Ֆիններեն

Ֆիններեն( suomi սուոմի , կամ suomen kieli սուոմեն կիելի), Ֆինլանդիայի բնակչության մեծամասնության (92% ըստ 2006 թ. տվյալների ) և Ֆինլանդիայից դուրս բնակվող էթնիկ ֆինների լեզուն է։ Ֆիններենը Ֆինլանդիայի պետական լեզուներից մեկն է և պետականորեն ընդունված փոքրամասնության լեզու է Շվեդիայում։ Շվեդիայում օգտագործվում են և՛ ավանդական ֆիններենը, և՛ «մեյանկիելի» (Meänkieli) կոչվող ֆիննական բարբառը։ Դրանից բացի հյուսիսային Նորվեգիայում օգտագործվում է նաև մեկ այլ ֆիննական բարբառ՝ կվեն լեզուն՝ որպես Նորվեգիայում պետականորեն ընդունված փոքրամասնության լեզու։

Ֆիններեն suomi
Ֆիններենով գրված տեքստ
Տեսակ	լեզու և կենդանի լեզու
Ենթադաս	մերձբալթա-ֆիննական լեզուներ
Երկրներ	Ֆինլանդիա Շվեդիա Էստոնիա Նորվեգիա Ռուսաստան (Կարելիա, Սանկտ Պետերբուրգ)
Պաշտոնական կարգավիճակ	Ֆինլանդիա Եվրամիություն Տարածաշրջանային կամ տեղի պաշտոնական լեզու՝ Շվեդիա Ռուսաստան Կարելիա
Խոսողների քանակ	5 413 380 մարդ (2012) և 272 000 մարդ (2012)
Վերահսկող կազմակերպություն	Ֆինլանդիայի լեզուների հետազոտական ինստիտուտ
Լեզվակիրների թիվը	7 մլն․
Ռեյտինգ	52
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի լեզվի կարգավիճակ	անվտանգ
Դասակարգում	Ուրալյան ընտանիք Ուգրո-ֆիննական ճյուղ Ֆիննավոլգյան խումբ Մերձբալթյաֆիննական ենթախումբ
Գրերի համակարգ	Լատինական այբուբեն (ֆիններենի այբուբեն)
IETF	fi
ԳՕՍՏ 7.75–97	ֆին 740
ISO 639-1	fi
ISO 639-2	fin
ISO 639-3	fin
Ֆիններենն ունի պաշտոնական կարգավիճակ։      Ֆիններենով խոսում է բնակչության զգալի մասը։
Ֆիններենի տարածվածությունը Շվեդիայում
Finnish language Վիքիպահեստում

Ֆիններենը ուգրո-ֆիննական լեզուների ընտանիքի նույնանուն անդամ լեզու է և իր տիպոլոգիայով պատկանում է միաձուլվող և ագգլուտինատիվ լեզուների դասին։ Ֆիններենում ձևափոխվում են գոյականների, ածականների, դերանունների, թվականների և բայերի ձևերը՝ կախված նախադասության մեջ դրանց կատարած դերից։

Քերականություն

Ֆիններենն ագլուտինատիվ (կցական) լեզու է։ Ֆինլանդիայի տարածքում կա ֆիններենի 7 բարբառ։ Նկատվում է բարբառների համահարթում։ Ֆիններենի համար բնորոշ է ձայնավորների հաճախությունը (խոսքի շղթայում 100 ձայնավորին ընկնում է 96 բաղաձայն), բաղաձայնների աստիճանների հերթագայումը և ձայնավորների ներդաշնակությունը։ Հոլովման համակար գում կա 15 հոլով։ Անվանական սեռի կարգը բացակայում է։ Բայն ունի 2 սեռ (ներգործական և կրավորական), 4 խոնարհում, 4 ժամանակ։ Գիրը լատիներեն այբուբենի հիմքի վրա է։

Տես նաև

• Պաշտոնական լեզուների ցանկ
• Լեզվաընտանիքների ցանկ
• Լեզուների ցանկեր

Արտաքին հղումներ

• GeoNames
• Ethnologue
• Finnish language on Ethnologue Archived 2012-04-18 at the Wayback Machine.
• The Finnish language --- a list of resources Archived 2005-02-12 at the Wayback Machine.
• Lexicon of Early Indo-European Loanwords Preserved in Finnish

Բառարաններ

• English-Finnish-English Dictionary Archived 2010-07-15 at the Wayback Machine.
• Collection of Finnish bilingual dictionaries
• Finnish Etymological Dictionary by Andras Rajki Archived 2008-12-22 at the Wayback Machine.
• English-Finnish and Russian-Finnish Dictionary Archived 2015-05-10 at the Wayback Machine.

Դասագրքեր

• English-Finnish vocabulary quizzes
• The 2 253 possible forms of the Finnish noun kauppa 'shop'
• Discussion about the Finnish Language Archived 2009-04-10 at the Wayback Machine.

Մեդիա ֆայլեր

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Ֆիններեն կատեգորիայում։

Վիքիբառարան

Ընթերցե՛ք «ֆիններեն» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։