Ամարտյա Սեն (բենգալերեն՝ অমর্ত্য সেন, Ômorto Shen, անգլ.՝ Amartya Sen, նոյեմբերի 3, 1933(1933-11-03)[1], Սանտինիկետան, Bolpur, Birbhum district, Բենգալյան նախագահություն, Բրիտանական Հնդկաստան, Բրիտանական կայսրություն), հնդիկ ականավոր տնտեսագետ, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր՝ Բարեկեցության հիմնարար տեսության համար (1998)[20]։ Գերմանացի հրատարակիչների ու գրավաճառների ընկերակցությունը 2020 թվականին Խաղաղության մրցանակ է շնորհել Ամարտյա Սենին՝ կրթության ու առողջապահության ասպարեզներում գոյություն ունեցող հասարակական անհավասարության դեմ և հանուն համաշխարհային արդարության նրա մղած պայքարի համար։ «Թայմ» ամսագիրը Սենին ներառել է աշխարհի ամենաազդեցիկ 100 մարդկանց ցանկում[21]։ Ներկայումս նա Թոմաս Վ. Լամոնտի անվան համալսարանի պրոֆեսոր է և Հարվարդի համալսարանի տնտեսագիտության և փիլիսոփայության պրոֆեսոր։ 1998-ին արժանացել է Նոբելյան հուշամրցանակի տնտեսական գիտությունների , իսկ 1999-ին ՝ Հնդկաստանի Բհարատ Ռատնայի շքանշանի՝ բարեկեցության տնտեսագիտության բնագավառում կատարած աշխատանքի համար։ Հրատարակիչների և գրավաճառների գերմանական ընկերակցությունը նրան շնորհել է Գերմանիայի գրքի առևտրի 2020 թ. Խաղաղության մրցանակ իր նորարարական ուսումնասիրությունների համար, որոնք վերաբերում են համաշխարհային արդարադատության հիմնախնդիրներին և պայքարում են սոցիալական անհավասարության դեմ կրթության և առողջապահության ոլորտներում ։

Ամարտյա Սեն
բենգալերեն՝ অমর্ত্য সেন
Ծնվել էնոյեմբերի 3, 1933(1933-11-03)[1] (90 տարեկան)
Սանտինիկետան, Bolpur, Birbhum district, Բենգալյան նախագահություն, Բրիտանական Հնդկաստան, Բրիտանական կայսրություն
Բնակության վայր(եր)ԱՄՆ
Քաղաքացիություն Հնդկաստան
Դավանանքաթեիստ
Մասնագիտությունտնտեսագետ, համալսարանի դասախոս, փիլիսոփա, գրող և սոցիոլոգ
Հաստատություն(ներ)Հարվարդի համալսարան, Լոնդոնի տնտեսության և քաղաքական գիտությունների դպրոց, Ջավադպուրի համալսարան, Դելիի համալսարան և Կալկաթայի համալսարան
Գործունեության ոլորտԶարգացման տնտեսագիտություն
ԱնդամակցությունԼինչեի ազգային ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ամերիկական փիլիսոփայական ընկերություն[2] և Տնտեսաչափական ընկերություն[3]
Ալմա մատերԿալկաթայի համալսարան, Թրինիթի քոլեջ, Վիսվա-Բհարատի համալսարան, Քեմբրիջի համալսարան[4], Patha Bhavana? և St Gregory's School?
Գիտական աստիճանպրոֆեսոր
Տիրապետում է լեզուներինանգլերեն[5][6] և բենգալերեն
Գիտական ղեկավարՋոան Վայոլետ Ռոբինսոն[4]
Եղել է գիտական ղեկավարYukinobu Kitamura?, Կաուշիկ Բասու[4], Norman Schofield?[4], Ravi Kanbur?[4] և Stephan Klasen?[4]
Ազդվել է
Ազդել է
Պարգևներ
Բհարատ Ռատնա

Տնտեսագիտության բնագավառում Նոբելյան մրցանակ

[9]

Լեոնտիեֆ մրցանակ

[10]
Ազգային հումանիտարական մեդալ

Ադամ Սմիթի մրցանակ

Համաշխարհային տնտեսական մրացանկ

[11]

Կատալոնիայի միջազգային մրցանակ

[12]

Meister Eckhart Prize?

