Իտալիայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ

Միավորված ազգերի Կրթության, գիտության և մշակույթի կազմակերպության (ՄԱԿԳՄԿ՝ ՅՈՒՆԵՍԿՕ) Համաշխարհային ժառանգությունը բնական և մարդու ձեռքերով ստեղծած մշակութային արժեքներ են, որոնք պաշտպանվում և ժողովրդականացվում են իրենց յուրահատուկ պատմական կամ էկոլոգիական նշանակության համար։ 1972 թ. ՄԱԿԳՄԿ-ը ընդունել է «Համաշխարհային մշակութային և բնական ժառանգության պաշտպանման կոնվենցիան»^[1]։ Իտալիան վավերացրել է այս կոնվենցիան 1978 թվականի հունիսի 23-ին՝ իրավասու դարձնելով իր պատմական տարածքները, որպեսզի դրանք ընդգրկվեն այդ ցուցակում^[2]։ 2018 թվականի դրությամբ Իտալիան ունի 53 մակագրված տարածքներ, որոնք կազմում են ընդհանուր թվի 4,9 %-ը (1092՝ 2018 թվականի դրությամբ)։

Իտալիայի վայրերը ներառվել են Համաշխարհային ժառանգության հանձնաժողովի 3-րդ նստաշրջանում, որը տեղի է ունեցել 1979 թվականին Եգիպտոսի Կահիրե և Լուքսոր քաղաքներում։ Այդ նիստում ավելացվել է միայն մեկ վայր՝ Կամոնիկա հովտի ժայռապատկերները ^[3]։ Թվով 25 իտալական վայրեր ավելացվել են 1990-ականներին և ևս 10 վայր ընդգրկվել է հանձնաժողովի 21-րդ նիստում, որը տեղի է ունեցել 1997 թվականին Իտալիայի Նեապոլ քաղաքում։

54 վայրերից 5-ը Իտալիան կիսում է այլ երկրների հետ. «Սան Ջորջո լեռը» և «Ռետիկա երկաթուղին (RhB)» Շվեյցարիայի հետ, «Հռոմի պատմական կենտրոնը»՝ Վատիկանի, «Ալպերի շուրջ նախապատմական կացարանները» Ավստրիայի, Ֆրանսիայի, Գերմանիայի, Սլովենիայի և Շվեյցարիայի հետ։ Իտալիայի 5 վայրեր բնական տիպի են, մնացած 49-ը՝ մշակութային վայրեր են։

Օբյեկտների ցանկ Խմբագրել

Տվյալ աղյուսակում տեղանքներն ընդգրկված են Համաշխարհային ժառանգության կողմից դասակարգված ձևով։

