ԿոիչիԿոիչի Տանակա;
Վյուտրիխ, ԿուրտԿուրտ Վյուտրիխ 		Բրեններ, ՍիդնեյՍիդնեյ Բրեններ;
Հորվից, ՌոբերտՌոբերտ Հորվից;
Սուլսթոն, ՋոնՋոն Սուլսթոն 		Կերտես, ԻմրեԻմրե Կերտես Քարթեր, ՋիմիՋիմի Քարթեր Կահնեման, ԴենիելԴենիել Կահնեման;
Սմիթ, ՎեռնոնՎեռնոն Սմիթ
2003 Աբրիկոսով, ԱլեքսեյԱլեքսեյ Աբրիկոսով;
Գինզբուրգ, ՎիտալիՎիտալի Գինզբուրգ;
Լեգետ, Էնթոնի ՋեյմսԷնթոնի Ջեյմս Լեգետ 		Ագրա, ՓիթերՓիթեր Ագրա;
ՄակՔինոն, ՌոդերիկՌոդերիկ ՄակՔինոն 		Լաուտերբուր, ՓոլՓոլ Լաուտերբուր;
Մենսֆիլդ, ՓիթերՓիթեր Մենսֆիլդ 		Կուտզե, Ջոն ՄաքսվելլՋոն Մաքսվելլ Կուտզե Էբադի, ՇիրինՇիրին Էբադի Ինգլ, ՌոբերտՌոբերտ Ինգլ;
Գրեյնջեր, ՔլայվՔլայվ Գրեյնջեր
2004 Գրոս, ԴեյվիդԴեյվիդ Գրոս;
Փոլիտցեր, Հյու ԴեյվիդՀյու Դեյվիդ Փոլիտցեր;
Վիլչեկ, ՖրենկՖրենկ Վիլչեկ 		Չիխանովեր, ԱհարոնԱհարոն Չիխանովեր;
Հերշկո, ԱվրամԱվրամ Հերշկո;
Ռոզ, ԻրվինԻրվին Ռոզ 		Աքսել, ՌիչարդՌիչարդ Աքսել;
Բակ, ԼինդաԼինդա Բակ 		Ելինեկ, ԷլֆրիդեԷլֆրիդե Ելինեկ Մաատաի, ՎանգարիՎանգարի Մաատաի Քիդլենդ, ՖիննՖինն Քիդլենդ;
Փրեսքոթ, ԷդվարդԷդվարդ Փրեսքոթ
2005 Գլաուբեր, ՌոյՌոյ Գլաուբեր;
Հոլ, ՋոնՋոն Հոլ;
Հենշ, ԹեոդորԹեոդոր Հենշ 		Շովին, ԻվԻվ Շովին;
Գրաբս, ՌոբերտՌոբերտ Գրաբս;
Շրոք, ՌիչարդՌիչարդ Շրոք 		Մարշալ, ԲարրիԲարրի Մարշալ;
Ուորեն, ՌոբինՌոբին Ուորեն 		Փինթեր, ՀարոլդՀարոլդ Փինթեր Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալություն;
Էլ Բարադեյ, ՄոհամեդՄոհամեդ Էլ Բարադեյ 		Աուման, ՌոբերտՌոբերտ Աուման;
Շելլինգ, ԹոմասԹոմաս Շելլինգ
2006 Մադեր, Ջոն ՔրոմվելՋոն Քրոմվել Մադեր;
Սմութ, ՋորջՋորջ Սմութ 		Կորնբերգ, ՌոջերՌոջեր Կորնբերգ Ֆայեր, ԷնդրյուԷնդրյու Ֆայեր;
Մելլո, ՔրեյգՔրեյգ Մելլո 		Փամուք, ՕրհանՕրհան Փամուք Յունուս, ՄուհամադՄուհամադ Յունուս;
Գրամեն Բանկ 		Ֆելփս, ԷդմունդԷդմունդ Ֆելփս
2007 Ֆերտ, ԱլբերԱլբեր Ֆերտ;
Գրունբերգ, ՊետերՊետեր Գրունբերգ 		Էրտլ, ԳերհարդԳերհարդ Էրտլ Կապեչի, ՄարիոՄարիո Կապեչի;
Էվանս, ՄարտինՄարտին Էվանս;
Սմիթիս, ՕլիվերՕլիվեր Սմիթիս 		Լեսինգ, ԴորիսԴորիս Լեսինգ Կլիմայի փոփոխության հարցերով միջկառավարական հանձնաժողով;
