Կարլ Բրանտինգ

	Կարլ Բրանտինգ
Կուսակցություն՝	Շվեդիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցություն և individual applicant?
Կրթություն՝	Ուփսալայի համալսարան
Մասնագիտություն՝	քաղաքական գործիչ, դիվանագետ, լրագրող և խմբագիր
Դավանանք	Շվեդիայի եկեղեցի
Ծննդյան օր	նոյեմբերի 23, 1860[…]
Ծննդավայր	Կլարա ծխական համայնք, Ստոկհոլմ[…]
Վախճանի օր	փետրվարի 24, 1925[…] (64 տարեկան)
Վախճանի վայր	Գուստավ Վազա, Ստոկհոլմ
Թաղված	Ադոլֆ Ֆրեդրիկի եկեղեցու գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն	Շվեդիա
Հայր	Lars Gabriel Branting?
Մայր	Emerentia Maria Charlotta af Georgii?
Ամուսին	Աննա Բրանտինգ
Զավակներ	Գեորգ Բրանտինգ և Սոնյա Բրանտինգ-Վեստերստոլ
Ինքնագիր
Պարգևներ
Hjalmar Branting

Կարլ Բրանտինգ (շվեդ.՝ Karl Hjalmar Branting, նոյեմբերի 23, 1860(1860-11-23)^[3]^[4]^[5]^[…], Կլարա ծխական համայնք, Ստոկհոլմ^[6]^[7]^[4]^[…] - փետրվարի 24, 1925(1925-02-24)^[8]^[9]^[4]^[…], Գուստավ Վազա, Ստոկհոլմ^[3]^[2]^[10]), շվեդ քաղաքական գործիչ, Շվեդիայի առաջին վարչապետը սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցությունից։

Կենսագրություն և քաղաքական գործունեություն խմբագրել

Բրանտինգը եղել է ուսուցչի որդի, սովորել է Ստոկհոլմի և Ուփսալայի համալսարաններում։ Մաթեմատիկական աստղագիտության ոլորտում կրթություն ստանալով՝ աշխատել Է Ստոկհոլմի աստղադիտարանում որպես ասիստենտ, սակայն թողել է գիտական ոուղին՝ լրագրող աշխատելու համար։ 1888 թվականին աստվածանարգության համար դատապարտվել է արմատական սոցիալիստ Աքսել Դանիելսոնի հոդվածի հրապարակման համար՝ հեղինակի հետ միասին երեք ամիս բանտում է անցկացրել։

1889 թվականին Ավգուստ Պալմի հետ դարձավ Շվեդիայի սոցիալ-դեմեկրատական կուսակցություն (ՇՍԴԿ) հիմնադիրներից մեկը և առաջատարը, այնուհետև՝ Աշխատանքային ինտերնացիոնալի նշանավոր գործիչ։ 1887-1917 թվականին (ընդմիջումով) «Social-Demokraten» թերթի գլխավոր խմբագիր։ 1896 թվականից Ռիքսդագի նախագահ։ 1907 թվականին ՇՍԴԿ Գործադիր կոմիտեի նախագահ։

1880 թվականներին օգնեց ռուս հեղափոխականերին։ Փետրվարյան հեղափոխությունից կարճ ժամանակ անց այցելել է Պետրոգրադ։ Թշնամաբար է ընդունել Հոկտեմբերյան մեծ սոցիալիստական հեղափոխությունը։

1920, 1921-1923 և 1924-1925 թվականներին եղել է վարչապետ։ ՇՍԴԿ-ի շնորհիվ ցանկանում էր բարեփոխումներ անցկացնել, պայքարում էր կուսակցության հեղափոխական թևի դեմ (Ավգուստ Պալմ, Կառլ Յալմար Դանիելսոն, Ցեթ Հյոգլունդ)։ Մասնակցություն է ունեցել Բեռնի ինտերնացիոնալի ստեղծման գործում։

