Դեյվիդ Ուայնլենդ

Դեյվիդ Ուայնլենդ[8], (Վայնլենդ)[9] (անգլ.՝ David J. Wineland, փետրվարի 24, 1944(1944-02-24)[1][2][3], Միլուոքի, Վիսկոնսին, ԱՄՆ[10]), ամերիկացի ֆիզիկոս, 2012 թվականի Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակակիր (Սերժ Արոշի հետ միասին)[11]։

Դեյվիդ Ուայնլենդ
անգլ.՝ David J. Wineland
David Wineland 2008.jpg
Ծնվել էփետրվարի 24, 1944(1944-02-24)[1][2][3] (77 տարեկան)
Միլուոքի, Վիսկոնսին, ԱՄՆ
ՔաղաքացիությունFlag of the United States.svg ԱՄՆ
Մասնագիտությունֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)Ստանդարտների և տեխնոլոգիաների ազգային ինստիտուտ և Բոուլդերի Կոլորադոյի համալսարան
Գործունեության ոլորտօպտիկա և քվանտային մեխանիկա
ԱնդամակցությունԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
Ալմա մատերՀարվարդի համալսարան և Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի
Գիտական ղեկավարՆորման Ֆոսթեր Ռամզեյ
Պարգևներֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ[4][5] Ֆրեդերիկ Այվսի մեդալ Հերբերտ Վալտերի մրցանակ Բենջամին Ֆրանկլինի մեդալ Ազգային գիտական մեդալ Wolfgang Paul Lecture? Լազերային գիտության համար Այնշտայնի մրցանակ Ամերիկայի ֆիզիկայի ակադեմիայի անդամ Ատոմային կամ մակերևույթային ֆիզիկայում Դևիսոն-Գերմերի մրցանակ[6] Arthur L. Schawlow Prize in Laser Science?[7] Ֆիզիկայի Վոլֆի մրցանակ և Օպտիկայի ակադեմիայի անդամ
David J. Wineland Վիքիպահեստում

ԿենսագրությունԽմբագրել

Դեյվիդ Ուայնլենդը ծնվել է 1944 թվականի փետրվարի 24-ին Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների Վիսկոնսին նահանգի Միլուոքի քաղաքում։ 1961 թվականին ավարտել է Էնսինա դպրոցը, որը գտնվում է ԱՄՆ-ի արևմուտքում՝ Սակրամենտո քաղաքում[12]։ 1965 թվականին Բերկլի քաղաքի Կալիֆոռնիայի համալսարանում ստացել է բակալավրի աստիճան, իսկ 1970 թվականին Հարվարդի համալսարանում՝ դոկտորական աստիճան։ Նրա ատենախոսությունը նվիրված էր մազերին և դեյտերիումին։ Դրանից հետո Դեյվիդն աշխատել է Վաշինգտոնի համալսարանի Հանս Գեորգ Դեմելտ խմբում։ Այնուհետև ընդունվել է Բոուլդերի Ստանդարտների և տեխնոլոգիաների ազգային ինստիտուտ։ Նրա հետազոտության ոլորտը օպտիկան էր և, մասնավորապես, իոնային թակարդներում իոնների լազերային սառեցումը, որին հաջորդում է քվանտային հաշվարկներ կատարելու համար գրավված իոնների օգտագործումը: Ուայնլենդը համարվում է ամերիկյան ֆիզիկական հասարակության անդամ, իսկ 1992 թվականից ի վեր՝ ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ։

Պարգևներ և մրցանակներԽմբագրել

  • 1990 թվական՝ Դեվիսոն-Ջերմերի մրցանակ:
  • 1990 թվական՝ Մեգերսի մրցանակ:
  • 1996 թվական՝ Այնշտայնի մրցանակ ՝ լազերային ֆիզիկայի բնագավառում կատարած աշխատանքի համար:
  • 1998 թվական՝ Ռաբիի մրցանակ[13] :
  • 2000 թվական՝ Քվանտային կապի միջազգային մրցանակ:
  • 2001 թվական՝ Արթուր Շավլովի մրցանակ՝ լազերային ֆիզիկայի բնագավառում կատարած աշխատանքի համար[14] :
  • 2004 թվական՝ Ֆրեդերիկ Այվսայի մեդալ:
  • 2007 թվական՝ ԱՄՆ-ի ազգային գիտական մեդալ[15]:
  • 2008 թվական՝ Գերբերտ Վալտերի մրցանակ[16] :
  • 2010 թվական՝ Բենջամին Ֆրանկլինի մրցանակ:
  • 2012 թվական՝ Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ (Սերժ Արոշի հետ):
  • 2013 թվական՝ Վոլֆգանգ Պաուլ Վորլեսունգի մրցանակ:

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 Encyclopædia Britannica
  2. ↑ 2,0 2,1 Munzinger-Archiv (գերմ.) — 1913.
  3. ↑ 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. ↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2012/
  5. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  6. ↑ https://www.aps.org/programs/honors/prizes/davisson-germer.cfm
  7. ↑ https://www.aps.org/programs/honors/prizes/schawlow.cfm
  8. ↑ УАЙНЛЕНД // Телевизионная башня — Улан-Батор. — М. : Большая российская энциклопедия, 2016. — С. 641. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 32). — ISBN 978-5-85270-369-9.
  9. ↑ В публикациях на русском языке, в которых упоминается американский физик, часто используется фамилия Вайнленд
  10. ↑ «David Wineland» (անգլերեն)։ Array of Contemporary American Physicists։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-13-ին։ Վերցված է 2012-10-9 
  11. ↑ «The 2012 Nobel Prize in Physics» (անգլերեն)։ Nobel Media։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-13-ին։ Վերցված է 2012-10-9 
  12. ↑ Class of 1961 Graduation List. encinahighschool.com
  13. ↑ «Rabi Award»։ IEEE Ultrasonics, Ferroelectrics, and Frequency Control Society։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-13-ին։ Վերցված է 2012-10-9 
  14. ↑ «2001 Arthur L. Schawlow Prize in Laser Science Recipient»։ American Physical Society։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-13-ին։ Վերցված է 2009-10-08 
  15. ↑ «NIST Physicist David J. Wineland Awarded 2007 National Medal of Science (NIST press release)»։ NIST։ 2008-08-25։ Արխիվացված է օրիգինալից 2008-09-07-ին 
  16. ↑ «OSA, DPS Name David J. Wineland Winner of First Herbert Walther Award ([[Optical Society|OSA]] press release)»։ Physics Today։ 2008-11-20։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-02-19-ին 

ԳրականությունԽմբագրել

  • Бялко А. В., Медведев Э. С. Лауреаты Нобелевской премии 2012 годаː По физике — С. Арош и Д. Вайнленд // Природа. — 2013. — № 1. — С. 74—77.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Դեյվիդ_Ուայնլենդ&oldid=7667652» էջից