Տրիեստ
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
Տրիեստ (սլովեն.՝ և խորվ.՝ Trst, լատին․՝ Tergeste, Tergestum), քաղաք և նավահանգիստ Հյուսիսային Իտալիայում, Ադրիատիկ ծովի ափին։ Կան նավի շարժիչների արտադրություն, նավաշինություն, նավանորոգում, սև մետալուրգիա, նավթավերամշակում, ցեմենտի, ապակու, թղթի, շուտի, սննդի արդյունաբերություն, համալսարան, ծովային, բնապատմական թանգարաններ։ Տրիեստում է տեսական ֆիզիկայի միջազգային կենտրոնը։ Հին ժամանակներում Տրիեստը եղել է Հռոմի գաղութը, 5-9-րդ դարերում տիրել են օստգոթերը, Բյուզանդիան, լանգոբարդները, ֆրանկները։ Միջին դարերում Տրիեստին շնորհիվ իր աշխարհագրական շահավետ դիրքի, նշանակալից առևտրրի կենտրոն էր։ 13-րդ դարում Տրիեստին տիրել է Վենետիկը, 1382-ին՝ ավստրիական Հաբսբուրգները, 1719-1891 թվականներին Տրիեստը ազատ նավահանգիստ էր։ 1797 և 1805 թվականներին օկուպացրել են ֆրանսիացիները, 1809 թվականին՝ գրավել, և մինչև 1813 թվականը Տրիեստը մտել է Ֆրանսիայից վասալական կախման մեջ գտնվող Իլլիրիական պրովինցիաների կազմի մեջ։ Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո անցել է Իտալիային։ 1943 թվականին զավթել են գերմանաֆաշիստական զորքերը, 1945-ի մայիսի 1-2-ին ազատագրել է հարավսլավոնական ժողովրդական-ազատագրական բանակը։ 1945-ին քաղաք են մտել անգլո-ամերիկյան զորքերը (որոնք մնացել են մինչև 1954 թվականը), 1947-1954 թվականներին Տրիեստը մի փոքր շրջանի հետ կոչվում էր «Տրիեստի ազատ տերիտորիա», որը լիկվիդացվեց 1954-ի իտալա-հարավսլավոնական համաձայնագրով։ Տրիեստը և նրան հարակից արևմտյան տարածքն անցան Իտալիային, իսկ Տրիեստից արևելք՝ Հարավսլավիային։ 1975-ին Հարավսլավիան և Իտալիան ստորագրեցին Տրիեստի շրջանում պետական սահմանի մասին պայմանագիրը։
Քաղաք | |||||
---|---|---|---|---|---|
Տրիեստ | |||||
իտալ.՝ Trieste | |||||
| |||||
Երկիր | Իտալիա | ||||
Մարզ | Ֆրիուլի Վենետիկ Ջուլիա | ||||
Գավառ | Տրիեստ | ||||
Համայնք | regional decentralization entity of Trieste? | ||||
Մակերես | 84.49 կմ² | ||||
ԲԾՄ | 2 մ | ||||
Պաշտոնական լեզու | իտալերեն | ||||
Բնակչություն | 205.374 մարդ (2008 թվական) | ||||
Խտություն | 2.445 մարդ/կմ² | ||||
Տեղաբնականուն | triestini | ||||
Ժամային գոտի | UTC+1(ամռանը` UTC+2) | ||||
Հեռախոսային կոդ | +39 040 | ||||
Փոստային ինդեքս | 34100 | ||||
Փոստային դասիչ | 34121, 34122, 34123, 34124, 34125, 34126, 34127, 34128, 34129, 34130, 34131, 34132, 34133, 34134, 34135, 34136, 34137, 34138, 34139, 34140, 34141, 34142, 34143, 34144, 34145, 34146, 34147, 34148, 34149, 34150 և 34151 | ||||
Ավտոմոբիլային կոդ | TS | ||||
Պաշտոնական կայք | comune.trieste.it | ||||
| |||||
Հայերը Տրիեստում
խմբագրելՏրիեստում հայեր հաստատվել են 18-րդ դարի վերջին քառորդում, երբ Վենետիկի Մխիթարյան միաբանության պառակտման (1772) հետևանքով, միաբանների մի խումբ՝ Աստվածատուր Բաբիկյանի գլխավորությամբ եկել է Տրիեստ։ Ավստրիական արքունիքը հովանավորել է միաբաններին և թույլատրել այնտեղ հիմնել վանք, դպրոց, տպարան, որը սկսել է աշխատել 1776-ից և 35 տարվա ընթացքում հրատարակել է ավելի քան 70 անուն հայերեն գիրք, հիմնականում կրոն, բովանդակությամբ, նաև դասագրքեր, եվրոպական լեզուներով գրքեր (եկամուտ ստանալու համար)։ Միաբանությունը 1811-ին տեղափոխվել է Վիեննա։
Պատկերասրահ
խմբագրել-
Ամրոց
-
Մայր տաճար
-
Քաղաքապետարան
-
Ուղի
Արտաքին հղումներ
խմբագրելՎիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տրիեստ» հոդվածին։ |