Գոռ, ԱլբերտԱլբերտ Գոռ 		Հուրվիչ, ԼեոնիդԼեոնիդ Հուրվիչ;
Մեսքին, ԷրիքԷրիք Մեսքին;
Մայերսոն, ՌոջերՌոջեր Մայերսոն
2008 Նամբու, ՅոիչիրոՅոիչիրո Նամբու;
Կոբայաշի, ՄակոտոՄակոտո Կոբայաշի;
Մասկավա, ՏոշիհիդեՏոշիհիդե Մասկավա 		Շիմոմուրա, ՕսամուՕսամու Շիմոմուրա;
Չելֆի, ՄարտինՄարտին Չելֆի;
Ցիեն, ՌոջերՌոջեր Ցիեն 		Հաուզեն, Հարալդ ԶուրՀարալդ Զուր Հաուզեն;
Սինուսի, Ֆրանսուազա ԲարեՖրանսուազա Բարե Սինուսի;
Մոնտանիե, ԼյուկԼյուկ Մոնտանիե 		Լեկլեզիո, Ժան-Մարի ԳյուստավԺան-Մարի Գյուստավ Լեկլեզիո Ահտիսաարի, ՄարտիՄարտի Ահտիսաարի Քրուգման, ՓոլՓոլ Քրուգման
2009 Կաո, ՉարլզՉարլզ Կաո;
Բոյլ, ՎիլլարդՎիլլարդ Բոյլ;
Սմիթ, Ջորջ ԷլվուդՋորջ Էլվուդ Սմիթ 		Ռամակրիշնան, ՎենկատրամանՎենկատրաման Ռամակրիշնան;
Շտեյց, ԹոմասԹոմաս Շտեյց;
Յոնաթ, ԱդաԱդա Յոնաթ 		Բլեքբերն, ԷլիզաբեթԷլիզաբեթ Բլեքբերն;
Գրեյդեր, ՔերոլՔերոլ Գրեյդեր;
Շոստակ, ՋեկՋեկ Շոստակ 		Մյուլլեր, ՀերտաՀերտա Մյուլլեր Օբամա, ԲարաքԲարաք Օբամա Օսթրոմ, ԷլինորԷլինոր Օսթրոմ;
Ուիլյամսոն, ՕլիվերՕլիվեր Ուիլյամսոն
2010 Գեյմ, ԱնդրեյԱնդրեյ Գեյմ;
Նովոսյոլով, ԿոնստանտինԿոնստանտին Նովոսյոլով 		Հեք, ՌիչարդՌիչարդ Հեք;
Նեգիշի, Էյ-ԻչիԷյ-Իչի Նեգիշի;
Սուզուկի, ԱկիրաԱկիրա Սուզուկի 		Էդվարդս, ՌոբերտՌոբերտ Էդվարդս Լյոսա, Մարիո ՎարգասՄարիո Վարգաս Լյոսա Սյաոբո, ԼյուԼյու Սյաոբո[Ն 7] Դայմոնդ, ՓիթերՓիթեր Դայմոնդ;
Մորթենսեն, ԴեյլԴեյլ Մորթենսեն;
Պիսարիդես, ՔրիսթոֆերՔրիսթոֆեր Պիսարիդես
2011 Փերլմութեր, ՍոլՍոլ Փերլմութեր;
Ռիս, ԱդամԱդամ Ռիս;
Շմիդտ, ԲրայանԲրայան Շմիդտ 		Շեխտման, ԴանԴան Շեխտման Բոյթլեր, ԲրյուսԲրյուս Բոյթլեր;
Հոֆման, ԺյուլԺյուլ Հոֆման;
Սթայնման, ՌալֆՌալֆ Սթայնման 		Թրանսթրյոմեր, ԹոմասԹոմաս Թրանսթրյոմեր Ջոնսոն-Սերլիֆ, ԷլենԷլեն Ջոնսոն-Սերլիֆ;
Գբովի, ԼեյմաԼեյմա Գբովի;
Քարման, ԹավաքքուլԹավաքքուլ Քարման 		Սարջենթ, ԹոմասԹոմաս Սարջենթ;
Սիմս, ՔրիսթոֆերՔրիսթոֆեր Սիմս
2012 Արոշ, ՍերժՍերժ Արոշ;
Ուայնլենդ, ԴեյվիդԴեյվիդ Ուայնլենդ 		ԿոբիլկաԲրայան Կոբիլկա;