[13]
Գիտական ավանդի համար ազգային շքանշանի Մեծ խաչ

Յոհան Շյուտեի մրցանակ

Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Պադուայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Ամերիկյան տնտեսական միության իսկական անդամ

Էկոնոմետրիկ միության անդամ

[3]

Բանգլայի ակադեմիայի պատվավոր անդամ

Բրիտանական ակադեմիայի անդամ

Վալենսիայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

[14]

Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ

Բոդլիի մեդալ

[15]

Հոնկոնգի չինական համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Albert O. Hirschman Prize?

[16]

Կալկաթայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Վասեդա համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Գերմանական գրավաճառների խաղաղության պարգև

[17]

honorary doctor of the Catholic University of Paris?

Աստուրիայի արքայադստեր մրցանակ սոցիալական գիտությունների բնագավառում

Մայամիի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

[18]

Grotius Lectures?

և

Edinburgh Medal?

Ամուսին(ներ)Նաբանեետա Դև Սեն[19], Eva Colorni?[19] և Էմմա Ռոտշիլդ
Երեխա(ներ)Անտարա Դև Սեն և Նանդանա Սեն
ՄայրAmita Sen?
 Amartya Sen Վիքիպահեստում
Ամարտյա Սենի ձայնը

Կենսագրություն խմբագրել

Սովորել է Կալկաթայի համալսարանի նախագահական քոլեջում և Քեմբրիջի համալսարանում (այստեղ ստացել է դոկտորի աստիճան)։

1956-1958 թվականներին դասավանդել է Կալկաթայի, 1957-1963 և 1998 թվականից՝ Քեմբրիջի, 1963-1971 թվականներին՝ Դելիի, 1977-1988 թվականներին՝ Օքսֆորդի և 1987-1998 թվականներին՝ Հարվարդի համալսարաններում (Հարվարդի համալսարանի տնտեսագիտության և փիլիսոփայության պրոֆեսոր է[22]

1998-2004 թվականներին գլխավորել է Քեմբրիջի Թրինիթի քոլեջը[23]։

1986-1989 թվականներին եղել է Միջազգային տնտեսագիտական ասոցիացիայի, 1984 թվականին՝ Էկոնոմետրիկ միության, իսկ 1994 թվականին՝ Ամերիկայի տնտեսագիտական ասոցիացիայի նախագահը։

1986 թվականին պարգևատրվել է Ֆ․ Սեյդմանի, իսկ 2000 թվականին Վ․ Լեոնտևի անվան մրցանակներով։

2008 թվականից տնտեսագիտական գործունեության և սոցիալական առաջընթացի հիմնական ցուցանիշների միջազգային հանձնաժողովի տնտեսագիտական գծով խորհրդականն է։

2011 թվականին ստացել է ԱՄՆ Ազգային մարդասիրական շքանշան[24]։

Ամարտյա Սենի առաջին ամուսնությունից ծնված դուստրը՝ Անտարա Դև Սենը, հնդիկ հայտնի լրագրող է։ Տնտեսագետի կինը՝ Էմմա Ռոտշիլդը (Սենի երրորդ կինն է, 1991 թվականից), նույնպես հայտնի տնտեսագետ է։

Հայացքները խմբագրել

1981 թվականին Սենը հրատարակել է «Աղքատություն և սով. էսսե իրավունքների ու զրկանքների մասին» («Poverty and Famines: An Essay on Entitlement and Deprivation») գիրքը, որտեղ հիմնավորել է, որ սովի պատճառ կարող է դառնալ ոչ միայն սննդամթերքի պակասությունը, այլ նաև դրա բաշխման մեխանիզմում տեղ գտած անհավասարությունը։ Նա միաժամնակ հիմնավորել է, որ Բենգալիային պատուհասած սովի պատճառը եղել է քաղաքներում տեղի ունեցած տնտեսական բումը՝ աննախադեպ վերելքը, որը հանգեցրել է սննդամթերքի գների տրուկ աճի, և դրա հետևանքով միլիոնավոր գյուղաշխատողներ սովի են մատնվել, քանզի նրանց աշխատավարձը ցածր է եղել անհրաժեշտ նվազագույն աշխատավարձի մակարդակից[25]։

