Գրականության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրների ցանկ
Գրականության Նոբելյան մրցանակ (շվեդ.՝ Nobelpriset i litteratur), հեղինակավոր պարգև, որն ամեն տարի հանձնում է Շվեդական ակադեմիան գրականության ոլորտում ակնառու ներդրումների համար։ Այն հինգ Նոբելյան մրցանակներից մեկն է, որոնք հիմնվել են Ալֆրեդ Նոբելի կտակով՝ գրված 1895 թվականի նոյեմբերի 27-ին Փարիզում, և տրվում են քիմիայի, ֆիզիկայի, գրականության, խաղաղության և ֆիզիոլոգիայի կամ բժշկության ոլորտներում բացառիկ նվաճումների համար[1]։ Համաձայն Նոբելի կամքի՝ մրցանակի պատասխանատուն Նոբելյան հիմնադրամն է, և պարգևատրում է կոմիտեն, որը բաղկացած է Շվեդական ակադեմիայի կողմից ընտրված հինգ անդամներից[2]։ Գրականության Նոբելյան մրցանակը տրվում է ամեն տարի՝ սկսած 1901 թվականից։ Այդ ընթացքում տրվել է 109 մրցանակ 113 մարդու[3]։ Պարգևատրություն տեղի չի ունեցել յոթ տարի՝ 1914, 1918, 1935, 1940-1943 թվականներին[3][Ն 1]։ 1901 թվականին առաջին մրցանակակիրը եղել է ֆրանսիացի պոետ և ակնարկագիր Սյուլի-Պրյուդոմը։ Մրցանակի պատմության ողջ ընթացքում միաժամանակ երկու մրցանակակիրներ պարգևատրվել են չորս անգամ՝ 1904, 1917, 1966 և 1974 թվականներին։ Շվեդական ակադեմիայի մշտական քարտուղար Պետեր Էնգլունդի կարծիքով՝ դա պայմանավորված է գրականության բնույթով՝ ի տարբերություն գիտության կամ հարակից ոլորտների, որտեղ կարելի է աշխատել միասին[4]։ Յուրաքանչյուր մրցանակակիր ստանում է մեդալ, պատվոգիր և դրամական պարգև, որն ամեն տարի տարբեր է[5]։ 1901 թվականին Պրյուդոմն ստացել է 150,782 շվեդական կրոնա, որը 2007 թվականի դեկտեմբերի դրությամբ համարժեք է 7,731,004 շվեդական կրոնայի։ Մրցանակը տրվում է Նոբելի մահվան տարելիցի օրը՝ դեկտեմբերի 10-ին` Ստոկհոլմում տեղի ունեցող ամենամյա հանդիսավոր արարողության ժամանակ[6]։
1958 թվականին արժանանալով մրցանակին` ռուս գրող Բորիս Պաստեռնակը Խորհրդային Միության կառավարության ճնշման տակ ստիպված էր հրաժարվել դրանից։ 1964 թվականի Ժան Պոլ Սարտրը հրաժարվեց ընդունել Նոբելյան մրցանակը, քանի որ նա հետևողականորեն հրաժարվում էր բոլոր պաշտոնական պատիվներից[7]։
Գրականության Նոբելյան մրցանակի արժանացել են 17 կին, ավելին, քան որևէ այլ Նոբելյան մրցանակի, բացառությամբ Խաղաղության Նոբելյան մրցանակը[8]։ 1901-2015 թվականների մրցանակակիրների միջին տարիքը կազմում է 65 տարի։ Գրականության նոբելյան մրցանակի ամենաերիտասարդ դափնեկիրը եղել է Ռեդյարդ Կիպլինգը, որն ստացել է պարգևը 1907 թվականին՝ 42 տարեկանում։ Ամենատարեցը պարգևատրման պահին եղել է Դորիս Լեսինգը՝ 88 տարեկան։ Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրների ցանկում ամենատարածված ծննդյան օրերը մայիսի 21-ը և փետրվարի 28-ն են[9]։ Ոչ ոք մեկից ավելի գրականության Նոբելյան մրցանակի չի արժանացել։ Ամենատարածված ժանրն արձակն է, 76 մրցանակակիրներ եղել են արձակագիր[10]։
Մրցանակի հանձնման ժամանակ հայտնի է դառնում միայն հաղթողի անունը։ Մնացած առաջադրված թեկնածուների անունները և Նոբելյան կոմիտեի անդամների կարծիքները գաղտնի են պահվում. հրապարակվում է միայն 50 տարի անց։ Մրցանակի պաշտոնական կայքում հասանելի է մինչև 1950 թվականը ներառյալ եղած թեկնածուների մասին տեղեկատվությունը։
Թեկնածուների ընտրություն
խմբագրելՀամաձայն Նոբելյան հիմնադրամի կանոնադրության՝ գրականության մրցանակին թեկնածուներ կարող են առաջադրել հետևյալ անձինք[11].
