Վիքիպեդիա

Սերբիայի արտաքին հարաբերություններ

Սերբիայի արտաքին հարաբերություններն իրականացվում են Արտաքին գործերի նախարարության միջոցով։ Չեռնոգորիայի հետ պետական միության կազմալուծումից հետո Սերբիան ժառանգել է Արտաքին գործերի նախարարությունը՝ իր ամեն ինչով։ Սերբիայի արտաքին գործերի նախարարները շարունակում են սպասարկել Մոնտենեգրոյի քաղաքացիներին այն երկրներում, որտեղ Մոնտենեգրոն դիվանագիտական ներկայություն չունի։ Սերբիայի և Մոնտենեգրոյի կառավարությունները հետաքրքրություն են հայտնել վարելու ընդհանուր արտաքին քաղաքականություն։ Սերբիայի նախկին նախագահ Բորիս Տադիչը ԵՄ-ի, Ռուսաստանի, ԱՄՆ-ի և Չինաստանի հետ հարաբերություններն անվանել է արտաքին քաղաքական չորս սյուներ[1]։ Սերբիան միացել է ՄԱԿ-ին 2000 թվականի նոյեմբերի 1-ին։

Սերբիայի արտաքին հարաբերություններ
ԵնթակատեգորիաՄիջազգային հարաբերություններ Խմբագրել Wikidata
ԵրկիրՍերբիա Խմբագրել Wikidata
Սկսած1837 Խմբագրել Wikidata
Կարգավորում էՍերբիայի արտաքին գործերի նախարարություն Խմբագրել Wikidata

Պատմություն

խմբագրել

Միջնադարյան Սերբիա

խմբագրել

Նախքան Օսմանյան վերահսկողության տակ հայտնվելը միջնադարյան սերբական պետությունները դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատել Եվրոպայի և Միջերկրականի մի շարք պետությունների հետ․ սա հատկապես տեղի է ունեցել Նեմանիչի դինաստիայի օրոք, երբ Սերբական կայսրությունը հասել է իր ամենամեծ չափերին։ Սերբական բանագնացները կանոնավոր կերպով առաքելություններ են իրականացրել մերձավոր և հեռավոր երկրներ, սովորաբար մեծ շքախմբերով, որոնք նվերներ են բերել օտարերկրյա արքունիքներին։ Այդպիսի բանագնաց է ժամանաել Կահիրե՝ Եգիպտոսի Մամլուքների սուլթանություն՝ իր հետ տանելով նվերներ, այդ թվում՝ հինգ բազե, հինգ ճուռակ, չորս արծաթե գավաթ և մի չափազանց շատ զարդարանքներով սուր։ Այն ժամանակվա սերբ դիվանագետները հիմնականում կազմված էին երկու խմբից. կաթոլիկ Արևմուտք ուղարկվածները հիմնականում ազնվական ընտանիքներից էին Ադրիատիկ ծովի ափամերձ քաղաքներից, ինչպիսիք են Կոտորը, Դուբրովնիկը և Բարը, իսկ ուղղափառ Արևելք ուղարկվածները հաճախ հոգևորականության ներկայացուցիչներ էին, ինչպես Սուրբ Սավան։ Սովորաբար այս եկրների ղեկավարները կացարան և փոխադրամիջոց են տրամադրել բանագնացներին և նրանց ուղեկցողներին[2]։

Սերբական հեղափոխություն և անկախ իշխանություն (1804–1878)

խմբագրել
Հիմնական հոդված՝ Սերբա-չեռնոգորյան-թուրքական պատերազմներ (1876-1878)

Սերբիան Օսմանյան կայսրությունից իր մասնակի անկախությունը ձեռք է բերել երկու ապստամբությունների շնորհիվ՝ 1804 թվականին (գլխավորել է Կարագեորգին) և 1815 թվականին (գլխավորել է Միլոշ Օբրենովիչը), չնայած օսմանյան զորքերը մինչև 1867 թվականը շարունակել են կայազոր պահել մայրաքաղաք Բելգրադում։ 1817 թվականին Սերբիայի իշխանությունը դե ֆակտո անկախություն է ստացել Օսմանյան կայսրությունից[3]։ Ավստրո-հունգարական կայսրության բարձրաստիճան պաշտոնյաները լոբբինգ էին անում, որպեսզի Օսմանյան կայսրությունը հաստատեր Սերբիայի 1869 թվականի ազատական սահմանդրությունը։ Այդ գործընթացը կապված էր Բարձր դռան կողմից վերջնական հաստատման հետ։ Վիեննայի ռազմավարությունն այն էր, որ Սերբիայի լիբերալ քաղաքական համակարգը կշեղեր նրան հարևանների ներսում ազգայնական անկարգություններ հրահրելուց, ինչպես նաև կհետաձգեր Օսմանյան կայսրության հաշվին տարածքներ ձեռք բերելու նրա ձգտումները[4]։

Սերբիայի իշխանություն և թագավորություն (1878–1918)

խմբագրել
 
Հյուսիսային և հարավային Սերբիա (Վոևոդինա), 1848 թվական

1878 թվականի Ռուս-թուրքական պատերազմից հետո Սերբիայի անկախ իշխանությունը միջազգային ճանաչվախ անկախ երկիր է դարձել։ Սերբիան մինչև 1882 թվականը մնացել է իշխանության (knjaževina) կարգավիճակում, որից հետո վերածվել է թագավորության, որի ընթացքում ներքին քաղաքականությունը մեծապես ծավալվել է Օբրենովիչ և Կարագեորգևիչ ընտանիքների միջև տոհմական մրցակցության շուրջ։

1885 թվականին Սերբիան դիմադրել է Բուլղարիայի և Արևելյան Ռումելիայի միացման դեմ։ Սերբ թագավոր Միլան Օբրենովիչը (1854-1901), որը ցանկացել է շեղել ուշադրությունը ներքին խնդիրներից, պահանջել է, որ Բուլղարիան իր տարածքի մի հատվածը զիջի Սերբիային։ Մեծ տերությունները չեն աջակցել նրան, սակայն 1885 թվականի նոյեմբերի 13-ին Միլան Օբրենովիչը պատերազմ է հայտարարել Բուլղարիայի դեմ։ Սերբ-բուլղարական պատերազմն ավարտվել է 1886 թվականի մարտի 3-ին։ Սերբական բանակը անցել է թույլ պաշտպանված հյուսիսարևմտյան սահմանը՝ փորձելով գրավել բուլղարական մայրաքաղաք Սոֆիան։ Բուլղարացի պաշտպանները պարտության են մատնել նվաճողներին և գրավել Սերբիան։ Վիեննան միջնորդել է և վերականգնել նախկին ստատուս քվոն։ Սերբական կողմի զոհերի թիվը հասել է 6800-ի, իսկ բուլղարական կողմինը՝ 2300-ի։ Պարտությունը ստիպել է, որ 1889 թվականի մարտին Օբրենովիչը հրաժարվի գահից, և սերբական գահն անցել է ռեգենտին՝ նրա որդի Ալեքսանդրի անունով (1876-1903)[5]։

Սերբիայի ռազմավարական նպատակներ

խմբագրել

Սերբիան ունեցել է բազմաթիվ ազգային նպատակներ[6][7][8]։ Սերբ մտավորականները երազել են ունենա Հարավային սլավոնական պետություն, որը 1920-ական թվականներին եղել է հենց Հարավսլավիան։ Բոսնիայում բնակվող մեծաթիվ սերբերը Սերբիան դիտարկել են որպես իրենց ազգայնականության կիզակետ, սակայն նրանք եղել են Ավստրիական կայսրության ներքո գերմանացիների վերահսկողության տակ։ 1908 թվականին Ավստրիայի կողմից Բոսնիայի բռնակցումը խորապես օտարել է սերբ ժողովուրդներին։ Դավադիրները երդվել են վրեժ լուծել, ինչին նրանք հասել 1914 թվականին՝ սպանելով ավստրիացի ժառանգորդին[9]։ Սերբիան դեպի ծով ելք չունեցող երկիր է եղել և մեծ կարիք է զգացել ունենալ ելք դեպի Միջերկրական Ադրիատիկ ծովի միջոցով։ Ավստրիան մեծ ջանքեր է գործադրել փակելու սերբերի ելքը դեպի ծով, օրինակ՝ օգնելով Ալբանիայի ստեղծմանը 1912 թվականին։ Մոնտենեգրոն՝ Սերբիայի միակ դաշնակիցը, ունեցել է փոքրիկ նավահանգիստ, սակայն ավստրիացիները միջամտել են՝ թույլ չտալով, որ Սերբիան ելք ունենա դեպի ծով, մինչև որ 1913 թվականին Սերբիան Օսմանյան կայսրությունից ձեռք է բերել Նովի Փազարը և Մակեդոնիայի մի մասը։ Դեպի հարավ Բուլղարիան է արգելափակել Սերբիայի ելքը դեպի Եգեյան ծով[10]։ Սերբիան, Հունաստանը, Մոնտենեգրոն և Բուլղարիան ձևավորել են Բալկանյան դաշինքը և 1912-1913 թվականներին պատերազմ սկկսել Օսմանյան կայսրության դեմ։ Նրանք վճռական հաղթանակ են տարել և դուրս մղել օսմանցիներին գրեթե ամբողջ Բալկաններից[11]։ Միակ թշնամին մնացել է Ավստրիան, որը կտրականապես դեմ է եղել պան-սլավոնականությանն ու սերբական ազգայնականությանը և պատրաստ է եղել պատերազմ սկսել՝ վերացնելու այդ սպառնալիքները[12]։ Էթնիկ ազգայնականությունը վերջ կդներ բազմամշակույթ Ավստրո-հունգարական կայսրությանը։ Սերբիայի ընդլայնումը կարգելափակեր ավստրիական և գերմանական ձգտումները՝ երկաթուղային ուղիղ կապ հաստատելու Կոստանդնուպոլսի և Մերձավոր Արևելքի հետ։ Սերբիան հիմնականում հենվել է Ռուսաստանի վրա Մեծ տերությունների աջակցության համար, բայց Ռուսաստանը սկզբում շատ է տատանվել պանսլավոնիզմին աջակցելու հարցում և նախընտրել է զգուշավոր լինել։ Սակայն 1914 թվականին փոխել է իր մոտեցումը և ռազմական աջակցություն խոստացել Սերբիային[13]։

Առաջին համաշխարհային պատերազմ

խմբագրել

1914 թվականի հունիսի 28-ին Երիտասարդ Բոսնիա (Млада Босна) շարժման պոր-սերբ անդամ Գավրիլո Պրինցիպի կողմից Ավստրիայի գահաժառանգ Ֆրանց Ֆերդինանդի սպանությունը Սարաևոյում պատճառ է հանդիսացել, որ 1914 թվականի հուլիսի 28-ին Ավստրիան պատերազմ հայտարարի Սերբիայի դեմ։ Վիեննան պատերազմի գնաց, չնայած այն հանգամանքին, որ Սերբիան երեք օր առաջ ընդունել էր Վիեննայի պահանջները։ Վիեննան վստահ էր, որ Սերբիան կանգնած էր բազմազգ կայսրությունն ապակայունացնելու ջանքերի հետևում[14]։ Ավստրո-հունգարական բանակը ներխուժել է Սերբիա՝ գրավելով Բելգրադը 1914 թվականի դեկտեմբերի 2-ին, սակայն սերբական բանակը հաջողությամբ պաշտպանել է երկիրը, մի քանի հաղթանակ տոնել և 1914 թվականի դեկտեմբերի 15-ին վերագրավել Բելգրադը[15]։

Մի քանի օրվա ընթացքում ուժի մեջ են մտել մոբիլիզացիոն երկարատև ծրագրերը՝ ներխուժումներ նախաձեռնելու կամ դրանց դեմ պաշտպանվելու համար, և Ռուսաստանը, Ֆրանսիան և Բրիտանական կայսրությունը միավորվել են Ավստրիայի և Գերմանիայի դեմ, ինչն այն ժամանակ ստացել է «Մեծ պատերազմ», իսկ հետագայում անվանվել «Առաջին համաշխարհային պատերազմ»։ Ավստրիան նախատեսել էր փոքր սահմանափակ պատերազմ վարել, որը ներառում էր միայն երկու երկրներին։ Այն չէր նախատեսում ավելի լայն պատերազմ, ինչպիսին պայթեց մի քանի օրվա ընթացքում։

