Պիեռ Կյուրի
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Կյուրի (այլ կիրառումներ)
Պիեռ Կյուրի (ֆր.՝ Pierre Curie, մայիսի 15, 1859[1][2][3][…], Փարիզ[4] - ապրիլի 19, 1906[1][2][3][…], Փարիզ[4][5]), ֆրանսիացի ֆիզիկոս, Ֆրանսիայի ԳԱ անդամ (1905)։
Պիեռ Կյուրի ֆր.՝ Pierre Curie | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մայիսի 15, 1859[1][2][3][…] Փարիզ[4] |
| Մահացել է | ապրիլի 19, 1906[1][2][3][…] (46 տարեկան) Փարիզ[4][5] վթար |
| Գերեզման | Պանթեոն (Փարիզ) |
| Բնակության վայր(եր) | rue de la Glacière? և Ֆրանսիա |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Ֆրանսիա[6] |
| Մասնագիտություն | ֆիզիկոս, քիմիկոս, համալսարանի պրոֆեսոր և միջուկային ֆիզիկոս |
| Հաստատություն(ներ) | Փարիզի համալսարան |
| Գործունեության ոլորտ | ֆիզիկա |
| Պաշտոն(ներ) | պրոֆեսոր |
| Անդամակցություն | Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա |
| Ալմա մատեր | Փարիզի գիտությունների ֆակուլտետ, Սորբոն և տնային ուսուցում |
| Տիրապետում է լեզուներին | ֆրանսերեն[1] |
| Գիտական ղեկավար | Գաբրիել Լիպման[7] |
| Եղել է գիտական ղեկավար | Պոլ Լանժևեն[8] |
| Հայտնի աշակերտներ | Պոլ Լանժևեն |
| Պարգևներ | ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ[9][10] Էլիոտ Կրեսոնի մեդալ Բենջամին Ֆրանկլինի մեդալ Դևիի շքանշան[11] Մատեուչի մեդալ և Ֆրանսիայի Լա Կազի անվան ակադեմիայի մրցանակ |
| Ամուսին(ներ) | Մարի Կյուրի |
| Երեխա(ներ) | Իրեն Կյուրի և Էվա Կյուրի |
| Հայր | Էժեն Կյուրի |
| Մայր | Սոֆի-Կլեր Դեպույլի |
Ստորագրություն | |
| Pierre Curie Վիքիպահեստում | |
ԿենսագրությունԽմբագրել
Ավարտել է Փարիզի համալսարանը (1877)։ 1882-1904 թվականներին աշխատել է Փարիզի ինդուստրիալ ֆիզիկայի և քիմիայի դպրոցում։ 1904 թվականից՝ Փարիզի համալսարանի պրոֆեսոր։
ԱշխատություններԽմբագրել
Աշխատանքները վերաբերում են բյուրեղաֆիզիկային, մագնիսականությանն ու ռադիոակտիվությանը։ Եղբոր՝ Պոլ ժան Կյուրիի հետ հայտնագործել և հետազոտել է պյեզոէլեկտրականության երևույթը (1880)։ Ուսումնասիրել է (1884—1885) բյուրեղների սիմետրիայի հարցերը (ձևակերպել է, այսպես կոչված, Կյուրիի սկզբունքը) և առհասարակ սիմետրիայի պրոբլեմը ֆիզիկայում (1894)։ Կյուրին սահմանել է պարամագնիսական նյութերի մագնիսական ընկալունակության կախումը բացարձակ ջերմաստիճանից (Կյուրիի օրենք) և հայտնաբերել Կյուրիի ջերմաստիճանը (Կյուրիի կետը), որից բարձր ֆեռոմագնիսական նյութերը վերածվում են պարամագնիսական նյութերի։ Կնոջ՝ Մարիա Սկլոդովսկայա-Կյուրիի հետ ուսումնասիրել է ռադիոակտիվության երևույթը, հայտնագործել պոլոնիումը և ռադիումը (1898), պարզել ռադիումի ճառագայթման բարդ բաղադրությունը։ 1903 թվականին Պիեռ Կյուրին հայտնաբերել է ռադիումի աղերից ջերմության ինքնակամ անջատումը։ Հետազոտել է նաև ռադիոակտիվության կենսաբանական ազդեցությունները։
Արժանացել է Նոբելյան մրցանակի (1903)։
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Комитет исторических и научных работ — 1834.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Кюри Пьер // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 http://www.funtrivia.com/en/subtopics/Scientists-are-Human-Too-293162.html
- ↑ http://www.tv.com/shows/sabrina-the-teenage-witch/suspicious-minds-70596/
- ↑ Математическая генеалогия — 1997.
- ↑ Математическая генеалогия — 1997.
- ↑ The Nobel Prize in Physics 1903 — Nobel Foundation.
- ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
- ↑ Award winners : Davy Medal
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 492)։ 
|