#	Անուն	Տեղանք	Ստեղծման տարեթիվը	Ցանկում ընդգրկվելու տարեթիվը	№	Չափանիշներ
1	Կամոնիկա հովտի ժայռապատկերներ (իտալերեն՝ Incisioni rupestri della Valcamonica)	Գավառ՝ Բրեշիա Մարզ՝ Լոմբարդիա	մ․ թ․ ա․ 6-րդ դարից սկսած	1979	94	iii, vi
2	Հռոմի պատմական կենտրոն և Վատիկանի սեփականություն՝ ներառյալ Սուրբ Պողոսի բազիլիկը (իտալերեն՝ Centro storico di Roma, le proprietà extraterritoriali della Santa Sede nella città e la Basilica di San Paolo fuori le mura)	Քաղաք՝ Հռոմ Գավառ՝ Հռոմ Մարզ՝ Լացիո (Վատիկանի հետ միասին )	մ․ թ․ ա․ 8-րդ դար	1980	91	i, ii, iii, iv, vi
3	Սանտա Մարիա դելլա Գրացիե եկեղեցին, որտեղ գտնվում է Լեոնարդո դա Վինչիի «Խորհրդավոր ընթրիք» որմնանկարը (իտալերեն՝ Chiesa e Convento Domenicano di Santa Maria delle Grazie con «L'Ultima Cena» di Leonardo da Vinci - Milano)	Քաղաք՝ Միլան Գավառ՝ Միլան Մարզ՝ Լոմբարդիա	15-րդ դար	1980	93	i, ii
4	Ֆլորենցիայի պատմական կենտրոն (իտալերեն՝ Centro storico di Firenze)	Գավառ՝ Ֆլորենցիա Մարզ՝ Տոսկանա	15-16-րդ դար	1982	174	i, ii, iii, iv, vi
5	Վենետիկ քաղաք և Վենետիկի ծովածոց (իտալերեն՝ Venezia e la sua laguna)	Գավառ՝ Վենետիկ Մարզ՝ Վենետո	5-րդ դարից սկսած	1987	394	i, ii, iii, iv, v, vi
6	Պիացցա դեյ Միրակոլի (իտալերեն՝ Piazza del Duomo, Pisa)	Քաղաք՝ Պիզա Գավառ՝ Պիզա Մարզ՝ Տոսկանա	11-14-րդ դար	1987	395	i, ii, iv, vi
7	Սան Ջիմինյանոյի պատմական կենտրոն (իտալերեն՝ Centro storico di San Gimignano)	Գավառ՝ Սիենա Մարզ՝ Տոսկանա	—	1990	550	i, iii, iv
8	Մատերա քաղաքի Sassi di Matera ժայռափոր բնակավայրեր (իտալերեն՝ Sassi di Matera)	Գավառ՝ Մատերա Մարզ՝ Բազիլիկատա	—	1993	670	iii, iv, v
9	Վիչենցա քաղաք և Անդրեա Պալլադիոյի վիլլաներ Վենետիկում (իտալերեն՝ Città di Vicenza e le Ville palladiane del Veneto)	Մարզ՝ Վենետո	—	1994 ընդլայնվել է 1996	712	i, ii
10	Սիենայի պատմական կենտրոն (իտալերեն՝ Centro storico di Siena)	Գավառ՝ Սիենա Մարզ՝ Տոսկանա	12-15-րդ դար	1995	717	i, ii, iv
11	Նեապոլի պատմական կենտրոն (իտալերեն՝ Centro storico di Napoli)	Գավառ՝ Նեապոլ Մարզ՝ Կամպանիա	—	1995	726	ii, iv
12	Կրեսպի դ'Ադդա բանավան (իտալերեն՝ Crespi d'Adda)	Գավառ՝ Բերգամո Մարզ՝ Լոմբարդիա	9-րդ դար-10-րդ դարի սկիզբ	1995	730	iv, v
13	Ֆերարա քաղաք և Պո գետի դելտա (իտալերեն՝ Ferrara, città del Rinascimento e il suo Delta del Po)	Գավառ՝ Ֆերերա Մարզ՝ Էմիլիա Ռոմանիա	15-16-րդ դար	1995 (ընդլայնվել է 1999)	733	ii, iii, iv, v, vi
14	Կաստել դել Մոնտեի ամրոց (իտալերեն՝ Castel del Monte)	Քաղաք՝ Անդրիա Գավառ՝ Բարլետա-Անդրիա-Տրանի Մարզ՝ Ապուլիա	13-րդ դար	1996	398	i, ii, iii