Բրիտանացի պատմաբան Ջոն Զամետիկան պնդում էր, որ Ավստրո-Հունգարիան առաջին հերթին պատասխանատու է պատերազմ սկսելու համար, քանի որ նրա առաջնորդները կարծում էին, որ Սերբիայի դեմ հաջող պատերազմը միակ ճանապարհն է, որը թույլ կտա երկրին մնալ Մեծ տերություն, լուծել խոր ներքին վեճերը, որոնք առաջացել են հունգարական պահանջներից և վերականգնել ազդեցությունը Բալկանյան երկրներում[16]։ Մյուսները, հատկապես պրոֆեսոր Քրիստոֆեր Կլարկը, պնդում են, որ Ավստրո-Հունգարիան բախվել է Սերբիայի հետ, որը թվում էր, թե վճռական է շարունակական անկարգություններ հրահրելու և, ի վերջո, ձեռք բերելու միապետության՝ «սերբերով» բնակեցված բոլոր հողերը (որը, ըստ պան-սերբական տեսակետի, ներառում էր ողջ Խորվաթիան, Դալմաթիան, Բոսնիան, Հերցեգովինան և Հունգարիայի որոշ հարավային շրջաններ (մոտավորապես համապատասխանում են այսօրվա Վոևոդինային), և որի զինվորականներն ու կառավարությունը ընդգրկված էին «Սև ձեռք» կոչվող հայտնի իրեդենտիստական ահաբեկչական խմբավորման մեջ, ուստիև Ավստրիան ուժի կիրառմանը գործնական այլընտրանք չի տեսնել, որը հնարավորություն կտար վերջ դնելու Սերբիայի գործողություններին՝ ուղղված իր տարածքների մեծ մասի դեմ։ Այսպիսի իրավիճակում Ավստրիան այլընտրանք չուներ, քան սպառնալ պատերազմով և ստիպել Սերբիային ենթարկվել, եթե ցանկանում էր մնալ Մեծ տերություն[17]։

Դիվանագիտական հարաբերություններ

խմբագրել

Պետությունների ցանկ, որոնց հետ Սերբիան ունի դիվանագիտական հարաբերություններ։

 
# Երկիր Թվական[18]
1   Միացյալ Թագավորություն 1837 թվականի հունվարի 30 (1837 թվականի հունվարի 30)[19]
2   Ռուսաստան 1838 թվականի փետրվարի 23 (1838 թվականի փետրվարի 23)
3   Ֆրանսիա 1839 թվականի հունվարի 18 (1839 թվականի հունվարի 18)[20]
4   Ավստրիա 1874 թվական (1874 թվական)
5   Բուլղարիա 1879 թվականի հունվարի 18 (1879 թվականի հունվարի 18)
6   Հունաստան 1879 թվականի հունվարի 18 (1879 թվականի հունվարի 18)
7   Իտալիա 1879 թվականի հունվարի 18 (1879 թվականի հունվարի 18)
8   Ռումինիա 1879 թվականի ապրիլի 26 (1879 թվականի ապրիլի 26)[21]
9   Թուրքիա 1879 թվական (1879 թվական)
10   ԱՄՆ 1881 թվականի հոկտեմբերի 14 (1881 թվականի հոկտեմբերի 14)
11   Պորտուգալիա 1882 թվականի նոյեմբերի 14 (1882 թվականի նոյեմբերի 14)[22]
12   Ճապոնիա 1882 թվական (1882 թվական)
13   Պարագվայ 1883 թվականի փետրվարի 17 (1883 թվականի փետրվարի 17)
14   Բելգիա 1886 թվականի մարտի 15 (1886 թվականի մարտի 15)[23]
15   Նիդերլանդներ 1899 թվականի ապրիլի 26 (1899 թվականի ապրիլի 26)[24]
16   Կուբա 1902 թվականի նոյեմբերի 4 (1902 թվականի նոյեմբերի 4)
17   Ուրուգվայ 1904 թվականի փետրվարի 19 (1904 թվականի փետրվարի 19)
18   Նիկարագուա 1904 թվականի փետրվարի 23 (1904 թվականի փետրվարի 23)
19   Հոնդուրաս 1904 թվական (1904 թվական)
20   Եգիպտոս 1908 թվականի փետրվարի 1 (1908 թվականի փետրվարի 1)[25]
21   Դոմինիկյան Հանրապետություն 1912 թվականի մարտի 1 (1912 թվականի մարտի 1)
22   Ալբանիա 1914 թվականի ապրիլի 25 (1914 թվականի ապրիլի 25)
23   Իսպանիա 1916 թվականի հոկտեմբերի 14 (1916 թվականի հոկտեմբերի 14)[26][27]
24   Շվեյցարիա 1916 թվական (1916 թվական)
25   Նորվեգիա 1917 թվականի մարտի 9 (1917 թվականի մարտի 9)[28]
26   Դանիա 1917 թվականի հոկտեմբերի 19 (1917 թվականի հոկտեմբերի 19)[29]
27   Շվեդիա 1917 թվականի նոյեմբերի 1 (1917 թվականի նոյեմբերի 1)[30]
28   Չեխիա 1919 թվականի հունվարի 9 (1919 թվականի հունվարի 9)[31]
29   Լեհաստան 1919 թվականի սեպտեմբերի 19 (1919 թվականի սեպտեմբերի 19)[32]
–   Վատիկան 1920 թվականի մարտի 13 (1920 թվականի մարտի 13)
30   Հունգարիա 1921 թվականի հունիս (1921 թվականի հունիս)
31   Արգենտինա 1928 թվականի փետրվարի 29 (1928 թվականի փետրվարի 29)
32   Ֆինլանդիա 1929 թվականի օգոստոսի 7 (1929 թվականի օգոստոսի 7)[33]
33   Իրան 1937 թվականի ապրիլի 30 (1937 թվականի ապրիլի 30)
34   Բրազիլիա 1938 թվականի հունիսի 15 (1938 թվականի հունիսի 15)
35   Կանադա 1941 թվականի մայիսի 30 (1941 թվականի մայիսի 30)
36   Լիբանան 1946 թվականի մայիսի 18 (1946 թվականի մայիսի 18)[34]
37   Մեքսիկա 1946 թվականի մայիսի 28 (1946 թվականի մայիսի 28)
38   Սիրիա 1946 թվական (1946 թվական)
39   Պակիստան 1948 թվականի մայիսի 15 (1948 թվականի մայիսի 15)
40   Իսրայել 1948 թվականի նոյեմբերի 25 (1948 թվականի նոյեմբերի 25)[35]
41   Հնդկաստան 1948 թվականի դեկտեմբերի 5 (1948 թվականի դեկտեմբերի 5)
42   Հյուսիսային Կորեա 1950 թվականի հոկտեմբերի 30 (1950 թվականի հոկտեմբերի 30)
43   Չիլի 1950 թվականի նոյեմբերի 2 (1950 թվականի նոյեմբերի 2)
44   Մյանմա 1950 թվականի դեկտեմբերի 29 (1950 թվականի դեկտեմբերի 29)
45   Գերմանիա 1951 թվականի դեկտեմբերի 8 (1951 թվականի դեկտեմբերի 8)[36]
46   Հորդանան 1951 թվական (1951 թվական)
47   Նոր Զելանդիա 1951 թվական (1951 թվական)
48   Վենեսուելա 1951 թվականի հունիսի 1 (1951 թվականի հունիսի 1)[37]
49   Եթովպիա 1952 թվականի մարտի 4 (1952 թվականի մարտի 4)[38]
50   Բոլիվիա 1952 թվական (1952 թվական)
51   Կոստա Ռիկա 1952 թվական (1952 թվական)[16]
52   Իսլանդիա 1953 թվականի փետրվարի 27 (1953 թվականի փետրվարի 27)[39]
53   Պանամա 1953 թվականի մարտի 26 (1953 թվականի մարտի 26)[40]
54   Ինդոնեզիա 1954 թվականի նոյեմբերի 4 (1954 թվականի նոյեմբերի 4)
55   Թաիլանդ 1954 թվականի նոյեմբերի 12 (1954 թվականի նոյեմբերի 12)[41]
56   Աֆղանստան 1954 թվականի դեկտեմբերի 30 (1954 թվականի դեկտեմբերի 30)
57   Չինաստան 1955 թվականի հունվարի 2 (1955 թվականի հունվարի 2)
58   Լիբիա 1955 թվականի հոկտեմբերի 2 (1955 թվականի հոկտեմբերի 2)[42]
59   Էկվադոր 1956 թվականի հունվարի 10 (1956 թվականի հունվարի 10)[43]
60   Կամբոջա 1956 թվականի հուլիսի 15 (1956 թվականի հուլիսի 15)
61   Սուդան 1956 թվականի սեպտեմբերի 13 (1956 թվականի սեպտեմբերի 13)[44]
62   Մոնղոլիա 1956 թվականի նոյեմբերի 20 (1956 թվականի նոյեմբերի 20)
63   Լյուքսեմբուրգ 1956 թվական (1956 թվական)
64   Վիետնամ 1957 թվականի մարտի 10 (1957 թվականի մարտի 10)
65   Մարոկկո 1957 թվականի մայիսի 1 (1957 թվականի մայիսի 1)
66   Շրի Լանկա 1957 թվականի հոկտեմբերի 14 (1957 թվականի հոկտեմբերի 14)
67   Եմեն 1957 թվականի դեկտեմբերի 28 (1957 թվականի դեկտեմբերի 28)[45]
68   Թունիս 1957 թվականի դեկտեմբեր (1957 թվականի դեկտեմբեր)[46]
69   Իրաք 1958 թվականի հուլիսի 23 (1958 թվականի հուլիսի 23)[47]
70   Գանա 1959 թվականի հունվարի 10 (1959 թվականի հունվարի 10)[48]
71   Լիբերիա 1959 թվականի սեպտեմբերի 15 (1959 թվականի սեպտեմբերի 15)[49]
72   Նեպալ 1959 թվականի հոկտեմբերի 7 (1959 թվականի հոկտեմբերի 7)
73   Գվինեա 1959 թվականի նոյեմբերի 10 (1959 թվականի նոյեմբերի 10)[50]
74   Կենտրոնաաֆրիկյան Հանրապետություն 1960 թվական (1960 թվական)[51]
75   Կիպրոս 1960 թվականի հոկտեմբերի 6 (1960 թվականի հոկտեմբերի 6)
76   Սոմալի 1960 թվականի սեպտեմբերի 8 (1960 թվականի սեպտեմբերի 8)[52]
77   Մալի 1960 թվականի նոյեմբերի 4 (1960 թվականի նոյեմբերի 4)[53]
78   Տոգո 1960 թվականի նոյեմբերի 7 (1960 թվականի նոյեմբերի 7)[54]
79   Նիգերիա 1961 թվականի մարտ (1961 թվականի մարտ)[55]
80   Սենեգալ 1961 թվականի մայիսի 31 (1961 թվականի մայիսի 31)[56]
81   Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետություն 1961 թվական (1961 թվական)
82   Տանզանիա 1961 թվականի դեկտեմբերի 9 (1961 թվականի դեկտեմբերի 9)[57]
83   Բուրունդի 1962 թվական (1962 թվական)[58]
84   Ալժիր 1962 թվականի հուլիսի 2 (1962 թվականի հուլիսի 2)[25]
85   Բենին 1962 թվականի հուլիսի 3 (1962 թվականի հուլիսի 3)[59]
86   Լաոս 1962 թվականի նոյեմբերի 25 (1962 թվականի նոյեմբերի 25)
87   Քուվեյթ 1963 թվականի մայիսի 7 (1963 թվականի մայիսի 7)
88   Ուգանդա 1963 թվականի հուլիսի 31 (1963 թվականի հուլիսի 31)[60]
89   Սիերա Լեոնե 1963 թվականի սեպտեմբերի 25 (1963 թվականի սեպտեմբերի 25)[61]
90   Քենիա 1963 թվականի դեկտեմբերի 12 (1963 թվականի դեկտեմբերի 12)[62]
91   Կոնգոյի Հանրապետություն 1964 թվականի մարտի 28 (1964 թվականի մարտի 28)[63]
92   Մավրիտանիա 1964 թվականի հունիսի 12 (1964 թվականի հունիսի 12)[64]
93   Զամբիա 1964 թվականի հոկտեմբերի 23 (1964 թվականի հոկտեմբերի 23)[65]
94   Կամերուն 1965 թվական (1965 թվական)
95   Գամբիա 1965 թվական (1965 թվական)
96   Չադ 1966 թվական (1966 թվական)[66]
97   Ավստրալիա 1966 թվականի ապրիլի 25 (1966 թվականի ապրիլի 25)
98   Կոլումբիա 1966 թվականի դեկտեմբերի 20 (1966 թվականի դեկտեմբերի 20)
99   Մալայզիա 1967 թվականի մայիսի 4 (1967 թվականի մայիսի 4)[67]
100   Սինգապուր 1967 թվականի օգոստոսի 22 (1967 թվականի օգոստոսի 22)
101   Ճամայկա 1968 թվականի հոկտեմբերի 13 (1968 թվականի հոկտեմբերի 13)[68]
102   Կոտ դ'Իվուար 1968 թվականի հունիսի 15 (1968 թվականի հունիսի 15)[69]
103   Բուրկինա Ֆասո 1968 թվականի հուլիսի 8 (1968 թվականի հուլիսի 8)[70]
104   Գայանա 1968 թվականի նոյեմբերի 5 (1968 թվականի նոյեմբերի 5)
105   Մալթա 1969 թվականի հունվարի 6 (1969 թվականի հունվարի 6)
106   Պերու 1969 թվականի դեկտեմբերի 12 (1969 թվականի դեկտեմբերի 12)[71]
107   Հասարակածային Գվինեա 1970 թվականի մայիսի 18 (1970 թվականի մայիսի 18)
108   Բոտսվանա 1970 թվականի սեպտեմբերի 5 (1970 թվականի սեպտեմբերի 5)[72]
109   Մավրիկիոս 1970 թվականի հոկտեմբերի 6 (1970 թվականի հոկտեմբերի 6)[73]
110   Մադագասկար 1971 թվականի հունիսի 4 (1971 թվականի հունիսի 4)[74]
111   Ռուանդա 1971 թվականի հունիսի 15 (1971 թվականի հունիսի 15)[75]
112   Բանգլադեշ 1972 թվականի հունվարի 22 (1972 թվականի հունվարի 22)[76]
113   Ֆիլիպիններ 1972 թվականի մարտի 10 (1972 թվականի մարտի 10)[77]
114   Նիգեր 1972 թվականի մարտի 17 (1972 թվականի մարտի 17)[78]
115   Լեսոթո 1972 թվական (1972 թվական)
116   Գաբոն 1973 թվականի հոկտեմբերի 4 (1973 թվականի հոկտեմբերի 4)
117   Տրինիդադ և Տոբագո 1974 թվականի մարտի 25 (1974 թվականի մարտի 25)[79]
118   Օման 1974 թվականի մայիսի 4 (1974 թվականի մայիսի 4)[80]
119   Գվինեա Բիսաու 1974 թվականի մայիսի 10 (1974 թվականի մայիսի 10)[81]
120   Մալդիվներ 1975 թվականի մարտի 1 (1975 թվականի մարտի 1)
121   Մոզամբիկ 1975 թվականի հունիսի 10 (1975 թվականի հունիսի 10)[82]
122   Անգոլա 1975 թվականի նոյեմբերի 12 (1975 թվականի նոյեմբերի 12)
123   Ֆիջի 1976 թվական (1976 թվական)[83]
124   Պապուա Նոր Գվինեա 1976 թվականի մայիսի 21 (1976 թվականի մայիսի 21)
125   Սուրինամ 1976 թվականի հուլիսի 9 (1976 թվականի հուլիսի 9)
126   Սեյշելյան կղզիներ 1976 թվականի օգոստոսի 1 (1976 թվականի օգոստոսի 1)[84]
127   Կոմորյան Կղզիներ 1976 թվականի նոյեմբերի 24 (1976 թվականի նոյեմբերի 24)
128   Կաբո Վերդե 1976 թվական (1976 թվական)
129   Բարբադոս 1977 թվականի նոյեմբերի 15 (1977 թվականի նոյեմբերի 15)[85]
130   Իռլանդիա 1977 թվական (1977 թվական)
131   Գրենադա 1978 թվականի հունիսի 29 (1978 թվականի հունիսի 29)
132   Ջիբութի 1978 թվականի հուլիսի 11 (1978 թվականի հուլիսի 11)
133   Սան Տոմե և Պրինսիպի 1979 թվականի փետրվարի 4 (1979 թվականի փետրվարի 4)[86]
134   Սալվադոր 1979 թվականի դեկտեմբերի 16 (1979 թվականի դեկտեմբերի 16)
135   Զիմբաբվե 1980 թվական (1980 թվական)
136   Հայիթի 1984 թվականի հունվարի 20 (1984 թվականի հունվարի 20)[68]
137   Գվատեմալա 1987 թվականի փետրվարի 4 (1987 թվականի փետրվարի 4)[87]
138   Բահամյան Կղզիներ 1988 թվականի հուլիս (1988 թվականի հուլիս)[88]
–   Պաղեստին 1989 թվականի ապրիլի 5 (1989 թվականի ապրիլի 5)[89]
139   Բահրեյն 1989 թվականի օգոստոսի 18 (1989 թվականի օգոստոսի 18)[90]
140   Կատար 1989 թվականի օգոստոսի 25 (1989 թվականի օգոստոսի 25)[91]
141   Հարավային Կորեա 1989 թվականի դեկտեմբերի 27 (1989 թվականի դեկտեմբերի 27)
142   Նամիբիա 1990 թվականի մարտի 21 (1990 թվականի մարտի 21)[92]
143   Էսվատինի 1990 թվականի հունիսի 1 (1990 թվականի հունիսի 1)
144   Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն 1992 թվականի ապրիլի 2 (1992 թվականի ապրիլի 2)[93]
145   Սլովակիա 1993 թվականի հունվարի 1 (1993 թվականի հունվարի 1)[94]
146   Ուկրաինա 1994 թվականի ապրիլի 15 (1994 թվականի ապրիլի 15)
147   Հայաստան 1994 թվականի հուլիսի 8 (1994 թվականի հուլիսի 8)
148   Բելառուս 1994 թվականի նոյեմբերի 15 (1994 թվականի նոյեմբերի 15)
149   Ուզբեկստան 1995 թվականի հունվարի 18 (1995 թվականի հունվարի 18)
150   Մոլդովա 1995 թվականի մարտի 15 (1995 թվականի մարտի 15)
151   Վրաստան 1995 թվականի հունիսի 26 (1995 թվականի հունիսի 26)
152   Տաջիկստան 1995 թվականի սեպտեմբերի 9 (1995 թվականի սեպտեմբերի 9)
153   Հյուսիսային Մակեդոնիա 1996 թվականի ապրիլի 8 (1996 թվականի ապրիլի 8)
154   Թուրքմենստան 1996 թվականի օգոստոսի 26 (1996 թվականի օգոստոսի 26)
155   Խորվաթիա 1996 թվականի սեպտեմբերի 9 (1996 թվականի սեպտեմբերի 9)
156   Ղազախստան 1996 թվականի դեկտեմբերի 10 (1996 թվականի դեկտեմբերի 10)
157   Ադրբեջան 1997 թվականի օգոստոսի 21 (1997 թվականի օգոստոսի 21)
158   Մալավի 1998 թվականի փետրվարի 13 (1998 թվականի փետրվարի 13)
159   Ղրղզստան 1998 թվականի հունիսի 25 (1998 թվականի հունիսի 25)
160   Բոսնիա և Հերցեգովինա 2000 թվականի դեկտեմբերի 15 (2000 թվականի դեկտեմբերի 15)
161   Լիտվա 2000 թվականի դեկտեմբերի 22 (2000 թվականի դեկտեմբերի 22)[95]
162   Լատվիա 2001 թվականի դեկտեմբերի 19 (2001 թվականի դեկտեմբերի 19)[16]
163   Էստոնիա 2001 թվականի փետրվարի 9 (2001 թվականի փետրվարի 9)[96]
—   Մալթայի միաբանություն 2001 թվականի մայիսի 11 (2001 թվականի մայիսի 11)
164   Սլովենիա 2001 թվականի դեկտեմբերի 9 (2001 թվականի դեկտեմբերի 9)[16]
165   Սան Մարինո 2002 թվականի փետրվարի 14 (2002 թվականի փետրվարի 14)
166   Լիխտենշտայն 2003 թվականի ապրիլի 4 (2003 թվականի ապրիլի 4)
167   Չեռնոգորիա 2006 թվականի հունիսի 22 (2006 թվականի հունիսի 22)
168   ԱՄԷ 2007 թվականի մարտի 21 (2007 թվականի մարտի 21)[16]
169   Անդորրա 2007 թվականի հունիսի 1 (2007 թվականի հունիսի 1)
170   Մոնակո 2007 թվականի հունիսի 12 (2007 թվականի հունիսի 12)[97]
171   Դոմինիկա 2010 թվականի ապրիլի 22 (2010 թվականի ապրիլի 22)[16]
172   Սենտ Վինսենթ և Գրենադիններ 2011 թվականի մայիսի 26 (2011 թվականի մայիսի 26)[16]
173   Բրունեյ 2011 թվականի դեկտեմբերի 5 (2011 թվականի դեկտեմբերի 5)[16]
174   Բութան 2011 թվականի դեկտեմբերի 9 (2011 թվականի դեկտեմբերի 9)[16]
175   Հարավային Սուդան 2012 թվականի հունվարի 3 (2012 թվականի հունվարի 3)
176   Էրիթրեա 2012 թվականի հոկտեմբերի 19 (2012 թվականի հոկտեմբերի 19)
177   Տոնգա 2013 թվականի փետրվարի 22 (2013 թվականի փետրվարի 22)[98]
178   Սաուդյան Արաբիա 2013 թվականի ապրիլի 17 (2013 թվականի ապրիլի 17)[16]
179   Վանուատու 2018 թվականի օգոստոսի 27 (2018 թվականի օգոստոսի 27)
180   Անտիգուա և Բարբուդա 2018 թվականի սեպտեմբերի 28 (2018 թվականի սեպտեմբերի 28)[16]
181   Սենթ Քիթս և Նևիս 2018 թվականի նոյեմբերի 6 (2018 թվականի նոյեմբերի 6)
182   Պալաու 2018 թվականի դեկտեմբերի 7 (2018 թվականի դեկտեմբերի 7)
183   Տուվալու 2019 թվականի ապրիլի 4 (2019 թվականի ապրիլի 4)[16]
184   Բելիզ 2019 թվականի սեպտեմբերի 24 (2019 թվականի սեպտեմբերի 24)[16]
185   Նաուրու 2019 թվականի սեպտեմբերի 25 (2019 թվականի սեպտեմբերի 25)
186   Սենտ Լյուսիա 2019 թվականի նոյեմբերի 13 (2019 թվականի նոյեմբերի 13)
187   Սողոմոնյան Կղզիներ 2021 թվականի դեկտեմբերի 20 (2021 թվականի դեկտեմբերի 20)
188   Արևելյան Թիմոր 2021 թվականի դեկտեմբերի 20 (2021 թվականի դեկտեմբերի 20)[16]

