Գաբրիելա Միստրալ
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Միստրալ (այլ կիրառումներ)
Լուսիլա Գոդոյ Ալկայագա (ապրիլի 7, 1889[2][3][4][…], Վիկունյա, Էլկի, Կոկիմբո, Չիլի - հունվարի 10, 1957[2][3][5][…], Հեպստեդ, Նասաու շրջան, Նյու Յորք, ԱՄՆ[6][10]), չիլիացի բանաստեղծուհի-դիվանագետ, մանկավարժ և հումանիստ, որը հայտնի է Գաբրիելա Միստրալ կեղծանվամբ։ Նա առաջին լատինաամերիկացի գրողն է, որ 1945 թվականին ստացել է Նոբելյան մրցանակ՝ «իր՝ հզոր հույզերից ոգեշնչված լիրիկական պոեզիայի համար, որը նրա անունը դարձրեց ամբողջ Լատինական Ամերիկայի իդեալիստական ձգտումների խորհրդանիշը»։ Միստրալի պոեմների հիմնական թեմաներն են բնությունը, սերը, դավաճանությունը, մայրական սերը, ցավն ու ապաքինումը, ճանապարհորդությունը և Լատինական Ամերիկայի ինքնությունը։ Նրա դիմանկարը պատկերված է չիլիական 5000 պեսո թղթադրամի վրա։
Գաբրիելա Միստրալ | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան անուն | իսպ.՝ Lucila de María Godoy Alcayaga[1] |
| Ծնվել է | ապրիլի 7, 1889[2][3][4][…] |
| Ծննդավայր | Վիկունյա, Էլկի, Կոկիմբո, Չիլի |
| Վախճանվել է | հունվարի 10, 1957[2][3][5][…] (67 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Հեպստեդ, Նասաու շրջան, Նյու Յորք, ԱՄՆ[6] |
| Գերեզման | Tumba de Gabriela Mistral |
| Գրական անուն | Gabriela Mistral |
| Մասնագիտություն | բանաստեղծուհի, դիվանագետ, ուսուցչուհի և գրող |
| Լեզու | իսպաներեն |
| Քաղաքացիություն |  Չիլի |
| Կրթություն | Escuela Normal № 1 de Santiago? |
| Ժանրեր | պոեզիա |
| Անդամակցություն | Sapphic Circle of Madrid? |
| Աշխատավայր | Կոլումբիայի համալսարան և Բերնարդ քոլեջ |
| Պարգևներ | |
| Ազգականներ | Juan Miguel Godoy Mendoza? |
 | |
| Կայք | gabrielamistral.uchile.cl |
 Gabriela Mistral Վիքիպահեստում | |
Վաղ կյանք
խմբագրելՄիստրալը ծնվել է Վիկունայում[11]` Չիլիում, սակայն մեծացել է Մոնտեգրենդի փոքրիկ Անդե գյուղում, հաճախել է տեղի տարրական դպրոց, որտեղ դասավանդում էր ավագ քույրը` Էմելինա Մոլինան։ Նա շատ էր հարգում իր քրոջը, չնայած որ հետագա տարիներին Էմելինան ֆինանսական խնդիրների առաջ է կանգնեցրել նրան։ Նրա հայրը՝ Խուան Հերոնիմո Գոդոու Վիլանուևան, նույնպես ուսուցիչ էր։ Նա ընտանիքը լքեց նախքան Միստրալի երեք տարեկանը և մահացավ 1911 թվականին օտարության մեջ։ Մանկության տարիներին նրա ընտանիքը աղքատ է եղել։ Արդեն 15 տարեկանում նա գումար էր վաստակում և օգնում մորը՝ Պետրոնիլա Ալկայագային (Petronila Alcayaga): Նա իր կարիերան սկսել է որպես ուսուցչի օգնական՝ Չիլիի ծովափնյա Կոմպանիա Բահա քաղաքում, Լա Սերենայի մոտակայքում։
