Էրիկ Բեթցիգ
Ռոբերտ Էրիկ Բեթցիգ (ծնված՝ հունվարի 13, 1960) ամերիկացի ֆիզիկոս, ով աշխատում է որպես ֆիզիկայի պրոֆեսոր և մոլեկուլային և բջջային կենսաբանության պրոֆեսոր Կալիֆորնիայի համալսարանում, Բերքլիում։[7][8][9] Նա նաև ավագ գիտաշխատող է Վիրջինիա նահանգի Էշբերն քաղաքում գտնվող Janelia Farm Research Campus-ում։[7][9][10]
| Էրիկ Բեթցիգ անգլ.՝ Eric Betzig | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հունվարի 13, 1960[1][2][3][…] (64 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Էն Արբոր, Միչիգան, ԱՄՆ |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ |
| Կրթություն | Կալիֆոռնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտ, Կոռնելի համալսարան, Կոռնելի համալսարանի ճարտարագիտական քոլեջ և Pioneer High School? |
| Գիտական աստիճան | ֆիզիկայի փիլիսոփայության դոկտոր և փիլիսոփայության դոկտոր |
| Ազդվել է | Ուիլյամ Մոերներ |
| Մասնագիտություն | ֆիզիկոս և քիմիկոս |
| Աշխատավայր | Howard Hughes Medical Institute? |
| Ամուսին | Na Ji? |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
| Անդամություն | ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա |
| Կայք | hhmi.org/scientists/eric-betzig janelia.org/people/scientist/eric-betzig |
 Eric Betzig Վիքիպահեստում | |
Բեթցիգն աշխատել է ֆլյուորեսցենտային մանրադիտակի և ֆոտոակտիվացված տեղայնացման մանրադիտակի ոլորտը զարգացնելու ուղղությամբ: Նա, Ստեֆան Հելի և Ուիլյամ Է. Մոերների հետ համատեղ, արժանացել է 2014 թվականի քիմիայի Նոբելյան մրցանակին «գերլուծված ֆլուորեսցենտային մանրադիտակի մշակման համար»[11][12]
Վաղ կյանք և կրթություն
խմբագրելԲեթցիգը ծնվել է Միչիգան նահանգի Էնն Արբոր քաղաքում 1960 թվականին, Հելեն Բեթցիգի և ինժեներ Ռոբերտ Բեթցիգի որդին։ Բեթցիգը ֆիզիկա է սովորել Կալիֆորնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտում և 1983 թվականին ավարտել է բակալավրիատը: Այնուհետև նա շարունակել է սովորել Քոռնելի համալսարանում, որտեղ նա կիրառական ֆիզիկայի և ճարտարագիտական ֆիզիկայի ոլորտում 1985 թվականին մագիստրոսի և 1988 թվականին դոկտորի կոչում է ստացել։ Իր ասպիրանտուրայի համար նա կենտրոնացել է բարձր թողունակությամբ, 0,2 միկրոմետր տեսական սահմանը անցնող, օպտիկական մանրադիտակների մշակման վրա։ [13][14][15]
Կարիերա
խմբագրելBell լաբորատորիաներ
խմբագրելԴոկտորական կոչումը ստանալուց հետո, 1989 թվականին, Բեթցիգը աշխատանքի ընդունվեց Բելլի լաբորատորիայում կիսահաղորդչային ֆիզիկայի հետազոտությունների բաժնում: Այդ տարի Բեթցիգի գործընկեր Ուիլյամ Մոերները, մշակեց առաջին օպտիկական մանրադիտակը, որը կարող էր տեսնել 0,2 միկրոմետրի սահմանը, որը հայտնի է որպես Աբբե սահման, բայց այն աշխատում էր միայն բացարձակ զրոյին մոտ ջերմաստիճանում: Մոերների հետազոտությունից ոգեշնչված Բեթցիգը 1993 թվականին սենյակային ջերմաստիճանի պայմաններում ստացավ առանձին լյումինեսցենտային մոլեկուլների պատկերները, սահմանելով դրանց դիրքերը 0,2 միկրոմետրից պակաս։ Դրա համար նա ստացավ հետազոտության նախաձեռնությունների Ուիլյամ Օ. Բեյքերի մրցանակը (նախկինում հայտնի էր որպես Գիտությունների ազգային ակադեմիայի մրցանակ հետազոտական նախաձեռնությունների համար)։[13] 1992 թվականին, Բեթցիգը նաև արժանացել է Ուիլյամ Լ. ՄաքՄիլլան մրցանակին։[16]