- Շվեդական ակադեմիայի, այլ ակադեմիաների, ինստիտուտների և համանման նպատակներ ու խնդիրներ ունեցող միավորումների անդամներ,
- տարբեր ուսումնական հաստատությունների գրականության և լեզվաբանության պրոֆեսորներ,
- գրականության ոլորտում Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ,
- համապատասխան երկրներում գրական արվեստը ներկայացնող հեղինակային միությունների նախագահներ։
Թեկնածուների հայտերի և ընտրության գնահատականը տալիս է գրականության Նոբելյան հանձնաժողովը։ Դրանցից էլ Շվեդական ակադեմիան ընտրում է դափնեկիրներին[11]։
Դափնեկիրներ
խմբագրել1900-ական թթ. • 1910-ական թթ. • 1920-ական թթ. • 1930-ական թթ. • 1940-ական թթ. • 1950-ական թթ.
1960-ական թթ. • 1970-ական թթ. • 1980-ական թթ. • 1990-ական թթ. • 2000-ական թթ. • 2010-ական թթ. • 2020-ական թթ.
1900-ականներ
խմբագրելՏարի | Պատկեր | Մրցանակակիր | Երկիր | Լեզու(ներ) | Պարգևատրման հիմնավորում | Հավակնորդներ | Ժանր(եր) |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1901 | Սյուլի-Պրյուդոմ | Ֆրանսիա | ֆրանսերեն | «հատուկ նշանավորում նրա բանաստեղծական երկերի համար, որոնք վեհ իդեալիզմի, գեղարվեստական կատարելության և սրտի ու ինտելեկտի հազվագյուտ համադրության ապացույցներ են» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"in special recognition of his poetic composition, which gives evidence of lofty idealism, artistic perfection and a rare combination of the qualities of both heart and intellect" |
Ցանկ (22) |
պոեզիա, ակնարկ | |
1902 | Թեոդոր Մոմզեն | Գերմանիա | գերմաներեն | «ի նշան պատմագրական արվեստի մեծագույն վարպետության՝ հատուկ հիշատակելով «Հռոմի պատմություն» կոթողային աշխատությունը» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"the greatest living master of the art of historical writing, with special reference to his monumental work, A History of Rome" |
Ցանկ (35) |
պատմական, իրավագիտական | |
1903 | Բյոռնստեռնե Բյոռնսոն | Նորվեգիա | նորվեգերեն | «որպես հարգանքի տուրք նրա երևելի, վեհաշուք և բազմակողմանի քնարերգությանը, որը միշտ աչքի է ընկել թե՛ իր ոգեշնչման թարմությամբ, թե՛ ոգու հազվագյուտ մաքությամբ» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"as a tribute to his noble, magnificent and versatile poetry, which has always been distinguished by both the freshness of its inspiration and the rare purity of its spirit" |
Ցանկ (23) |
պոեզիա, վեպ, դրամա | |
1904 | Ֆրեդերիկ Միստրալ | Ֆրանսիա | պրովանսերեն | «ի նշան նրա քնարերգական ստեղծագործության ինքնատիպության և ճշմարիտ ոգեշնչման համար, որը ճշտորեն արտացոլում է բնության տեսարանները և իր ժողովրդի մարդկանց ազգային ոգին և, ի հավելում, պրովանսերենի վերաբերյալ նշանակալի բանասիրական աշխատանքների համար» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"in recognition of the fresh originality and true inspiration of his poetic production, which faithfully reflects the natural scenery and native spirit of his people, and, in addition, his significant work as a Provençal philologist" |
պոեզիա, լեզվաբանական | ||
Խոսե Էչեգարայ | Իսպանիա | իսպաներեն | «ի նշան բազմաթիվ փայլուն երկերի, որոնք անհատական և յուրօրինակ կերպով կյանքի են կոչել իսպանական դրամայի վեհ ավանդույթները» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"in recognition of the numerous and brilliant compositions which, in an individual and original manner, have revived the great traditions of the Spanish drama" |
դրամա | |||
1905 | Հենրիկ Սենկևիչ | Լեհաստան | լեհերեն | «որպես էպիկական գրող նշանակալի երախտիքի համար» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"because of his outstanding merits as an epic writer" |
վեպ | ||
1906 | Ջոզուե Կարդուչչի | Իտալիա | իտալերեն | «հաշվի առնելով ոչ միայն խոր գիտելիքները և քննադատական ուսումնասիրությունները՝ առաջին հերթին որպես հարգանքի տուրք ստեղծագործական էներգիայի, ոճի թարմության և քնարական ուժի համար, որոնցով բնորոշվում են նրա պոետական գլուխգործոցները» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"not only in consideration of his deep learning and critical research, but above all as a tribute to the creative energy, freshness of style, and lyrical force which characterize his poetic masterpieces" |