Նորբելյան մրցանակ խմբագրել

1921 թվականի Խաղաղության նորբելյան մրցանակի դափնեկիր։

Տես նաև խմբագրել

Բրատինգի հուշարձան

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 Sveriges riksdag 1924 : porträttalbum (շվեդերեն) — 1925. — P. 67. — 147 p.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 ^2,14 Two-Chamber Parliament 1867–1970. — 1985. — Vol. 1. — P. 67.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Շվեդիայի մահվան գիրքը
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 ^4,7 K Hjalmar Branting (շվեդերեն) — 1917.
↑ ^5,0 ^5,1 Klara kyrkoarkiv, Dopböcker över äkta barn, SE/SSA/0010/C I b/9 (1851-1861), bildid: C0056125_00206 — P. 302.
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 ^6,5 Swedish Census 1890 (շվեդերեն) — Riksarkivet.
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 ^7,4 ^7,5 Շվեդիայի 1900 թվականի մարդահամար (շվեդերեն) — Riksarkivet.
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 Брантинг Карл Яльмар // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ ^9,0 ^9,1 ^9,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^10,0 ^10,1 ^10,2 Gustav Vasa kyrkoarkiv, Död- och begravningsböcker, SE/SSA/6021/F I/5 (1923-1926), bildid: 00050436_00087 — P. 83.
↑ HJALMAR BRANTING FÖDD 23.11 1860 DÖD 24.2 1925 ARBETARLEDAREN FREDSKÄMPEN STATSMANNEN — Sveriges släktforskarförbund.
↑ Շվեդիայի 1880 թվականի մարդահամար (շվեդերեն) — Riksarkivet.
↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1921/
↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/

Գրականություն խմբագրել

Водовозов В. В. (1890–1907). «Брантинг, Карл Хальмар». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կարլ Բրանտինգ» հոդվածին։

[_f3855e8c1bd8bfbe-1] 1,0 ^1,1 Sveriges riksdag 1924 : porträttalbum (շվեդերեն) — 1925. — P. 67. — 147 p.

[_55cd917cccf0c0d4-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 ^2,14 Two-Chamber Parliament 1867–1970. — 1985. — Vol. 1. — P. 67.

[_446c88a40f9ba5c9-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Շվեդիայի մահվան գիրքը

[_6a79699fbe0685f5-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 ^4,7 K Hjalmar Branting (շվեդերեն) — 1917.

[_0bdf5f023fe0737c-5] 5,0 ^5,1 Klara kyrkoarkiv, Dopböcker över äkta barn, SE/SSA/0010/C I b/9 (1851-1861), bildid: C0056125_00206 — P. 302.

[_ffee3d0c017ae04a-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 ^6,5 Swedish Census 1890 (շվեդերեն) — Riksarkivet.

[_c841e7a9d385488b-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 ^7,4 ^7,5 Շվեդիայի 1900 թվականի մարդահամար (շվեդերեն) — Riksarkivet.

[_bd27f4f659496b59-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 Брантинг Карл Яльмар // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_1e2f36baa863bfc0-9] 9,0 ^9,1 ^9,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_288c9079f41c8e1d-10] 10,0 ^10,1 ^10,2 Gustav Vasa kyrkoarkiv, Död- och begravningsböcker, SE/SSA/6021/F I/5 (1923-1926), bildid: 00050436_00087 — P. 83.

[_49b1eb0589d8001f-11] HJALMAR BRANTING FÖDD 23.11 1860 DÖD 24.2 1925 ARBETARLEDAREN FREDSKÄMPEN STATSMANNEN — Sveriges släktforskarförbund.

[_6368b8ab406b96c3-12] Շվեդիայի 1880 թվականի մարդահամար (շվեդերեն) — Riksarkivet.

[_486c3bfd02d49d35-13] ttp://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1921/

[_4fd85354d393be0f-14] ttps://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[2]

[10]

[1]

[11]

[12]

[13]

[14]