15	Ալբերոբելո համայնքի Տրուլլի ավանդական բնակավայր (իտալերեն՝ Trulli di Alberobello)	Գավառ՝ Բարի Մարզ՝ Ապուլիա	16-րդ դար	1996	787	iii, iv, v
16	Ռավեննայի վաղ քրիստոնեական հուշարձաններ (իտալերեն՝ Primi monumenti cristiani di Ravenna)	Գավառ՝ Ռավեննա Մարզ՝ Էմիլիա Ռոմանիա	5-6-րդ դար	1996	788	i, ii, iii, iv
17	Պիենցա քաղաքի պատմական կենտրոն (իտալերեն՝ Centro storico di Pienza)	Գավառ՝ Սիենա Մարզ՝ Տոսկանա	15-րդ դար	1996	789	i, ii, iv
18	Կազերտայի թագավորական պալատ և այգի, Վանվիտելլի ջրանցույց և Սան-Լեուչո բանավան (իտալերեն՝ Palazzo Reale di Caserta con il Parco, Acquedotto di Vanvitelli e complesso di San Leucio)	Մարզ՝ Կամպանիա	18-րդ դար	1997	549	i, ii, iii, iv
19	Սավոյների արքայական պալատներ Թուրին քաղաքում և նրա արվարձաններում (իտալերեն՝ Residenze sabaude di Torino e dintorni)	Գավառ՝ Թուրին Մարզ՝ Պիեմոնտ	16-րդ դար	1997	823	i, ii, iv, v
20	Պադովայի բուսաբանական այգի Պադովա քաղաքում (իտալերեն՝ Orto Botanico di Padova)	Գավառ՝ Պադովա Մարզ՝ Վենետո	1545 թ․	1997	824	ii, iii
21	Քաղաք Պորտովեներե, Չինկվե-Տերրե ազգային պարկ, Պալմարիա կղզի, Տինո և Տինետտո կղզիներ (իտալերեն՝ Porto Venere, le Cinque Terre e le isole di Palmaria, Tino e Tinetto)	Մարզ՝ Լիգուրիա	—	1997	826	ii, iv, v
22	Մոդենայի Մայր տաճար, Տորե Չիվիկա աշտարակ և Պիացա Գրանդե հրապարակը Մոդենայում (իտալերեն՝ Duomo, Torre Civica e Piazza Grande di Modena)	Գավառ՝ Մոդենա Մարզ՝ Էմիլիա Ռոմանա	12-րդ դար	1997	827	i, ii, iii, iv
23	Պոմպեյի հնագիտական գոտի, Հերկուլանում և Տորե Աննունցիատա (իտալերեն՝ Aree archeologiche di Pompei, Ercolano e Torre Annunziata)	Մարզ՝ Կամպանիա	1-ին դար	1997	829	iii, iv, v
24	Կոստիերա Ամալֆիտանա (Ամալֆի ծովափ) (իտալերեն՝ Costiera amalfitana)	Գավառ՝ Սալեռնո Մարզ՝ Կամպանիա	11-րդ դարից սկսած	1997	830	ii, iv, v
25	Ագրիջենտոյի հնագիտական հուշարձաններ (իտալերեն՝ Parco Archeologico e Paesaggistico della Valle dei Templi di Agrigento)	Գավառ՝ Ագրիջենտո Մարզ՝ Սիցիլիա	մ․ թ․ ա․ 6-րդ դար	1997	831	i, ii, iii, iv
26	Նախապատմական աշտարակներ Սու Նուրակսի (իտալերեն՝ Su Nuraxi)	Մոտակա քաղաք՝ Բարումինի Գավառ՝ Մեդիո Կամպիդանո Մարզ՝ Սարդինիա	մ․ թ․ 2000 տարի ա․	1997	833	i, iii, iv
27	Վիլլա Ռոմանա դել Կազալե (իտալերեն՝ Villa Romana del Casale)	Մոտակա քաղաք՝ Պիացա Արմերինա Գավառ՝ Էննա Մարզ՝ Սիցիլիա	4-րդ դար	1998	832	i, ii, iii
28	Պատրիարքական բազիլիկ և հնագիտական արգելոց Ակվիլեիայում (իտալերեն՝ Zona archeologica e Basilica Patriarcale di Aquileia)	Գավառ՝ Գորիցիա Մարզ՝ Ֆրիուլի Վենետիկ Ջուլիա	5-րդ դար	1998	825	iii, iv, vi
