Անրի Բերգսոն

ֆրանսիացի գրող

Անրի Բերգսոն (ֆր.՝ Henri Bergson, հոկտեմբերի 18, 1859(1859-10-18)[1][2][3][…], Փարիզ[4][5] - հունվարի 4, 1941(1941-01-04)[4][1][3][…], Փարիզ[4][5]), ֆրանսիացի փիլիսոփա, ինդիվիդուալիզմի ներկայացուցիչ։ Արժանացել է Նոբելյան մրցանակի։

Անրի Բերգսոն
Ծնվել էհոկտեմբերի 18, 1859(1859-10-18)[1][2][3][…] Փարիզ[4][5]
Մահացել էհունվարի 4, 1941(1941-01-04)[4][1][3][…] (81 տարեկան) Փարիզ[4][5]
ԳերեզմանCemetery of Garches
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա
Դավանանքհուդայականություն
ՈւղղությունՄայրցամաքային փիլիսոփայություն
Մասնագիտությունփիլիսոփա, պրոֆեսոր, սոցիոլոգ և գրող
Հաստատություն(ներ)Կոլեժ դե Ֆրանս[6] և lycée David d'Angers?[7]
Գործունեության ոլորտփիլիսոփայություն, մետաֆիզիկա, իմացաբանություն, Իռացիոնալիզմ, լեզվի փիլիսոփայություն և Մաթեմատիկայի փիլիսոփայություն
Պաշտոն(ներ)место 7 Французской академии և ընկերության նախագահ
ԱնդամակցությունՖրանսիական ակադեմիա[8], Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Բարոյական և քաղաքական գիտությունների ակադեմիա, Լինչեի ազգային ակադեմիա և Թուրինի գիտությունների ակադեմիա[5]
Ալմա մատերԿոնդորսե լիցեյ, Բարձրագույն նորմալ դպրոց և Փարիզի համալսարան
Կոչումպրոֆեսոր, Բարոյական և քաղաքական գիտությունների ակադեմիա, Ֆրանսիական ակադեմիա և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
Գիտական աստիճանդոկտորի աստիճան[9]
Տիրապետում է լեզուներինֆրանսերեն[10]
Ազդվել էԶենոն Էլեացի[11], Պլատոն[11], Արիստոտել[11], Պլոտինոս[11], Ռենե Դեկարտ[11], Բենեդիկտ Սպինոզա[11], Լայբնից Գոթֆրիդ Վիլհելմ[11], Ջորջ Բերկլի[11], Դեյվիդ Հյում[11], Իմանուիլ Կանտ[11], Կլոդ Բեռնար[11], Ժյուլ Լաշլեր[11], Ֆելիքս Ռավեսսոն[11], Հերբերտ Սփենսեր[11], Չարլզ Դարվին[11], Ալբերտ Այնշտայն[11], Բլեզ Պասկալ, Սյորեն Կիերկեգոր, Արթուր Շոպենհաուեր, Գևորգ Զիմել և Գոտլոբ Ֆրեգե
Պարգևներ
Ամուսին(ներ)Louise Neuberger?
ՀայրՄիխալ Բերգսոն
ՈւսուցիչÉmile Boutroux? և Ֆելիքս Ռավեսսոն
ԱշակերտներԳաբրիել Մարսել, Émile Bréhier?, Լուի Լավել, Albert Thibaudet?, Մարսել Պրուստ և Joseph Baruzi?
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Henri Bergson Վիքիպահեստում

Հիմնական երկերն են՝ «Գիտակցության անմիջական տվյալներ» (1889), «Մատերիա և հիշողություն» (1896), «Ստեղծարար էվոլյուցիա» (1907), «Բարոյականության և կրոնի երկու աղբյուրներ» (1932)։ Դիալեկտիկային հակադրել է ստեղծարար էվոլյուցիայի իր ուսմունքը, որը հիմնված է կենսաբանական իդեալիզմից փոխառված հասկացությունների վրա[12]։

Ծանոթագրություններ Խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 Base Léonore (ֆր.)ministère de la Culture.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Internet Philosophy Ontology project
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Бергсон Анри // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 www.accademiadellescienze.it (իտալ.)
  6. Ֆրանսիայի քոլեջի պրոֆեսորների ցանկ
  7. Akendengué A. M. Promenades à Angers : les esprits d'Angers (ֆր.)le lys bleu, 2020.
  8. Ֆրանսիական ակադեմիա (ֆր.) — 1635.
  9. Deutsche Nationalbibliothek Record #118509578 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  10. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  11. 11,00 11,01 11,02 11,03 11,04 11,05 11,06 11,07 11,08 11,09 11,10 11,11 11,12 11,13 11,14 11,15 11,16 11,17 11,18 11,19 11,20 11,21 11,22 11,23 11,24 11,25 11,26 11,27 11,28 11,29 11,30 11,31 11,32 11,33 11,34 11,35 11,36 11,37 11,38 11,39 11,40 11,41 11,42 11,43 11,44 11,45 11,46 11,47 Collinson D. Biographical Dictionary of Twentieth-Century Philosophers — 1996. — ISBN 978-0-415-06043-1
  12. Ռընե Ուելլեք, Օսթին Ուորրեն (2008)։ Գրականության տեսություն։ Երևան: Սարգիս Խաչենց։ էջ 465 
 
Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Անրի Բերգսոն հոդվածին
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 418