Լեֆկովից, Ռոբերտ Ջ.Ռոբերտ Ջ. Լեֆկովից 		Գուրդոն, Ջոն Բ.Ջոն Բ. Գուրդոն;
Յամանակա, ՇինյաՇինյա Յամանակա 		Յան, ՄոՄո Յան միություն, ԵվրոպականԵվրոպական միություն Ռոթ, Էլվին ԷլիոթԷլվին Էլիոթ Ռոթ;
Շեփլի, ԼլոյդԼլոյդ Շեփլի
2013 Էնգլեր, ՖրանսուաՖրանսուա Էնգլեր;
Հիգս, ՊիտերՊիտեր Հիգս 		Կարպլուս, ՄարտինՄարտին Կարպլուս;
Լևիտ, ՄայքլՄայքլ Լևիտ;
Վարշել, ԱրիեհԱրիեհ Վարշել 		Ռոթման, Ջեյմս Է.Ջեյմս Է. Ռոթման;
Շեկման, ՌենդիՌենդի Շեկման;
Սյուդհոֆ, ԹոմասԹոմաս Սյուդհոֆ 		Մանրո, ԱլիսԱլիս Մանրո կազմակերպություն, Քիմիական զենքի արգելմանՔիմիական զենքի արգելման կազմակերպություն Ֆամա, ՅուջինՅուջին Ֆամա;
Հանսեն, Լարս ՓիթերԼարս Փիթեր Հանսեն;
Շիլլեր, ՌոբերտՌոբերտ Շիլլեր
2014 Ակասակի, ԻսամուԻսամու Ակասակի;
Ամանո, ՀիրոսիՀիրոսի Ամանո;
Նակամուրա, ՍուձիՍուձի Նակամուրա 		Բետցիգ, ԷրիկԷրիկ Բետցիգ;
Հելլ, ՍտեֆանՍտեֆան Հելլ;
Մոերներ, ՈւիլյամՈւիլյամ Մոերներ 		Օ'Քիֆ, ՋոնՋոն Օ'Քիֆ;
Մոզեր, Մեյ-ԲրիթՄեյ-Բրիթ Մոզեր;
Մոզեր, ԷդվարդԷդվարդ Մոզեր 		Մոդիանո, ՊատրիկՊատրիկ Մոդիանո Սատյարթի, ՔայլաշՔայլաշ Սատյարթի;
Յուսուֆզայ, ՄալալաՄալալա Յուսուֆզայ 		Տիրոլ, ԺանԺան Տիրոլ
2015 Կաձիտա, ՏակաակիՏակաակի Կաձիտա;
ՄըքԴոնալդ, ԱրթուրԱրթուր ՄըքԴոնալդ 		Լինդալ, ԹոմասԹոմաս Լինդալ;
Մոդրիչ, ՊոլՊոլ Մոդրիչ;
Սանջար, ԱզիզԱզիզ Սանջար 		Քեմփբել, ՈւիլյամՈւիլյամ Քեմփբել;
Ումուրա, ՍատոշիՍատոշի Ումուրա;
Յույու, ԹուԹու Յույու 		Ալեքսիևիչ, ՍվետլանաՍվետլանա Ալեքսիևիչ Ազգային երկխոսության քառյակ, ԹունիսյանԹունիսյան Ազգային երկխոսության քառյակ Դիթոն, ԷնգուսԷնգուս Դիթոն
2016 Թաուլես, Դեյվիդ ՋեյմսԴեյվիդ Ջեյմս Թաուլես;
Հալդեյն, ԴունքանԴունքան Հալդեյն;
Քոսթերլից, Ջոն ՄայքլՋոն Մայքլ Քոսթերլից 		Սովաժ, Ժան ՊիեռԺան Պիեռ Սովաժ;
Ստոդարտ, ՖրեյզերՖրեյզեր Ստոդարտ;
Ֆերինգա, ԲենԲեն Ֆերինգա 		Օսումի, ՅոսինորիՅոսինորի Օսումի Դիլան, ԲոբԲոբ Դիլան Սանտոս, Խուան ՄանուելԽուան Մանուել Սանտոս Հարթ, ՕլիվերՕլիվեր Հարթ;
Հոլմսթրյոմ, ԲենգթԲենգթ Հոլմսթրյոմ
2017 Վայս, ՌայներՌայներ Վայս;