Սերբիան դիվանագիտական հարաբերություններ չի հաստատել Միկրոնեզիայի Դաշնային Նահանգների, Կիրիբատիի, Մարշալյան կղզիների և Սամոային հետ։

Աֆրիկա

խմբագրել

Իոսիպ Տիտոյի և Չմիացած երկրների շարժման ժամանակներից Սերբիան լավ հարաբերություններ է ունեցել աֆրիկյան երկրների հետ։ Ենթասահարայի երկրներից Անգոլայի, Եթովպիայի, Նիգերիայի, Զիմբաբվեի և Հարավաֆրիկյան Հանրապետության հետ Սերբիայի ամենամոտ դաշնակիցներից են։ Ռասայական խտրականության համակարգի վերացումից հետո 1992 թվականին դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելուց հետո Հարավաֆրիկյան Հանրապետությունը և Սերբիան ջերմ հարաբերություններ ունեն։ Աֆրիկյան ազգային կոնգրեսի և Ումկոնտո վե սիզվեի դիմադրության մարտիկներից շատերը Ապարտհեյդի ժամանակ վարժանքներ են անցել Սերբիայում։ Հարավաֆրիկյան Հանրապետությունը աջակցում է Սերբիայի Կոսովոյի հարցում[99]։ Նելսոն Մանդելան նաև դարձել է Բելգրադի պատվավոր քաղաքացի[100]։ Սերբիան նաև ներգրավված է Անգոլայում ներդրումների մեջ, որի հետ քաղաքական և տնտեսական շատ լավ հարաբերություններ ունի։

Երկիր Պաշտոնական հարաբերությունների սկիզբ Նշումներ
  Ալժիր 1962[101]
  Անգոլա 1975[104]
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Լուանդայում, իսկ Անգոլան՝ Բելգրադում։
  Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետություն 1961[105]
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Կինշասայում, իսկ ԿԴՀ-ն՝ Բելգրադում։
  • ԿԴՀ-ի արտաքին գործերի նախարարության ներկայացուցիչներն այցելել են Բելգրադ 2011 թվականին, իսկ Սերբիայի արտաքին գործերի նախարարության ներկայացուցիչներն այցելել են Կինշասա 2009 թվականին։
  Կոնգոյի Հանրապետություն 1964[106]

Կոնգոյի Հանրապետության և Սերբիայի միջև դիվանագիտական հարաբերությունները հաստատվել են 1964 թվականին։ Կոտ դ-Իվուարի և Սերբիայի միջև հարաբերությունները հաստատվել են 1968 թվականին։

  Եգիպտոս 1908[107]
  • Եգիպտոսը դեսպանատուն ունի Բելգրադում։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Կահիրեում[108]։
  Էսվատինի 1990[109]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերությունները հաստատվել են 1990 թվականին։
  • Երկու երկրների միջև կնքվել և գործում են մի շարք երկկողմ համաձայնագրեր[110]։
  Գվինեա 1958[111]
  • Գվինեան դեսպանատուն ունի Բելգրադում։
  Գվինեա Բիսաու 1975[112]

Գվինեա Բիսաուի և Սերբիայի միջև դիվանագիտական հարաբերությունները հաստատվել են 1975 թվականին։ Գվինեա Բիսաուն աջակցում է Սերբիային Կոսովոյի հարցում[113]։

  Քենիա 1963[114]
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Նայրոբիում, իսկ Քենիան պատվավոր հյուպատոսություն ունի Բելգրադում։
  Լիբիա 1955[115]
  • Լիբիան դեսպանատուն ունի Բելգրադում[116]։
  • 1963 թվականից Սերբիան դեսպանատուն ունի Տրիպոլիում[117]։
  Մադագասկար 1960[118]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1960 թվականին։
  • Երկու երկրների միջև կնքվել և գործում են մի շարք երկկողմ համաձայնագրեր[110]։
  Մավրիտանիա 1966[119]