Սովի հիմնախնդրի նկատմամբ Սենի հետաքրքրությունը սեփական կենսափորձից է բխել. դեռ իննամյա երեխա՝ նա ականատես էր դարձել 1943 թվականի բենգալյան սովի հետևանքներին, որոնք երեք միլիոն մարդու կյանք են խլել։ Հետագայում նա եկել է այն եզրակացության, որ մարդկային կյանքերի ահագնաչափ կորստից հնարավոր էր խուսափել։ Ներկայացրել է տվյալներ, որ այդ ժամանակաշրջանում Բենգալիայում եղել է սննդամթերքի բավարար քանակություն, բայց մարդկանց առանձին խմբեր, ներառյալ հողազուրկ գյուղաշխատողներն ու գյուղաբնակներին որոշակի ծառայություններ մատուցող քաղաքաբնակները, ինչպես, օրինակ, վարսավիրները, մթերք գնելու համար միջոցներ չեն ունեցել, քանի որ գները կտրուկ աճել են զանազան գործոնների հետևանքով։ Այդ գործոններից էին Բրիտանական Հնդկաստանի բանակի համար սննդամթերքի առաջնահերթ ձեռքբերումները, խուճապային գնումներն ու պահուստավորումները։ Ընդ որում՝ այդ գործոններն անմիջականորեն առնչվում էին տարածաշրջանում ընթացող պատերազմին։ Ի մի բերելով իր կատարած հետազոտությունների ու վերլուծության արդյունքները՝ Սենը որպես 1943 թվականի բենգալյան սովի հիմնական պատճառներ նշել է աշխատավարձերի ցածր և գործազրկության բարձր մակարդակները, սննդամթերքի գների կտրուկ աճը, վատ մատակարարումը։

Սենի «Աղքատություն և սով. էսսե իրավունքների ու զրկանքների մասին» աշխատությունը զգալի ազդեցություն է գործել Միավորված ազգերի կազմակերպության «Մարդկային զարգացման մասի» զեկույցի ձևակերպումների վրա[26][27]։

Տնտեսագիտության և հասարակական ցուցիչների տեսության բնագավառներում Սենի հեղափոխիչ ներդրումը կարելի է համարել նրա «հնարավորությունների (ունակությունների) համադրույթը» (the concept of Capability approach), որը նա զարգացրել է իր Equality of What հոդվածում[28]։ Հեղինակն այդտեղ պնդում է, որ կառավարությունների գնահատականը պետք է տալ՝ հիմք ընդունելով այն հանգամանքը, թե նրանք կոնկրետ ինչ նոր հնարավորություններ են ընձեռել իրենց քաղաքացիներին[29]։

Պաշտոնավարումներ, անդամակցություններ խմբագրել

Ամարտյա Սենը պաշտոնավարել է որպես էկոնոմետրիկ ընկերության (Econometric Society, 1984 թ.), Միջազգային տնտեսական ընկերակցության (International Economic Association, 1986–1989 թթ.)Indian Economic Association (1989), Ամերիկյան տնտեսական ընկերակցության (American Economic Association, 1994), Զարգացման ուսումնասիրությունների ընկերակցության (Development Studies Association), Մարդկային զարգացման և ունակությունների ընկերակցության (Human Development and Capability Association) նախագահ, Չինաստանի մայրաքաղաքի՝ Պեկինի համալսարանի մարդկային և տնտեսական զարգացման ուսումնասիրությունների կենտրոնի ակադեմիական խորհրդատվական կոմիտեի պատվավոր տնօրեն (honorary director of the Academic Advisory Committee of the Center for Human and Economic Development Studies at Peking University in China)[30]:

Եղել է բրիտանական հանրահայտ բարեգործական միջազգային կազմակերպության՝ Օքսֆամի (Oxfam) պավավոր նախագահ, այնուհետև՝ պատվավոր խորհրդական[31][32], Բերգրյուն ինստիտուտի «21-րդ դարի խորհրդի» (Berggruen Institute's 21st Century Council) անդամ[33], Քեմբրիջի Սուրբ Էդմունդի անվան քոլեջի կառավարող մարմնի պատվավոր անդամ (Honorary Fellow of St Edmund's College, Cambridge)[34], «Լրագրողներ առանց սահմանների» կազմակերպության հիմնադրած Տեղեկատվության և ժողովրդավարության հանձնաժողովի 25 առաջատար գործիչներից մեկը[35]։

Սովի հիմնախնդիրների, մարդկային զարգացման տեսության, բարեկեցության տնտեսության քաղաքական լիբերալիզմի տարածման, աղքատության, գենդերային անհավասարության հաղթահարման վերաբերյալ վերաբերյալ աշխատությունները նկատի առնելով՝ Սենին հռչակել են «Մասնագիտության խիղճ» ("the Conscience of the profession"), «Տնտեսագիտության Մայր Թերեզա» ("the Mother Teresa of Economics")[36][37], սակայն նա ժխտել է Մայր Թերեզայի հետ համեմատությունը՝ ասելով, որ ինքը երբեք չի ձգտել ինքնազոհողության[38][39]։

Պարգևներ և պատվավոր կոչումներ խմբագրել

Ամարտյա Սենը ավելի քան իննսուն պատվավոր կոչումներ է ստացել աշխարհի տարբեր ծայրերում գտնվող համալսարաններից[40]։ 2019 թվականին Լոնդոնի տնտեսագիտական դպրոցի ղեկավարությունը հայտարարեց, որ պատրասվում է հիմնել հասարակական անհավասարությունների ուսումնասիրության ամբիոն և այն կոչել Ամարտյա Սենի անունով[41]։

  • Ադամ Սմիթի անվան մրցանակ, 1954
  • Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիայի արտասահմանյան պատվավոր անդամ, 1981[42]
  • Հասարակագիտական ուսումնասիրությունների ինստիտուտի պատվավոր անդամ, 1984
  • Նոբելյան մրցանակ տնտեսագիտության ասպարեզում, 1998
  • Բհարաթ Ռաթնա՝ Հնդկաստանում քաղաքացիական անձանց շնորհվող բարձրագույն պարգևը, 1999
  • Բանգլադեշի պատվավոր քաղաքացի, 1999
  • Companion of Honour շքանշան, Միացյալ Թագավորություն, 2000
  • Leontief մրցանակ, 2000
  • Eisenhower Medal for Leadership and Service, 2000
  • Հարվարդի համալսարանի 351-րդ շրջանավարտ խոսնակ (Commencement Speaker of Harvard University), 2001
  • Միջազգային մարդասիրական մրցանակ՝ International Humanist and Ethical Union-ի կողմից, 2002
  • Ստեղծագործական ողջ կյանքի ընթացքոLմ ձեռք բերած նվաճումների համար մրցանակ՝ Հնդկաստանի առևտրական պալատի կողմից, 2004
  • Ստեղծագործական ողջ կյանքի ընթացքոLմ ձեռք բերած նվաճումների համար մրցանակ՝ ՄԱԿ-ի Ասիայի և Խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանի հասարակական-տնտեսական հանձնաժողովի (United Nations Economic and Social Commission for Asia and the Pacific (UNESCAP) կողմից
  • Մարդասիրական ազգային մեդալ (National Humanities Medal), 2011
  • «Ացտեկյան արծիվ» շքանշան, 2012[43]
  • Ֆրանսիական «Պատվո լեգեոնի» շքանշանի ասպետ, 2013[44]
  • NDTV-ի կողմից հռչակվել է «Համաշխարհային 25 ապրող մեծագույն լեգենդներից մեկը» Հնդկաստանում, 2013[45]
  • The New Republic-ի կողմից հռչակվել է մեր դարաշրջանի դեմքը բնորոշող 100 մտածողներից մեկը, 2014
  • Charleston-EFG John Maynard Keynes Prize մրցանակ, 2015[46]
  • Albert O. Hirschman Prize մրցանակ, Social Science Research Council-ի կողմից, 2016
  • Ջոն Սքայթի անվան մրցանակ քաղաքագիտության ասպարեզում (Johan Skytte Prize in Political Science), 2017
  • Bodley Medal, 2019[47]
  • Friedenspreis des Deutschen Buchhandels, 2020[48]
  • Աստուրիայի իշխանուհու մրցանակ (Princess of Asturias Awards), 2021[49]