Բերիշ, ԲարիԲարի Բերիշ;
Թորն, ՔիփՔիփ Թորն 		Դյուբոշե, ԺակԺակ Դյուբոշե;
Ֆրանկ, ՅոահիմՅոահիմ Ֆրանկ;
Հենդերսոն, ՌիչարդՌիչարդ Հենդերսոն 		Հոլ, ՋեֆրիՋեֆրի Հոլ;
Ռոսբաշ, ՄայքլՄայքլ Ռոսբաշ;
Յանգ, ՄայքլՄայքլ Յանգ 		Իսիգուրո, ԿաձուոԿաձուո Իսիգուրո ընկերություն, Միջուկային զենքի արգելման միջազգայինՄիջուկային զենքի արգելման միջազգային ընկերություն Թեյլեր, ՌիչարդՌիչարդ Թեյլեր
2018 Էշկին, ԱրթուրԱրթուր Էշկին;
Մուրու, ԺերարԺերար Մուրու;
Սթրիքլենդ, ԴոննաԴոննա Սթրիքլենդ 		Առնոլդ, ՖրենսիսՖրենսիս Առնոլդ;
Սմիթ, ՋորջՋորջ Սմիթ;
Ուինթեր, ԳրեգԳրեգ Ուինթեր 		Ալիսոն, ՋեյմսՋեյմս Ալիսոն;
Հոնջո, ՏասուկուՏասուկու Հոնջո 		Տոկարչուկ, ՕլգաՕլգա Տոկարչուկ[Ն 8] Մուքվեգե, ԴենիԴենի Մուքվեգե;
Մուրադ, ՆադիաՆադիա Մուրադ 		Նորդհաուս, ՈւիլյամՈւիլյամ Նորդհաուս;
Ռոմեր, ՓոլՓոլ Ռոմեր
2019 Փիբլս, ՋիմՋիմ Փիբլս;
Մայոր, ՄիշելՄիշել Մայոր;
Կելո, ԴիդյեԴիդյե Կելո 		Գուդենաֆ, ՋոնՋոն Գուդենաֆ;
Ուիթինգհեմ, ՍթենլիՍթենլի Ուիթինգհեմ;
Յոշինո, ԱկիրաԱկիրա Յոշինո 		Քեյլին կրտսեր, ՈւիլյամՈւիլյամ Քեյլին կրտսեր;
Ռատկլիֆ, ՊիտերՊիտեր Ռատկլիֆ;
Սեմենզա, ԳրեգԳրեգ Սեմենզա 		Հանդքե, ՓեթերՓեթեր Հանդքե Ալի, Աբիյ ԱհմեդԱբիյ Ահմեդ Ալի Բաներջի, ԱբհիջիտԱբհիջիտ Բաներջի;
Դյուֆլո, ԷսթերԷսթեր Դյուֆլո;
Կրեմեր, ՄայքլՄայքլ Կրեմեր
2020 Փենռոուզ, ՌոջերՌոջեր Փենռոուզ;
Գենցել, ՌայնհարդՌայնհարդ Գենցել;
Գեզ, ԱնդրեաԱնդրեա Գեզ 		Շարպանտիե, ԷմանուելԷմանուել Շարպանտիե;
Դուդնա, ՋենիֆերՋենիֆեր Դուդնա 		Ալտեր, ՀարվիՀարվի Ալտեր;
Հութոն, ՄայքլՄայքլ Հութոն;
Ռայս, Չարլզ Մ.Չարլզ Մ. Ռայս 		Գլյուկ, ԼուիզԼուիզ Գլյուկ Պարենի համաշխարհային ծրագիր Միլգրոմ, ՓոլՓոլ Միլգրոմ;
Վիլսոն, ՌոբերտՌոբերտ Վիլսոն
2021 Պարիզի, ՋորջիոՋորջիո Պարիզի;
Հասելման, ԿլաուսԿլաուս Հասելման;
Մանաբե, ՍյուկուրոՍյուկուրո Մանաբե 		Լիստ, ԲենջամինԲենջամին Լիստ;
ՄակՄիլան, ԴեյվիդԴեյվիդ ՄակՄիլան 		Ջուլիուս, ԴեյվիդԴեյվիդ Ջուլիուս;
Փաթափության, ԱրտեմԱրտեմ Փաթափության 		Գուռնա, ԱբդուլրազակԱբդուլրազակ Գուռնա Ռեսա, ՄարիաՄարիա Ռեսա;