Սերբիան Մավրիտանիայում ներկայացված է Ռաբաթում գտնվող դեսպանատան միջոցով[120]։

  Մարոկկո
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Ռաբաթում, իսկ Մարոկկոն՝ Բելգրադում։
  Նիգերիա 1960[121]
  Սեյշելյան կղզիներ 1977[122]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1977 թվականին։
  • Երկու երկրների միջև կնքվել և գործում են մի շարք երկկողմ համաձայնագրեր[123]։
  Սոմալի 1960[124]
  Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն 1992[125]
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Պրետորիայում[126]։
  • Հարավաֆրիկյան Հանրապետությունը ներկայացված է Սերբիայում Աթենքում գտնվող դեսպանության միջոցով։
  Զամբիա 1964[127]
  Զիմբաբվե 1980[128]
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Հարարեում։
  • Զիմբաբվեն դեսպանատուն ունի Բելգրադում։
  • Ռոբերտ Մուգաբեն 2014 թվականին Սերբիան նկարագրել է որպես Զիմբաբվեի միակ արտաքին դաշնակիցը[129]։
  • Զիմբաբվեն նաև աջակցել է Սերբիային Հարավսլավիայի պառակտման ժամանակ։ Սա ամրապնդվել է 1996 թվականին Բելգրադ Մուգաբեի այցով[130]։

Սառեցված հարաբերություններ

խմբագրել
Երկիր Պաշտոնական հարաբերությունների սկիզբ Նշումներ
  Սահարայի Արաբական Դեմոկրատական Հանրապետություն 1984

Հարավսլավիան ճանաչել է Սահարայի Արաբական Դեմկրատական Հանրապետությունը 1984 թվականի նոյեմբերի 28-ին[131]։ Հարավսլավիան Եվրոպայի առաջին պետությունն է եղել, որը պաշտոնապես ճանաչել է Սահարայի Հանրապետության անկախությունը այն բանից հետո, երբ Հարավսլավիայի՝ Չմիացած երկրների շարժման դաշնակիցները ճնշում են գործադրել Բելգրադի վրա՝ հետևելու իրենց քաղաքականությանը, երբ Հարավսլավիան առաջին եվրոպական պետությունն է դարձել, որը ճանաչել է նաև Ալժիրի անկախությունը[132]։ Չնայած պաշտոնական հարաբերությունները սահմանափակված են եղել, Հարավսլավիան որոշակի աջակցություն է տրամադրել՝ ապահովելով ինչպես քաղաքացիների, այնպես էլ Պոլիսարոյի անդամների կրթությունը[133]։ Ճանաչումը չեղարկվել է 2004 թվականի հոկտեմբերի 26-ին։

Ամերիկա

խմբագրել

Սերբիան ունի ամուր, բայց լարված հարաբերություններ ԱՄՆ-ի հետ, ավելի հանգիստ հարաբերություններ՝ Կանադայի հետ՝ պայմանավորված 1999 թվականի ՆԱՏՕ-ի ռմբակոծությամբ և Կոսովոյի անկախության ճանաչմամբ։ 2008 թվականի փետրվարի 25-ին սերբ վարչապետ Վոյիսլավ Կոշտունիցան պահանջել է, որ ԱՄՆ-ը չեղարկի Կոսովոյի անկախության ճանաչումը՝ զգուշացնելով, որ «կայունություն չի լինելու մինչև այդ կեղծ պետությունը» չվերացվի[134]։

Երկիր Պաշտոնական հարաբերությունների սկիզբ Նշումներ
  Արգենտինա 1928[135]
  • Սերբիայի և Արգենտինայի միջև դիվանագիտական հարաբերությունները ձևավորվել են դեռևս Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից առաջ և վերահաստատվել են 1946 թվականին։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Բուենոս Այրեսում։
  • Արգենտինան դեսպանատուն ունի Բելգրադում[136]։
  Բահամյան Կղզիներ 1988[137]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1988 թվականի հուլիսին։
  • Երկու երկրների միջև կնքվել և գործում են մի շարք երկկողմ համաձայնագրեր[138]։
  Բրազիլիա 1938[139]
  Կանադա 1941[140]
  Չիլի 1935[144]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1935 թվականին։ Դրանք վերահաստատվել են 1946 թվականին։ Դիվանագիտական հարաբերությունները խզվել են երկու անգամ՝ 1947 թվականին և 1973 թվականին, վերջին անգամ վերահաստատվել են 1990 թվականի մարտին։
  • Երկու երկրների միջև կնքվել և գործում են տարբեր ոլորտներին առնչվող մի շարք երկկողմ համաձայնագրեր[145]։
  Կոլումբիա 1966[146]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերությունները հաստատվել են 1966 թվականի դեկտեմբերին։
  • Երկու երկրների միջև կնքվել և գործում են տարբեր ոլորտներին առնչվող մի շարք երկկողմ համաձայնագրեր[147]։
  Կոստա Ռիկա 1952[148]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1952 թվականին։
  • Երկու երկրների միջև կնքվել և գործում են մի շարք երկկողմ համաձայնագրեր[149]։
  Կուբա 1943 Կուբան և Սերբիան դիվանագիտական հարաբերությունների երկար պատմություն ունեն դեռևս Հարավսլավիայի Սոցիալիստական Ֆեդերատիվ Հանրապետության ժամանակներից, երբ երկու երկրներն էլ Չմիացած երկրների շարժման անդամ էին։ Կուբան աջակցում է Սերբիային Կոսովոյի հարցում՝ վերջինիս անկախությունը համարելով անօրինական արարք և միջազգային իրավունքի և ՄԱԿ-ի կանոնադրության սկզբունքների խախտում[150]։ ՄԱԿ-ում Սերբիան աջակցում է Կուբային՝ դատապարտելով ԱՄՆ-ի էմբարգոն Կուբայի նկատմամբ[151]։
  Գայանա 1968[152]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերությունները հաստատվել են 1968 թվականի նոյեմբերի 5-ին։
  • Սերբիան ներկայացված է Գայանայում Վաշինգտոն ԿՇ-ում գտնվող դեսպանատան միջոցով[153]։
  Մեքսիկա 1946[154]
  • Մեքսիկան դեսպանատուն ունի Բելգրադում։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Մեխիկոյում։
  Պանամա 1953[155]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1953 թվականին։
  • Երկու երկրների միջև կնքվել և գործում են մի շարք երկկողմ համաձայնագրեր[156]։
  Պերու 1967[157]
  Տրինիդադ և Տոբագո 1974[158]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1974 թվականին։
  • Երկու երկրների միջև կնքվել են բազմաթիվ երկկողմ համաձայնագրեր[159]։
  ԱՄՆ 1881[160] Տես Ամերիկա-սերբական հարաբերություններ

Առաջին համաշխարհային պատերազմից և Հարավսլավիայի ձևավորումից առաջ Սերբիայի և ԱՄՆ-ի միջև լավ հարաբերություններ են եղել։ Երկկողմ հարաբերությունները երկու երկրների միջև հաստատվել են 1881 թվականին։ 1999 թվականի գարնանը ՆԱՏՕ-ի և Հարավսլավիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետության միջև ռազմական գործողությունների ժամանակ ԱՄՆ-ի և Հարավսլավիայի միջև հարաբերությունները խզվել են։ 2000 թվականի հոկտեմբերին Միլոշևիչի կառավարության տապալումից հետո ԱՄՆ-ը վերահաստատել է դիվանագիտական հարաբերությունները երկրի հետ։ ԱՄՆ դեսպանատունը պաշտոնապես բացվել է Սերբիայում 2001 թվականի մայիսին։ Սերբական դեսպանատունը Վաշինգտոնում և ԱՄՆ դեսպանատունը Սերբիայում վերահաստատել են երկու երկրներների միջև հարաբերությունները և ապահովում են հյուպատոսական ծառայություններ։ 2008 թվականի փետրվարին Սերբիան ԱՄՆ-ից հետ է կանչել իր դեսպանին այն բանից հետո, երբ ԱՄՆ-ը ճանաչել է Կոսովոյի անկախությունը[161]։

  Ուրուգվայ 1950[162]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1950 թվականի սեպտեմբերին։
  • Երկու երկրների միջև կնքվել և գործում են տարբեր ոլորտներին առնչվող մի շարք երկկողմ համաձայնագրեր[163]։
  Վենեսուելա 1951[164]
  • Սերբիան ներկայացված է Վենեսուելայում Բրազիլիայում գտնվող դեսպանատան միջոցով։
  • Վենեսուելան դեսպանատուն ունի Բելգրադում։
  • 2008 թվականին Կոսովոյի անկախության հռչակումից հետո Վենեսուելայի նախագահ Ուգո Չավեսը հայտարարել է, որ Վենեսուելան չի ճանաչում Կոսովոյի անկախությունը այն պատճառով, որ դա կատարվել է ԱՄՆ ճնշման ներքո, և քննադատել է այն քաղաքական շարժումը, որը կոչ էր անում ավելի ինքնավար Զուլիա նահանգ ստեղծել։ Նա ասել է․ «Սա չի կարող ընդունելի լինել։ Սա շատ վտանգավոր նախադեպ է ամբողջ աշխարհի համար»[165]։

Ասիա

խմբագրել

Սերբիան լավ հարաբերություններ ունի այնպիսի երկրների հետ, ինչպիսիք են Չինաստանը, Ինդոնեզիան, Իրանը, Իրաքը, Հնդկաստանը, Ճապոնիան, Ղազախստանը, Լիբանանը, Հարավային Կորեան, Վիետնամը և Արաբական Միացյալ Էմիրությունները։ Այս երկրները Ասիայում կարևոր տնտեսական գործընկերներ են Սերբիայի համար։

Երկիր Պաշտոնական հարաբերությունների սկիզբ Նշումներ
  Աֆղանստան 1954[166]
  Հայաստան 1994[167] Տես Հայ-սերբական հարաբերություններ
  • Հայաստանը և Սերբիան դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատել 1994 թվականի հուլիսի 8-ին։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Երևանում, իսկ Հայաստանը ներկայացված է Չեխիայում գտնվող դեսպանատան միջոցով։
  • Սերբիան Հայաստանում ունի նաև պատվավոր հյուպատոս, որի նստավայրը Երևանում է[168]։
  Ադրբեջան 1997[169]
  • Ադրբեջանը և Սերբիան դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատել 1997 թվականին։
  • Ադրբեջանը դեսպանատուն ունի Բելգրադում, իսկ Սերբիան՝ Բաքվում։
  Բրունեյ 2011[170]
  Կամբոջա 1956[171]
  Չինաստան 1955[172]
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Պեկինում և գլխավոր հյուպատոսություն՝ Շանհայում։
  • Չինաստանը դեսպանատուն ունի Բելգրադում և ունի նաև գրասենյակ Պրիշտինայում՝ համաձայն 2006 թվականի նոյեմբերին Սերբիայի կառավարության հետ ձեռք բերված համաձայնության։
  Արևելյան Թիմոր 2012[173]

Սերբիան ներկայացված է Արևելյան Թիմորում Ջակարտայում գտնվող իր դեսպանատան միջոցով[174]։