Աշխատություններ խմբագրել

Գրքեր խմբագրել

  • Poverty and Famines (1981)
  • Inequality Reexamined (1992)
  • Development as Freedom (1999)
  • Sen, Amartya (1960). Choice of Techniques: An Aspect of the Theory of Planned Economic Development. Oxford: Basil Blackwell.
  • Sen, Amartya (1973). On Economic Inequality (expanded ed.). Oxford New York: Clarendon Press Oxford University Press. ISBN 9780198281931.
  • Sen, Amartya (1982). Poverty and Famines: An Essay on Entitlement and Deprivation. Oxford New York: Clarendon Press Oxford University Press. ISBN 9780198284635.
  • Sen, Amartya; Williams, Bernard (1982). Utilitarianism and beyond. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9780511611964.
  • Sen, Amartya (1983). Choice, Welfare, and Measurement. Oxford: Basil Blackwell. ISBN 9780631137962.
Reprinted as: Sen, Amartya (1999). Choice, Welfare, and Measurement. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. ISBN 9780674127784.
Reviewed in the Social Scientist: Sanyal, Amal (October 1983). «"Choice, welfare and measurement" by Amartya Sen». Social Scientist. 11 (10): 49–56. doi:10.2307/3517043. JSTOR 3517043.
Reprinted as: Sen, Amartya (1984). Collective Choice and Social Welfare (2nd ed.). New York, NY: North-Holland Sole distributors for the U.S.A. and Canada, Elsevier Science Publishing Co. ISBN 9780444851277.
  • Sen, Amartya (1997). Resources, Values, and Development. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. ISBN 9780674765269.
  • Sen, Amartya (1985). Commodities and Capabilities (1st ed.). New York, NY: North-Holland Sole distributors for the U.S.A. and Canada, Elsevier Science Publishing Co. ISBN 9780444877307.
Reprinted as: Sen, Amartya (1999). Commodities and Capabilities (2nd ed.). Delhi New York: Oxford University Press. ISBN 9780195650389. Reviewed in The Economic Journal.[50]
Also printed as: Sen, Amartya (November 2003). Inequality Reexamined. Oxford University Press. doi:10.1093/0198289286.001.0001. ISBN 9780198289289. {{cite book}}: |journal= ignored (օգնություն)
Extract 1. (Via Ian Stoner, lecturer, Department of Philosophy, University of Minnesota, readings. Արխիվացված 2017-03-23 Wayback Machine)
Extract 2.
Review in Asia Times.[51]
Preview.
Chapter-preview links – 1.
Chapter-preview links – 2.
Review The Guardian.[52]
Review The Washington Post.[53]
Extract: "Imperial illusions: India, Britain, and the wrong lessons."
Preview.

Գրքերի գլուխներ խմբագրել

Reprinted as: Sen, Amartya (2010), «Equality of what?», in MacMurrin, Sterling M. (ed.), The Tanner lectures on human values, vol. 4 (2nd ed.), Cambridge: Cambridge University Press, էջեր 195–220, ISBN 9780521176415.
Pdf version. Արխիվացված 2021-06-19 Wayback Machine
Reprinted in Sen, Amartya (2012), «Development as capability expansion», in Saegert, Susan; DeFilippis, James (eds.), The community development reader, New York: Routledge, ISBN 9780415507769.