Ցանկ (23) |
պոեզիա | |
1907 | Ռեդյարդ Կիպլինգ | Մեծ Բրիտանիա (Ծնվել է Հնդկաստանում) |
անգլերեն | «հաշվի առնելով դիտողականության ուժը, երևակայության ինքնատիպությունը, գաղափարների հասունությունը և պատմողական ուշագրավ տաղանդը, որով բնութագրվում են այս աշխարհահռչակ հեղինակի ստեղծագործությունները» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"in consideration of the power of observation, originality of imagination, virility of ideas and remarkable talent for narration that characterize the creations of this world-famous author" |
Ցանկ (20) |
վեպ, պատմվածք, պոեզիա | |
1908 | Ռուդոլֆ Էյքեն | Գերմանիա | գերմաներեն | «ի նշան ճշմարտության լրջորեն որոնումների, մտքերի խորաթափանց ուժի, տեսլականի լայն շրջանակի և նվիրման ջերմության ու ուժի, որոնցով իր բազմաթիվ գործերում նա պաշտպանում և զարգացնում է կյանքի իդեալիստական փիլիսոփայությունը» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"in recognition of his earnest search for truth, his penetrating power of thought, his wide range of vision, and the warmth and strength in presentation with which in his numerous works he has vindicated and developed an idealistic philosophy of life" |
փիլիսոփայական | ||
1909 | Սելմա Լագերլյոֆ | Շվեդիա | շվեդերեն | «գնահատանք բարձր իդեալիզմին, վառ երևակայությանը և հոգևոր ընկալմանը, որով բնութագրվում են նրա ստեղծագործությունները» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"in appreciation of the lofty idealism, vivid imagination and spiritual perception that characterize her writings" |
Ցանկ (20) |
վեպ, պատմվածք |
1910-ականներ
խմբագրելՏարի | Պատկեր | Մրցանակակիր | Երկիր | Լեզու(ներ) | Պարգևատրման հիմնավորում | Հավակնորդներ | Ժանր(եր) |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1910 | Պաուլ Հեյզե | Գերմանիա | գերմաներեն | «հարգանքի տուրք իդեալիզմով լեցուն կատարյալ արվեստին, որը նա հանդես է բերել իր երկար բեղմնավոր գործունեության ընթացքում որպես քնարական բանաստեղծ, դրամատուրգ և աշխարհահռչակ պատմվածագիր» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"as a tribute to the consummate artistry, permeated with idealism, which he has demonstrated during his long productive career as a lyric poet, dramatist, novelist and writer of world-renowned short stories" |
Ցանկ (20) |
պոեզիա, դրամա, վեպ, պատմվածք | |
1911 | Մորիս Մետեռլինկ | Բելգիա | ֆրանսերեն | «գնահատանք նրա բազմակողմանի գրական գործունեությանը և հատկապես նրա դրամատիկ գործերի համար, որոնք ուշագրավ են հարուստ երևակայությամբ և պոետական մտապատկերներով, որոնք էլ բացահայտվում են երբեմն հեքիաթների կերպարանքով, խոր ոգեշնչմամբ, որի դեպքում դրանք մի առեղծվածային կերպով դիմում են ընթերցողների սեփական զգացումներին և խթանում են նրանց երևակայությունը» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"in appreciation of his many-sided literary activities, and especially of his dramatic works, which are distinguished by a wealth of imagination and by a poetic fancy, which reveals, sometimes in the guise of a fairy tale, a deep inspiration, while in a mysterious way they appeal to the readers' own feelings and stimulate their imaginations" |
Ցանկ (25) |
դրամա, պոեզիա, ակնարկ | |
1912 | Գերհարդ Հաուպտման | Գերմանիա | գերմաներեն | «հատկապես ի նշանավորում դրամատիկական արվեստի ոլորտում բեղմնավոր, բազմազան և ուշագրավ գործերի» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"primarily in recognition of his fruitful, varied and outstanding production in the realm of dramatic art" |
Ցանկ (29) |
դրամա, վեպ | |
