Պիեռ-Ժիլ դը Ժեն» (ֆր.՝ Pierre-Gilles de Gennes, հոկտեմբերի 24, 1932(1932-10-24)[1][2][3][…], Փարիզի 16-րդ շրջան, Փարիզ[4] - մայիսի 18, 2007(2007-05-18)[5][1][2][…], Օրսե[6]), ֆրանսիացի ֆիզիկոս, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր, ճանաչում է ստացել հեղուկբյուրեղային էկրանների ստեղծման աշխատանքը ստեղծելու համար։ Մի շարք հիմնարար հայտնագործությունների համար որոշ գիտական շրջանակներում նրան կոչում էին «մեր օրերի Նյուտոն»[25][26]։

Պիեռ-Ժիլ դը Ժեն
ֆր.՝ Pierre-Gilles de Gennes
Դիմանկար
Ծնվել էհոկտեմբերի 24, 1932(1932-10-24)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՓարիզի 16-րդ շրջան, Փարիզ[4]
Մահացել էմայիսի 18, 2007(2007-05-18)[5][1][2][…] (74 տարեկան)
Մահվան վայրՕրսե[6]
ԳերեզմանCimetière de Montrouge
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա
ԿրթությունԿլոդ Բեռնարի լիցեյ, Բարձրագույն նորմալ դպրոց, Սենտ-Լուիսի լիցեյ և École de Physique des Houches?
Մասնագիտությունֆիզիկոս
ԱշխատավայրԿոլեժ դե Ֆրանս[7], Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի, Լեյդենի համալսարան, Փարիզի հարավային համալսարան, Լեյդենի համալսարան[3], Կյուրի ինստիտուտ և Փարիզի արդյունաբերական ֆիզիկայի և քիմիայի արձրագույն դպրոց
Պարգևներ և
մրցանակներ

CNRS ոսկե մեդալ

[8][9]

CNRS արծաթե մեդալ

[24]
ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ[10][11]

Wolfgang Ostwald Prize?

[12]

Հոլվեքի պարգև

[13]

Լորենցի մեդալ

Ֆիզիկայի Վոլֆի մրցանակ

Հարվիի մրցանակ

[14]

Գեյ-Լյուսակի-Հումբոլտի մրցանակ

Մատեուչի մեդալ

Prize Louis Ancel?

Onsager Medal?

Ալեքսանդր ֆոն Հումբոլդտի կրթաթոշակ

Prix Ampère?

Eringen Medal?

honorary doctor of the University of Sherbrooke?

[15]

Երուսաղեմի հրեական համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Լավալի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

[16]

Հումբոլդտի մրցանակ

Ավստրալիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամ

[17]

Վիգո համալսարանի պատվավոր դոկտոր

[18]

Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ

[19]

F. A. Cotton Medal?

[20]

Bourke Award?

[21]

Polymer Physics Prize?

[22]
և

ACS Award in Polymer Chemistry?

[23]
ԱնդամությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Ուկրաինայի գիտությունների ազգային ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Ավստրալիայի գիտությունների ակադեմիա, Բրազիլիայի գիտությունների ակադեմիա և Նիդերլանդական արվեստների և գիտությունների թագավորական ակադեմիա
ԵրեխաներClaire Wyart?, Matthieu Wyart?, Marc de Gennes?, Christian de Gennes? և Marie-Christine Picard de Gennes?
 Pierre-Gilles de Gennes Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Դը Ժենի հայրը բժիշկ էր, իսկ մայրը ֆինանսիստների ազդեցիկ ընտանիքի անդամ։ Մինչև 12 տարեկանը կրթություն է ստացել տանը, հետագայում արդեն սովորել է École Normale Supérieure դպրոցում, որտեղ ծանոթացել է ֆիզիկոս Ալֆրեդ Կաստլերի հետ։ 1955 թվական դպրոցն ավարտելուց հետո անցել է աշխատանքի Saclay ատոմային էներգայի հետազոտության կենտրոնում։

1971 թվականին ստացել է պրոֆեսորի կոչում։ 1977 թվականին ավարտում է իր «Բյուրեղյա ապարների ֆիզիկա» գիրքը, որը մինչ օրս էլ համարվում է տվյալ ոլորտում հենքային գիտելիքների դասագիրք։

1979 թվականին դարձել է Ֆրանսիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամ, 1980 թվականին ստացել է Ֆրանսիայի գիտական հետազոտությունների ազգային կենտրոնի ոսկե մեդալով։

1991 թվական ստացել է Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ` «Բացահայտելու համար այն, որ պարզ համակարգերում կարգավորված երևույթները ուսումնասիրելու համար մշակված մեթոդները կարող են ընդհանրացվել ավելի բարդ նյութի տեսակների, մասնավորապես՝ հեղուկ բյուրեղների և պոլիմերների համար»

:

Ունենալով ֆինանսական խնդիրներ՝ կնոջ Անն-Մարիի հետ, 1976 թվականին, Օրսեում գտնվող իրեն տանը բացել են ռեստորան «Le Boudin Sauvage», որը դեռևս գործում է[27].

Մահացել է քաղցկեղից 2007 թվականի մայիսի 18-ին երկարատև հիվանդությունից հետո։ Հուղարկավորված է Փարիզի Մոնռուժի գերեզմանատանը։

Գրականություն խմբագրել

  • де Жен П.-Ж. Сверхпроводимость металлов и сплавов. — М.: Мир, 1968. — 280 с.
  • де Жен П.-Ж. Физика жидких кристаллов. — М.: Мир, 1977. — 400 с.
  • де Жен П.-Ж. Идеи скейлинга в физике полимеров. — М.: Мир, 1982. — 376 с.
  • де Жен П.-Ж., Бадос Ж. Хрупкие объекты. — М.: Мир, 2000. — 192 с.
  • Pierre-Gilles de Gennes. Simple Views on Condensed Matter. — World Scientific Publishing Co., 1992.
  • Pierre-Gilles de Gennes. Petit Point: A Candid Portrait on the Aberrations of Science. — Le Pommier, 2002.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 ՎԱԳԹԱ նախկին անդամներ
  3. 3,0 3,1 3,2 Leidse Hoogleraren (նիդերլ.)
  4. 4,0 4,1 4,2 https://deces.matchid.io/id/PJBMmYNwJ90C
  5. 5,0 5,1 5,2 French Nobel Prize-winner Pierre-Gilles de Gennes dies at 74 // The Earth Times — 2007.
  6. 6,0 6,1 6,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #128413344 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  7. Ֆրանսիայի քոլեջի պրոֆեսորների ցանկ
  8. https://www.cnrs.fr/fr/talents/cnrs?medal=38
  9. https://www.cnrs.fr/fr/personne/pierre-gilles-de-gennes-0
  10. The Nobel Prize in Physics 1991Nobel Foundation.
  11. Table showing prize amountsNobel Foundation, 2019.
  12. https://kolloid-gesellschaft.de/index.php/en/awards/ostwald-prize
  13. https://www.iop.org/about/awards/international-bilateral-awards/fernand-holweck-medal-and-prize-recipients
  14. https://harveypz.net.technion.ac.il/harvey-prize-laureates/
  15. https://www.usherbrooke.ca/a-propos/histoire-de-luniversite/docteurs-dhonneur/chronologique/1980-1989/
  16. Liste complète des récipiendaires de 1864 à aujourd'huiLaval University.
  17. https://www.science.org.au/profile/pierre-gilles-de-gennes
  18. https://www.uvigo.gal/uvigo_es/organizacion/informacion/honoris_causa/doutores.html
  19. List of Royal Society Fellows 1660-2007Royal Society. — P. 135.
  20. https://www.chem.tamu.edu/medals+lectureships/cotton-medal/Cotton-Medal.php
  21. https://www.rsc.org/prizes-funding/prizes/archives/bourke-award/
  22. https://www.aps.org/programs/honors/prizes/polymer.cfm
  23. https://www.acs.org/funding/awards/acs-award-in-polymer-chemistry/past-recipients.html
  24. https://comihistocnrs.hypotheses.org/2706
  25. https://www.britannica.com/biography/Pierre-Gilles-de-Gennes
  26. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունվարի 8-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  27. Сонин А. А. Вклад Пьера-Жиля де Жена в физику жидких кристаллов(ռուս.) // Материалы международной научно-технической конференции ААИ «Автомобиле- и тракторостроение в России: приоритеты развития и подготовка кадров», посвященной 145-летию МГТУ «МАМИ». — Москва: МГТУ «МАМИ», 2010. — С. 78—90. Архивировано из первоисточника 27 Մարտի 2019.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պիեռ-Ժիլ դը Ժեն» հոդվածին։