1904 թվականին Միստրալը տեղական թերթում հրատարակել է մի քանի բանաստեղծություններ՝ Ensoñaciones («Երազներ»), Carta Íntima («Ինտիմ նամակը») և Junto al Mar («Ծովում»)՝ օգտագործելով իր քաղաքացիական անունից տարբերվող El Coquimbo, Diario Radical և La Voz de Elqui մի շարք այլ կեղծանուններ։
1906 թվականին Միստրալը հանդիպեց Ռոմելիո Ուրեթային՝ իր առաջին սիրուն, ով ինքնասպան եղավ 1909 թվականին։ Կարճ ժամանակ անց նրա երկրորդ սերը ուրիշի հետ ամուսնացավ։ Այս մեծ վիշտը արտացոլված էր իր վաղ շրջանի պոեզիայում։ Միստրալը առաջին անգամ ճանաչում ձեռք բերեց «Մահվան սոնետներ» (Sonnets de la muerte) ժողովածուով․ 1914 թվականին Չիլիի մայրաքաղաք Սանտյագոյում Հուեգոս Ֆլորալեսի ազգային գրական մրցույթում Միստրալը արժանացավ իր առաջին գրական մրցանակին։ Ինքնասպանության թեմաներով նրա բանաստեղծությունները հանգեցրին մահվան և կյանքի ավելի խորը գիտակցման, քան լատինաամերիկյան նախորդ սերունդների բանաստեղծների աշխատությունները։ Միստրալը ինտիմ հարաբերություններ ուներ տարբեր տղամարդկանց և կանանց հետ, որն ազդում էր նրա բանաստեղծությունների վրա, բայց նա գաղտնի էր պահում իր էմոցիոնալ կյանքը։
Նա 1908 թվականի հունիսից սկսած իր հրապարակումների մեծ մասի համար օգտագործել է Գաբրիելա Միստրալ կեղծանունը։ Հուեգոս Ֆլորելասի ազգային գրական մրցույթում հաղթանակից հետո նա իր հրապարակումների համար հազվադեպ է օգտագործել իր անունը՝ Լուսիլա Գոդոյ։ Նա իր կեղծանունը ստեղծելիս օգտագործել է իր երկու սիրելի բանաստեղծներ Գաբրիել Դ' Աննունցիոյի և Ֆրեդերիկ Միստրալի անունները։ Կա նաև մեկ այլ պատմություն, որ կեղծանունը ստեղծվել է Գաբրիել հրեշտակապետի և Պրովանսի առեղծվածային քամու համադրությունից։
1922 թվականին Նյու Յորքի իսպանական ինստիտուտի տնօրեն Ֆեդերիկո դե Օնիսի օգնությամբ Միստրալը տպագրեց իր առաջին գիրքը՝ «Հուսահատություն» (Desolacion): Դա մանկության, կրոնի, բնության, բարոյականության և երեխաների հանդեպ սիրո թեմաներն ընդգրկող բանաստեղծությունների հավաքածու էր։ Նրա անհատական վիշտը ներկա էր բանաստեղծություններում, ինչն էլ բերեց նրան միջազգային հեղինակություն։ Նրա ստեղծագործությունը շրջադարձ էր Լատինական Ամերիկայի մոդեռնիզմից։ Քննադատները նշում էին Միստրալի անմիջականությունը և պարզունակությունը։ 1924 թվականին նա հրապարակել է իր երկրորդ գիրքը՝ «Քնքշություն» (Ternura).