Ամսագրային հոդվածներ խմբագրել

Դասախոսությունների սղագրություններ խմբագրել

News coverage of the 1998 Romanes Lecture in the Oxford University Gazette.[54]

Զեկույցներ խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

  • Блауг М. Сен, Амартия К. // Великие экономисты после Кейнса = Great Economists since Keynes: An introduction to the lives & works of one handred great economists of the past. — СПб.: Экономикус, 2009. — С. 264-266. — 384 с. — (Библиотека «Экономической школы», вып. 42). — 1 500 экз. — ISBN 978-5-903816-03-3
  • Forman-Barzilai, Fonna (2012), «Taking a broader view of humanity: an interview with Amartya Sen.», in Browning, Gary; Dimova-Cookson, Maria; Prokhovnik, Raia (eds.), Dialogues with contemporary political theorists, Houndsmill, Basingstoke, Hampshire New York: Palgrave Macmillan, էջեր 170–180, ISBN 9780230303058
  • Various (2003). «Special issue, on Amartya Sen». Feminist Economics. 9 (2–3).
  • Amartya Sen Biographical

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  2. Notable Names Database — 2002.
  3. 3,0 3,1 https://www.econometricsociety.org/society/organization-and-governance/fellows/current
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  5. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  6. CONOR.Sl
  7. Sen, Amartya (2010). The idea of justice. London: Penguin. ISBN 9780141037851.
  8. Deneulin, Séverine (2009). «Book reviews: Intellectual roots of Amartya Sen: Aristotle, Adam Smith and Karl Marx». Journal of Human Development and Capabilities. Taylor and Francis. 10 (2): 305–306. doi:10.1080/19452820902941628.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ postscript (link)
  9. The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1998Nobel Foundation.
  10. Leontief Prize
  11. Preisträgerinnen und Preisträger (գերմ.)Institut für Weltwirtschaft.
  12. Guardonats anteriorsGeneralitat of Catalonia.
  13. https://identity-foundation.de/meister-eckhart-preis/
  14. Acto de Investidura como Doctor “Honoris Causa” del Excm. Sr. Dr. Amartya Kumar SenUniversity of Valencia.
  15. Economist Amartya Sen awarded Bodley MedalBodleian Library, 2019.
  16. 2016 | Amartya SenSSRC.
  17. Amartya Sen
  18. https://commencement.miami.edu/about-us/archives/honorary-degree-recipients/index.html
  19. 19,0 19,1 Kindred Britain
  20. «Indian Nobel laureate Amartya Sen honoured in US». The British Broadcasting Corporation. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 5-ին.
  21. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հուլիսի 1-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 2-ին.
  22. «University Professorships - Harvard University». Harvard University. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
  23. «The Master of Trinity». University of Cambridge. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ փետրվարի 27-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 27-ին.
  24. Профиль Амаратия Сена на сайте National Endowment for the Humanities
  25. Sachs, Jeffrey (1998 թ․ հոկտեմբերի 26). «The real causes of famine: a Nobel laureate blames authoritarian rulers». Time. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 16-ին.
  26. United Nations Development Programme, UNDP, ed. (2010). «Overview | Celebrating 20 years of human development». Human Development Report 2010 | 20th anniversary edition | the real wealth of nations: pathways to human development. New York, NY: United Nations Development Programme. էջ 2. ISBN 9780230284456. «...the first HDR called for a different approach to economics and development – one that put people at the centre. The approach was anchored in a new vision of development, inspired by the creative passion and vision of Mahbub ul Haq, the lead author of the early HDRs, and the ground-breaking work of Amartya Sen.» Pdf version.
  27. Batterbury, Simon; Fernando, Jude (2004), «Amartya Sen», in Hubbard, Phil; Kitchin, Rob; Valentine, Gill (eds.), Key thinkers on space and place, London: Sage, էջեր 251–257, ISBN 9780761949626. Draft
  28. Sen, Amartya (2010), «Equality of what?», in MacMurrin, Sterling M. (ed.), The Tanner lectures on human values, vol. 4 (2nd ed.), Cambridge: Cambridge University Press, էջեր 195–220, ISBN 978-0521176415. Pdf version. Արխիվացված 2021-06-19 Wayback Machine
  29. Nussbaum, Martha (2000). Women and human development: the capabilities approach. Cambridge New York: Cambridge University Press. ISBN 9780521003858.
