Ալբերտ Շվայցեր

ֆրանսիացի գրող

Ալբերտ Շվայցեր (գերմ.՝ Albert Schweitzer, հունվարի 14, 1875(1875-01-14)[1][2][3][…], Կայզերսբերգ, Էլզաս-Լոթարինգիա, Գերմանական կայսրություն[4][5][6] - սեպտեմբերի 4, 1965(1965-09-04)[4][1][3][…], Լամբարենե, Գաբոն[7]), գերմանացի փիլիսոփա, աստվածաբան, երաժշտագետ, երգեհոնահար, բժիշկ, քարոզիչ։

Ալբերտ Շվայցեր
Albert Schweitzer
Ծնվել էհունվարի 14, 1875(1875-01-14)[1][2][3][…]
Կայզերսբերգ, Էլզաս-Լոթարինգիա, Գերմանական կայսրություն[4][5][6]
Մահացել էսեպտեմբերի 4, 1965(1965-09-04)[4][1][3][…] (90 տարեկան)
Լամբարենե, Գաբոն[7]
Բնակության վայր(եր)Ստրասբուրգ, Gunsbach? և Լամբարենե
Քաղաքացիություն Գերմանական ռայխ և  Ֆրանսիա
Դավանանքբողոքականություն[8]
Մասնագիտությունաստվածաբան, փիլիսոփա, բժիշկ, երգեհոնահար, բժիշկ-գրող, համալսարանի դասախոս, երաժշտագետ, երաժշտության պատմաբան, կոմպոզիտոր և միսիոներ
Հաստատություն(ներ)Ստրասբուրգի համալսարան
Գործունեության ոլորտփիլիսոփայություն
ԱնդամակցությունԲարոյական և քաղաքական գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Բավարիայի գեղարվեստի ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Order of Saint Lazarus?, Schwarzburgbund? և Լեզվի և պոեզիայի գերմանական ակադեմիա
Ալմա մատերՍտրասբուրգի համալսարան, Թյուբինգենի համալսարան և College of Philosophy of the Prague German University?[9]
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[8][10], էլզասերեն[8] և ֆրանսերեն[1][10]
Գիտական ղեկավարՖերդինանդ Բրաուն
Ազդվել էHermann Samuel Reimarus?
Պարգևներ
Ամուսին(ներ)Հելենե Բրեսլաու
Երեխա(ներ)Rhena Schweitzer Miller?
ՀայրLouis Théophile Schweitzer?[17]
ՄայրAdèle Schillinger?[17]
Ստորագրություն
Изображение автографа
Քաղվածքներ Վիքիքաղվածքում
 Albert Schweitzer Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

խմբագրել

Կրթությունը ստացել է Ստրասբուրգի, Բեռլինի, Փարիզի համալսարաններում։ Փիլիսոփայության (1899), աստվածաբանության (1900) և բժշկագիտության (1913) դոկտոր։ Յոհան Սեբաստիան Բախիի ստեղծագործությունների լավագույն կատարողներից էր, գրել է մենագրություն նրա կյանքի և ստեղծագործության մասին։ 1913 թվականին Լամբարենեում (Գաբոն) կնոջ՝ բուժքույր էլեն Բրեսլաուի հետ, իր միջոցներով հիմնել է հիվանդանոց, որը դարձել է նրա գործունեության կենտրոնը։ 1928 թ. Շվայցերին շնորհվել է Գյոթեի մրցանակ, 1952 թվականին՝ խաղաղության նոբելյան մրցանակ, որից ստացված գումարով կառուցել է բորոտանոց Լամբարենեում։ Շվայցերի գլխավոր փիլիսոփայական երկը («Մշակույթի փիլիսոփայություն», հ․ 1-2, 1923) գրված է կյանքի մասին Լև Տոլստոյի ըմբռնման ազդեցությամբ։ Իր աշխարհայացքի հիմնական դրույթ է հռչակել «պատկառանքը կյանքի նկատմամբ»։ Փիլիսոփայության նպատակը կյանքի յուրաքանչյուր դրսևորում պահպանել և զարգացնել ձգտող հումանիզմը։ Ըստ Շվայցերի, արդի բուրժուական հասարակությունը ճգնաժամից դուրս բերելու ուղին բարոյական կատարելագործումն է։ Չնայած որոշ դրույթների վերացականությանը, Շվայցերը ժամանակի նշանավոր մտածողներից է, որի հայացքների հիմնավորման հիմնական փաստարկը դարձել են ոչ թե տեսական խորհրդածությունները, այլ կյանքը։ Լայնորեն հայտնի է իր հակապատերազմական ելույթներով։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
 
Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Ալբերտ Շվայցեր հոդվածին
 Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալբերտ Շվայցեր» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալբերտ Շվայցեր» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 554