Օդիսեաս Էլիտիս
Օդիսեաս Էլիտիս (հունարեն՝ Οδυσσέας Ελύτης, իսկական ազգանունը՝ Ալեպուդելիս, նոյեմբերի 2, 1911[1][2][3][…], Հերակլիոն, Cretan State - մարտի 18, 1996[1][2][3][…], Աթենք, Հունաստան), հույն բանաստեղծ։ 1979 թվականին ստացել է գրականության Նոբելյան մրցանակի «քնարերգության համար, որում, հունական ավանդույթներից ելնելով, զգացական ուժով և ինտելեկտուալ խորաթափանցությամբ պատկերվում է ժամանակակից մարդու պայքարը հանուն ազատության և անկախության»[7]։
Օդիսեաս Էլիտիս հուն․՝ Οδυσσέας Ελύτης | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան անուն | հուն․՝ Οδυσσέας Αλεπουδέλης |
| Ծնվել է | նոյեմբերի 2, 1911[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Հերակլիոն, Cretan State |
| Վախճանվել է | մարտի 18, 1996[1][2][3][…] (84 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Աթենք, Հունաստան |
| Գերեզման | Աթենքի առաջին գերեզմանատուն |
| Գրական անուն | Οδυσσέας Ελύτης[4] |
| Մասնագիտություն | թարգմանիչ, բանաստեղծ, արվեստի քննադատ և գրող |
| Լեզու | հունարեն |
| Քաղաքացիություն |  Հունաստան |
| Կրթություն | Աթենքի համալսարան |
| Գրական ուղղություններ | 30-ականների սերունդ |
| Ուշագրավ աշխատանքներ | Axion Esti? |
| Անդամակցություն | Հույն գրողների միություն |
| Պարգևներ | |
Ներշնչվել է
| |
 | |
 Odysseas Elytis Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Հին առևտրականների ընտանիքից է։ Եղել է վեց երեխաներից կրտսերը։ Նրա հայրը՝ Պանայոտիս Ալեպուդելիսը, Կրետեում ունեցել է օճառագործական մեծ գործարան։ 1917 թվականին Ալեպուդելիսների ընտանիքը տեղափոխվել է Աթենք, որտեղ ապագա բանաստեղծը ավարտել է տարրական և միջնակարգ դպրոցները։ Առաջին հրատարակումը եղել է «Նոր գիտություններ» ամսագրում (Νέα Γράμματα, 1935), որտեղ հանդես է եկել Սեֆերիսի պաշտպանությամբ։ Աշխատել է ռադիոյում (1945—1946, 1953—1954)։ 1948—1952 և 1969—1972 թվականներին ապրել է Փարիզում[8], որտեղ մտերիմ է եղել Անդրե Բրետոնի, Ռևերդիի, Պիկասոյի, Ունգարետիի, Ջակոմետիի, Շագալի հետ։ Պիկասոն և Մատիսը նկարազարդել են Էլիտիսի գրքերը։ 1963 թվականին այցելել է ԽՍՀՄ։ Ազգային մրցանակի դափնեկիր է։
Հիշատակ խմբագրել
2011 թվականը բանաստեղծի 100-ամյակի առիթով Հունաստանում հայտարարվել է Օդիսեաս Էլիտիսի տարի[9][10]։ Հիմնադրվել են մի շարք ֆոնդեր, որոնք կազմակերպել են բանաստեղծին նվիրված տարբեր մջոցառումներ Աթենքի «Մեգարոն» համերգասրահում[11]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Nationalencyklopedin (շվեդերեն) — 1999.
- ↑ https://www.nobelprize.org/prizes/facts/facts-on-the-nobel-prize-in-literature/
- ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1979/
- ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
- ↑ «1979 թվականի գրականության Նոբելյան մրցանակ» (անգլերեն). Նոբելյան հիմնադրամ. Վերցված է 2008 թ․ հոկտեմբերի 17-ին.
- ↑ Odysseus Elytis – Biographical. nobelprize.org
- ↑ «ATHENS NEWS AGENCY». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 12-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 5-ին.
- ↑ 2011 Dedicated to Nobel Laureate Odysseus Elytis | Greece.GreekReporter.com Latest News from Greece
- ↑ http://www.ana-mpa.gr/anaweb/user/showplain?maindoc=9663999&maindocimg=9665201&service=144&showLink=true
Աղբյուրներ խմբագրել
- From Nobel Lectures, Literature 1968–1980, Editor-in-Charge: Tore Frängsmyr, Editor: Sture Allén, World Scientific Publishing Co., Singapore, 1993.
Գրականություն խմբագրել
- Mario Vitti: Odysseus Elytis. Literature 1935–1971 (Icaros 1977)
- Tasos Lignadis: Elytis' Axion Esti (1972)
- Lili Zografos: Elytis – The Sun Drinker (1972), American magazine Books Abroad (Autumn 1975. Norman, Oklahoma, U.S.A.)
- Odysseas Elytis: Analogies of Light. Ed. I. Ivask (1981)
- A. Decavalles: Maria Nefeli and the Changeful Sameness of Elytis' Variations on a theme (1982)
- E. Keeley: Elytis and the Greek Tradition (1983)
- Ph. Sherrard: 'Odysseus Elytis and the Discovery of Greece', in Journal of Modern Greek Studies, 1(2), 1983
- K. Malkoff: 'Eliot and Elytis: Poet of Time, Poet of Space', in Comparative Literature, 36(3), 1984
- A. Decavalles: 'Odysseus Elytis in the 1980s', in World Literature Today, 62(l), 1988
- I. Loulakaki-Moore: Seferis and Elytis as Translators. (Oxford: Peter Lang, 2010)
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Օդիսեաս Էլիտիս
- Բանաստեղծություններ (ռուս.)
- Էլիտիսի կենսագրություն, երգերի թարգմանություններ, որոնք նրա բանաստեղծությունների հիման վրա են
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օդիսեաս Էլիտիս» հոդվածին։ |