Ann Arbor Machine Company
խմբագրել994 թվականին Բեթցիգը հիասթափվեց ակադեմիական համայնքից և Bell Laboratories-ի կորպորատիվ կառուցվածքի անորոշությունից, ինչը նրան դրդեց թողնել երկուսն էլ: Նա մի քանի տարի անցկացրեց որպես տնային հայր, նախքան 1996 թվականին աշխատանքի անցնելը, երբ նա Ann Arbor Machine Company-ում զբաղեցրեց հետազոտության և զարգացման փոխնախագահի պաշտոնը, որը մասամբ պատկանում էր Բեթցիգ ընտանիքին։[17][12] Այստեղ նա մշակեց Flexible Adaptive Servohydraulic Technology (FAST), որի զարգացման վրա միլիոնավոր դոլարներ ծախսելուց հետո, ընդամենը երկու սարք վաճառեց։[13][14][17][18]
Վերադարձ ակադեմիա
խմբագրել2002 թվականին Բեթցիգը վերադարձավ մանրադիտակի ոլորտ և Միչիգան նահանգի Օկեմոս քաղաքում հիմնեց New Millennium Research-ը։ Ոգեշնչված Մայք Դեյվիդսոնի՝ լյումինեսցենտային սպիտակուցների հետ աշխատանքով, նա մշակեց ֆոտոակտիվացված տեղայնացման մանրադիտակը (PALM)՝ լյումինեսցենտ սպիտակուցները վերահսկելու մեթոդ, որն օգտագործում էր լույսի իմպուլսները՝ ավելի բարձր թողունակությամբ պատկերներ ստեղծելու համար, քան նախկինում հնարավոր էր թվում։ Bell Labs-ի իր հին գործընկեր Հարալդ Հեսսի հյուրասենյակում Բեթցիգը և Հեսը ստեղծեցին այս տեխնոլոգիայի վրա հիմնված առաջին օպտիկական մանրադիտակը: Նրանք կառուցեցին իրենց առաջին նախատիպը երկու ամսից պակաս ժամանակում՝ լայնածավալ ուշադրության արժանանալով։ Այդ տարվա հոկտեմբերին Հովարդ Հյուզի Բժշկական Ինստիտուտի Ջանելիա ֆերմայի հետազոտական ճամբարը նրան աշխատանքի ընդունեց, սակայն նրա լաբորատորիան դեռևս կառուցման փուլում էր։ [14]
2006 թվականի սկզբին նա պաշտոնապես միացավ Janelia-ին որպես խմբի ղեկավար՝ աշխատելու գերբարձր թողունակությամբ ֆլուորեսցենտային մանրադիտակի տեխնիկայի մշակման վրա։ Նա օգտագործել է այս տեխնիկան՝ ուսումնասիրելու մարդկային սաղմերի բջիջների բաժանումը։[12][19] 2010 թվականին նրան առաջարկեցին Մաքս Դելբրուկի մրցանակը, սակայն նա հրաժարվեց դրանից, և Սյաովեյ Չժուանգը ստացավ մրցանակը։ 2014 թվականին Բեթցիգը Ստեֆան Հելլի և Ուիլյամ Մոերների հետ համատեղ արժանացել է քիմիայի Նոբելյան մրցանակի։[11][14][20]
2016 թվականի մայիսի 31-ին Հռոմի պապ Ֆրանցիսկոսի կողմից նշանակվել է Հայրապետական գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս։
2017 թվականի ամռանը Բեթցիգը միացավ Բերքլիի ֆակուլտետին՝ Լոուրենս Բերքլիի ազգային լաբորատորիայում համատեղ նշանակումով։[21]
Անձնական կյանք
խմբագրելԲեթցիգը ամուսնացել է երկու անգամ Նրա առաջին կինը խտացված նյութի ֆիզիկոս Ռուբի Գոշն էր, Ruby Ghosh,[15] ում հետ նա ունի դուստր Կրիյա (ծնված 1993 թվականին),[22] և որդի՝ Ռավին։[23] Նրա երկրորդ կինը կենսաֆիզիկոս Նա Ջին է,[21] ում հետ նա ունի երկու երեխա՝ Մաքսը և Միան։[23]
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ CV Eric Betzig — 2011.
- ↑ Gregersen E. Encyclopædia Britannica
- ↑ Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/2014/
- ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
- ↑ https://www.nasonline.org/programs/awards/initiatives-in-research.html
- ↑ 7,0 7,1 «Eric Betzig | UC Berkeley Physics». physics.berkeley.edu. Վերցված է July 18, 2019-ին.
- ↑ «Eric Betzig | Research UC Berkeley». vcresearch.berkeley.edu. Վերցված է July 18, 2019-ին.
- ↑ 9,0 9,1 «Eric Betzig». HHMI.org (անգլերեն). Վերցված է July 18, 2019-ին.
- ↑ «Eric Betzig, PhD». hhmi.org. Howard Hughes Medical Institute. Վերցված է October 8, 2014-ին.
- ↑ 11,0 11,1 «The Nobel Prize in Chemistry 2014». Nobelprize.org. Nobel Media AB. October 8, 2014. Վերցված է October 8, 2014-ին.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 «Eric Betzig Wins 2014 Nobel Prize in Chemistry». HHMI News. hhmi.org. October 8, 2014. Վերցված է October 8, 2014-ին.
- ↑ 13,0 13,1 13,2 «Eric Betzig». janelia.org. Janelia Farm Research Campus. Վերցված է October 8, 2014-ին.
- ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 Feltman, Rachel (October 8, 2014). «Nobel chemistry laureate's twisting path to molecular microscope breakthrough». Washington Post. Վերցված է August 19, 2015-ին.
- ↑ 15,0 15,1 Betzig, Robert Eric (1988). Nondestructive optical imaging of surfaces with 500 angstrom resolution (Ph.D.). Cornell University. OCLC 79223216 – via ProQuest.
- ↑ «McMillan Award». Department of Physics at the University of Illinois Urbana-Champaign. Վերցված է 2023-12-08-ին.
- ↑ 17,0 17,1 Timmer, John (April 10, 2015). «Quitting + failures + a microscope in the living room = Nobel Prize». ars technicia. Վերցված է August 19, 2015-ին.
- ↑ Gewin, Virginia (2006). «Eric Betzig, group leader, Janelia Farm Research Campus, Howard Hughes Medical Institute, Leesburg, Virginia». Nature. 440 (7083): 578. doi:10.1038/nj7083-578a. S2CID 143733760.
- ↑ Feltman, Rachel (October 8, 2014). «The Nobel Prize in chemistry goes to three men who revolutionized microscopy». Washington Post. Վերցված է August 19, 2015-ին.
- ↑ «EricBetzig: Chemist and Nobel Prize». Starmus. Վերցված է August 19, 2015-ին.
- ↑ 21,0 21,1 Israel, Brett (September 27, 2016). «Nobel Prize winner to join UC Berkeley faculty». Berkeley News. Վերցված է September 28, 2016-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Chemistry 2014: Eric Betzig - Biographical». NobelPrize.org. Վերցված է 2023-12-08-ին.
- ↑ 23,0 23,1 Betzig, Eric (2015-07-06). «Single Molecules, Cells, and Super‐Resolution Optics (Nobel Lecture)». Angewandte Chemie International Edition. 54 (28): 8034–8053. doi:10.1002/anie.201501003. ISSN 1433-7851. «I'm also lucky in that I have a second chance to be a better husband and father. While IÏm close with Kriya and Ravi, one of my regrets is that I didnÏt spend more time with them when they were growing up. Na and I have two happy and beautiful little hellions, Max and Mia, and I have the opportunity to be with them more. I donÏt know, though, if IÏll ever figure out how to optimally balance my responsibility and desire to be at both work and home.»