Մանկավարժական կարիերա
խմբագրել
20-րդ դարի առաջին երկու տասնամյակի ընթացքում Միստրալի արագ առաջխաղացումը Չիլիի ազգային դպրոցական համակարգում դեմ էր Չիլիի բարդ քաղաքականությանը։ Իր պատանեկության շրջանում ուսուցիչների կարիքն այնքան մեծ էր, և վերապատրաստված ուսուցիչների քանակը այնքան փոքր էր, հատկապես գյուղական վայրերում, որ ցանկացած ոք ցանկության դեպքում կարող էր գտնել ուսուցչի աշխատանք։ Երիտասարդ կինը, չունենալով անհրաժեշտ քաղաքական և սոցիալական կապեր, չէր կարող աշխատանք գտնել լավ դպրոցներում և ստիպված էր աշխատել սովորական դպրոցում։ 1907 թվականին առանց բացատրությունների նրան ազատեցին աշխատանքից։ Հետագայում նա պարզեց, որ նրան խոչընդոտել է դպրոցի ծխահայր Իգնասիո Մունիզագն, ով տեղյակ է եղել տեղական թերթերում տեղ գտած նրա հրապարակումներին՝ կրթության ազատականացման քարոզչության և հանրակրթական դպրոցներում սոցիալական դասընթացների ավելացման վերաբերյալ։
Թեև նրա կրթությունը ավարտվել է միայն 1900 թվականին, սակայն նա կարողացել մինչև ավարտելը աշխատել որպես ուսուցիչ իր ավագ քրոջ՝ Էմելինայի շնորհիվ։ Վերջինս նույնպես ուսուցչի օգնական էր եղել և պատասխանատու էր բանաստեղծուհու կրթության վաղ շրջանի մեծ մասի համար։ Տեղական և ազգային թերթերում և ամսագրերում իր հրապարակումների շնորհիվ բանաստեղծուհին կարողացել է մի պաշտոնից մյուսը բարձրանալ։ Նրա դպրոցից-դպրոց տեղափոխվելու պատրաստակամությունը նույնպես նպաստեց կարիերայի հաջողությանը։ 1906 և 1912 թվականների ընթացքում նա հաջորդաբար ուսուցանում է Լա Սերենայի մոտակայքի երեք դպրոցներում, ապա Բարանկասում, այնուհետև՝ 1910 թվականին, Թրայգենում, և 1911 թվականին Ատակամա անապատի հյուսիսում գտնվող Անտուաֆաստայի դպրոցներում։ 1912 թվականին նա տեղափոխվեց ուսուցանելու Լոս Անդեսի ավագ դպրոցում, որտեղ մնաց վեց տարի։ Նա այդ ժամանակ հաճախ այցելում էր Սանտյագո։ 1918 թվականին Պեդրո Ագուիրե Սերդան՝ այն ժամանակվա կրթության նախարարը և Չիլիի ապագա նախագահը, նրան նշանակեց Պունտա Արենասի դպրոցի ղեկավար։ 1920 թվականին Միստրալը տեղափոխվեց Թեմուկո, ապա Սանտյագո, որտեղ 1921 թվականին հաղթեց արմատական կուսակցության թեկնածու Հոսեֆինա Դեյ դել Կաստիլյոյին, որպեսզի նշանակվի երկրի նորագույն և ամենահեղինակավոր կանանց թիվ 6 կրթահամալիրի տնօրեն։ Սանտյագոյում այդքան ցանկալի պաշտոնում Գաբրիելա Միստրալի նշանակման շուրջ վեճերը դրդեցին որ նա 1922 թվականին ընդունի Մեքսիկայի կրթության նախարար Խոսե Վասկոնսելոսի հետ աշխատելու հրավերը։ Այստեղ նա պետք է միանար գրադարանների և դպրոցների բարեփոխումների ազգային ծրագրին՝ Ազգային կրթական համակարգը հիմնադրելու համար։ Այդ տարի նա Նյու Յորքում հրապարակեց «Desolación»-ը, ինչն էլ ավելի նպաստեց նրա միջազգային ճանաչմանը, որն արդեն ուներ իր լրագրության և հրապարակային ելույթների շնորհիվ։ Մեկ տարի անց նա հանդես է եկել «Ընթերցումներ կանանց համար» («Lecturas para Mujeres») դասախոսությամբ, որի տեքստը արձակ բանաստեղծություն էր և գովերգում էր Լատինական Ամերիկան զուտ ամերիկյան տեսանկյունից, որը զարգացել է Մեքսիկական հեղափոխությունից հետո։