1913 | Ռաբինդրանաթ Թագոր | Հնդկաստան | բենգալի և անգլերեն | «իր խորապես զգայական, թարմ և գեղեցիկ չափածոյի համար, որոնցով նա կատարյալ հմտությամբ կերտել է իր բանաստեղծական մտքերը, արտահայտել դրանք իր սեփական անգլերեն բառերով՝ դառնալով արևմուտքի գրականության մի մասը» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"because of his profoundly sensitive, fresh and beautiful verse, by which, with consummate skill, he has made his poetic thought, expressed in his own English words, a part of the literature of the West" |
Ցանկ (28) |
պոեզիա, վեպ, դրամա, պատմվածք, երաժշտական | |
1914 |
Չի շնորհվել։ | Ցանկ (23) |
|||||
1915 | Ռոմեն Ռոլան | Ֆրանսիա | ֆրանսերեն | «որպես հարգանքի տուրք նրա գրական ժառանգության վեհ գաղափարներին և ճշմարտության հանդեպ կարեկցանքի ու սիրո, որոնցով նա բնութագրում է տարբեր մարդկային տիպերը» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"as a tribute to the lofty idealism of his literary production and to the sympathy and love of truth with which he has described different types of human beings" |
վեպ | ||
1916 | Վերներ Ֆոն Հեյդենստամ | Շվեդիա | շվեդերեն | «ի նշան մեր գրականության նոր դարաշրջանի առաջատար ներկայացուցիչ լինելուն» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"in recognition of his significance as the leading representative of a new era in our literature" |
Ցանկ (27) |
պոեզիա, վեպ | |
1917 | Կարլ Ադոլֆ Գիելերուպ | Դանիա | դանիերեն | «բազմազան և հարուստ քնարերգության համար, որը ոգեշնչված է բարձր գաղափարներով» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for his varied and rich poetry, which is inspired by lofty ideals" |
պոեզիա | ||
Հենրիկ Պոնթոպիդան | Դանիա | դանիերեն | «Դանիայի այժմյան օրերի վավերական պատկերման համար» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for his authentic descriptions of present-day life in Դանիա" |
վեպ | |||
1918 |
Չի շնորհվել։ | ||||||
1919 | Կարլ Շպիտելեր | Շվեյցարիա | գերմաներեն | «հատուկ գնահատանք նրա էպիկական «Օլիմպյան գարուն» գործին» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"in special appreciation of his epic, Olympian Spring" |
պոեզիա |
1920-ականներ
խմբագրելՏարի | Պատկեր | Մրցանակակիր | Երկիր | Լեզու(ներ) | Պարգևատրման հիմնավորում | Հավակնորդներ | Ժանր(եր) | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1920 | Կնուտ Համսուն | Նորվեգիա | նորվեգերեն | «կոթողային «Հողի հյութերը» գործի համար» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for his monumental work, Growth of the Soil" |
Ցանկ (0) |
վեպ | ||
1921 | Անատոլ Ֆրանս | Ֆրանսիա | ֆրանսերեն | «ի նշան գրական փայլուն նվաճումների, որոնք բնութագրվում են ոճի նրբաճաշակությամբ, մարդկային խոր կարեկցանքով, գրավչությամբ և ճշմարիտ գալիական խառնվածքով» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"in recognition of his brilliant literary achievements, characterized as they are by a nobility of style, a profound human sympathy, grace, and a true Gallic temperament" |
վեպ, պոեզիա | |||
1922 | Խասինտո Բենավենտե ի Մարտինես | Իսպանիա | իսպաներեն | «փայլուն վարպետության համար, որով նա շարունակում է իսպանական դրամայի մեծանուն ավանդույթները» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for the happy manner in which he has continued the illustrious traditions of the Spanish drama" |
Ցանկ (21) |
դրամա | ||
1923 | Ուիլյամ Բաթլեր Եյթս | Իռլանդիա | անգլերեն | «նրա մշտապես ոգեշունչ պոետական արվեստի համար, որը ժողովրդական ոգին արտահայտել է բարձր գեղարվեստական ձևով» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for his always inspired poetry, which in a highly artistic form gives expression to the spirit of a whole nation" |
պոեզիա | |||
1924 | Վլադիսլավ Ստանիսլավ Ռայմոնտ | Լեհաստան | լեհերեն | «իր հզոր ազգային «Գեղջուկներ» վեպի համար » Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for his great national epic, The Peasants" |
վեպ | |||