29	Ուրբինո քաղաքի պատմական կենտրոն (իտալերեն՝ Centro storico di Urbino)	Գավառ՝ Պեզարո է Ուրբինո Մարզ՝ Մարկե	15-րդ դար	1998	828	ii, iv
30	Չիլենտոյի մշակութային լանդշաֆտ, Ազգային պարկ Վալլո-դի Դիանոյում, Պեստումի և Էլեայի հնագիտական հուշարձաններ, Չերտոզա դի Պադուլայի վանք (իտալերեն՝ Parco nazionale del Cilento, Vallo di Diano con i siti archeologici di Paestum Velia, e la Certosa di Padula)	Մարզ՝ Կամպանիա	—	1998	842	iii, iv
31	Ադրիանոսի վիլլա Տիվոլի քաղաքում (իտալերեն՝ Villa Adriana)	Գավառ՝ Հռոմ Մարզ՝ Լացիո	2-րդ դար	1999	907	i, ii, iii
32	Վերոնա քաղաք (իտալերեն՝ Città di Verona)	Գավառ՝ Վերոնա Մարզ՝ Վենետո	մ․ թ․ ա․ 1 դար-14-րդ դար	2000	797	ii, iv
33	Ֆրանցիսկյան միաբանության Սան Ֆրանցիսկո եկեղեցի և այլ սրբավայրեր Ասսիզի քաղաքում (իտալերեն՝ Assisi, Basilica di San Francesco e altri luoghi francescani)	Գավառ՝ Պերուջա Մարզ՝ Ումբրիա	Միջնադար	2000	990	i, ii, iii, iv, vi
34	Լիպարյան կղզիներ (իտալերեն՝ Isole Eolie)	Գավառ՝ Մեսսինա Մարզ՝ Սիցիլիա	Պլեյստոցեն — գոլոցեն	2000	908	viii
35	Վիլլա դ՛ Էստե վիլլա Տիվոլիում (իտալերեն՝ Villa d'Este)	Գավառ՝ Հռոմ Մարզ՝ Լացիո	16-րդ դար	2001	1025	i, ii, iii, iv, vi
36	Ուշ Բարոկկո ժամանակաշրջանի քաղաք Վալ դի Նոտոյում (իտալերեն՝ Città tardo barocche del Val di Noto (Sicilia sud orientale))	Գավառ՝ Ռագուզա, Սիրակուզա Մարզ՝ Սիցիլիա	1693 թվականից սկսած	2002	1024	i, ii, iv, v
37	Պիեմոնտի և Լոմբարդիայի Սակրի Մոնտի համալիր (իտալերեն՝ Sacri Monti del Piemonte e della Lombardia)	Մարզեր՝ Պիեմոնտ, Լոմբարդիա	16-17-րդ դար	2003	1068	ii, iv
38	Վալ դ'Օրչայի մշակութային լանդշաֆտ (իտալերեն՝ Val d'Orcia)	Մոտակա քաղաք՝ Սիենա Գավառ՝ Սիենա Մարզ՝ Տոսկանա	14-15-րդ դար	2004	1026	iv, vi
39	Էտրուսկների դամբարաններ Չերվետերեում և Տարկվինիայում (իտալերեն՝ Necropoli etrusche di Cerveteri e Tarquinia)	Գավառ՝ Հռոմ, Վիտերբո Մարզ՝ Լացիո	մ․ թ․ ա․ 9-1-ին դար	2004	1158	i, iii, iv
40	Սիրակուզայի անտիկ բնակավայրեր և Պանտալիկի ժայռափոր դամբարան (իտալերեն՝ Siracusa e la Necropoli Rupestre di Pantalica)	Գավառ՝ Սիրակուզա Մարզ՝ Սիցիլիա	մ․ թ․ ա․ 13-7-րդ դար	2005	1200	ii, iii, iv, vi
41	Վիա Գարիբալդի փողոց և Պալացցի դեյ Ռոլլի պալատների համալիր Ջենովայում (իտալերեն՝ Genova: Le Strade Nuove ed il complesso dei Palazzi dei Rolli)	Գավառ՝ Ջենովա Մարզ՝ Լիգուրիա	16-րդ դարի վերջին և 17-րդ դարի սկզբին	2006	1211	ii, iv