Մուրատով, ԴմիտրիԴմիտրի Մուրատով 		Քարդ, ԴեյվիդԴեյվիդ Քարդ;
Անգրիստ, ՋոշուաՋոշուա Անգրիստ;
Իմբենս, ԳվիդոԳվիդո Իմբենս
2022 Ասպեկտ, ԱլենԱլեն Ասպեկտ;
Կլաուզեր, ՋոնՋոն Կլաուզեր;
Զեյլինգեր, ԱնտոնԱնտոն Զեյլինգեր 		Բերտոզի, ՔերոլայնՔերոլայն Բերտոզի;
Մելդալ, ՄորթենՄորթեն Մելդալ;
Շարփլես, Կարլ ԲարրիԿարլ Բարրի Շարփլես 		Պաաբե, ՍվանտեՍվանտե Պաաբե Էռնո, ԱննիԱննի Էռնո Բիալյացկի, ԱլեսԱլես Բիալյացկի;
Մեմորիալ;
Քաղաքացիական ազատությունների կենտրոն 		Բերնանկե, ԲենԲեն Բերնանկե;
Դայմոնդ, ԴուգլասԴուգլաս Դայմոնդ;
Դիբվիգ, ՖիլիպՖիլիպ Դիբվիգ
2023 Ագոստինի, ՊիեռՊիեռ Ագոստինի;
Կրաուշ, ՖերենցՖերենց Կրաուշ;
Հյուիլյե, Անն ԼըԱնն Լը Հյուիլյե 		Բավենդի, ՄոունգիՄոունգի Բավենդի;
Բրյուս, ԼուիԼուի Բրյուս;
Եկիմով, ԱլեքսեյԱլեքսեյ Եկիմով 		Կարիկո, ԿատալինԿատալին Կարիկո;
Վայսման, ԴրյուԴրյու Վայսման 		Ֆոսե, ՅունՅուն Ֆոսե Մոհամմադի, ՆարգիզՆարգիզ Մոհամմադի Գոլդին, ԿլաուդիաԿլաուդիա Գոլդին
Year Ֆիզիկա Քիմիա Ֆիզիոլոգիա
կամ Բժշկություն 		Գրականություն Խաղաղություն Տնտեսագիտություն

50 տարվա գաղտնիության կանոն խմբագրել

Հանձնաժողովը ոչ լրատվամիջոցներին, ոչ թեկնածուներին չի հայտնում առաջադրվածների անունները։ Այնուամենայնիվ, վաղ կանխատեսումներում հաճախ են հայտնվում կոնկրետ անուններ, դա կարող է լինել զուտ ենթադրություն, կա՛մ ներքին տեղեկատվություն անվանակարգը ներկայացրողներից։ Հիսուն տարի անց Նոբելյան կոմիտեի կողմից պահվող անվանակարգերի տվյալների բազան հասանելի է դառնում հանրությանը[17]։ Նոբելյան հիմնադրամի կանոնադրության § 10-ում ասվում է.

Մրցանակներ շնորհող մարմինը, այնուամենայնիվ, յուրաքանչյուր առանձին դեպքի պատշաճ քննարկումից հետո կարող է հասանելի դարձնել այն նյութերը, որոնք հիմք են հանդիսացել մրցանակի գնահատման և որոշման համար՝ մտավոր սեփականության պատմության հետազոտության նպատակով։ Սակայն, այդպիսի թույլտվություն, կարող է տրվել միայն տվյալ որոշման ընդունման օրվանից առնվազն 50 տարի անց[18]։

Նշումներ խմբագրել

