Բուրկինա Ֆասո (ֆր.՝ Burkina-Faso), պետություն Արևմտյան Աֆրիկայում։ Սահմանակից է Մալիին, Նիգերին, Բենինին, Տոգոյին, Գանային և Կոտ դ'Իվուարին։ Տարածքը՝ 274 հազար կմ²։ Մայրաքաղաքը՝ Ուագադուգու։ Բուրկինա Ֆասոն տեղական լեզուներով նշանակում է «հպարտ մարդկանց հայրենիք»։

Բուրկինա Ֆասո
République de Burkina Faso
Բուրկինա Ֆասոյի դրոշ Զինանշան


Կարգավիճակինքնիշխան պետություն, դեպի ծով ելք չունեցող պետություն և երկիր
Ներառում էHauts-Bassins Region?, Plateau-Central Region?, Boucle du Mouhoun Region?, Cascades Region?, Centre?, Centre-Est Region?, Centre-Nord Region?, Centre-Ouest Region?, Centre-Sud Region?, Est Region?, Nord Region?, Sahel Region? և Sud-Ouest Region?
Պետական լեզուMooré?[1], Bissa?[1] և Dioula?[1]
ՄայրաքաղաքՈւագադուգու
Պետական կարգհանրապետություն
Օրենսդիր մարմինNational Assembly of Burkina Faso?
Երկրի ղեկավարIbrahim Traoré?
Կառավարության ղեկավարApollinaire Joachim Kyélem de Tambèla?
Մակերես273 187 կմ²
Ազգաբնակչություն23 025 776 մարդ (2023)[2]
Խտություն57,5 մարդ/կմ²
ՀիմնUne Seule Nuit?
Կարգախոս«Unité, Progrès, Justice»
Հիմնադրված է1960 թ.
ԱրժույթԱրևմտյան Աֆրիկայի ԱՖՄ ֆրանկ
Կենտրոնական բանկCentral Bank of West African States?
Ժամային գոտիUTC+0 և Africa/Ouagadougou?[3]
Հեռախոսային կոդ+226
Ինտերնետ-դոմեն.bf
Մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս0,449[4]
gouvernement.gov.bf/accueil

Անվանում

խմբագրել

Մինչև 1984 թվականի օգոստոսի 4-ը կոչվել է Վերին Վոլտա (Վերին Վոլտայի Հանրապետություն)։ Անվանումը ստացել է Վոլտա գետից։ Երկրի տարածքում հոսում են այդ գետի ակունքները՝ Սև Վոլտան և Սպիտակ Վոլտան․ այստեղից էլ «վերին» մակդիրը։

Նոր անվանումը տեղական լեզուներով նշանակում է «պատվարժան մարդկանց հայրենիք»[5]։

Աշխարհագրություն

խմբագրել

Ռելիեֆը

խմբագրել

Մակերևույթը ալիքավոր սարավանդ է (բարձրությունը մինչև 500 մ), որի վրա բարձրանում ենմինչև 750 մ բարձրությամբ լեռներ։

Ժողովրդագրությունը

խմբագրել

Բնակչության 50 տոկոսից ավելին մոսիներ են, մնացածը՝ բոբոներ, լոբիներ, ֆուլբեններ, տուարեգներ և այլք։

Տնտեսություն

խմբագրել

Ագրարային երկիր է։ Գյուղատնտեսության առաջատար ճյուղըարոտային անասնապահությունն է։ Արտահանվող մշակաբույսերն են բամբակենին, կարիտեն (ձիթատու ծառ), գետնանուշը։ Պարենային հիմնական մշակաբույսերն են կորեկը, սորգոն, եգիպտացորենը, բրինձը։ Կան կաշեգործական, բամբակազտիչ, տեքստիլ, ձիթագործական ձեռնարկություններ։

Պատմություն

խմբագրել

20-րդ դարասկզբին եղել է Ֆրանսիայի տիրույթը։ 1960-ի հունիսիսից անկախ պետություն է։

Աղբյուրներ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 Constitution of Burkina Faso
  2. https://data.who.int/countries/854
  3. https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2020f/africa
  4. Human Development ReportUNDP, 2022.
  5. Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան, Աշխարհագրական անունների բառարան, «Լույս», Երևան, 1987։ ISBN 5-545-00020-1
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բուրկինա Ֆասո» հոդվածին։