Գրեթե երկու տարի անց նա Մեքսիկայի Լարեդոյից մեկնեց Տեխաս, այնուհետև Վաշինգտոն, որտեղ անդամակցեց Պան Ամերիկայի միությանը, ճանապարհը շարունակեց դեպի Նյու Յորք, այնուհետև մեկնեց շրջագայության Եվրոպա։ Մադրիդում հրապարակեց «Քնքշություն» (Ternura) օրորոցային երգերի ժողովածուն՝ երեխաների, ծնողների և այլ բանաստեղծների համար։ 1925 թվականի սկզբին նա վերադարձավ Չիլի, որտեղ և պաշտոնաթող եղավ հանրապետության կրթական համակարգից և ստացավ կենսաթոշակ։ Դրանից անմիջապես առաջ էր, որ օրենսդիր ժողովը համաձայնել էր Միստրալի վաղեմի մրցակից Ամանդա Լաբարկա Հյուբերտսոնի ղեկավարած ուսուցիչների արհմիության պահանջներին, որ դպրոցներում լինեն միայն համալսարանական վերապատրաստում անցած ուսուցիչները։ 1923 թվականին Չիլիի համալսարանը նրան շնորհեց իսպաներենի պրոֆեսորի գիտական կոչում, թեև նա պաշտոնական կրթությունը ավարտել էր մինչև 12 տարեկան լրանալը։ Նրա ինքնակրթությունը նշանակալի էր և վկայությունն էր ինչպես իր անձնական վճռականության և բանավոր հանճարի, այնպես էլ Չիլիի նահանգային թերթերի, ամսագրերի և գրքերի՝ զարգացող մշակույթի։:
Չիլիի Նոբելյան մրցանակի երկրորդ դափնեկիր Պաբլո Ներուդան հանդիպել է Միստրալին, երբ նա տեղափոխվել է Ներուդայի հայրենի Թեմուկո քաղաք։ Միստրալը կարդում էր նրա բանաստեղծությունները և խորհուրդ էր տալիս, թե ինչ ընթերցի։ Նրանք դարձան հավիտյան ընկերներ[12]։
Միջազգային աշխատանք և ճանաչում
խմբագրել
Միստրալի միջազգային համբավը քիչ հավանական էր դարձնում, որ նա կմնա Չիլիում։ 1925 թվականի կեսերին նա հրավրվել է Ազգերի լիգայի մտավոր համագործակցության նորաստեղծ ինստիտուտ՝ ներկայացնելու Լատինական Ամերիկան։ 1926 թվականի սկզբին Ֆրանսիա տեղափոխվելուց հետո նա փաստացի դարձավ աքսորյալ։ Սկզբում նա վաստակում էր լրագրությամբ, իսկ հետո դասախոսություններ էր կարդում Միացյալ Նահանգներում և Լատինական Ամերիկայում, այդ թվում՝ Պուերտո Ռիկոյում։ Նա շրջագայել է Կարիբյան ավազանով, Բրազիլիայով, Ուրուգվայով և Արգենտինայով։
1926 և 1932 թվականներին Միստրալը հիմնականում ապրում էր Ֆրանսիայում և Իտալիայում։ Այս տարիների ընթացքում նա աշխատել է Ազգերի լիգայի մտավոր համագործակցության լիգայում՝ այցելելով կանանց և դասախոսների կոնֆերանսների ամբողջ Եվրոպայում և երբեմն Ամերիկայում։ 1930-1931 թվականներին նա հրավիրյալ պրոֆեսոր է եղել Կոլումբիայի համալսարանի Բարնարդի քոլեջում, 1931 թվականին կարճ ժամանակով աշխատել է Միդլբերի քոլեջում և Վասար քոլեջում, իսկ 1931, 1932 և 1933 թվականներին նրան ջերմորեն ընդունել են Ռիո Պիեդրասի Պուերտո Ռիկոյի համալսարանում, որտեղ վարել է տարբեր կոնֆերասներ և զբաղվել գրականագիտությամբ։