  1. ↑ Մրցանակը սահմանվել է 1968 թվականին։
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 1938 և 1939 թվականներին Գերմանիայի կառավարությունը Նոբելյան մրցանակի երեք գերմանացի թեկնածուներին թույլ չտվեց դրանք ընդունել։ Երեքն էին․ Ռիչարդ Կուն՝ 1938 թվականի Քիմիայի Նոբելյան դափնեկիր, Ադոլֆ Բուտենանդտ՝ 1939 թվականի քիմիայի Նոբելյան մրցանակակիր և Գերհարդ Դոմագկ՝ 1939 թվականի ֆիզիոլոգիայի կամ բժշկության Նոբելյան դափնեկիր։ Նրանք հետագայում ստացան Նոբելյան մրցանակի դիպլոմը և մեդալը, բայց ոչ գումարը[11]։
  3. ↑ 1948 թվականին Խաղաղության Նոբելյան մրցանակ չի շնորհվել։ Նոբելյան հիմնադրամի կայքում ենթադրվում է, որ այն կշնորհվեր Մոհանդաս Կարամչանդ Գանդիին։ Սակայն նույն տարվա սկզբին նրա սպանության պատճառով այն մնաց չնշանակված[14]։
  4. ↑ 1958 թվականին Բորիս Պաստեռնակը, Խորհրդային Միության կառավարության ճնշման ներքո ստիպված եղավ հրաժարվել գրականության Նոբելյան մրցանակից[11]։
  5. ↑ 1964-ին Ժան-Պոլ Սարտրը հրաժարվեց Գրականության Նոբելյան մրցանակից, քանի որ հրաժարվել էր բոլոր պաշտոնական պարգևներից[11]։
  6. ↑ 1973 թվականին Լե Դաք Դո-ն հրաժարվեց Խաղաղության Նոբելյան մրցանակից։ Պատճառն այն էր, որ նա համարում էր, որ արժանի չէ դրան՝ թեև նա օգնել է բանակցել Փարիզի խաղաղության համաձայնագրի շուրջ (հրադադարը Վիետնամական պատերազմում), սակայն իրականում խաղաղության պայմանագիր չի եղել[7][11]։
  7. ↑ 2010 թվականին Լյու Սյաոբոն չկարողացավ ստանալ Խաղաղության Նոբելյան մրցանակը, քանի որ Չինաստանի իշխանությունների կողմից դատապարտվել էր 11 տարվա ազատազրկման[15]։
  8. ↑ 2018 թվականի գրականության Նոբելյան մրցանակը շնորհվել է 2019 թվականին՝ Շվեդական ակադեմիայի ներսում տիրող իրավիճակը ստիպել է հետաձգել արարողությունը[16]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ «Alfred Nobel – The Man Behind the Nobel Prize». Nobel Foundation. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2008 թ․ նոյեմբերի 27-ին.