  Վրաստան 1995[175] [176]
  • Սերբիան Վրաստանում ներկայացված է Մոսկվայի իր դեսպանատան միջոցով։
  • Վրաստանը Սերբիայում ներկայացված է Աթենքում գտնվող իր դեսպանատան միջոցով։
  • Վրաստանը աջակցում է Սերբիային Կոսովոյի հարցում[177]։
  • Սերբիան աջակցում է Վրաստանին Հարավային Օսեթիայի հարցում[178]։
  Հնդկաստան 1948[179]
  • Հնդկաստանը դեսպանատուն ունի Բելգրադում[180]։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Դելիում և պատվավոր հյուպատոսություն Չեննայում[181]։
  Ինդոնեզիա 1954[182] Ինդոնեզիան ունի սերտ հարաբերություններ Սերբիայի հետ՝ հատկապես առևտրի, մշակույթի և զբոսաշրջության ոլորտներում։ Ինդոնեզիան նաև աջակցություն է հայտնել Սերբիայի տարածքային ամբողջականության խնդրին[183]։
  Իրան 1937[184]
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Թեհրանում, իսկ Իրանը՝ Բելգրադում։
  • Սերբիան և Իրանը առանց մուտքի արտոնագրի ռեժիմ են ունեցել 2017 թվականի սեպտեմբերի 2-ից մինչև 2018 թվականի հոկտեմբերի 17-ը։ Սա մեծացրել է Իրանից Սերբիա զբոսաշրջիկների թիվը։ Սերբիայի կողմից վիզային ռեժիմը վերականգնվել է Եվրամիության բողոքներից հետո այն բանից հետո, երբ մեծ թվով իրանցի այցելուներ օգտվել են առանց վիզայի ռեժիմից Սերբիա ժամանելու և Եվրամիության երկրներ անօրինական ճանապարհով անցնելու հնարավորությունից։ Սերբիայի քաղաքացիները կարող են մուտք գործել Իրան՝ տեղում ստանալով վիզա։
  Իրաք 1958[185]
  • Իրաքը դեսպանատուն ունի Բելգրադում[186]։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Բաղդադում[187]։
  Իսրայել 1948[188]
  • Հարավսլավիայի և Իսրայելի միջև հարաբերությունները խզված են եղել 25 տարի՝ 1967 թվականից մինչև 1991 թվականի հոկտեմբերի 9, երբ վերահաստատվել են։
  • 2021 թվականին հարաբերությունները սառել են՝ պայմանավորված Իսրայելի՝ Կոսովոյի անկախության ճանաչմամբ և դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատմամբ։
  • Իսրայելը դեսպանատուն ունի Բելգրադում[189]։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Թել Ավիվում[190]։
  Ճապոնիա 1882[191]
  Ղազախստան 1996[196]
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Աստանայում։
  • Ղազախստանը դեսպանատուն ունի Բելգրադում[197]։
  Քուվեյթ 1963[198]
  • Քուվեյթը դեսպանատուն ունի Բելգրադում, իսկ Սերբիան՝ Էլ-Քուվեյթում։
  • Սերբական ընկերությունները ներկայացված են Քուվեյթում։ Հանրահայտ Քուվեյթի աշտարակները շահագործման են հանձնվել Energoprojekt-ի կողմից, որը գտնվում է Բելգրադում։
  • Քուվեյթը նաև Սերբիայից աջակցություն է ստացել (Հարավսլավիայի կազմում) 1990 թվականին Իրաքի ներխուժման ժամանակ։
  Ղրղզստան 1998[199]
  • Երկու երկրների միջև հարաբերություններ են հաստատվել 1998 թվականին։
  Մալայզիա 1967[200]
  • Մալայզիան դեսպանատուն ունի Բելգրադում, իսկ Սերբիան ներկայացված է Ջակարտայում գտնվող իր դեսպանատան միջոցով
  Մյանմա 1950[201]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1950 թվականին։
  • Երկու երկրների միջև կնքվել և գործում են մի շարք երկկողմ համաձայնագրեր տարբեր ոլորտներում[202]։
  Նեպալ 1959[203]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1959 թվականին։
  • Երկու երկրների միջև կնքվել և գործում են մի շարք երկկողմ համաձայնագրեր[204]։
  Հյուսիսային Կորեա 1948[205] Սերբիան պահպանում է բարեկամական հարաբերություններ Հյուսիսային Կորեայի հետ։ Երկու երկրների միջև հարաբերությունները հաստատվել են 1948 թվականին հարավսլավացի նախագահ Իոսիպ Տիտոյի նախագահության շրջանում։ Երկու երկրների միջև հարաբերությունները ինչպես քաղաքական, այնպես էլ ռազմական առումներով բավականին սերտ են։ Հյուսիսային Կորեան Սերբիայում ներկայացված է Բուլղարիայի իր դեսպանատան միջոցով։
  Օման 1974[206]
  Պակիստան 1948[207] Պակիստանի և Սերբիայի միջև հարաբերությունները բավականին ջերմ են[208]։
  Պաղեստին 1989[209] Պաղեստինի և Սերբիայի միջև հարաբերությունները բավականին մտերմիկ են։ Հարավսլավիայի Սոցիալիստական Ֆեդերատիվ Հանրապետությունը առաջին երկրներից է եղել, որը 1988 թվականի նոյեմբերի 16-ին ճանաչել է Պաղեստինը, իսկ հետագայում Սերբիան պահպանել է մտերիմ հարաբերությունները՝ աջակցելով Երկու պետության ստեղծման տարբերակին։ Պաղեստինը, սակայն, չի ճանաչել Կոսովոյի անկախությունը[210][211]։
  Ֆիլիպիններ 1972[212]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1972 թվականին։
  • Երկու երկրների միջև կնքվել և գործում են մի շարք երկկողմ համաձայնագրեր տարբեր ոլորտներում[213]։
  • Ֆիլիպինները հյուպատոսություն ունի Բելգրադում[214]։
  Կատար 1989[215]
  • Կատարը դեսպանատուն ունի Բելգրադում։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Դոհայում։
  Սաուդյան Արաբիա 2013[216]
  Սինգապուր 1967[217]

Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1967 թվականին։

  Հարավային Կորեա 1989[218] Սերբիայի և Հարավային Կորեայի միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1989 թվականի դեկտեմբերի 27-ին։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Սեուլում[219]։
  • Հարավային Կորեան դեսպանատուն ունի Բելգրադում[220]։
  Շրի Լանկա 1957[221]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1957 թվականին։
  • Երկու երկրների միջև կնքվել և գործում են մի շարք երկկողմ համաձայնագրեր տարբեր ոլորտներում[222]։
  Սիրիա 1946[223]
  Տաջիկստան 1995[16]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1995 թվականի սեպտեմբերի 9-ին[16]։
  Թաիլանդ 1954[225]
  • Սերբիան Թաիլանդում ներկայացված է Ջակարտայի իր դեսպանության միջոցով։
  • Թաիլանդը Բելգրադում ունի պատվավոր հյուպատոսություն[226]։
  Թուրքիա 1879[227]
  ԱՄԷ 2007[228]
  Վիետնամ 1957[230]

Եվրոպա

խմբագրել

Սերբիան Եվրոպական միության հետ 2008 թվականի ապրիլի 29-ին ստորագրել է Կայունացման և ասոցացման համաձայնագիր և այժմ գտնվում է Եվրամիությանը միանալու գործընթացում։ Սերբիան պաշտոնապես դիմել է ԵՄ անդամակցությանը 2009 թվականի դեկտեմբերի 22-ին[231], և Եվրոպական հանձնաժողովը խորհուրդ է տվել Սերբիային ճանաչել որպես պաշտոնական թեկնածու 2011 թվականի հոկտեմբերի 12-ին։ 2012 թվականի փետրվարի 28-ին ԵՄ 27 արտաքին գործերի նախարարների քվեարկությունից հետո, որտեղ 26-ը կողմ է քվեարկել, իսկ մեկը՝ դեմ, Սերբիան մարտի 1-ին ստացել է թեկնածուի կարգավիճակ։ 2013 թվականի հունիսի 28-ին Եվրոպահի խորհուրդը հաստատել է Նախարարների խորհրդի եզրակացություններն ու առաջարկությունները՝ Սերբիայի հետ անդամության բանակցությունները սկսելու համար[232][233]։ 2013 թվականի դեկտեմբերին Եվրամիության խորհուրդը հաստատել է, որ բանակցությունները Սերբիայի հետ կարող են սկսել 2014 թվականի հունվարին[234], և առաջին Միջկառավարական համաժողովը տեղի է ունեցել հունվարի 21-ին Եվրոպայի խորհրդում՝ Բրյուսելում[235]։

Նախկին Հարավսլավիա

խմբագրել
Երկիր Պաշտոնական հարաբերությունների սկիզբ Նշումներ
  Բոսնիա և Հերցեգովինա 2000[236]
  • Բոսնիա և Հերցեգովինան դեսպանատուն ունի Բելգրադում։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Սարաևոյում և գլխավոր հյուպատոսություն Բանյա Լուկայում։
  • Սերբիան Եվրամիության անդամության պաշտոնական թեկնածու է, իսկ Բոսնիա և Հերցեգովինան՝ անդամության հնարավոր թեկնածու։
  Խորվաթիա 1996[237]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1996 թվականի սեպտեմբերի 9-ին։
  • Խորվաթիան դեսպանատուն ունի Բելգրադում, գլխավոր հյուպատոսություն՝ Սուբոտիցայում։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Զագրեբում, երկու գլխավոր հյուպատոսություններ՝ Ռիեկայում և Վուկովարում։
Կոսովո Դիվանագիտական հարաբերություններ չունեն։ Տես Կոսովո-Սերբիա հարաբերություններ և Կոսովոյի միջազգային իրավական կարգավիճակ

2008 թվականի փետրվարի 17-ին Կոսովոյի ասամբլեայի ներկայացուցիչները միակողմանիորեն հռչակել են Կոսովոյի անկախությունը։ Սերբիան, Ռուսաստանը, Չինաստանը, Հնդկաստանը, Հունաստանը, Մեքսիկան, Ռումինիան, Իսպանիան, Բրազիլիան, Հարավային Աֆրիկան և շատ ուրիշներ չեն ճանաչում Կոսովոն որպես անկախ պետություն։ Սերբիան Կոսովոյի անկախության հռչակումն անօրինական է համարում և խոստացել է պայքարել Կոսովոյի՝ միջազգային կազմակերպություններում ընդունվելու դեմ։ Կոսովոյի Հանրապետությունը ՄԱԿ-ին անդամակցության կարգավիճակ չունի։ 2020 թվականի սեպտեմբերի 4-ի դրությամբ ՄԱԿ-ի անդամ երկրները և ՄԱԿ-ի որոշ ոչ անդամներ, ինչպիսիք են Թայվանը, Մալթայի միաբանությունը, Նիուեյը և Կուկի կղզիները Կոսովոն ճանաչում են որպես անկախ պետություն, իսկ մնացածները՝ ոչ։

Սերբիան, ի պատասխան այն երկրներին, որոնք ճանաչել են Կոսովոն որպես անկախ պետություն, հետ է կանչել այդ երկրների իր դեսպաններին[238]։

  Հյուսիսային Մակեդոնիա 1996[239] Հարավսլավիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետությունը, որը ձևավորվել է 1992 թվականին Հարավսլավիայի մնացած հանրապետությունների՝ Չեռնոգորիայի և Սերբիայի կողմից, դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատել Հյուսիսային Մակեդոնիայի Հանրապետության հետ 1996 թվականի ապրիլի 8-ին[240]։ Երկկողմ հարաբերությունների հաստատումը կատարվել է Հյուսիսային Մակեդոնիայի նախկին սահմանադրական անվանմամբ՝ Մակեդոնիայի Հանրապետություն[241]։ Այսպիսով, Սերբիան աշխարհի 125 երկրներից մեկն էր, որը ճանաչել է Մակեդոնիան նախկին սահմանադրական անվամբ[242]։
  • Հյուսիսային Մակեդոնիան դեսպանատուն ունի Բելգրադում։
  • Սերբիայի դեսպանատունը գտնվում է Սկոպիեում։
  Չեռնոգորիա 2006[243]
  • Մոնտենեգրոն դեսպանատուն ունի Բելգրադում։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Պոտգորիցայում և գլխավոր հյուպատոս՝ Հերցեգ-Նովիում։
  Սլովենիա 2000[244]
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Լյուբլյանայում[245]։
  • Սլովենիան դեսպանատուն ունի Բելգրադում[246]։

Եվրոպական այլ երկրներ

խմբագրել
Երկիր Պաշտոնական հարաբերությունների սկիզբ Նշումներ
  Ալբանիա 1914[247]
  • Ալբանիան դեսպանատուն ունի Բելգրադում[248]։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Տիրանայում[249]։
  Ավստրիա 1874[250]
  Բելառուս 1994[254]
  • Սերբիան ճանաչել է Բելառուսի անկախությունը 1991 թվականի դեկտեմբերին, իսկ դիվանագիտական հարաբերությունները հաստատվել են 1994 թվականի նոյեմբերին։ Դեսպանի մակարդակով հարաբերությունները հաստատվել են 1996 թվականին։
  • Բելառուսը դեսպանատուն ունի Բելգրադում։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Մինսկում։
  Բելգիա 1886[255]
  • Բելգիան դեսպանատուն ունի Բելգրադում[256]։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Բրյուսելում։
  Բուլղարիա 1879[257]
  • Բուլղարիան դեսպանատուն ունի Բելգրադում։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Սոֆիայում։
  Կիպրոս 1960[258]
  Չեխիա 1918[260]
  • Չեխիան դեսպանատուն ունի Բելգրադում[261]։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Պրահայում։
  • Չեխիայի և Սերբիայի հարաբերությունները հիմնականում դրական են եղել, ինչպես Չեխոսլովակիայի և Հարավսլավիայի հարաբերությունները։ Սակայն Միրեք Տոպոլանեկի գլխավորած չեխական կառավարությունը որոշել է 2008 թվականին ճանաչել Կոսովոն[262]։
  Դանիա 1917[263]
  • Դանիան ունի դեսպանատուն Բելգրադում։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Կոպենհագենում։
  Էստոնիա 2001[264]
  Ֆինլանդիա 1929[265]
  Ֆրանսիա 1839[268]
  Գերմանիա 1951[271]
  Հունաստան 1879[274]
  • Հունաստանը ունի դեսպանատուն Բելգրադում։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Աթենքում։

Երկու երկրների բարեկամական հարաբերությունները կարևոր դեր են խաղացել երկու ազգերի միջև երկկողմ հարաբերություններում՝ մասնավորապես 1990-ական թվականների պատերազմների և Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Բալկանյան ճակատի մարտերի ժամանակ[275]։ Երկու ժողովուրդների միջև ամուր պատմական բարեկամության և խորը մշակութային և կրոնական կապերի շնորհիվ Հունաստանը և Սերբիան ունեն պատմական, կրոնական և մշակութային սերտ կապեր, որոնք հաստատվում են կանոնավոր քաղաքական երկխոսությամբ։ ՆԱՏՕ-ի կողմից Հարավսլավիայի ռմբակոծության ժամանակ Հունաստանը բացահայտորեն դատապարտել է ՆԱՏՕ-ի գործողությունները, և հարցումները ցույց են տվել, որ հույն բնակչության 94%-ը դեմ են եղել ռմբակոծությանը[276]։ Ավելի դրամատիկ իրադարձություն է եղել այն, որ Աթենքում ավելի քան 10000 հոգուց բաղկացած Ժողովրդական տրիբունալը, որտեղ Հունաստանի Գերագույն դատարանը նախագահ Քլինթոնին և ՆԱՏՕ-ի ղեկավարներին մեղավոր է ճանաչել ռազմական հանցագործությունների մեջ[277]։

