Ռագնար Անտոն Կիտտիլ Ֆրիշ (նորվ.՝ Ragnar Anton Kittil Frisch, մարտի 3, 1895(1895-03-03)[1][2][3][…], Քրիստիանիա, Նորվեգիա - հունվարի 31, 1973(1973-01-31)[2][3][4][…], Օսլո, Նորվեգիա), նորվեգացի տնտեսագետ, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր տնտեսագիտության ոլորտում, մրցանակը ստացել է «Տնտեսական պրոցեսների վերլուծության նկատմամբ դինամիկ մոդելների զարգացման և կիրառության համար» (for having developed and applied dynamic models for the analysis of economic processes)[7]։

Ռագնար Ֆրիշ
նորվ.՝ Ragnar Frisch
Ծնվել էմարտի 3, 1895(1895-03-03)[1][2][3][…]
Քրիստիանիա, Նորվեգիա
Մահացել էհունվարի 31, 1973(1973-01-31)[2][3][4][…] (77 տարեկան)
Օսլո, Նորվեգիա
Քաղաքացիություն Նորվեգիա
Մասնագիտությունտնտեսագետ, տնտեսաչափագետ և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)Օսլոյի համալսարան
Գործունեության ոլորտԷկոնոմետրիկա
ԱնդամակցությունՇվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Լինչեի ազգային ակադեմիա, Մաթեմատիկական վիճակագրության ինստիտուտ[5] և Տնտեսաչափական ընկերություն[6]
Ալմա մատերՕսլոյի համալսարան
Գիտական աստիճանտնտեսագիտության դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներիննորվեգերեն[1]
Եղել է գիտական ղեկավարOlav Reiersøl?
Ինչով է հայտնիտնտեսագիտություն
պրոցեսների վերլուծության
Ազդել էԹրյուգվե Հաավելմո
ՊարգևներՆոբելյան մրցանակ տնտեսագիտության ոլորտում
Ամուսին(ներ)Marie Smedal?[2] և Astrid Johannessen?[2]
 Ragnar Frisch Վիքիպահեստում

Նրանց ընտանիքը գաղթել է Գերմանիայից դեպի Նորվեգիա 17-րդ դարում, որտեղ նրանց մի քանի սերունդ աշխատել է Քյոինսբերգի արծաթի հանքերում[8]։ 1934 թվականի օգոստոսի 14 - ին, առաջին անգամ հենց Ֆրիշն է օգտագործել Մակրոէկոնոմիկա տերմինը[9]։ Սովորել է Օսլոյի համալսարանում, պաշտպանել դոկտորական դիսերտացիա և աշխատել այնտեղ որպես պրոֆեսոր։ Նրա պատվին Էկոնոմետրիկիկան միության կողմից 1978 թ. սկսած շնորհվում է նրա անվան շքանշան։

Ռանգար Ֆրիշը ամուսնացած է եղել 2 անգամ, առաջին անգամ 1920 թ. Մարիե Սմեդալի հետ, նրանք ունեցել են մեկ աղջիկ՝ Ռագնա, իսկ երկրորդ կինը իր մանկության ընկեր Աստրիդ Յոհանսոնն է եղել, նրանք ամուսնացել են 1952 թ.[10]։

Երկեր խմբագրել

Նշանավոր աշխատություններն են[11]`

  • «Զուտ տնտեսագիտության հիմնահարցի մասին» (1926)
  • «Սահմանային օգտակարության չափման նոր մեթոդներ» (1932)
  • «Խնայողությունները և շրջանառության պլանավորումը» (1933)
  • «Մուլտիպլիկացիոն մեթոդ գծային ծրագրավորման համար» (1955)
  • «Էկոնոմետրիկան ժամանակակից աշխարհում. ներածություն, աճ և առևտուր» (1970)

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Norsk biografisk leksikon(նորվ.)Kunnskapsforlaget. — ISSN 2464-1502
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  4. 4,0 4,1 4,2 Store norske leksikon(նորվ.) — 1978. — ISSN 2464-1480
  5. Scientific Legacy DatabaseInstitute of Mathematical Statistics.
  6. https://www.econometricsociety.org/society/organization-and-governance/fellows/memoriam
  7. «The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1969». Nobel Foundation. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 5–ին-ին.
  8. Huhnhäuser, Alfred, Die deutsche Einwanderung in Kongsberg, Oslo, 1944
  9. Տ. Յու. Մատվեևա, 1. Մակրոէկոնոմիկայի առարկան և մեթոդոլոգիական ասկզբունքները, Մակրոէկոնոմիկայի ներածություն («Издательский дом ГУ-ВШЭ»), Մոսկվա, 2007, էջ 13 — 511 էջ. — 3000 հատ։
  10. Frisch, Ragnar, "Autobiography", published in Nobel Lectures, Economics 1969–1980, Editor Assar Lindbeck, World Scientific Publishing Co., Singapore, 1992
  11. «Ռագնար Ֆրիշ (Նորվեգիա)». 2013 թ․ նոյեմբերի 29. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 18–ին-ին.

Գրականություն խմբագրել

  • Блауг М. Фриш, Рагнар А. К. // 100 великих экономистов после Кейнса = Great Economists since Keynes։ An introduction to the lives & works of one handred great economists of the past. — СПб.։ Экономикус, 2009. — С. 322-324. — 384 с. — (Библиотека «Экономической школы», вып. 42). — 1 500 экз. — ISBN 978-5-903816-03-3.
  • Strøm, Steinar, ed. (1998). «Ragnar Frisch and his Contributions to Economics». Econometrics and Economic Theory in the 20th Century. New York: Cambridge University Press. էջեր 3–108. ISBN 0-521-63365-6.

Արտաքին հղումներ խմբագրել