  2. ↑ 2,0 2,1 «The Nobel Prize». Nobel Foundation. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2008 թ․ նոյեմբերի 27-ին.
  3. ↑ «The Nobel Prize Awarders». Nobel Foundation. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2008 թ․ նոյեմբերի 27-ին.
  4. ↑ «The Nobel Prize Amounts» (PDF). Nobel Foundation. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2018 թ․ հունիսի 15-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 23-ին.
  5. ↑ «The Nobel Prize Award Ceremonies». Nobel Foundation. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ օգոստոսի 22-ին. Վերցված է 2008 թ․ նոյեմբերի 27-ին.
  6. ↑ «List of All Nobel Laureates 1942». Nobel Foundation. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ դեկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2008 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  7. ↑ 7,0 7,1 Lundestad, Geir (2001 թ․ մարտի 15). «The Nobel Peace Prize 1901-2000». Nobel Foundation. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2008 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  8. ↑ «All Nobel Prizes». www.nobelprize.org. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ ապրիլի 6-ին. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 14-ին.
  9. ↑ «Norwegian Nobel Committee mourns Liu Xiaobo, statement by Chair Berit Reiss-Andersen». The Nobel Peace Prize (բրիտանական անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 20-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.
  10. ↑ «Liu Xiaobo Isn't the First Nobel Laureate Barred From Accepting His Prize». 2010 թ․ դեկտեմբերի 21. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ դեկտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 «Nobel Prize Facts». Nobel Foundation. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 8-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.
  12. ↑ «Women Nobel Laureates». Nobel Foundation. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2011 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.
  13. ↑ «Nomination and selection of Laureates in Economic Sciences». Nobel Foundation. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 13-ին.
  14. ↑ Tønnesson, Øyvind (1999 թ․ դեկտեմբերի 1). «Mahatma Gandhi, the Missing Laureates». Nobel Foundation. Արխիվացված օրիգինալից 2010 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 3-ին. «Later, there have been speculations that the committee members could have had another deceased peace worker than Gandhi in mind when they declared that there was "no suitable living candidate", namely the Swedish UN envoy to Palestine, Count Bernadotte, who was murdered in September 1948. Today, this can be ruled out; Bernadotte had not been nominated in 1948. Thus it seems reasonable to assume that Gandhi would have been invited to Oslo to receive the Nobel Peace Prize had he been alive one more year.»
  15. ↑ «The Nobel Peace Prize 2010 - Presentation Speech». Nobel Foundation. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2011 թ․ հոկտեմբերի 10-ին.
  16. ↑ Henley, Jon (2019 թ․ հոկտեմբերի 10). «Two Nobel literature prizes to be awarded after sexual assault scandal». The Guardian. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 10-ին.
  17. ↑ «Nomination and selection of Nobel Peace Prize laureates». NobelPrize.org (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
  18. ↑ «Confidentiality - Nobel Peace Prize». www.nobelpeaceprize.org (անգլերեն). 2021 թ․ օգոստոսի 30. Վերցված է 2022 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Նոբելյան_մրցանակակիրների_ցանկ&oldid=9722427» էջից