1925 | Ջորջ Բեռնարդ Շոու | Իռլանդիա | անգլերեն | «նրա աշխատանքների համար, որոնք աչքի են ընկնում իդեալիզմով և մարդասիրությամբ, դրանց խթանող սատիրայով, որը զուգակցվում է հազվագյուտ պոետական գեղեցկությամբ» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for his work which is marked by both idealism and humanity, its stimulating satire often being infused with a singular poetic beauty" |
դրամա, գրաքննադատություն | |||
1926 | Գրացիա Դելեդա | Իտալիա | իտալերեն | «նրա իդեալիստական ոգեշնչմամբ գործերի համար, որոնցում ճկուն պարզությամբ պատկերել է հարազատ կղզու կյանքը, և ընդհանրապես մարդկային խնդիրների հանդեպ խոր կարեկցանքի համար» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for her idealistically inspired writings, which with plastic clarity picture the life on her native island and with depth and sympathy deal with human problems in general" |
Ցանկ (28) |
պոեզիա, վեպ | ||
1927 | Անրի Բերգսոն | Ֆրանսիա | ֆրանսերեն | «նրա հարուստ և կենսահաստատ գաղափարների ու փայլուն վարպետության համար, որով էլ այդ գաղափարները կյանքի են կոչվել» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"in recognition of his rich and vitalizing ideas and the brilliant skill with which they have been presented" |
Ցանկ (23) |
փիլիսոփայական | ||
1928 | Սիգրիդ Ունսեթ | Նորվեգիա (Ծնվել է Դանիայում) |
նորվեգերեն | «հատկապես սկանդինավյան միջնադարի ազդեցիկ նկարագրման համար» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"principally for her powerful descriptions of Northern life during the Middle Ages" |
Ցանկ (32) |
վեպ | ||
1929 | Թոմաս Մանն | Գերմանիա | գերմաներեն | «գլխավորապես նրա փայլուն «Բուտենբրոկներ» վեպի համար, որը դարձել է ժամանակակից գրականության դասական և որի ճանաչումն օրըստօրե աճում է» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"principally for his great novel, Buddenbrooks, which has won steadily increased recognition as one of the classic works of contemporary literature" |
Ցանկ (22) |
վեպ, պատմվածք, ակնարկ |
1930-ականներ
խմբագրել1940-ականներ
խմբագրելՏարի | Պատկեր | Մրցանակակիր | Երկիր | Լեզու(ներ) | Պարգևատրման հիմնավորում | Հավակնորդներ | Ժանր(եր) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1940 |
Չի շնորհվել։ | Ցանկ (20)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1941 |
Չի շնորհվել։ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1942 |
Չի շնորհվել։ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1943 |
Չի շնորհվել։ | Ցանկ (20)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1944 | Յոհանես Ենսեն | Դանիա | դանիերեն | «բանաստեղծական երևակայության հազվագյուտ ուժի և հարստության համար, որոնք զուգորդված են ինտելեկտուալ հետաքրքրությունների լայն շրջանակի և յուրօրինակ, թարմ ոճի հետ» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for the rare strength and fertility of his poetic imagination with which is combined an intellectual curiosity of wide scope and a bold, freshly creative style" |
Ցանկ (20)
|
պոեզիա | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1945 | Գաբրիելա Միստրալ | Չիլի | իսպաներեն | «նրա քնարերգության համար, որը ոգեշնչված է հզոր զգացմունքներով, և նրա անունը դարձնում է ողջ Լատինական Ամերիկայի իդեալիստական ձգտումների խորհրդանիշ» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for her lyric poetry, which inspired by powerful emotions, has made her name a symbol of the idealistic aspirations of the entire Latin American world" |
պոեզիա | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1946 | Հերման Հեսսե | Շվեյցարիա (Ծնվել է Գերմանիայում) |
գերմաներեն | «ոգեշնչող գործեր համար, որոնք հանդես գալով համարձակությամբ և թափանցիկությամբ՝ ծառայում են դասական հումանիստական գաղափարների և ոճի բարձր որակների օրինակ» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for his inspired writings, which while growing in boldness and penetration, exemplify the classical humanitarian ideals and high qualities of style" |