42	Ռետիկա երկաթուղային ճանապարհ (իտալերեն՝ Ferrovia retica nel paesaggio dell'Albula e del Bernina)	Մոտակա քաղաք՝ Տիրանո Մարզ՝ Սոնդրիո Մարզ՝ Լոմբարդիա (Շվեյցարիայի հետ համատեղ )	1904	2008	1276	ii, iv
43	Մանտովա և Սաբոնետա քաղաքներ (իտալերեն՝ Mantova e Sabbioneta)	Գավառ՝ Մանտուա Մարզ՝ Լոմբարդիա	11-16-րդ դար	2008	1287	ii, iii
44	Դոլոմիտյան Ալպեր (իտալերեն՝ Dolomiti)	Մարզեր՝ Վենետո, Տրենտինո Ալտո Ադիջե	—	2009	1237	vii, viii
45	Սան Ջորջիո լեռ (իտալերեն՝ Monte San Giorgio)	Գավառ՝ Վարեզե Մարզ՝ Լոմբարդիա (Շվեյցարիայի հետ համատեղ )	—	2003 (ընդլայնվել է 2010)	1090	viii
46	Լանգոբարդները Իտալիայում (իտալերեն՝ Longobardi in Italia: i luoghi del potere (568-774))	Գավառներ՝ Ուդինե, Բրեշիա, Վարեզե, Պերուջիա, Բենևենտո, Ֆոջա Մարզեր՝ Ֆրիուլի Վենետիկ Ջուլիա, Լոմբարդիա, Ումբրիա, Կամպանիա, Ապուլիա	6-8-րդ դար	2011	1318	ii, iii, vi
47	Ալպերի շրջակայքի նախապատմական բարձրասյուն բնակավայրեր (իտալերեն՝ Antichi insediamenti sulle Alpi)	Մարզեր՝ Ֆրիուլի Վենետիկ Ջուլիա, Լոմբարդիա, Պիեմոնտ, Տրենտինո Ալտո Ադիջե (Ֆրանսիայի , Գերմանիայի , Շվեյցարիայի , Ավստրիայի , Սլովենիայի հետ համատեղ)	մ․ թ․ ա․ 5-1 հազարամյակ	2011	1363	iii, iv
48	Էտնա հրաբուխ (իտալերեն՝ Etna)	Մոտակա քաղաք՝ Կատանիա Մարզ՝ Կատանիա Մարզ՝ Սիցիլիա	—	2013	1427	viii
49	Մեդիչիների այգիներ ու վիլլաներ Տոսկանայում (լիտ.՝ Ville e Giardini medicei in Toscana)	Գավառ՝ Պրատո, Ֆլորենցիա Մարզ՝ Տոսկանա	15-րդ դարից սկսած	2013	175	ii, iv, vi
50	Խաղողագործների բնական լանդշաֆտ Լանգե Ռոեռոյում և Մոնֆերատում (իտալերեն՝ Paesaggio vitivinicolo del Piemonte: Langhe, Roero e Monferrato)	Մարզեր՝ Պիեմոնտ, Լոմբարդիա	—	2014	1390	iii, v
51	Պալերմոյի արաբա-նորմանական ժառանգություն և Չեֆալու ու Մոնրեալեի տաճարներ (իտալերեն՝ Palermo arabo-normanna e le cattedrali di Cefalù e Monreale)	Գավառ՝ Պալերմո Մարզ՝ Սիցիլիա	11-13-րդ դար	2015	1487	ii, iv
52	Հաճարենու կուսական անտառները Կարպատներում և Գերմանիայում (իտալերեն՝ Foreste primordiali dei faggi dei Carpazi e Germania)	Մարզեր՝ Էմիլիա Ռոմանիա, Տոսկանա, Աբրուցո, Լացիո, Բազիլիկատա, Ապուլիա (Ավստրիայի , Ալբանիայի , Բելգիայի , Բուլղարիայի , Իսպանիայի , Լեհաստանի , Ռումինիայի , Սլովենիայի , Ուկրաինայի , Խորվաթիայի հետ համատեղ )	—	2015	6045	ix
53	15-17-րդ դարերի Վենետիկյան պաշտպանական կառույց (իտալերեն՝ Opere di difesa veneziane tra XVI e XVII secolo: Stato da Terra-Stato da Mar occidentale) ա) Բերգամո բ) Պեսկիերա դել Գարդա գ) Պալմանովա	Մարզեր՝ Լոմբարդիա, Վենետո, Ֆրիուլի Վենետիկ Ջուլիա	15-17-րդ դարեր	2013	5844	ii, iii, iv

Օբյեկտների աշխարհագրական դասավորվածություն Խմբագրել

Իտալիայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ (Իտալիա)

37

46

47

48

49

50

Իտալիայում Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտներ

Թեկնածու օբյեկտների ցանկ Խմբագրել

Աղյուսակում տեղանքներն ընդգրկված են ըստ հերթականության։ Այս ցանկում այն վայրերն են, որոնք ներկայացված են Իտալիայի կառավարության կողմից՝ որպես թեկնածու օբյեկտներ։ Դրանք պետք է ընդգրկվեն Համաշխարհային ժառանգության ցանկում։

#	Անուն	Տեղանք	Ստեղծման տարեթիվը	Ցանկում ընդգրկվելու տարեթիվը	№	Չափանիշներ
1	Լագո Մաջորե և Օրտա լճեր (իտալերեն՝ Lago Maggiore e Lago d'Orta)	Գավառներ՝ Նովարա, Վերբանիո-Կուզիո-Օսոլա, Վարեզե Մարզեր՝ Պիեմոնտ, Լոմբարդիա	—	2006	325	ii, vi
2	Պավիայի պատմական կենտրոն и Չերտոզա դի Պավիա վանք (իտալերեն՝ Centro storico di Pavia e Certosa di Pavia)	Գավառ՝ Պավիա Մարզ՝ Լոմբարդիա	14-րդ դար	2006	327	ii, iv, v
3	Բերգամո քաղաք (իտալերեն՝ Bergamo)	Գավառ՝ Բերգամո Մարզ՝ Լոմբարդիա	1-ին դարից սկսած	2006	331	iv
4	Հենբրի բուսաբանական այգի (իտալերեն՝ Giardini Botanici Hanbury)	Մոտակա քաղաք՝ Վենտիմիլիա Գավառ՝ Իմպերիա Մարզ՝ Լիգուրիա	19-րդ դար	2006	336	ii, iv
5	Լուկա քաղաքի պատմական կենտրոն (իտալերեն՝ Centro storico di Lucca)	Գավառ՝ Լուկա Մարզ՝ Տոսկանա	12-րդ դարից սկսած	2006	340	ii, iv
6	Օրվիետո քաղաք (իտալերեն՝ Orvieto)	Գավառ՝ Տեռնի Մարզ՝ Ումբրիա	12-րդ դարից սկսած	2006	344	i, iv, v
7	Ապիյան ճանապարհ (լիտ.՝ Via Appia)	Մարզեր՝ Լացիո, Ապուլիա, Կամպանիա, Մոլիզե	մ․ թ․ ա․ 4-րդ դար	2006	349	i, iii iv, v, vi
8	Պապական ազնվական ընտանիքների վիլլաներ (լիտ.՝ Ville della nobiltà papale)	Գավառ՝ Հռոմ, Վիտերբո Մարզ՝ Լացիո	16-րդ դարից սկսած	2006	351	i, ii, iii, iv
9	Պարմայի պատմական կենտրոն (իտալերեն՝ Centro storico di Parma)	Գավառ՝ Պարմա Մարզ՝ Էմիլիա Ռոմանիա	11-րդ դարից սկսած	2006	1148	i, ii, iv
10	Սալենտոյի և Բարոկկո Լեչչեզեի պատմական հուշարձաններ (իտալերեն՝ Salento e Barocco leccese)	Մարզ՝ Ապուլիա	16-18-րդ դարեր	2006	1149	i, iii, iv
11	Կատոլիկա դի Ստիլո և այլ բյուզանդական համալիրներ (իտալերեն՝ Cattolica di Stilo e altri siti basiliano-bizantino calabresi)	Քաղաք՝ Ստիլո Գավառ՝ Ռեջիո Կալաբրիա Մարզ՝ Կալաբրիա	11-րդ դար	2006	1150	ii, iii, iv
12	Օրիստանոյի խոնավ հողեր, Սինիս թերակղզին և Մալ-դի Վենտրե կղզի (իտալերեն՝ Stagni di golfo di Oristano / Penisola del Sinis / Isola Mal di Ventre)	Գավառ՝ Օրիստանո Մարզ՝ Սարդինիա	—	2006	1152	ix, x
13	Պալմանովա քաղաք-ամրոց (իտալերեն՝ Palmanova)	Գավառ՝ Ուդինե Մարզ՝ Ֆրիուլի Վենետիկ Ջուլիա	16-17-րդ դարեր	2006	1154	i, iii, iv
14	Ռոմանական ճարտարապետության եկեղեցիներ Ապուլիայում (իտալերեն՝ Cattedrali romaniche di Puglia)	Մարզ՝ Ապուլիա	11-13-րդ դարեր	2006	1160	ii, iii, iv
15	Տաորմինա և Իզոլա-Բելլա (իտալերեն՝ Taormina e Isola Bella)	Գավառ՝ Մեսսինա Մարզ՝ Սիցիլիա	14-րդ դարից սկսած	2006	1164	iii, iv, vi
16	Լա Մադդալենա կղզեխումբ և Բոնիֆաչոյի նեղուցի կղզիներ (իտալերեն՝ Arcipelago della Maddalena e gruppo di isole di bocche di Bonifacio)	Գավառ՝ Օլբիա Տեմպիո Մարզ՝ Սարդինիա	—	2006	2028	vii, ix, x
17	Մոցիա կղզի և Լիլիբեո անտիկ քաղաք, Իտալիայում Փյունիկական քաղաքակրթության հուշարձաններ (իտալերեն՝ Mozia e Lilibeo)	Գավառ՝ Տրապանի Մարզ՝ Սիցիլիա	մ․ թ․ ա․12-րդ դարից սկսած	2006	2029	iii, iv, vi
18	Ֆլեգրեյան դաշտ (իտալերեն՝ Il bradisismo nei Campi Flegrei)	Մոտակա քաղաք՝ Նեապոլ Գավառ՝ Նեապոլ Մարզ՝ Կամպանիա	—	2006	2030	vii, viii, x
19	Մարմոուր ջրվեժ և Վալներինա հովիտ (իտալերեն՝ Cascata delle Marmore e Valnerina)	Մոտակա քաղաք՝ Տեռնի Գավառ՝ Տեռնի Մարզ՝ Ումբրիա	—	2006	2031	i, iv, v, vi
20	Կետերի միջազգային արգելոց Լիգուրյան ծովում (իտալերեն՝ Santuario per i mammiferi marini)	Մարզեր՝ Լիգուրիա, Տոսկանա, Սարդինիա	—	2006	2032	vii, ix, x
21	Ազինարա կղզի (իտալերեն՝ Asinara)	Գավառ՝ Սասսարի Մարզ՝ Սարդինիա	—	2006	5002	vii, ix, x
22	Սուլչիս-Իգլեսիենտե պատմական շրջան (իտալերեն՝ Sulcis-Iglesiente)	Մարզ՝ Սարդինիա	—	2006	5003	ix, x
23	Մարմարի քարհանքեր Կարարայում (իտալերեն՝ Carrara)	Գավառ՝ Մասսա-Կարարա Մարզ՝ Տոսկանա	—	2006	5004	ii, vi, vii, viii, ix, x
24	Աբրուցոյի արոտավայրեր (Transumanza) (իտալերեն՝ La transumanza: i Regi Tratturi)	Մարզեր՝ Աբրուցո, Մոլիզե, Կամպանիա, Ապուլիա	—	2006	5005	ii, iii, x
25	Վոլտերրայի պատմական կենտրոն և մշակութային լանդշաֆտ (իտալերեն՝ Centro storico di Volterra)	Գավառ՝ Պիզա Մարզ՝ Տոսկանա	մ․ թ․ ա․ 4-րդ դարից սկսած	2006	5006	iv, v
26	Անյենե գետի հովիտ և Գրիգոր XVI պապի վիլլա (իտալերեն՝ Valle dell'Aniene e Villa Gregoriana)	Քաղաք՝ Տիվոլի Գավառ՝ Հռոմ Մարզ՝ Լացիո	19-րդ դար	2006	5008	i, ii, iii, iv
27	Կարստ սարվանդ (Մուրջիա) (իտալերեն՝ Murgia)	Գավառ՝ Բարի Մարզ՝ Ապուլիա	—	2006	5009	iii, vii, viii
28	Բոլոնյայի սյունաշար (իտալերեն՝ Portici a Bologna)	Գավառ՝ Բոլոնյա Մարզ՝ Էմիլիա Ռոմանիա	11-20-րդ դարեր	2006	5010	iii, iv, v
29	Ապուլիայի քարանձավներ (իտալերեն՝ Grotte della Puglia)	Գավառ՝ Լեչե Մարզ՝ Ապուլիա	—	2006	5011	i, ii, iii
30	Ալեսանդրիա քաղաքի միջնաբերդ (իտալերեն՝ Cittadella di Alessandria)	Գավառ՝ Ալեսանդրիա Մարզ՝ Պիեմոնտ	18-րդ դար	2006	5013	ii, iii, iv
31	Վաղ պալեոլիթ ժամանակաշրջանի Իզերնիա-լա-Պինետա և Նոտարչիրիկո հնագիտական պեղումներ (իտալերեն՝ Sito archeologico del Paleolitico di Isernia La Pineta e di Notarchirico)	Քաղաք՝ Վենոզա Գավառ՝ Պոտենցա Մարզ՝ Բազիլիկատա	—	2006	5020	iii, iv, vi
32	Մոնբլան լեռնազանգված (իտալերեն՝ Massiccio del Monte Bianco)	Գավառ՝ Վալլե Դ'Աոստա Մարզ՝ Վալլե Դ'Աոստա	—	2008	5265	vii, viii, ix, x
33	Կոնելիանոյում և Վալդոբիադենեում լեռնային խաղողի այգիներ և Պրոսեկկո գինու արտադրման վայրեր (իտալերեն՝ Prosecco di Conegliano e Valdobbiadene)	Գավառ՝ Տրևիզո Մարզ՝ Վենետո	—	2010	5566	iii, v, vi
34	Սիլա ազգային պարկ (իտալերեն՝ Parco nazionale della Sila)	Մոտակա քաղաք՝ Կռոտոնե Գավառներ՝ Կատանձարո, Կրոտոնե, Կոզենցա Մարզ՝ Կալաբրիա	—	2012	5669	viii, ix, x
35	20-րդ դարի արդյունաբերական քաղաք՝ Իվրեա (իտալերեն՝ Ivrea)	Գավառ՝ Թուրին Մարզ՝ Պիեմոնտ	20-րդ դար	2012	5736	ii, iv, vi
36	Եվրոպայի հանրահայտ վերականգնողական կենտրոններ Մոնտեկատինի Տերմե (իտալերեն՝ Montecatini Terme)	Գավառ՝ Պիստոյա Մարզ՝ Տոսկանա (Ավստրիայի , Ալբանիայի , Բելգիայի , Մեծ Բրիտանիայի , Գերմանիայի , Ֆրանսիայի , Չեխիայի հետ համատեղ)	20-րդ դարից սկսած	2014	5928	ii, iii, iv, vi
37	Urbs Picta Պադովայում, Ջոտտո դի Բոնդոնե, Սկռովենյի կապելլա և 14-րդ դարի ձեռագրեր (իտալերեն՝ Padova Urbs Picta, Giotto, Cappella degli Scrovegni)	Քաղաք՝ Պադովա Գավառ՝ Պադովա Մարզ՝ Վենետո	14-րդ դար	2016	6076	i, ii, iii
38	Բենեդիկտյան միաբանության (Միջնադարյան Իտալիա) մշակութային լանդշաֆտ (իտալերեն՝ Il paesaggio culturale degli insediamenti benedettini dell'Italia Medievale)	Մարզեր՝ Լացիո, Լոմբարդիա, Կամպանիա, Մարկե, Պիեմոնտ, Մոլիզե	14-րդ դար	2016	6107	ii, v, vi
39	Միջերկրական Ալպեր (իտալերեն՝ Le Alpi Mediterraneo)	Գավառներ՝ Կունեո, Իմպերիա Մարզեր՝ Պիեմոնտ, Լիգուրիա	—	2017	6181	viii
40	Չիվիտա դի Բանյորեջիո (իտալերեն՝ Paesaggio culturale di Civita di Bagnoregio)	Գավառ՝ Վիտերբո Մարզ՝ Լացիո	մ․ թ․ ա․ 7-րդ դարից սկսած	2017	6182	iii, v

Օբյեկտների աշխարհագրական դասավորվածություն Խմբագրել

Իտալիայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ (Իտալիա)

8

14

20

24

29

31

38

40

Թեկնածու ցանկում ընդգրկված օբյեկտներ

Տես նաև Խմբագրել

Ծանոթագրություններ Խմբագրել

↑ "The World Heritage Convention". UNESCO. Retrieved September 17, 2010.
↑ http://whc.unesco.org/en/statesparties/it/ "Italy – Properties inscribed on the World Heritage List". UNESCO. Retrieved July 16, 2016.
↑ "Report of the Rapporteur" UNESCO. November 30, 1979. Retrieved July 12, 2014.

Արտաքին հղումներ Խմբագրել

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Իտալիայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտներ կատեգորիայում։

[1] "The World Heritage Convention". UNESCO. Retrieved September 17, 2010.

[ծան2-2] ttp://whc.unesco.org/en/statesparties/it/ "Italy – Properties inscribed on the World Heritage List". UNESCO. Retrieved July 16, 2016.

[3] "Report of the Rapporteur" UNESCO. November 30, 1979. Retrieved July 12, 2014.

[1]

[2]

[3]