Մադագասկար

Մադագասկար; Repoblikan'i Madagasikara
Մադագասկարի դրոշ	Զինանշան
;	;
Կարգավիճակ	ինքնիշխան պետություն, կղզային պետություն և երկիր
Ներառում է	Antananarivo Province?, Antsiranana Province?, Fianarantsoa Province?, Mahajanga Province?, Toamasina Province? և Toliara Province?
Պետական լեզու	Malagasy? և ֆրանսերեն
Մայրաքաղաք	Անտանանարիվու
Պետական կարգ	հանրապետություն
Օրենսդիր մարմին	Parliament of Madagascar?
Երկրի ղեկավար	Andry Rajoelina?
Կառավարության ղեկավար	Christian Ntsay?
Մակերես	587000 կմ²
Ազգաբնակչություն	▲25 570 895 մարդ (2017)
Հիմն	Ry Tanindrazanay malala ô!?
Կարգախոս	Fitiavana, Tanindrazana, Fandrosoana, Amour, Patrie, Progrès, Love, Land of Our Ancestors, Progress, Любов, Отечество, прогрес և A genuine island, a world apart
Հիմնադրված է	1960 թ.
Արժույթ	Արիարի
Կենտրոնական բանկ	Central Bank of Madagascar?
Ժամային գոտի	UTC+3 և Հնդկական, Անթանաւարինօ
Հեռախոսային կոդ	+261
Ինտերնետ-դոմեն	.mg
Մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս	0,501

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Մադագասկար (այլ կիրառումներ)

Մադագասկար, պետություն Աֆրիկայում։ Մայրաքաղաքը Անտանանարիվուն է։ Գտնվում է Հնդկական օվկիանոսում և բաժանվում է Աֆրիկայից Մոզամբիկի նեղուցով։ Տարածվում է համանուն կղզու վրա, որը գտնվում է հարավային կիսագնդի արևադարձային լայնություններում։ Զբաղեցնում է 590 հազար քկմ մակերես, մայրցամաքային ծագման կղզի է, Աֆրիկայից անջատվել է մեզոզոյում, Մոզամբիկի նեղուցի տեղում գոյություն ունեցած ցամաքի խորասուզման հետևանքով^[4]։ Երկրի ափերը ողողում են Հնդկական օվկիանոսի տաք ջրերը, որոնք իրենց բարերար ազդեցությունն են թողնում կղզու կլիմայի վրա։ Այստեղ տարածվում են արևադարձային փարթամ անտառներ, որոնք հարուստ են իրենց բնորոշ էկզոտիկ կենդանական ու բուսական աշխարհով, որոնց զարդն է դարձել լեմուրը, որը բացառապես բնակվում է Մադագասկարի անտառներում։ Վերջինս փոքրիկ կապկանման գազանիկ է և ապրում է ծառերի վրա, մարդկանցից հեռու։ Մադագասկարը եղել է Ֆրանսիայի գաղութ և երկար ժամանակ շահագործվել ֆրանսիական գաղութարարների կողմից։ Բայց ի վերջո 1960 թվականի հունիսի 26-ին անկախություն նվաճեց և այսօր ինքն է տնօրինում իր ճակատագիրը։ Մադագասկարում մարդու արոտավայրերի առաջին հնագիտական ապացույցը սկսվում է մ.թ.ա. 2000 թվականից։ Մադագասկարի մարդահամարը տեղի է ունեցել BC 350 և AD 550 միջև Ավստրոնիայի ժողովուրդների կողմից, որոնք ժամանում են Բորնեո քաղաքից դուրս։ Այդ շրջաններում տարածվում են մշտականաչ արևադարձային անտառները, իսկ արևմուտքում՝ սավաննաները և չոր տափաստանները։ Սրանք միացվեցին 1000-ի մոտ, Բանտու միգրանտների կողմից, Մոզամբիկ ալիքը անցնելով Արևելյան Աֆրիկայից։ Մյուս խմբերը ժամանակի ընթացքում շարունակեցին կարգավորել Մադագասկարում, յուրաքանչյուրը երկարատև ներդրումներ կատարեց Մալագասի մշակութային կյանքին։ Մալագասի էթնիկ խումբը հաճախ բաժանվում է 18 կամ ավելի ենթախմբեր, որոնցից ամենամեծն են կենտրոնական բարձրավանդակների Մերինան։

ԿլիմաԽմբագրել

Հյուսիսը գտնվում է մերձհասարակածային, հարավը՝ արևադարձային կլիմայական գոտում։ Այդ պատճառով էլ կլիման ամբողջ տարին տաք է, իսկ արևելյան ափերին և լեռնալանջերին՝ նաև խոնավ։

Մադագասկարում մարդու արոտավայրերի առաջին հնագիտական ապացույցը սկսվում է մ.թ.ա. 2000 թվականից։ Մադագասկարի մարդահամարը տեղի է ունեցել BC 350 և AD 550 միջև Ավստրոնիայի ժողովուրդների կողմից, որոնք ժամանում են Բորնեո քաղաքից դուրս։

ՏնտեսությունԽմբագրել

Երկրի տնտեսության հիմքը գյուղատնտեսությունն է։ Մշակում են բրինձ, բամբակենի, սրճենի, մանիոկ, սորգո, բատատ, համեմունքային բույսեր և այլն։ Անասնապահությունը թույլ է զարգացած։ Կան պահածոների, շաքարի, ծխախոտի արտադրության ձեռնարկություններ։ Զբաղվում են նաև ձկնորսությամբ։ Զարգացած են փայտե, հյուսածո իրերի պատրաստումը, ջուլհակությունը։

ԲնակչությունԽմբագրել

Բնակչության մեծ մասը 91 տոկոսը մադագասկարցիներ են, կան նաև ֆրանսիացիներ, արաբներ, հնդիկներ և այլ ազգեր։ 14-րդ դարում Մադագասկարի կենտրոնում կազմավորվել է Իմերինա պետությունը, 16-17-րդ դարերում՝ ևս մի շարք փոքր պետություններ, որոնք 19-րդ դարում միավորվել են կենտրոնացած պետության՝ Մալգաշական թագավորության մեջ։ Դեռևս 16-րդ դարից կղզում տիրապետություն հաստատելու համար պայքարել են պորտուգալացիները, անգլիացիները, ֆրանսիացիները։ 1883 թվականից կղզին եղել է ֆրանսիական գաղութ։ Անկախություն է ձեռք բերել 1960 թվականին։

ԿրոնԽմբագրել

Մադագասկարի բնակչության 47 տոկոսը դավանում է անիմիզմ։ 45 տոկոսը դավանում է քրիստոնեություն հիմնականում Կաթոլիկություն, Բողոքականություն։ 7 տոկոսը դավանում է իսլամ իսկ մնացյալ 1 տոկոսը դավանում են այլ կրոններ (հինդուիզմ), (աթեիզմ) ։ Անտանանարիվույում կառուցվելու է հայկական եկեղեցի։