  30. «People: Key committees 1. | Academic Advisory Committee, Honorary Director: Amartya Sen». Center for Human and Economic Development Studies (CHEDS), Peking University. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 19-ին.
  31. «Amartya Sen». WHO. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 29-ին.
  32. Steele, Jonathan (2001 թ․ մարտի 31). «The Guardian Profile: Amartya Sen». The Guardian. ISSN 0261-3077. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 29-ին.
  33. «Berggruen Institute». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 6-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 7-ին.
  34. «St Edmund's College - University of Cambridge». st-edmunds.cam.ac.uk. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ սեպտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2018 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  35. «Amartya Sen | Reporters without borders». RSF (անգլերեն). 2018 թ․ սեպտեմբերի 9. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 3-ին.
  36. Steele, Jonathan (2001 թ․ ապրիլի 19). «The Guardian Profile: Amartya Sen». The Guardian. London. Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 7-ին.
  37. Coy, Peter (1998 թ․ հոկտեմբերի 25). «Commentary: The Mother Teresa of economics». Bloomberg BusinessWeek. New York. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 16-ին.
  38. Bill, Dunlop (2010 թ․ օգոստոսի 31). «Book Festival: Amartya Sen, Nobel prize-winning welfare economist». Edinburgh: Edinburgh Guide. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 16-ին.
  39. Ramesh, Randeep (2006 թ․ սեպտեմբերի 18). «India's literary elite call for anti-gay law to be scrapped». The Guardian. London. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 16-ին.
  40. «Curriculum Vitae: Amartya Sen» (PDF). Harvard University. January 2013. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 16-ին.
  41. «LSE announces Amartya Sen Chair in Inequality Studies». London School of Economics. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 20-ին.
  42. «Chapter "S"», Members of the American Academy of Arts & Sciences: 1780–2013 (PDF), Cambridge, Massachusetts: American Academy of Arts & Sciences, 2013, էջ 499, Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 11 August 2014-ին, Վերցված է 16 June 2014-ին.
  43. «Professor Amartya Sen receives awards from the governments of France and Mexico». Harvard University | Department of Economics. 2012 թ․ դեկտեմբերի 18. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 16-ին.
  44. «Chevalier de la légion d'honneur à M. Amartya SEN» (Given by Fabien Fieschi, Consul General of France in the USA). 2012 թ․ նոյեմբերի 27. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 24-ին.
  45. Ghosh, Deepshikha (2013 թ․ դեկտեմբերի 14). «If you get an honour you think you don't deserve, it's still very pleasant: Amartya Sen». New Delhi: NDTV. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 16-ին.
  46. «Amartya Sen wins new UK award». The Indian Express. London. 2015 թ․ փետրվարի 10. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 10-ին.
  47. «Economist Amartya Sen awarded Bodley Medal». Bodleian Libraries. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 28-ին.
  48. «Friedenspreis 2020 Amartya Sen» (գերմաներեն). Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 17-ին.
  49. IT, Developed with webControl CMS by Intermark. «Laureates - Princess of Asturias Awards». The Princess of Asturias Foundation (անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 26-ին.
  50. Sugden, Robert (September 1986). «"Commodities and Capabilities" by Amartya Sen». The Economic Journal. 96 (383): 820–822. doi:10.2307/2232999. JSTOR 2232999. S2CID 152766121.
  51. Mathur, Piyush (2003 թ․ հոկտեմբերի 31). «Revisiting a classic 'Development as Freedom' by Amartya Sen». Asia Times. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 25. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 15-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ unfit URL (link)
  52. Mishra, Pankaj (2005 թ․ հուլիսի 9). «In defence of reason (book review)». The Guardian. London. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  53. Tharoor, Shashi (2005 թ․ հոկտեմբերի 16). «A passage to India». The Washington Post. Washington D.C. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  54. Sen, Amartya (1998 թ․ դեկտեմբերի 17). «Reason must always come before identity, says Sen». University of Oxford. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 14-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել