Մարիո Վարգաս Լյոսա

Մարիո Վարգաս Լյոսա; իսպ.՝ Mario Vargas Llosa
Ծննդյան անուն	իսպ.՝ Jorge Mario Pedro Vargas Llosa
Ծնվել է	մարտի 28, 1936[…] (88 տարեկան)
Ծննդավայր	Արեկիպա, Պերու
Մասնագիտություն	վիպասան, դրամատուրգ, քաղաքական գործիչ, լրագրող, ակնարկագիր, գրական քննադատ, համալսարանի դասախոս, արձակագիր, դրամատուրգ, փիլիսոփա, հրապարակախոս, գրող և կինոռեժիսոր
Լեզու	իսպաներեն
Քաղաքացիություն	Իսպանիա, Պերու և Դոմինիկյան Հանրապետություն
Կրթություն	Սան Մարկոս համալսարան (1958), Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարան (1971), Leoncio Prado Military Academy? (դեկտեմբեր 1951), Colegio La Salle? (դեկտեմբեր 1949) և Q5777167? (դեկտեմբեր 1952)
Գրական ուղղություններ	մոգական ռեալիզմ և Latín mmg todos?
Ուշագրավ աշխատանքներ	The Time of the Hero?, The Green House? և Conversation in the Cathedral?
Անդամակցություն	Իսպանիայի արքայական ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Բրազիլական գրականության ակադեմիա, «Մոն Պելերին» համայնք, Peruvian Academy of Language?, Inter-American Dialogue? և Ֆրանսիական ակադեմիա
Կուսակցություն	Liberty Movement?, Liberty Movement? և People's Liberty?
Աշխատավայր	Փրինսթոնի համալսարան, Լոնդոնի թագավորական քոլեջ, La Crónica?, La Industria?, Բարսելոնայի ինքնավար համալսարան և Հարվարդի համալսարան
Պարգևներ	; Աստուրիայի արքայազնի պարգև Ռեն II-ի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Ռոմուլո Գալյեգոսի մրցանակ «Մոլորակ» մրցանակ Մարիանո դե Կավիայի մրցանակ Մարիա Մուրս Կաբոյի մրցանակ Գերմանական գրավաճառների խաղաղության պարգև Չինո դել Դուկա մրցանակ Մենենդես Պելայո միջազգային մրցանակ Իրվինգ Քրիսթոլի մրցանակ Գրինցանե Կավուրի մրցանակ Carlos Fuentes International Prize for Literary Creation in the Spanish Language? Երուսաղեմի մրցանակ Կոնգրեսի գրադարանի կենդանի լեգենդ Բեռլինի Հումբոլդտի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Ալիկանտե համալսարանի պատվավոր դոկտոր Ortega y Gasset Awards? Caonabo de Oro Award? Ազատության մրցանակ Սան Մարկոսի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Վալյադոլիդի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Բորդո Մոնտեն համալսարանի պատվավոր դոկտոր Գրանադայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Վիարեջո Վերսիլիա միջազգային մրցանակ Մուրսիայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Լաս Պալմաս-դե-Գրան-Կանարիա համալսարանի պատվավոր դոկտոր Premio Biblioteca Breve? Castilian Narrative Critic Award? Castilian Narrative Critic Award? National Culture Award? Pablo Neruda Order of Artistic and Cultural Merit? Ֆորմենտոր մրցանակ Սենթ Լուիս գրական մրցանակ Premio Ceppo Pistoia? Q17651535? Ազգային գրաքննադատների շրջանակի մրցանակ Q9052823? Scanno Prize? Լյովենի կաթոլիկ համալսարանի պատվավոր դոկտոր Օքսֆորդի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Մեքսիկայի ազգային ինքնավար համալսարանի պատվավոր դոկտոր Լիսաբոնի Նոր համալսարանի պատվավոր դոկտոր Don Quijote Journalism Prize? honorary doctorate from the Pontifical Catholic University of Peru? Բուրգոսի համալսարանի պատվավոր դոկտորի կոչում Մայամիի համալսարանի պատվավոր դոկտոր honorary doctor of the Sorbonne Nouvelle University? և doctor honoris causa from the University of Pau?
Ամուսին	Ջուլիա Ուրկուիդի և Patricia Llosa Urquidi?
Համատեղ ապրող	Իզաբել Փրեյսլեր
Զավակներ	Ալվարո Վարգաս Լյոսա և Մորգանա Վարգաս Լյոսա
Ազգականներ	Luis Llosa?
	Ներշնչվել է
Կայք	mvargasllosa.com
	Mario Vargas Llosa Վիքիպահեստում

Խորխե Մարիո Պեդրո Վարգաս Լյոսա (իսպ.՝ Jorge Mario Pedro Vargas Llosa, մարտի 28, 1936(1936-03-28)^[1]^[2]^[3]^[…], Արեկիպա, Պերու), պերուացի գրող և քաղաքական գործիչ։ Արժանացել է գրականության 2010 թվականի Նոբելյան մրցանակին^[36], որը նրան շնորհվել է «իշխանության կառուցվածքի մանրակրկիտ նկարագրության և անհատի դիմադրության, ընդվզման ու պարտության վառ պատկերների համար»^[37]։

Վարգաս Լյոսան իսպանախոս աշխարհի ամենահռչակավոր գրողներից է, ավելի քան երեք տասնյակ վեպերի, դրամաների և էսսեների հեղինակ։ 1995 թվականին նրան շնորհվել է իսպանախոս աշխարհի ամենահեղինակավոր՝ Սերվանտեսի անվան մրցանակը։

Միջազգային հռչակ Վարգաս Լյոսային բերել են «Քաղաքը և շները» (La ciudad y los perros, 1963 թ., անգլերեն թարգմանությունը վերնագրված է «Հերոսի ժամանակը»), «Կանաչ տունը» (La casa verde, 1966 թ.) վեպերը^[37]։

Հայերեն թարգմանություններ խմբագրել

Մարիո Վարգաս Լյոսա, Պանտալեոնը եւ Այցելուների ջոկատը, իսպ․ թարգմ․՝ Կառա Չոբանյան, Անտարես, Երևան, 2015, 312 էջ։
Մարիո Վարգաս Լյոսա, Խուլիա մորաքույրը և գրչակը, իսպ․ թարգմ․՝ Կառա Չոբանյան, Անտարես, Երևան, 2019, 396 էջ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարիո Վարգաս Լյոսա» հոդվածին։

[_990a8c25f70b906f-1] 1,0 ^1,1 filmportal.de — 2005.

[_7b61ed85aaee9c67-2] 2,0 ^2,1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.

[_4b8ab727586cde15-3] 3,0 ^3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_584f1b26c49a36ff-4] ttps://www.lanacion.com.ar/lifestyle/datos-curiosos-historias-quien-fue-saraza-nid2463015/

[_a20f1c89362fca10-5] Ֆրանսիական ակադեմիա (ֆր.) — 1635.

[_0a6b66f143d74c2d-6] ttps://www.epe.es/es/cultura/20230202/sido-instalacion-vargas-llosa-academie-82413678

[_ec2a9eafe977a8a3-7] ttps://peru21.pe/politica/mario-vargas-llosa-vuelve-al-ruedo-politico-libertad-popular-mario-vargas-llosa-peru21-politica-noticia/

[_93f4eca5e59b9c1b-8] ttps://larepublica.pe/politica/actualidad/2023/06/21/mario-vargas-llosa-se-inscribe-al-partido-politico-libertad-popular-de-pedro-cateriano-1052352

[_1390fb0bb0541587-9] ttp://www.cervantesvirtual.com/portales/catedra_vargas_llosa/vargas_llosa_trabajos

[_8c457afd106e89c1-10] ttps://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/2010/

[_4fd85354d393be0f-11] ttps://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/

[_db69e498efb1874f-12] ttps://www.legifrance.gouv.fr/affichTexte.do?cidTexte=JORFTEXT000000733028

[_aadcb41345ea2ef3-13] ttps://www.friedenspreis-des-deutschen-buchhandels.de/alle-preistraeger-seit-1950/1990-1999/mario-vargas-llosa

[_afd2f5f7dc133c13-14] ttp://www.fondation-del-duca.fr/prix-mondial

[_bd8a3c128d214461-15] ttps://www.loc.gov/about/awards-and-honors/living-legends/mario-vargas-llosa/

[_4b57a0cc3674ee53-16] ttps://www.siv.archives-nationales.culture.gouv.fr/siv/rechercheconsultation/consultation/ir/pdfIR.action?irId=FRAN_IR_026438

[_deb668af059e7835-17] ttps://www.hu-berlin.de/de/ueberblick/menschen/ehrungen/ehrendoktor

[_c7441c5dcf0ea2c7-18] Concedidos los premios de EL PAÍS de 1999

[_bb275944a83da9a3-19] 19,0 ^19,1 https://www.cervantes.es/bibliotecas_documentacion_espanol/biografias/berlin_mario_vargas_llosa_premios.htm

[_0e0bed666b6c417f-20] ttp://www.uva.es/export/sites/uva/1.lauva/1.15.doctoreshonoriscausa/index.html

[_dbeb4cd9347fdff5-21] ttps://www.bocm.es/boletin/CM_Seccion_BOCM/2015/04/24/BOCM-20150424.PDF

[_dcd2728bda9ea239-22] ttp://www.u-bordeaux-montaigne.fr/fr/universite/decouvrir-bordeaux-montaigne/histoire-d-universite.html

[_e329f84d4569a2a3-23] ttp://archivo.ugr.es/pages/trabajosdocumentos/honoriscausa

[_deb0cbde8a80514b-24] ttp://www.premioletterarioviareggiorepaci.it/premi/vincitori/2-Premio%20Internazionale%20Viareggio-Versilia

[_1026e08660eff673-25] ttps://www.um.es/web/universidad/doctores-honoris-causa/mario-vargas-llosa

[_feb5ca93fcf00a23-26] ttps://www.ulpgc.es/rectorado/doctores-honoris-causa-ulpgc

[_8a6ee8a4f552bd23-27] ttps://www.cooperativa.cl/noticias/cultura/premios/ministerio-de-las-culturas-entrego-orden-al-merito-pablo-neruda-a-mario/2018-05-02/182415.html

[_dee8d35514df2853-28] ttp://elcomercio.pe/espectaculos/684772/noticia-video-vivo-siga-condecoracion-mario-vargas-llosa-palacio-gobierno

[_e15b0650ce51a24b-29] ttps://www.agenciaefe.es/premio-don-quijote-2/

[_725869c0a90f2e77-30] ttps://www.ubu.es/unidad-de-protocolo/doctorado-honoris-causa-2016-inaki-gabilondo-mario-vargas-llosa

[_5edfd3e5b957ed1f-31] ttps://www.larepublica.co/ocio/presidente-duque-da-la-orden-de-boyaca-a-mario-vargas-llosa-2888995

[_0665d569d62c7b89-32] ttps://commencement.miami.edu/about-us/archives/honorary-degree-recipients/index.html

[_f3153cb9866de597-33] ttp://www.univ-paris3.fr/les-docteurs-honoris-causa-de-la-sorbonne-nouvelle--90298.kjsp

[_b750d934296b341f-34] ttps://collections.univ-pau.fr/pub/index.php/Detail/occurrences/22

[_7ed444a2b1841109-35] ttps://www.hola.com/actualidad/20190403140000/isabel-preysler-mario-vargas-llosa-comienzo-relacion/

[36] The Nobel Prize in Literature 2010 // Նոբելյան մրցանակի պաշտոնական կայք

[armenialiberty.org-37] 37,0 ^37,1 http://www.armenialiberty.org/content/news/2183517.html

[1]

[2]

[3]

[36]

[37]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[16]

[31]

[19]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[17]

[18]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[32]

[33]

[34]

[35]