Ինչպես շատ լատինաամերիկյան արվեստագետներ և մտավորականներ, Միստրալը ծառայել է որպես հյուպատոս 1932-ից մինչև իր մահը՝ աշխատելով Նեապոլում, Մադրիդում, Լիսաբոնում, Նիցում[13], Պետրոպոլիսում, Լոս Անջելեսում, Սանտա Բարբարայում, Վերակրուզում, Ռապոլլոյում և Նյու Յորքում։ Լինելով Մադրիդում հյուպատոս՝ նա ժամանակ առ ժամանակ մասնագիտական կապեր է ունեցել մեկ այլ՝ Չիլիի հյուպատոս և Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Պաբլո Ներուդայի հետ։ Միստրալը եղել է առաջին գրողների շարքում, որ ճանաչել է Պաբլոյի ստեղծագործության կարևորությունը և յուրահատկությունը։ Վերջինիս Միստրալը գիտեր, երբ նա պատանի էր, և ինքն էլ Պաբլոյի հայրենի Թեմուկոյի դպրոցի տնօրենն էր։
Նա հրատարակել է հարյուրավոր հոդվածներ ողջ իսպանալեզու աշխարհի տարբեր ամսագրերում և թերթերում։ Նրա վստահված անձանց թվում են եղել Էդուարդո Սանտոսը՝ Կոլումբիայի նախագահը, Չիլիի բոլոր ընտրված նախագահները՝ 1922 թվականից մինչև նրա մահը՝ 1957 թվականին, Էդուարդո Ֆրեյ Մոնտալվան, որ նախագահ է ընտրվել 1964 թվականին, և Էլեոնոր Ռուզվելտը։
Բանաստեղծի պոեզիայի երկրորդ խոշոր հատորը՝ «Հատում» (Tala) է, որը 1938 թվականին հրատարակվել է Բուենոս Այրեսում ՝ վաղեմի ընկերոջ և թղթակից Վիկտորիա Օկամպոյի օգնությամբ։ Վաճառքից ստացված հասույթն ուղղվել է Իսպանիայում քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ որբացած երեխաներին։ Այս հատորը ներառում է Լատինական Ամերիկայի, ինչպես նաև միջերկրածովյան Եվրոպայի սովորույթներին և բանահյուսությանը նվիրված բազմաթիվ բանաստեղծություններ։ Միստրալը յուրահատուկ կերպով միավորում է այդ վայրերը և խնդիրները՝ արտացոլելով իր նույնականացումը որպես «una mestiza de vasco», այն է` իր ծագումը եվրոպական բասկերից։
1943 թվականի օգոստոսի 14-ին Միստրալի զարմիկը՝ 17-ամյա Խուան Միգել Գոդոյը, ինքնասպան է եղել։ Միստրալը Խուան Միգելին համարում էր իր որդին և նրան անվանում էր «ՅԻն ՅԻՆ»։ Նրա մահվան վիշտը, ինչպես նաև երկրորդ համաշխարհային պատերազմը, այնուհետև Եվրոպայում և Ամերիկաներում տեղի ունեցած սառը պատերազմի արձագանքը՝ այս բոլորն արտացոլված են նրա կյանքի ընթացքում լույս տեսած պոեզիայի վերջին՝ «Հնձան» (Lagar)հատորում, որը տպագրվել է կրճատված ձևով 1954 թվականին։ Պոեզիայի վերջին հատորը՝ «Չիլիի պոեմը», տպագրվել է հետմահու՝ նրա գործընկեր Դորիս Դանայի կողմից 1967 թվականին։ «Չիլիի պոեմը» նկարագրում է բանաստեղծի մահից հետո նրա վերադարձը Չիլի՝ Ատակամա անապատից հնդկացի տղայի և Անդյան եղնիկի ընկերակցությամբ։ Պոեզիայի այս ժողովածուն ակնկալում էր հետաքրքրություն առաջացնել օբյեկտիվ նկարագրության և էպիկական ավանդույթի վերանայման նկատմամբ։ Ժողովածուն հայտնի դարձավ Ամերիկայի բանաստեղծների շրջանում, որոնց գործերին Միստրալը շատ լավ ծանոթ էր։
1945 թվականի նոյեմբերի 15-ին Միստրալը դարձավ առաջին լատինաամերիկուհին և հինգերորդ կինը, որ ստացավ Գրականության Նոբելյան մրցանակ։ 1945 թ.-ի դեկտեմբերի 10-ին նա ստացավ մրցանակ անձամբ՝ Շվեդիայի թագավոր Գուստավից։ 1947 թվականին նա ստացավ պատվավոր դոկտորի կոչում Կալիֆորնիայի Օքլենդ քաղաքում գտնվող Միլլիս քոլեջի կողմից։ 1951 թվականին նա արժանացել է Չիլիի Ազգային Գրականության մրցանակին։
Վատ առողջությունը փոքր-ինչ դժվարացրեց Միստրալի ճանապարհորդությունը։ Իր կյանքի վերջին տարիներին նա բնակվում էր Նյու Յորքի Ռոսլին թաղամասում։ 1957 թվականի հունվարի սկզբին նա տեղափոխվել է Հեմփսթեդ, Նյու Յորք, որտեղ 1957 թվականի հունվարի 10-ին մահացել է ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղից՝ 67 տարեկանում։ Նրա մարմինը ինը օր անց վերադարձրեցին Չիլի։ Չիլիի կառավարությունը եռօրյա ազգային սուգ էր հայտարարել, և հարյուր հազարավոր սգացողներ էին եկել՝ իրենց հարգանքը մատուցելու նրան։
Միստրալի հայտնի բանաստեղծությունների թվում են՝ “Piececitos de Niño”, “Balada”, “Todas Íbamos a ser Reinas”, “La Oración de la Maestra”, “El Ángel Guardián”, “Decálogo del Artista” և “La Flor del Aire”- ը։ Նա գրել և ամսագրերում և թերթերում հրատարակել է մոտ 800 էսսե՝: Նա նաև հայտնի թղթակից էր և բարձր գնահատված հռետոր։
Միստրալին առավել հաճախ անգլերենով մեջբերել են նրա Su Nombre es Hoy («Նրա անունը այսօր է») գործի համար։
«Մենք մեղավոր ենք բազմաթիվ սխալների և բազմաթիվ թերությունների համար, բայց մեր ամենավատ հանցագործությունը երեխաներին լքելն է՝ անտեսելով կյանքի ակունքը։ Կյանքում շատ բան կարող է սպասել։ Երեխան չի կարող։ Այժմ, երբ նրա ոսկորները ձևավորվում են, նրա արյունը շրջանառվում է, և նրա զգայարանները զարգանում են, մենք նրան չենք կարող պատասխանել «վաղը», նրա անունը «այսօր է»։
Աշխատությունների բնութագիր
խմբագրելՄիստրալի գրականությունը բնութագրվում է մոխրագույն երագներով․ այնտեղ տխրությունը և դառնությունը կրկնվող զգացմունքներ են։ Դրանք ի հայտ են գալիս նրա գրվածքներում, որպես ծանր մանկության արտացոլում, երբ տառապել է զրկանքներից և ընտանեկան կարեկցանքի պակասից։ Այնուամենայնիվ, քանի որ նրա երիտասարդությունը անցել է գյուղի դպրոցում որպես ուսուցիչուհի, Գաբրիելա Միստրալը շատ կապված էր երեխաների հետ, որը զգացվում է իր գործերում։
Սեփական աշխատանքների ընթերցում
խմբագրելԿոնգրեսի գրադարանից հայտնել են, որ չիլիացի գրող Գաբրիելա Միստրալը կարդացել է իր մի քանի բանաստեղծությունները։
Մահ, հետմահու փառք և ժառանգություն
խմբագրել1970-1980-ական թվականներին Պինոչետի ռազմական բռնապետության կողմից Գաբրիելա Միստրալի կերպարը ներկայացվել է որպես «իշխանության ենթակայության» և «հասարակական կարգի» խորհրդանիշ[15]։ Նրա մասին պատկերացումները, որպես սրբանման կույսի և տառապող հետերոսեքսուալ կնոջ, առաջին անգամ վիճարկվել են գրող Լիսիա Ֆիոլ-Մատայի կողմից, որը պնդում էր, որ Միստրալը լեսբի էր։ Բնաստեղծուհու լեսբիականությունը հաստատվել է 2007 թվականին նրա արխիվի բացմամբ, որը տեղի ունեցավ նրա վերջին ռոմանտիկ զուգընկերոջ՝ Դորիս Դանայի մահից հետո (2006 թվականին)։ Դանան հազարավոր փաստաթղթեր էր պահել, այդ թվում՝ նամակներ Միստրալի և նրա սիրուհիների միջև, որոնք կասկած չեն թողել նրա սեքսուալության հարցում։ Պեդրո Պաբլո Զեգերսի խմբագրած «Նինյա Էրանտե» (2007) հատորում ընդգրկված նամակների հրապարակումը հաստատել է, որ Դանան ու Միստրալը երկարատև ռոմանտիկ հարաբերություններ են ունեցել, և դա է նեցուկ եղել Միստրալին կյանքի վերջին տարիներին։ Նամակները թարգմանվել են անգլերեն` Վելմա Գարսիայի կողմից և հրատարակվել է 2018 թ. Նյու Մեքսիկայի համալսարանի հրատարակչության կողմից։ Միստրալը ուներ շաքարախտ և սրտի խնդիրներ։ Ի վերջո, նա մահացավ ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղից, 1957 թ. հունվարի 10-ին Նյու-Յորքի Հեմփստիդի հիվանդանոցում՝ 67 տարեկանում։ Մահվան ժամանակ Դորիս Դանան նրա կողքին էր[11]։
Ստեղծագործություններ
խմբագրելԾանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ http://www.surdoc.cl/registro/19-365
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 4,0 4,1 Discogs — 2000.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Eesti biograafiline andmebaas ISIK (эст.)
- ↑ 6,0 6,1 6,2 https://culturadigital.udp.cl/dev/wp-content/uploads/2022/07/LN_1957_01_11.pdf
- ↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1945/mistral-facts.html
- ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
- ↑ Premio Nacional de Literatura (իսպ.)
- ↑ «Chilean poet Gabriela Mistral reading from her work». Library of Congress, Hispanic Division. 1950. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 16-ին.
- ↑ 11,0 11,1 «Gabriela Mistral | Chilean poet». Encyclopedia Britannica (անգլերեն). Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 23-ին.
- ↑ Eisner, Mark (2018). Neruda: The Poet's Calling. New York: Ecco. էջ 59. ISBN 9780062694201.
- ↑ «Gabriela Mistral | Chilean poet». Encyclopedia Britannica (անգլերեն). Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 23-ին.
- ↑ "School Histories: the Stories Behind the Names Արխիվացված Հուլիս 10, 2011 Wayback Machine." Houston Independent School District. Retrieved on 24 September 2008.
- ↑ «Gabriela Mistral: poeta y lesbiana». El Tiempo. 2003 թ․ հունիսի 7. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 23-ին.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Բիբլիովիքին ունի այս հոդվածին առնչվող բնօրինակ մեդիա կամ տեքստային նյութեր՝ Գաբրիելա Միստրալ (Կանադայում հանրային սեփականություն)
- (Իսպաներեն) Gabriela Mistral's heritage
- Գաբրիելա Միստրալ Internet Movie Database կայքում
- Life and Poetry of Gabriela Mistral
- Nobel biography
- Gabriela Mistral Foundation
- Gabriela Mistral Poems
- (Իսպաներեն) Gabriela Mistral – University of Chile
- (Իսպաներեն) About her Basque origin
- [1]
- Gabriela Mistral reads eighteen poems from her collected volumes: Ternura, Lagar, and Tala. Recorded at Library of Congress, Hispanic Division on December 12, 1950
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գաբրիելա Միստրալ» հոդվածին։ |