Ռոյ Գլաուբեր

Ռոյ Գլաուբեր; Roy Jay Glauber
Ծնվել է	սեպտեմբերի 1, 1925; Նյու Յորք, Նյու Յորք
Մահացել է	դեկտեմբերի 26, 2018 (93 տարեկանում); Նյութոն, Միդլսեքս շրջան, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Մասնագիտություն	ֆիզիկոս և համալսարանի պրոֆեսոր
Հաստատություն(ներ)	Հարվարդի համալսարան, Արիզոնայի համալսարան, Լեյդենի համալսարան և Լեյդենի համալսարան
Գործունեության ոլորտ	ֆիզիկա
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Եվրոպական ակադեմիա
Ալմա մատեր	Հարվարդի համալսարան և Բրոնքսի գիտությունների ավագ դպրոց
Տիրապետում է լեզուներին	անգլերեն
Գիտական ղեկավար	Յուլիան Շվինգեր
Եղել է գիտական ղեկավար	Daniel J. Kleitman?, Leo Kadanoff? և Dan Walls?
Պարգևներ	Գուգենհայմի կրթաթոշակ ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ Ալբերտ Մայքլսոնի անվան մեդալ Մաքս Բոռնի մրցանակ Ալեքսանդր ֆոն Հումբոլդտի կրթաթոշակ Ամերիկայի ֆիզիկայի ակադեմիայի անդամ Մաթեմատիկական ֆիզիկայի Դենի Հայնեմանի մրցանակ Հումբոլդտի մրցանակ Վալենսիայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր և Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ
	Roy J. Glauber Վիքիպահեստում

Ռոյ Գլաուբեր (անգլ.՝ Roy Jay Glauber, սեպտեմբերի 1, 1925(1925-09-01)^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]^[6], Նյու Յորք, Նյու Յորք^[7] - դեկտեմբերի 26, 2018(2018-12-26)^[3]^[5], Նյութոն, Միդլսեքս շրջան, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ), ամերիկացի ֆիզիկոս, աշխատել է Հարվարդի համալսարանում։ 2005 թվականի Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր, մրցանակը ստացել է «օպտիկական կոհերենտության քվանտային տեսության մեջ ներդրման համար»: Հանդիսանում է Հարվարդի համալսարանի ֆիզիկայի պրոֆեսոր:

ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ է 1988 թվականից^[17], ինչպես նաև Լոնդոնի թագավորական ընկերության արտասահմանյան անդամ 1997 թվականից^[18]:

ԿենսագրությունԽմբագրել

Սերում է հրեաների ընտանիքից, հոր կողմից Ավստրո-Հունգարական կայսրությունից և Պրուսիայից և մոր կողմից Ռուսական կայսրությունից: Ավարտել է Նյու-Յորքի Բրոնքսի գիտական դպրոցը: 1941 թվականից սովորել է Հարվարդի համալսարանում (Քեմբրիջ): Ուսանողության ընթացքում, երկրորդ կուրսից սկսած մասնակցել է Մանհեթենյան նախագծում, որտեղ զբաղվում էր ռումբի կրիտիկական զանգվածի հաշվարկով: Այն ժամանակ նա միայն 18 տարեկան էր: Երկու տարի նախագծին մասնակցելուց հետո շարունակել է ուսումը, և ստացել է բակալավրի աստիճան 1946 թվականին և դոկտորական աստիճան 1949 թվականին: 1976 թվականից աշխատում է Հարվարդում որպես պրոֆեսոր: Տարբեր տարիներին աշխատել է ՑԵՌՆում, Լեյդենի համալսարանում և Փարիզի Քոլեջ դե Ֆրանսում:

ԱշխատանքԽմբագրել

Զբաղվել է քվանտային օպտիկայի ասպարեզի հետազոտություններով: Մշակել է ճառագայթման կոհերենտության մաթեմատիկական նկարագրությունը: Ներմուծել է սեղմված լույս հասկացությունը: Զբաղվել է նաև բարձր էներգիայով մասնիկների և հադրոնների բախումներով:

2005 թվականին ստացել է Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ, մրցանակի մյուս կեսը շնորհվել է Ջոն Հոլին և Թեոդոր Հենշին:

ՄրցանակներԽմբագրել

Մաքս Բորնի անվան մրցանակ (1985)
Ալբերտ Մայքլսոնի մրցանակ (1985)
Դենի Հեյնմանի մրցանակ մաթեմատիկական ֆիզիկայի բնագավառում (1996)
Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ (2005)
Ուիլիս Լեմբի մրցանակ (2006)
Գիտական հետազոտությունների գերագույն խորհրդի ոսկե մեդալ (2008)
Հանդիսանում է ցախավելի պահապան Իգնոբելյան կոմիտեում: Պարտավոր էր ավլել թղթե ինքնաթիռները մրցանակաբաշխությունից հետո:

Հասարակական գործունեությունԽմբագրել

2016 թվականին, այլ նոբելյան մրցանակի դափնեկիրների հետ ստորագրել է բաց նամակ ուղղված Գրինփիս-ին, Միավորված ազգերի կազմակերպությանը և աշխարհի պետությունների կառավարություններին, որը կոչ էր անում դադարեցնել պայքարը Գենետիկորեն մոդիֆիկացված օրգանիզմների դեմ^[19]^[20]^[21]:

ԾանոթագրություններԽմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Սոլոմոն Գուգենհայմի թանգարան — 1937.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q65051038"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q201469"></a>
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Leidse Hoogleraren
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23667505"></a>
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>
↑ ^6,0 ^6,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #132439964 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ https://www.ae-info.org/ae/User/Glauber_Roy_Jay
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2005/
↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
↑ http://www.aps.org/programs/honors/prizes/heineman.cfm
↑ https://www.uv.es/uvweb/transparencia-uv/es/personas/reconocimientos/doctores-honoris-causa/doctores-honoris-causa-siglo-xxi/fecha-investidura/acto-investidura-doctor-honoris-causa-del-excm-sr-dr-roy-glauber-1285924692509/Honoris.html?id=1285878653630
↑ Roy J. Glauber (անգլ.)
↑ Roy Glauber (անգլ.)
↑ 107 Nobel laureates sign letter blasting Greenpeace over GMOs
↑ Laureates Letter Supporting Precision Agriculture (GMOs)
↑ Նամակը ստորագրող նոբելյան դափնեկիրների ցանկ

Արտաքին հղումներԽմբագրել

Տեղեկություններ Հարվարդի համալսարանի կայքում(անգլ.)
Տեղեկություններ Նոբելյան կոմիտեյի կայքում(անգլ.)
Ռ. Ջ. Գլաուբեր «Լույսի քվանտերի հարյուրամյակը»: Նոբելյան դասախոսություն // «Ֆիզիկական գիտությունների հաջողություններ», հատոր 176, թողարկում 12, դեկտեմբեր 2006

[_d471c47fa428a826-1] 1,0 ^1,1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[_c13a9c6e2badb1cd-2] 2,0 ^2,1 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[_b9eec894286a8576-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Սոլոմոն Գուգենհայմի թանգարան — 1937.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q65051038"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q201469"></a>

[_86ac54e7fbb8cf19-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Leidse Hoogleraren
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23667505"></a>

[_eb791918f20c168e-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>

[_dd0fbfe2a732520f-6] 6,0 ^6,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[_1ec2b03092dd0825-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #132439964 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[_7614f079e6c0e338-8] ttps://www.ae-info.org/ae/User/Glauber_Roy_Jay

[_0aa85daba2bbe2df-9] Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[_004058b4aa508903-10] Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[_2dd6a08db02d22df-11] Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[_c07ee0202cb6e368-12] Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[_3b361f59615959e8-13] ttp://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2005/

[_c88fdc6565d4a8fc-14] ttps://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/

[_4316dd584593a532-15] ttp://www.aps.org/programs/honors/prizes/heineman.cfm

[_1cbbd5a342c8a2c0-16] ttps://www.uv.es/uvweb/transparencia-uv/es/personas/reconocimientos/doctores-honoris-causa/doctores-honoris-causa-siglo-xxi/fecha-investidura/acto-investidura-doctor-honoris-causa-del-excm-sr-dr-roy-glauber-1285924692509/Honoris.html?id=1285878653630

[17] Roy J. Glauber (անգլ.)

[18] Roy Glauber (անգլ.)

[19] 107 Nobel laureates sign letter blasting Greenpeace over GMOs

[20] Laureates Letter Supporting Precision Agriculture (GMOs)

[21] Նամակը ստորագրող նոբելյան դափնեկիրների ցանկ

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

Ռոյ Գլաուբեր Roy Jay Glauber

Ծնվել է	սեպտեմբերի 1, 1925(1925-09-01)^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]^[6] Նյու Յորք, Նյու Յորք^[7]
Մահացել է	դեկտեմբերի 26, 2018(2018-12-26)^[3]^[5] (93 տարեկանում) Նյութոն, Միդլսեքս շրջան, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Մասնագիտություն	ֆիզիկոս և համալսարանի պրոֆեսոր
Հաստատություն(ներ)	Հարվարդի համալսարան, Արիզոնայի համալսարան, Լեյդենի համալսարան և Լեյդենի համալսարան^[4]
Գործունեության ոլորտ	ֆիզիկա
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Եվրոպական ակադեմիա^[8]
Ալմա մատեր	Հարվարդի համալսարան և Բրոնքսի գիտությունների ավագ դպրոց
Տիրապետում է լեզուներին	անգլերեն
Գիտական ղեկավար	Յուլիան Շվինգեր^[9]
Եղել է գիտական ղեկավար	Daniel J. Kleitman?^[10], Leo Kadanoff?^[11] և Dan Walls?^[12]
Պարգևներ	Գուգենհայմի կրթաթոշակ ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ^[13]^[14] Ալբերտ Մայքլսոնի անվան մեդալ Մաքս Բոռնի մրցանակ Ալեքսանդր ֆոն Հումբոլդտի կրթաթոշակ Ամերիկայի ֆիզիկայի ակադեմիայի անդամ Մաթեմատիկական ֆիզիկայի Դենի Հայնեմանի մրցանակ^[15] Հումբոլդտի մրցանակ Վալենսիայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր^[16] և Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ
Roy J. Glauber Վիքիպահեստում