  Վատիկան 1920[278]
  Հունգարիա 1921[279]
  • Հունգարիան դեսպանատուն ունի Բելգրադում և գլխավոր հյուպատոսություն Սուբոտիցայում[280][281]։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Բուդապեշտում և պատվավոր հյուպատոսություն Սեգեդում[282]։
  • Երկու երկրներն ունեն 151 կմ երկարությամբ ընդհանուր սահման։
  Իսլանդիա 2000[283]
  • Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 2000 թվականին։
  • Երկու երկրների միջև կնքվել և գործում են մի շարք երկկողմ համաձայնագրեր[284]։
  Իռլանդիա 1977[285]
  • Իռլանդիայի և Հարավսլավիայի միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1977 թվականին։
  Իտալիա 1879[286]
  • Իտալիանդեսպանատուն ունի Բելգրադում[287]։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Հռոմում և երկու գլխավոր հյուպատոսություն՝ Միլանում և Տրիեստում։
  Լատվիա 1917[288]
  • Երկու երկրների միջև հարաբերությունները հաստատվել են 1917 թվականին։
  Լիտվա 2000[289]
  • Լիտվան ներկայացված է Սերբիայում Բուդապեշտի իր դեսպանության և Բելգրադում դիվանագիտական գրասենյակի միջոցով[290]։
  • Սերբիան ներկայացված է Լիտվայում Վարշավայի իր դեսպանատան միջոցով։
  Մալթա 1969[291]
  • Մալթան ներկայացված է Սերբիայում Վալետայի ոչ ռեզիդենտ դեսպանի միջոցով[292]։
  • Սերբիան ներկայացված է Մալթայում Հռոմի դեսպանատան և Վալետայում գտնվող պատվավոր հյուպատոսության միջոցով։
  Մոլդովա 1995[293]
  • Մոլսովան ներկայացված է Սերբիայում Սոֆիայի իր դեսպանատան միջոցով։
  • Սերբիան ներկայացված է Մոլդովայում Կիևի իր դեսպանատան միջոցով։
  Նիդերլանդներ 1891[294]
  • Նիդերլանդներն ունի դեսպանատուն Բելգրադում[295]։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Հաագայում[296]
  Նորվեգիա 1917[297]
  • Նորվեգիան դեսպանատուն ունի Բելգրադում։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Օսլոյում[298]։
  • Նորվեգիան աջակցել է Հարավսլավիային ընդդեմ ՆԱՏՕ-ի ռմբակոծության, իսկ հետագայում մասնակցել է Կոսովոյի ուժերի կազմում։
  • Երկու երկրները կնքել են ռազմական համագործակցության համաձայնագիր[299]։
  Լեհաստան 1919[300]
  • Լեհաստանը դեսպանատուն ունի Բելգրադում։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Վարշավայում։
  Պորտուգալիա 1882[301]
  • Պորտուգալիան դեսպանատուն ունի Բելգրադում։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Լիսաբոնում։
  Ռումինիա 1879[302]
  • Ռումինիան դեսպանատուն ունի Բելգրադում, գլխավոր հյուպատոսություն՝ Վրշացում։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Բուխարեստում, գլխավոր հյուպատոսություն՝ Տիմիշոարայում։
  Ռուսաստան 1838[303]
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Մոսկվայում։
  • Ռուսաստանը դեսպանատուն ունի Բելգրադում։

Հարավսլավիայի և Խորհրդային Միության միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1940 թվականի հունիսի 24-ին․ Սերբիան և Ռուսաստանի Դաշնությունը ճանաչում են երկու երկրների միջև ստորագրված բոլոր միջպետական փաստաթղթերի շարունակականությունը։ Նախկինում ստորագրվել են շուրջ 70 երկկողմ պայմանագրեր, համաձայնագրեր և արձանագրություններ։ Սերբիան և Ռուսաստանի Դաշնությունը ստորագրել և վավերացրել են փոխադարձ համագործակցության 43 համաձայնագրեր և պայմանագրեր տարբեր ոլորտներում[304]։

  Սան Մարինո 2002[305]
  • Սերբիան ներկայացված է Սան Մարինոյում Հռոմի դեսպանատան միջոցով։
  Սլովակիա 1918[306]
  Իսպանիա 1916[309]
  Շվեդիա 1917[312]
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Ստոկհոլմում։
  • Շվեդիան դեսպանատուն ունի Բելգրադում[313]։
  Շվեյցարիա 1916[314]
  Ուկրաինա 1994[318]
  • Սերբիան ճանաչել է Ուկրաինայի անկախությունը 1991 թվականի դեկտեմբերին՝ Խորհրդային Միության նախկին հանրապետությունների ճանաչման մասին որոշմամբ։
  • Ուկրաինան դեսպանատուն ունի Բելգրադում։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Կիևում։
  Միացյալ Թագավորություն 1837[319]

Օվկիանիա

խմբագրել
Երկիր Պաշտոնական հարաբերությունների սկիզբ Նշումներ
  Ավստրալիա 1966[322]
  • Ավստրալիան դեսպանատուն ունի Բելգրադում[323]։
  • Սերբիան դեսպանատուն ունի Կանբերրայում և գլխավոր հյուպատոսություն՝ Սիդնեյում։
  • Ավստրալիայի դաշնային ոստիկանության եվրոպական գրասենյակը 2003 թվականից գտնվում է Բելգրադում։(չաշխատող հղում)
  Նոր Զելանդիա 1951[324]
  • Նոր Զելանդիան ներկայացված է Սերբիայում Հաագայի իր դեսպանատան միջոցով։
  • Սերբիան ներկայացված է Նոր Զելանդիայում Կանբերրայի իր դեսպանատան միջոցով։
  Պալաու 2018[325]

