Վիքիպեդիա

Դեյվիդ Ուայնլենդ

Դեյվիդ Ուայնլենդ[12], (Վայնլենդ)[13] (անգլ.՝ David J. Wineland, փետրվարի 24, 1944(1944-02-24)[1][2][3], Միլուոքի, Վիսկոնսին, ԱՄՆ[14]), ամերիկացի ֆիզիկոս, 2012 թվականի Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակակիր (Սերժ Արոշի հետ միասին)[15]։

Դեյվիդ Ուայնլենդ
անգլ.՝ David J. Wineland
Ծնվել էփետրվարի 24, 1944(1944-02-24)[1][2][3] (80 տարեկան)
Միլուոքի, Վիսկոնսին, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Մասնագիտությունֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)Ստանդարտների և տեխնոլոգիաների ազգային ինստիտուտ, Բոուլդերի Կոլորադոյի համալսարան, Օրեգոնի համալսարան, Վաշինգտոնի համալսարան և Կոլորադո նահանգի համալսարան
Գործունեության ոլորտօպտիկա և քվանտային մեխանիկա
ԱնդամակցությունԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Optica?
Ալմա մատերՀարվարդի համալսարան (1970)[4], Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի (1965)[4] և Encina High School?
Տիրապետում է լեզուներինանգլերեն[5]
Գիտական ղեկավարՆորման Ֆոսթեր Ռամզեյ
Պարգևներ
 David J. Wineland Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Դեյվիդ Ուայնլենդը ծնվել է 1944 թվականի փետրվարի 24-ին Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների Վիսկոնսին նահանգի Միլուոքի քաղաքում։ 1961 թվականին ավարտել է Էնսինա դպրոցը, որը գտնվում է ԱՄՆ-ի արևմուտքում՝ Սակրամենտո քաղաքում[16]։ 1965 թվականին Բերկլի քաղաքի Կալիֆոռնիայի համալսարանում ստացել է բակալավրի աստիճան, իսկ 1970 թվականին Հարվարդի համալսարանում՝ դոկտորական աստիճան։ Նրա ատենախոսությունը նվիրված էր մազերին և դեյտերիումին։ Դրանից հետո Դեյվիդն աշխատել է Վաշինգտոնի համալսարանի Հանս Գեորգ Դեմելտ խմբում։ Այնուհետև ընդունվել է Բոուլդերի Ստանդարտների և տեխնոլոգիաների ազգային ինստիտուտ։ Նրա հետազոտության ոլորտը օպտիկան էր և, մասնավորապես, իոնային թակարդներում իոնների լազերային սառեցումը, որին հաջորդում է քվանտային հաշվարկներ կատարելու համար գրավված իոնների օգտագործումը։ Ուայնլենդը համարվում է ամերիկյան ֆիզիկական հասարակության անդամ, իսկ 1992 թվականից ի վեր՝ ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ։

Պարգևներ և մրցանակներ խմբագրել

  • 1990 թվական՝ Դեվիսոն-Ջերմերի մրցանակ։
  • 1990 թվական՝ Մեգերսի մրցանակ։
  • 1996 թվական՝ Այնշտայնի մրցանակ ՝ լազերային ֆիզիկայի բնագավառում կատարած աշխատանքի համար։
  • 1998 թվական՝ Ռաբիի մրցանակ[17] :
  • 2000 թվական՝ Քվանտային կապի միջազգային մրցանակ։
  • 2001 թվական՝ Արթուր Շավլովի մրցանակ՝ լազերային ֆիզիկայի բնագավառում կատարած աշխատանքի համար[18] :
  • 2004 թվական՝ Ֆրեդերիկ Այվսայի մեդալ։
  • 2007 թվական՝ ԱՄՆ-ի ազգային գիտական մեդալ[19]։
  • 2008 թվական՝ Գերբերտ Վալտերի մրցանակ[20] :
  • 2010 թվական՝ Բենջամին Ֆրանկլինի մրցանակ։
  • 2012 թվական՝ Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ (Սերժ Արոշի հետ)։
  • 2013 թվական՝ Վոլֆգանգ Պաուլ Վորլեսունգի մրցանակ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 Gregersen E. Encyclopædia Britannica
  2. ↑ 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 https://physics.uoregon.edu/profile/djw34/
  5. ↑ https://www.youtube.com/watch?v=oLiIQJtlwGE
  6. ↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2012/
  7. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 https://www.optica.org/history/biographies/bios/david_j_wineland/
  9. ↑ https://www.aps.org/programs/honors/prizes/davisson-germer.cfm
  10. ↑ https://www.aps.org/programs/honors/prizes/schawlow.cfm
  11. ↑ https://ieee-uffc.org/award/i-i-rabi-award#recipients
  12. ↑ УАЙНЛЕНД // Телевизионная башня — Улан-Батор. — М. : Большая российская энциклопедия, 2016. — С. 641. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 32). — ISBN 978-5-85270-369-9.
  13. ↑ В публикациях на русском языке, в которых упоминается американский физик, часто используется фамилия Вайнленд
  14. ↑ «David Wineland» (անգլերեն). Array of Contemporary American Physicists. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
  15. ↑ «The 2012 Nobel Prize in Physics» (անգլերեն). Nobel Media. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
  16. ↑ Class of 1961 Graduation List. encinahighschool.com
  17. ↑ «Rabi Award». IEEE Ultrasonics, Ferroelectrics, and Frequency Control Society. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
  18. ↑ «2001 Arthur L. Schawlow Prize in Laser Science Recipient». American Physical Society. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.
  19. ↑ «NIST Physicist David J. Wineland Awarded 2007 National Medal of Science (NIST press release)». NIST. 2008 թ․ օգոստոսի 25. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ սեպտեմբերի 7-ին. {{cite web}}: Invalid |url-status=404 (օգնություն)
  20. ↑ «OSA, DPS Name David J. Wineland Winner of First Herbert Walther Award ([[Optical Society|OSA]] press release)». Physics Today. 2008 թ․ նոյեմբերի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 19-ին. {{cite web}}: Invalid |url-status=404 (օգնություն); URL–wikilink conflict (օգնություն)

Գրականություն խմբագրել

  • Бялко А. В., Медведев Э. С. Лауреаты Нобелевской премии 2012 годаː По физике — С. Арош и Д. Вайнленд // Природа. — 2013. — № 1. — С. 74—77.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դեյվիդ Ուայնլենդ» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Դեյվիդ_Ուայնլենդ&oldid=9806188» էջից