Ցանկ (21)
|
վեպ, պոեզիա | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1947 | Անդրե Ժիդ | Ֆրանսիա | ֆրանսերեն | «նրա համապարփակ և գեղարվեստորեն նշանակալի գործերի համար, որոնցում մարդկության խնդիրները և պայմանները ներկայացված են ճշմարտության հանդեպ անվախ սիրով ու սուր հոգեբանական ներըմբռնումով» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for his comprehensive and artistically significant writings, in which human problems and conditions have been presented with a fearless love of truth and keen psychological insight" |
Ցանկ (33)
|
վեպ, ակնարկ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1948 | Թոմաս Էլիոթ | Միացյալ Թագավորություն (Ծնվել է ԱՄՆ-ում) |
անգլերեն | «ժամանակակից պոեզիայում նրա բացառիկ, նորարարական ներդրումների համար» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for his outstanding, pioneer contribution to present-day poetry" |
Ցանկ (29)
|
պոեզիա | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1949 | Ուիլյամ Ֆոլքներ | ԱՄՆ | անգլերեն | «ամերիկյան արդի վիպագրության մեջ նրա հզոր և գեղարվեստական տեսանկյունից յուրօրինակ ներդրումների համար» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for his powerful and artistically unique contribution to the modern American novel" |
Ցանկ (33)
|
վեպ, պատմվածք |
1950-ականներ
խմբագրելՏարի | Պատկեր | Մրցանակակիր | Երկիր | Լեզու(ներ) | Պարգևատրման հիմնավորում | Հավակնորդներ | Ժանր(եր) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1950 | Բերտրան Ռասել | Միացյալ Թագավորություն | անգլերեն | «ի նշանավորում նրա բազմազան և նշանակալի աշխատությունների, որոնցում նա հումանիզմի իդեալների և մտքի ազատության ներկայացուցիչն է» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"in recognition of his varied and significant writings in which he champions humanitarian ideals and freedom of thought" |
Ցանկ (52)
|
փիլիսոփայական | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1951 | Պեր Լագերքվիստ | Շվեդիա | շվեդերեն | «գեղարվեստական եռանդի և մտքի բացարձակ անկախության համար, որոնցով նա ձգտում է իր պոեզիայով գտնել մարդկության առաջ կանգնած հավերժական հարցերի պատասխանները» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for the artistic vigour and true independence of mind with which he endeavours in his poetry to find answers to the eternal questions confronting mankind" |
Ցանկ (23)
|
պոեզիա, վեպ, պատմվածք, դրամա | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1952 | Ֆրանսուա Մորիակ | Ֆրանսիա | ֆրանսերեն | «հոգևոր խոր ներըմբռնման և գեղարվեստական ուժգնության համար, որոնցով նա իր վեպերում ներթափանցել է մարդկային կյանքի դրաման» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for the deep spiritual insight and the artistic intensity with which he has in his novels penetrated the drama of human life" |
Ցանկ (39)
|
վեպ, պատմվածք | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1953 | Ուինսթոն Չերչիլ | Միացյալ Թագավորություն | անգլերեն | «իր պատմանական և կենսագրական նկարագրությունների վարպետության, ինչպես նաև փայլուն ճարտասանական տաղանդի համար, որով պաշտպանել է մարդկային բարձրագույն արժեքները» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for his mastery of historical and biographical description as well as for brilliant oratory in defending exalted human values" |
Ցանկ (24)
|
պատմական, ակնարկ, հուշագրություն | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1954 | Էռնեստ Հեմինգուեյ | ԱՄՆ | անգլերեն | «պատմողական վարպետության համար, որը ևս մեկ անգամ դրսևորվել է «Ծերունին և ծովը» վիպակում, և ազդեցության համար, որը նա թողնում է ժամանակակից ոճով» Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
"for his mastery of the art of narrative, most recently demonstrated in The Old Man and the Sea, and for the influence that he has exerted on contemporary style" |