Երկու երկրների միջև պաշտոնական երկկողմ հարաբերություններ են հաստատվել 2018 թվականին։ 2019 թվականի հունվարին Պալաուի նախագահ Թոմաս Ռեմենգեսաու Կրտսերն այցելել է Բելգրադ[326][327][328]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ «B92 – Info – Tadi on Serbia's "four pillars of diplomacy"». B92. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  2. ↑ Porcic, Nebojsa. (2016). Information on travel of Nemanjic embassies: Content and context. Balcanica. 97-118. 10.2298/BALC1647097P.
  3. ↑ Lawrence P. Meriage, "The First Serbian Uprising (1804-13) and the Nineteenth-Century Origins of the Eastern Question." Slavic Review (1978) 37#3 pp 421-439.
  4. ↑ Ian D. Armour, "Killing Nationalism with Liberalism? Austria–Hungary and the Serbian Constitution of 1869." Diplomacy & Statecraft 21.3 (2010): 343-367.
  5. ↑ Ferdinand Schevill, History of the Balkans (1922) pp. 411–413.
  6. ↑ Martin Gilbert, First World War Atlas (1970) p 8.
  7. ↑ Richard C. Hall, "Serbia," in Richard F. Hamilton, and Holger H. Herwig, eds. The Origins of World War I (Cambridge UP, 2003) pp 92–111.
  8. ↑ Christopher Clark, The Sleepwalkers: How Europe Went to War in 1914 (2012) pp 3–64 online.
  9. ↑ Bernadotte E. Schmitt (1937). The Annexation of Bosnia, 1908–1909. Cambridge UP. էջ vii.
  10. ↑ Gunnar Hering, "Serbian-Bulgarian relations on the eve of and during the Balkan Wars." Balkan Studies (1962) 4#2 pp 297-326.
  11. ↑ Richard C. Hall, "Balkan Wars," History Today (2012) 62#11 pp 36-42,
  12. ↑ Béla K. Király, and Gunther Erich Rothenberg, War and Society in East Central Europe: Planning for war against Russia and Serbia: Austro-Hungarian and German military strategies, 1871–1914 (1993).
  13. ↑ Gale Stokes, "The Serbian Documents from 1914: A Preview" Journal of Modern History 48#3 (1976), pp. 69-84 online
  14. ↑ Richard C. Hall, "Serbia," in Richard F. Hamilton, and Holger H. Herwig, eds. The Origins of World War I (Cambridge UP, 2003) pp 92–111.
  15. ↑ James B. Lyon, Serbia and the Balkan Front, 1914: The Outbreak of the Great War (2015).
  16. ↑ 16,00 16,01 16,02 16,03 16,04 16,05 16,06 16,07 16,08 16,09 16,10 16,11 16,12 16,13 16,14 16,15 John Zametica, In Folly and Malice (2017) Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> թեգ. «:0» անվանումը սահմանվել է մի քանի անգամ, սակայն տարբեր բովանդակությամբ:
  17. ↑ Christopher Clark, "The Sleepwalkers: How Europe Went to War in 1914" 2012: Allen Lane, U.S. ed. 2013
  18. ↑ «Bilateral cooperation». Ministry of Foreign Affairs of Serbia. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.
  19. ↑ Karlicic, Miljkan (2021). «An Overview of The History of Serbian-British Relations» (PDF). էջ 4. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.
  20. ↑ «Bilateral political relations». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 30-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.
  21. ↑ «Diplomatic Relations of Romania». Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.
  22. ↑ «Países» (պորտուգալերեն). Վերցված է 2022 թ․ հուլիսի 2-ին.
  23. ↑ «Bilateral political relations». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հունիսի 26-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 7-ին.
  24. ↑ «Serbia-Netherlands Bilateral Political Relations». mfa.gov.yu. Government of Yugoslavia/Serbia. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
  25. ↑ 25,0 25,1 Radina Vučetić; Pol Bets; Radovan Cukić; Ana Sladojević (2017). Tito u Africi: slike solidarnosti (PDF). Museum of Yugoslavia. էջեր 140–142. ISBN 978-86-84811-45-7.
  26. ↑ «Španija». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 4-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.
  27. ↑ «Hundredth anniversary of diplomatic relations between Serbia and Spain marked at the Archive of Serbia». Diplomatic Portal. 2017 թ․ ապրիլի 6. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.(չաշխատող հղում)
  28. ↑ «Norges opprettelse af diplomatiske forbindelser med fremmede stater» (PDF). regjeringen.no (նորվեգերեն). 1999 թ․ ապրիլի 27. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 18-ին.
  29. ↑ «Belgrade – Copenhagen:A hundred years of diplomatic relations 1917–2017». Arhivyu.gov.rs/ (սերբերեն, դանիերեն, and անգլերեն). էջ 19. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
  30. ↑ «The Exhibition on the occasion of the Centennial Anniversary of the establishment of Serbian-Swedish diplomatic relations on the 1st of November 2017». Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
  31. ↑ Balaban, Milan (2016). «Yugoslav-Czechoslovak Economic Relations between 1918 and 1938 year» (PDF). էջ 18. Վերցված է 2023 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.
  32. ↑ «Polska w Serbii» (լեհերեն). Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 10-ին.
  33. ↑ «Exhibition "BELGRADE – HELSINKI, 90 Years of Diplomatic Relations"». Cord Magazine. 2019 թ․ հոկտեմբերի 1. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.
  34. ↑ Cahiers de l'Orient contemporain, Volumes 5-12. G. P. Maisonneuve., 1946. էջ 227.
  35. ↑ Kardelj, Edvard (1949). Yugoslavia's Foreign Policy: Address Delivered During the Debate on the Budget in the Federal Assembly on December 29th, 1948. էջ 35.
  36. ↑ «Serbien: Steckbrief» (գերմաներեն). 2021 թ․ դեկտեմբերի 6. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
  37. ↑ Libro amarillo correspondiente al año ...: presentado al Congreso Nacional en sus sesiones ordinarias de ... por el titular despacho (իսպաներեն). Venezuela. Ministerio de Relaciones Exteriores. 2003. էջեր 528–529.
  38. ↑ Keesing's Contemporary Archives - Volume 8. Keesing's Limited. 1950. էջ 12093.
  39. ↑ «Iceland - Establishment of Diplomatic Relations». Government of Iceland. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  40. ↑ «RELACIONES DIPLOMÁTICAS DE LA REPÚBLICA DE PANAMÁ» (PDF). էջ 195. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2020 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  41. ↑ «ประกาศสำนักคณะรัฐมนตรี เรื่อง สถาปนาความสัมพันธ์ ทางการทูตระหว่างประเทศไทยกับประเทศยูโกสลาเวีย (in Thai)».
  42. ↑ Yugoslav Survey 7, issue 24–27. Jugoslavija Publishing House. 1966. էջ 3539.
  43. ↑ Medunarodna politika, Volume 40. Federation of Yugoslav Journalists, 1989. էջ 7.
  44. ↑ Sudan Almanac. Republic of the Sudan. 1957. էջ 27.
  45. ↑ Middle East Forum, 45–46. Alumni Association of the American University of Beirut. 1969. էջ 46.
  46. ↑ Summary of the Yugoslav Press. Joint Translation Service. 1957. էջ 31.
  47. ↑ Khalil (1962). The Arab States and the Arab League: A Documentary Record, 2. Khayats. էջ 377.
  48. ↑ Daily Report: Foreign Radio Broadcasts, 6–10. United States Foreign Broadcast Information Service. 1959. էջ 41.
  49. ↑ Summary of the Yugoslav Press. Joint Translation Service. 1961. էջ 24.
  50. ↑ Summary of the Yugoslav Press. Joint Translation Service. 1959. էջ 18.
  51. ↑ Summary of the Yugoslav Press. Joint Translation Service. 1964. էջ 19.
  52. ↑ Report. Secretariat for Information of the Federal Executive Council, 1961. էջ 275.
  53. ↑ Summary of the Yugoslav Press. 1960. էջ 34.
  54. ↑ Summary of the Yugoslav Press. Joint Translation Service. 1960. էջ 45.
  55. ↑ Naše teme 5 (5-9) (խորվաթերեն). Centar CK SKH za idejno-teorijski rad "Vladimir Bakarić.", Narodna omladina Hrvatske. Centralni komitet, Savez omladine Hrvatske. Centralni komitet, Socijalistički savez radnog naroda Hrvatske. Republička konferencija. 1961. էջ 1110.
  56. ↑ Summary of the Yugoslav Press. Joint Translation Service. 1961. էջ 19.
  57. ↑ Summary of the Yugoslav Press. Joint Translation Service. 1961. էջ 14.
  58. ↑ Summary of World Broadcasts: Non-Arab Africa, Issues 2810-2888. British Broadcasting Corporation. Monitoring Service. 1968. էջ 11.
  59. ↑ Pregled razvoja medjunarodno-pravnih odnosa jugoslovenskih zemalja od 1800 do danas (3). 1968. էջ 699.
  60. ↑ Yugoslav Survey 14. Jugoslavija Publishing House. 1973. էջ 137.
  61. ↑ Summary of the Yugoslav Press. The Service. 1963. էջ 17.
  62. ↑ Yugoslav Survey 13. Jugoslavija Publishing House. 1972. էջ 127.
  63. ↑ «Congo, Republic». Republic of Serbia Ministry of Foreign Affairs. Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 11-ին.
  64. ↑ Summary of the Yugoslav Press. Joint Translation Service. 1964. էջ 7.
  65. ↑ Summary of the Yugoslav Press. 1964. էջ 22.
  66. ↑ Pregled razvoja medjunarodno-pravnih odnosa jugoslovenskih zemalja od 1800 do danas (3). 1968. էջ 831.
  67. ↑ Foreign Affairs Malaysia 1. Ministry of Foreign Affairs, Information Division. 1968. էջ 54.
  68. ↑ 68,0 68,1 Yugoslav Survey 28. Jugoslavija Publishing House. 1987. էջ 149.
  69. ↑ Summary of World Broadcasts: Non-Arab Africa, 2757–2809. British Broadcasting Corporation Monitoring Service. 1968. էջ 4.
  70. ↑ Daily Report, Foreign Radio Broadcasts, 131–135. CIA. 1968.
  71. ↑ Report on World Affairs. Vol. 34. 1983. էջ 13.
  72. ↑ Africa. AFP. 1970. էջ 32.
  73. ↑ Africa Research Bulletin. Blackwell, 1970. էջ 1912.
  74. ↑ Bulletin de Madagascar 21 (ֆրանսերեն). Service général de l'information, Présidence du gouvernement. 1971. էջ 579.
  75. ↑ Africa. AFP. 1972. էջ 30.
  76. ↑ Asian Recorder. K.K. Thomas at Recorder Press, 1972. էջ 10614.
  77. ↑ Ingles, Jose D. (1982). Philippine Foreign Policy. Lyceum of the Philippines. էջ 72.
  78. ↑ Africa. Agence France Presse. 1972. էջ 20.
  79. ↑ Yugoslav Survey 28. Jugoslavija Publishing House. 1987. էջ 152.
  80. ↑ ARR: Arab Report and Record. Economic Features, Limited, 1974. էջ 8.
  81. ↑ Summary of World Broadcasts Non-Arab Africa · Issues 4565-4638. British Broadcasting Corporation. Monitoring Service. 1974. էջ 9.
  82. ↑ Africa Year Book and Who's who. Africa Journal Limited. 1977. էջեր xvi.
  83. ↑ «Formal diplomatic relations list» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2019 թ․ օգոստոսի 27-ին. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 31-ին.
  84. ↑ «Secretary Confait receives newly accredited Serbian ambassador». 2019 թ․ հոկտեմբերի 15. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 28-ին.
  85. ↑ Yugoslav Survey. Jugoslavija Publishing House. 1987. էջ 147.
  86. ↑ Translations on Sub-Saharan Africa, 2074–2082. United Nations. 1979. էջ 179.
  87. ↑ «Visita Oficial a Guatemala del Viceprimer Ministro y Ministro de Asuntos Exteriores de la República de Serbia señor Ivica Dacic». minex.gob.gt (իսպաներեն). 2019 թ․ մարտի 26. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 23-ին.
  88. ↑ «Bahamas». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 1-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
  89. ↑ Daily Report: East Europe, 65. The Service. 1989. էջ 39.
  90. ↑ «Bilateral relations». Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
  91. ↑ Daily Report: East Europe. Index, 11. United States Foreign Broadcast Information Service. 1989. էջ 605.
  92. ↑ «14. Agreement on the establishment of Diplomatic Relations between Namibia and Yugoslavia (Serbia and Monte Negro), signed on 21 March 1990». Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 7-ին.
  93. ↑ «Serbia». Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
  94. ↑ «Srbsko» (սլովակերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ հունիսի 20-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
  95. ↑ «Serbia». Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ հուլիսի 13-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
  96. ↑ «Diplomaatiliste suhete (taas)kehtestamise kronoloogia». 2018 թ․ հունվարի 30. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
  97. ↑ «Rapport de Politique Extérieure 2007» (ֆրանսերեն). էջ 44. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.
  98. ↑ «Tonga». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ մայիսի 7-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 27-ին.
  99. ↑ Thomson Reuters Foundation. «Thomson Reuters Foundation». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին. {{cite web}}: |author= has generic name (օգնություն)
  100. ↑ «Nelson Mandela named Belgrade's honorary citizen». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2007 թ․ մայիսի 16-ին.
  101. ↑ «Algeria». www.mfa.gov.rs.
  102. ↑ «Serbian Ministry of Foreign Affairs: direction of the Algerian embassy in Belgrade». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մայիսի 3-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 30-ին.
  103. ↑ «Ambasada Republike Srbije - Alžir». www.ambserbie-alger.com. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 26-ին.
  104. ↑ «Angola». www.mfa.gov.rs.
  105. ↑ «Congo DR». www.mfa.gov.rs.
  106. ↑ «Congo R». www.mfa.gov.rs.
  107. ↑ «Egypt». www.mfa.gov.rs.
  108. ↑ Serbian embassy in Cairo Արխիվացված 1 Մարտ 2009 Wayback Machine
  109. ↑ «Eswatini». www.mfa.gov.rs.
  110. ↑ 110,0 110,1 «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 15-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  111. ↑ «Guinea». www.mfa.gov.rs.
  112. ↑ «Guinea-Bissau». www.mfa.gov.rs.
  113. ↑ Guinea-Bissau Officially Revokes Recognition of Kosovo(չաշխատող հղում), InSerbia, 2017-11-22
  114. ↑ «Kenya». www.mfa.gov.rs.
  115. ↑ «Libya». www.mfa.gov.rs.
  116. ↑ «Serbian Ministry of Foreign Affairs: direction of the Libya embassy in Belgrade».
  117. ↑ «Serbian Ministry of Foreign Affairs: direction of the Serbian embassy in Tripoli». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 19-ին. Վերցված է 2009 թ․ հուլիսի 20-ին.
  118. ↑ «Madagascar». www.mfa.gov.rs.
  119. ↑ «Mauritania». www.mfa.gov.rs.
  120. ↑ «Other Countries RS- Mauritania». www.mfa.gov.rs. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 1-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
  121. ↑ «Nigeria». www.mfa.gov.rs.
  122. ↑ «Seychelles». www.mfa.gov.rs.
  123. ↑ «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 1-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  124. ↑ «Somalia». www.mfa.gov.rs.
  125. ↑ «South Africa». www.mfa.gov.rs.
  126. ↑ «Serbian embassy in Pretoria». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  127. ↑ «Zambia». www.mfa.gov.rs.
  128. ↑ «Zimbabwe». www.mfa.gov.rs.
  129. ↑ Editorial Staff. "Interview With President Mugabe by Serbian Broadcasting." African Globe Net. African Globe, 4 February 2014. Web. 12 May 2016.
  130. ↑ «Zimbabwe». www.upi.com.
  131. ↑ «RECONOCIMIENTOS DE LA RASD - Reconnaissances de la RASD - Recognitions of the SADR». Universidad de Santiago de Compostela. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 13-ին.
  132. ↑ Tvrtko Jakovina (2011). Treća strana Hladnog rata. Fraktura. ISBN 978-953-266-203-0.
  133. ↑ «U Zapadnoj Sahari otkrili smo gdje je Antoine de Saint-Exupéry dobio nadahnuće za Malog princa i našli ljude koji vole hrvatske knjige». Tportal. 2020 թ․ փետրվարի 29. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 25-ին.
  134. ↑ Kirka, Danica (2008 թ․ փետրվարի 26). «Putin's Likely Successor, Pledging Support for Serbia, Signs Pipeline Deal». The Washington Post. Associated Press. էջ A11.
  135. ↑ «Argentina». www.mfa.gov.rs.
  136. ↑ Political relations with Argentina Արխիվացված 14 Օգոստոս 2009 Wayback Machine, Ministry of Foreign Affairs of Serbia
  137. ↑ «Bahamas». www.mfa.gov.rs.
  138. ↑ «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 1-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  139. ↑ «Brazil». www.mfa.gov.rs.
  140. ↑ «Canada». www.mfa.gov.rs.
  141. ↑ «Canadian embassy in Belgrade». International.gc.ca. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 2-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 3-ին.
  142. ↑ «Serbian embassy in Ottawa». Serbianembassy.ca. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 6-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 3-ին.
  143. ↑ «Serbian general consulate in Toronto». Gktoronto.com. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 3-ին.
