Իլյա Միխայլովիչ Ֆրանկ (ռուս.՝ Илья Михайлович Франк, հոկտեմբերի 10 (23), 1908, Սանկտ Պետերբուրգ, Սանկտ Պետերբուրգի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[1] - հունիսի 22, 1990(1990-06-22)[2][3][4][…], Մոսկվա, ԽՍՀՄ), սովետական ֆիզիկոս, ԽՍՀՄ ԳԱ ակադեմիկոս (1968 թ.)։ Գլեբ Ֆրանկի եղբայրը։

Իլյա Ֆրանկ
ռուս.՝ Илья Франк
Ilya Frank.jpg
Ծնվել էհոկտեմբերի 10 (23), 1908
Սանկտ Պետերբուրգ, Սանկտ Պետերբուրգի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[1]
Մահացել էհունիսի 22, 1990(1990-06-22)[2][3][4][…] (81 տարեկան)
Մոսկվա, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանՎվեդենսկոե գերեզմանատուն
ՔաղաքացիությունFlag of the Soviet Union.svg ԽՍՀՄ և Flag of Russia.svg Ռուսական կայսրություն
Դավանանքհուդայականություն
Մասնագիտությունֆիզիկոս և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)Մոսկվայի պետական համալսարան
Գործունեության ոլորտՄիջուկային ֆիզիկա[5] և ֆիզիկա[5]
ԱնդամակցությունԲեռլինի գիտությունների ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա[6] և ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատերՄոսկվայի պետական համալսարան (1930)[7] և Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա[8]
ԿոչումԽՍՀՄ ԳԱ ակադեմիկոս և պրոֆեսոր
Գիտական աստիճանֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր[9] (1935) և գիտության բակալավր (1930)
Տիրապետում է լեզուներինռուսերեն[5]
Գիտական ղեկավարՍերգեյ Վավիլով
Ինչով է հայտնիՉերենկովի էֆեկտ
Պարգևներ
ՀայրMikhail Frank?
Commons-logo.svg Ilya Frank Վիքիպահեստում

ԿենսագրությունԽմբագրել

1930 թվականին ավարտել է Մոսկվայի համալսարանը։ 1930-1934 թվականներին աշխատել է Օպտիկայի պետական ինստիտուտում, 1934-1970 թվականներին՝ ՍՍՀՄ ԳԱ ֆիզիկայի ինստիտուտում։ Միջուկային հետազոտությունների միացյալ ինստիտուտի նեյտրոնային ֆիզիկայի լաբարատորիայի կազմակերպիչ և տնօրեն (1957 թվականից)։ Մոսկվայի համալսարանի պրոֆեսոր (1940 թվականից)։ Աշխատանքները վերաբերում են ֆիզիկական օպտիկային և միջուկային ֆիզիկային։ 1937 թվականին Ի. Ե․ Տամմի հետ միասին բացատրել է Վավիլով-Չերենկովի էֆեկտը։ Այս աշխատանքի համար Ի․ Ե․ Տամմի և Պ․ Ա․ Չերենկովի հետ արժանացել է ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ (1958 թ.)։ Վ․ Լ․ Գինզբուրգի հետ առաջինն է դիտարկել անցումային ճսոագայթումը։ Զարգացրել է Դոպլերի էֆեկտի տեսությունը։ Լ․ Վ․ Գրոշևի հետ փորձերով հետազոտել է γ-քվանտներից էլեկտրոն-պոզիտրոն զույգերի առաջացման երևույթը։ Ունի թեթև միջուկների հետ կապված ռեակցիաների հետազոտման մի շարք աշխատանքներ։ Առաջարկել և մշակել է նեյտրոնների տարածումը հետազոտելու իմպուլսային մեթոդ և հայանագործել, այսպես կոչված, նեյտրոնների դիֆուզիոն հովացումը։

ՄրցանակներԽմբագրել

  • ԽՍՀՄ պետական մրցանակ (1946, 1954 և 1971 թթ.)
  • Ս․ Ի․ Վավիլովի անվան ոսկե մեդալ (1980 թ)
  • Լենինի 3 շքանշան
  • Ստալինյան մրցանակ
  • Հոկտեմբերյան Հեղափոխության շքանշան
  • ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ

ԾանոթագրություններԽմբագրել

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։