Թարյե Վեսոս

Թարյե Վեսոս; նորվ.՝ Tarjei Vesaas
Ծնվել է	օգոստոսի 20, 1897[…]
Ծննդավայր	Վինյե, Bratsberg
Վախճանվել է	մարտի 15, 1970[…] (72 տարեկան)
Վախճանի վայր	, Օսլո
Մասնագիտություն	բանաստեղծ, վիպասան և գրող
Լեզու	նյունորսկ
Քաղաքացիություն	Նորվեգիա
Ժանրեր	վեպ, պատմվածք, պոեզիա և պիես
Պարգևներ	Հյուսիսային խորհրդի գրական մրցանակ Բիրգեր Դոբլուգի անվան մրցանակ Նորվեգիայի գրավաճառների մրցանակ և Գիլդենդալի մրցանակ
Ամուսին	Հալդիս Մուրեն Վեսոս
Զավակներ	Olav Vesaas? և Guri Vesaas?
	Tarjei Vesaas Վիքիպահեստում

Թարյե Վեսոս (նորվ.՝ Tarjei Vesaas, օգոստոսի 20, 1897(1897-08-20)^[1]^[2]^[3]^[…], Վինյե, Bratsberg - մարտի 15, 1970(1970-03-15)^[2]^[1]^[4]^[…], , Օսլո), նորվեգացի բանաստեղծ, վիպասան և արձակագիր։

Կենսագրություն խմբագրել

Թարյե Վեսոսը ծնվել է 1897 թվականի օգոստոսի 20-ին Նորվեգիայի Թագավորությունում։

Բանաստեղծը ստեղծագործել է ավալի քան կես դար։ Գրական մուտքը եղել է 1923 թվականին, իսկ վերջին գիրքը լույս է ընծայել 1970 թվականին։ Թարյե Վեսոսի ստեղծագործությունները գրված են նյոնորսկով՝ նորնորվեգերենով։ Նրա գրական հերոսները սովորական գյուղացիներն են, որոնք բարդ հոգեբանական ցնցումներ են ապրում։ Գրաքննադատները կարծում են, որ Վեսոսի գրական կերպարները նկարագրված են չափազանց մեծ խորությամբ։ Թարյե Վեսոսը հաճախակի էր նկարագրում էմոցիոնալ թեմաներ, որպիսիք էին մահը, մեղավորությունը, վախը և հիասթափությունը. բոլորը ներկայացվում էին նորվեգական ավանդույթների շրջանակում։

Թարյե Վեսոսը առաջին անգամ գրական ասպարեզում հայտնվում է 1923 թվականին. նրա դեբյուտային գիրքը կոչվում էր «Մարդության որդին»։ Սակայն նրան մեծ ճանաչում բերեց 1934 թվականին լույս ընծայած վեպը,, որը կեչվեց «Վիթխարի խաղ»: Նրա ամենահայտնի գործերից է համարվում «Սառցե դղյակը» (1963, որն արժանացել է Հյուսիսային խորհրդի գրական մրցանակի), որտեղ պատմվում է երկու աղջիկների մասին, որոնց միջև էմոցիոնալ կապ է հաստատվում ու ավարտվում է մեծ ողբերգությամբ։ Հայտնի է նաև «Թռչուններ» գիրքը (1957 թվական)։

1960-ական թվականներին Թարյե Վեսոսը երեք անգամ առաջադրվել է Նոբելյան մրցանակի։

Թարյե Վեսոսն իր մահկանացուն կնքում է յոթանասուներկու տարեկան հասակում՝ 1970 թվականի մարտի 15-ին՝ մայրաքաղաք Օսլոյում։

Ընտիր ստեղծագործություններ խմբագրել

Menneskebonn – վեպ 1923
Sendemann Huskuld – վեպ 1924
Guds bustader – skuespill, 1925
Grindegard. Morgonen – վեպ 1925
Grinde-kveld, eller Den gode engelen – վեպ 1926
Dei svarte hestane – վեպ 1928
Klokka i haugen –նովելների ժողովածու, 1929
Fars reise – վեպ 1930
Sigrid Stallbrokk – վեպ 1931
Gjest ved Boknafjorden – նովելների ժողովածու, 1931
Dei ukjende mennene – վեպ 1932
Sandeltreet – վեպ 1933
Ultimatum – նովելների ժողովածու, 1934
Det store spelet – վեպ 1934
Kvinnor ropar heim – վեպ 1935
Leiret og hjulet –նովելների ժողովածու, 1936
Hjarta høyrer sine heimlandstonar – վեպ 1938
Kimen – վեպ 1940
Huset i mørkret – վեպ 1945
Bleikeplassen – վեպ 1946
Kjeldene – բանաստեղծությունների ժողովածու, 1946
Leiken og lynet – բանաստեղծությունների ժողովածու, 1947
Morgonvinden – բանաստեղծությունների ժողովածու, 1947
Tårnet – վեպ 1948
Lykka for ferdesmenn – բանաստեղծությունների ժողովածու, 1949
Signalet – վեպ 1950
Vindane –նովելների ժողովածու, 1952
Løynde eldars land – բանաստեղծությունների ժողովածու, 1953)
Bleikeplassen – բանաստեղծությունների ժողովածու, 1953
21 år – skuespill, 1953
Avskil med treet – բանաստեղծությունների ժողովածու, 1953
Vårnatt – վեպ 1954
Ver ny, vår draum – բանաստեղծությունների ժողովածու, 1956
Fuglane – վեպ 1957
Ein vakker dag –նովելների ժողովածու, 1959
Brannen – վեպ 1961
Is-slottet – վեպ 1963
Bruene – վեպ 1966
Båten om kvelden – վեպ 1968
Liv ved straumen – բանաստեղծությունների ժողովածու, 1970

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica
↑ ^3,0 ^3,1 Nationalencyklopedin (շվեդերեն) — 1999.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ Norsk biografisk leksikon(նորվ.) — Kunnskapsforlaget. — ISSN 2464-1502

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թարյե Վեսոս» հոդվածին։

[_489497c1db7f4c4b-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_80e979f268c5214f-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica

[_24b1810894e521cb-3] 3,0 ^3,1 Nationalencyklopedin (շվեդերեն) — 1999.

[_8073bf26f04b5207-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_aae21e644bfb362a-5] Norsk biografisk leksikon(նորվ.) — Kunnskapsforlaget. — ISSN 2464-1502

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Թարյե Վեսոս նորվ.՝ Tarjei Vesaas

Ծնվել է	օգոստոսի 20, 1897(1897-08-20)^[1]^[2]^[3]^[…]
Ծննդավայր	Վինյե, Bratsberg
Վախճանվել է	մարտի 15, 1970(1970-03-15)^[2]^[1]^[4]^[…] (72 տարեկան)
Վախճանի վայր	, Օսլո
Մասնագիտություն	բանաստեղծ, վիպասան և գրող
Լեզու	նյունորսկ
Քաղաքացիություն	Նորվեգիա
Ժանրեր	վեպ, պատմվածք, պոեզիա և պիես
Պարգևներ	Հյուսիսային խորհրդի գրական մրցանակ Բիրգեր Դոբլուգի անվան մրցանակ Նորվեգիայի գրավաճառների մրցանակ և Գիլդենդալի մրցանակ
Ամուսին	Հալդիս Մուրեն Վեսոս^[5]
Զավակներ	Olav Vesaas? և Guri Vesaas?
Tarjei Vesaas Վիքիպահեստում