  144. ↑ «Chile». www.mfa.gov.rs.
  145. ↑ «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 1-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  146. ↑ «Colombia». www.mfa.gov.rs.
  147. ↑ «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 1-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  148. ↑ «Costa Rica». www.mfa.gov.rs.
  149. ↑ «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 1-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  150. ↑ «Spoljna politika». Mfa.gov.rs. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 17-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 26-ին.
  151. ↑ Beta (2012 թ․ մարտի 20). «Dobri odnosi Kube i Srbije | Aktuelno». Novosti.rs. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 26-ին.
  152. ↑ «Guyana». www.mfa.gov.rs.
  153. ↑ «Other Countries RS- Guyana». www.mfa.gov.rs. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 18-ին.
  154. ↑ «Mexico». www.mfa.gov.rs.
  155. ↑ «Panama». www.mfa.gov.rs.
  156. ↑ «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 1-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  157. ↑ «Peru». www.mfa.gov.rs.
  158. ↑ «Trinidad and Tobago». www.mfa.gov.rs.
  159. ↑ «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 18-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  160. ↑ «United States». www.mfa.gov.rs.
  161. ↑ «US Embassy Pristina». Վերցված է 2008 թ․ ապրիլի 17-ին.
  162. ↑ «Uruguay». www.mfa.gov.rs.
  163. ↑ «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 1-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  164. ↑ «Venezuela». www.mfa.gov.rs.
  165. ↑ «Venezuela's Chavez won't recognize independent Kosovo». International Herald Tribune. 2008 թ․ փետրվարի 21. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ փետրվարի 20-ին.
  166. ↑ «Afghanistan». www.mfa.gov.rs.
  167. ↑ «Armenia». www.mfa.gov.rs.
  168. ↑ «Սերբիա - Հյուպատոսություններ». www.mfa.am. Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 17-ին.
  169. ↑ «Azerbaijan». www.mfa.gov.rs.
  170. ↑ «Brunei». www.mfa.gov.rs.
  171. ↑ «Cambodia». www.mfa.gov.rs.
  172. ↑ «China». www.mfa.gov.rs.
  173. ↑ «East Timor». www.mfa.gov.rs.
  174. ↑ «Other Countries RS- East Timor». www.mfa.gov.rs. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 14-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
  175. ↑ «Georgia». www.mfa.gov.rs.
  176. ↑ «Relations Between Georgia and the Republic of Serbia». Ministry of Foreign Affairs (Georgia). Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ նոյեմբերի 16-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 11-ին.
  177. ↑ "Georgia will not recognize Kosovo" Արխիվացված 16 Սեպտեմբեր 2009 Wayback Machine, B92, 2008-05-09
  178. ↑ Tanjug. “Serbia Supports Territorial Integrity of Georgia.” B92.Net, 3 June 2015
  179. ↑ «India». www.mfa.gov.rs.
  180. ↑ Indian embassy in Belgrade Արխիվացված 10 Ապրիլ 2009 Wayback Machine. Updated 2021.
  181. ↑ Serbian embassy in New Delhi. Embassyofserbiadelhi.net.in. Retrieved 12 November 2011.
  182. ↑ «Indonesia». www.mfa.gov.rs.
  183. ↑ «People's Daily Online – Indonesia voices support for Serbia in Kosovo spat». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  184. ↑ «Iran». www.mfa.gov.rs.
  185. ↑ «Iraq». www.mfa.gov.rs.
  186. ↑ «Embassy of Iraq in Belgrade, Serbia». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  187. ↑ «Embassy of Serbia in Baghdad, Iraq». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  188. ↑ «Israel». www.mfa.gov.rs.
  189. ↑ «Error-2010-f3». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  190. ↑ «embassyserbia.co.il». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 25-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  191. ↑ «Japan». www.mfa.gov.rs.
  192. ↑ «在セルビア日本国大使館». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  193. ↑ «Welcome to the home page of the Embassy of the Republic of Serbia in Japan». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  194. ↑ «Untitled Document». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  195. ↑ «在セルビア日本国大使館». www.yu.emb-japan.go.jp (ճապոներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 12-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 30-ին.
  196. ↑ «Kazakhstan». www.mfa.gov.rs.
  197. ↑ Urazova, DinaraU. "Kazakh Embassy Opens in Belgrade." Tengri News. Tengri News, 6 June 2015. Web. 4 April 2016.
  198. ↑ «Kuwait». www.mfa.gov.rs.
  199. ↑ «Kyrgyzstan». www.mfa.gov.rs.
  200. ↑ «Malaysia». www.mfa.gov.rs.
  201. ↑ «Myanmar». www.mfa.gov.rs.
  202. ↑ «Myanmar». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  203. ↑ «Nepal». www.mfa.gov.rs.
  204. ↑ «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  205. ↑ «North Korea». www.mfa.gov.rs.
  206. ↑ «Oman». www.mfa.gov.rs.
  207. ↑ «Pakistan». www.mfa.gov.rs.
  208. ↑ «Pakistan, Serbia to strengthen bilateral ties». Associated Press of Pakistan. 2009 թ․ հուլիսի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ օգոստոսի 9-ին.
  209. ↑ «Palestine». www.mfa.gov.rs.
  210. ↑ Tadić, Abbas discuss Kosovo, Middle East Արխիվացված 9 Հուլիս 2009 Wayback Machine, B92, 2009-07-07
  211. ↑ PM meets with Palestinian leader Արխիվացված 8 Սեպտեմբեր 2009 Wayback Machine, B92, 2009-08-07
  212. ↑ «Philippines». www.mfa.gov.rs.
  213. ↑ «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  214. ↑ GOVPH. «PH Consulate in Belgrade Opens For Filipinos in Serbia». Dfa.gov.ph. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 27-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 1-ին.
  215. ↑ «Qatar». www.mfa.gov.rs.
  216. ↑ «Saudi Arabia». www.mfa.gov.rs.
  217. ↑ «Singapore». www.mfa.gov.rs.
  218. ↑ «South Korea». www.mfa.gov.rs.
  219. ↑ «Амбасада Републике Србије у Републици Кореји».
  220. ↑ «주 세르비아 대한민국 대사관». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 20-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 23-ին.
  221. ↑ «Sri Lanka». www.mfa.gov.rs.
  222. ↑ «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  223. ↑ «Syria». www.mfa.gov.rs.
  224. ↑ «Official presentation of the Republic of Serbia in Damascus – Syria». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  225. ↑ «Thailand». www.mfa.gov.rs.
  226. ↑ «Thai Consulate – Počasni Konzulat Kraljevine Tajland u Republici Srbiji». www.thaiconsulate.rs.
  227. ↑ «Turkey». www.mfa.gov.rs.
  228. ↑ «United Arab Emirates». www.mfa.gov.rs.
  229. ↑ http://www.tanjug.rs/news/79194/uae-to-open-embassy-in-belgrade.htm (չաշխատող հղում)
  230. ↑ «Vietnam». www.mfa.gov.rs.
  231. ↑ «Serbia applies for EU membership». Swedish Presidency of the European Union. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հունվարի 27-ին. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
  232. ↑ «Conclusions of the European Council (27/28 June 2013)» (PDF). European Council. 2013 թ․ հունիսի 28.
  233. ↑ «EU set for Serbia membership talks». BBC News. 2013 թ․ հունիսի 28. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 28-ին.
  234. ↑ «Council conclusions on Enlargement and Stabilisation and Association Process» (PDF). Council of the European Union. 2013 թ․ դեկտեմբերի 17. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  235. ↑ «Serbia starts negotiations to join EU». B92. 2014 թ․ հունվարի 21. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 21-ին.
  236. ↑ «Bosnia and Herzegovina». www.mfa.gov.rs.
  237. ↑ «Croatia». www.mfa.gov.rs.
  238. ↑ PROTEST CONVEYED TO FRANCE, BRITAIN, COSTA RICA, AUSTRALIA, ALBANIA Wayback Machine (արխիվ index)
  239. ↑ «North Macedonia». www.mfa.gov.rs.
  240. ↑ Ministry of Foreign Affairs – Republic of Macedonia Արխիվացված 30 Սեպտեմբեր 2011 Wayback Machine
  241. ↑ «Republic of Serbia – Ministry of Foreign Affairs». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 19-ին. Վերցված է 2009 թ․ հուլիսի 24-ին.
  242. ↑ «FM Milososki: Name row a result of Greece's desire to protect its myth of pure nation». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ օգոստոսի 3-ին. «the fact that 125 countries in the world have recognised Macedonia's constitutional name is a clear signal that the country has international support»
  243. ↑ «Montenegro». www.mfa.gov.rs.
  244. ↑ «Slovenia». www.mfa.gov.rs.
  245. ↑ Serbian embassy in Ljubljana (in Serbian and Slovenian only) Արխիվացված 8 Ապրիլ 2009 Wayback Machine
  246. ↑ «Embassy of the Republic of Slovenia Belgrade». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  247. ↑ «Albania». www.mfa.gov.rs.
  248. ↑ «Vandals damage Albanian embassy in Belgrade». BBC. 1999 թ․ մարտի 29.
  249. ↑ «Serbian charge d'affaires prepares to quit Albania». BBC. 2008 թ․ փետրվարի 20.
  250. ↑ «Austria». www.mfa.gov.rs.
  251. ↑ Austrian embassy in Belgrade (in German and Serbian only)
  252. ↑ «Serbian embassy in Vienna (in German and Serbian only)».
  253. ↑ «Consulate General of The Republic of Serbia in Salzburg». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  254. ↑ «Belarus». www.mfa.gov.rs.
  255. ↑ «Belgium». www.mfa.gov.rs.
  256. ↑ «Belgian embassy in Belgrade». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  257. ↑ «Bulgaria». www.mfa.gov.rs.
  258. ↑ «Cyprus». www.mfa.gov.rs.
  259. ↑ Serbian Ministry of Foreign Affairs about relations with Cyprus
  260. ↑ «Czech Republic». www.mfa.gov.rs.
  261. ↑ «Czech embassy in Belgrade (in Czech and Serbian only)». Mzv.cz. 2010 թ․ ապրիլի 30. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 14-ին.
  262. ↑ «Ministry of Foreign Affairs of the Czech Republic». web.archive.org. 2008 թ․ հունիսի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ հունիսի 3. Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 17-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown (link)
  263. ↑ «Denmark». www.mfa.gov.rs.
  264. ↑ «Estonia». www.mfa.gov.rs.
  265. ↑ «Finland». www.mfa.gov.rs.
  266. ↑ «Suomen suurlähetystö, Belgrad». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  267. ↑ «Embassy of the Republic of Serbia in the Republic of Finland». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  268. ↑ «France». www.mfa.gov.rs.
  269. ↑ «French embassy in Belgrade (in French and Serbian only)». Ambafrance-srb.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-12-15-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 10-ին.
  270. ↑ «Serbian embassy in Paris(in French and Serbian only)». Amb-serbie.fr. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հունիսի 29-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 10-ին.
  271. ↑ «Germany». www.mfa.gov.rs.
  272. ↑ «Serbian embassy in Berlin (in German and Serbian only)». Embassy of Serbia, Berlin. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
  273. ↑ «Serbian general consulates in Germany (in German and Serbian only)». Konzulati-rs.de. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
  274. ↑ «Greece». www.mfa.gov.rs.
  275. ↑ «World War I». Encyclopædia Britannica. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  276. ↑ «NATO and Greece, Clinton's visit». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  277. ↑ Phillips, Peter (2000). Censored 2000. ISBN 9781583220238. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  278. ↑ «Holy See». www.mfa.gov.rs.
  279. ↑ «Hungary». www.mfa.gov.rs.
  280. ↑ «Hungarian embassy in Belgrade». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մայիսի 20-ին. Վերցված է 2009 թ․ հուլիսի 24-ին.
  281. ↑ «Hungarian general consulate in Subotica(in Hungarian and Serbian only)». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հուլիսի 22-ին. Վերցված է 2009 թ․ հուլիսի 24-ին.
  282. ↑ «Embassy of the Republic of Serbia in Hungary». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  283. ↑ «Iceland». www.mfa.gov.rs.
  284. ↑ «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  285. ↑ «Ireland». www.mfa.gov.rs.
  286. ↑ «Italy». www.mfa.gov.rs.
  287. ↑ «Ambasciata d'Italia – Belgrado». Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 2-ին.
  288. ↑ «Latvia». www.mfa.gov.rs.
  289. ↑ «Lithuania». www.mfa.gov.rs.
  290. ↑ Dizaino Kryptis. «Lietuvos Respublikos užsienio reikalų ministerija – Lietuvos Respublikos užsienio reikalų ministerija». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  291. ↑ «Malta». www.mfa.gov.rs.
  292. ↑ «Sorry. The page you are looking for does not exist» (PDF). Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.(չաշխատող հղում)
  293. ↑ «Moldova». www.mfa.gov.rs.
  294. ↑ «Netherlands». www.mfa.gov.rs.
  295. ↑ «Netherlands Embassy in Belgrade, Serbia». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հուլիսի 22-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  296. ↑ «Index of /~yuambanl». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 12-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  297. ↑ «Norway». www.mfa.gov.rs.
  298. ↑ «Embassy of Serbia in Oslo». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ օգոստոսի 12-ին. Վերցված է 2009 թ․ հուլիսի 24-ին.
  299. ↑ «B92 – Info – Serbia, Norway boost military ties». B92. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  300. ↑ «Poland». www.mfa.gov.rs.
  301. ↑ «Portugal». www.mfa.gov.rs.
  302. ↑ «Romania». www.mfa.gov.rs.
  303. ↑ «Russia». www.mfa.gov.rs.
  304. ↑ Bilateral Political Relations with Russia, Ministry of Foreign Affairs of Serbia
  305. ↑ «San Marino». www.mfa.gov.rs.
  306. ↑ «Slovakia». www.mfa.gov.rs.
  307. ↑ «Embassy of the Republic of Serbia in the Slovak Republic». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  308. ↑ «Veľvyslanectvo Slovenskej republiky v Belehrade». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  309. ↑ «Spain». www.mfa.gov.rs.
  310. ↑ «Home». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  311. ↑ Spanish embassy in Belgrade (in Serbian and Spanish only) Արխիվացված 22 Դեկտեմբեր 2007 Wayback Machine
  312. ↑ «Sweden». www.mfa.gov.rs.
  313. ↑ «Belgrade – SwedenAbroad». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 15-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 2-ին.
  314. ↑ «Switzerland». www.mfa.gov.rs.
  315. ↑ «Embassy of Switzerland in Serbia». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  316. ↑ «Serbian embassy in Bern». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  317. ↑ «Generalni konzulat Republike Srbije u Cirihu». Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  318. ↑ «Ukraine». www.mfa.gov.rs.
  319. ↑ «United Kingdom». www.mfa.gov.rs.
  320. ↑ «UK and Serbia». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 24-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 19-ին.
  321. ↑ «Embassy of the Republic of Serbia in Great Britain». Արխիվացված է օրիգինալից 2021-02-27-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 2-ին.
  322. ↑ «Australia». www.mfa.gov.rs.
  323. ↑ «Home». Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 2-ին.
  324. ↑ «New Zealand». www.mfa.gov.rs.
  325. ↑ «Palau». www.mfa.gov.rs.
  326. ↑ «Почиње сарадња Србије и Палауа, потписана три споразума». Radio Television of Serbia. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 10-ին.
  327. ↑ «Palau povukao odluku o priznanju Kosova». Radio Television of Vojvodina. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 16-ին.
  328. ↑ «Serbian president grateful for Palau's Kosovo decision». B92. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 10-ին.

Գրականություն

խմբագրել
  • Schevill, Ferdinand. History of the Balkans (1922) online
  • Stavrianos, L. S. The Balkans Since 1453 (1958), a comprehensive scholarly history
  • Trivanovitch, Vaso. "Serbia, Russia, and Austria during the Rule of Milan Obrenovich, 1868-78" Journal of Modern History (1931) 3#3 pp. 414–440 online

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Սերբիայի_արտաքին_հարաբերություններ&oldid=10094951» էջից