Գրիգոր XVI
Գրիգոր XVI (լատ.՝ Gregorius PP. XVI, աշխարհիկ անունը՝ Բարտոլոմեո Ալբերտո Կապելարի, իտալ.՝ Bartolomeo Alberto Cappellari, սեպտեմբերի 18, 1765[1][2][3][…], Բելունո, Վենետիկի հանրապետություն - հունիսի 1, 1846[2][3] կամ հունիսի 9, 1846[4], Հռոմ, Պապական մարզ[5]), Հռոմի պապ, ով գլխավորել է կաթոլիկ եկեղեցին 1831 թվականի փետրվարի 2-ից մինչ 1846 թվականի հունիսի 1-ը:
Գրիգոր XVI Gregorius PP. XVI | |||
![]() | |||
| |||
---|---|---|---|
Մասնագիտություն | կաթոլիկ քահանա | ||
Ծննդյան անուն | (Մաուրո) Բարտոլոմեո Ալբերտո Կապելարի | ||
Բնօրինակ անուն ծննդյան պահին: |
(Mauro) Bartolomeo Alberto Cappellari | ||
Ծնունդ | սեպտեմբերի 18, 1765[1][2][3][…] Բելունո, Վենետիկի հանրապետություն | ||
Մահ | հունիսի 1, 1846[2][3] (80 տարեկան) կամ հունիսի 9, 1846[4] (80 տարեկան) Հռոմ, Պապական մարզ[5] | ||
Թաղված է | Հռոմի Սուրբ Պետրոս տաճար | ||
![]() |
Վաղ տարիներԽմբագրել
Կապելարին ծնվել է 1765 թվականի սեպտեմբերի 18-ին իրավաբանի ընտանիքում: 18 տարեկանում ստացել է կամալդուլների ճգնավորի շքանշան[6]: 1799 թվականին նա հրատարակել է «Սուրբ Աթոռի Տրիումֆ» ժողովածուն[7], ուղղված իտալացի յանսենիստներին, որը մի քանի անգամ վերահրատարակվել է Իտալիայում և մի շարք եվրոպական երկրներում: 1800 թվականին Կապելարին դարձավ Կաթոլիկ կրոնի ակադեմիայի անդամ, որը հիմնադրել էր Պիեմ VII (1800-1823) [8]: 1805 թվականին եղել է Հռոմի Սուրբ Գրիգոր վանքի վանահայր: Երբ Ֆրանսիայի կայսր Նապոլեոնը գրավեց Հռոմը և 1809 թվականին վտարեց այնտեղից Պիյա VII, Կապելարին փախչեց Մուրանո: Այնտեղից նա մի խումբ վանականների հետ Նապոլեոնի վերջնական պարտությունից հետո տեղափոխվում է Պադովա: Պապական ինքնիշխանության վերականգնումից հետո Կապելարին վերադարձավ Հռոմ, որպեսզի զբաղեցնի առաջնորդական տեղապահի դիրքը Հռոմում: Այնուհետև նա աշխատել է որպես հավատի քարոզչության միաբանության խորհրդատու[8], որը կազմակերպում էր ամբողջ միսիոներական աշխատանքը իսպանական կայսրությունից դուրս, այդ թվում՝ Եվրոպայի ոչ կաթոլիկ երկրներում:
ԿարդինալԽմբագրել
1825 թվականի մարտի 21-ին Կապելարին ընդունեց Կարդինալի գլխարկը [9]: Նա հայ կաթոլիկների անունից բանակցություններ էր վարում Օսմանյան կայսրության հետ խաղաղության մասին, հասարակայնորեն դատապարտում էր լեհ հեղափոխականներին, ովքեր աշխատում էին քայքայել Ֆրանսիայում Նիկոլայ I կաթոլիկ միապետականներին սատարելու ջանքերը:
ԸնտրությունԽմբագրել
1831 թվականի փետրվարի 2-ին Կապելարիի 50 օր տևած ժողովից հետո անսպասելի ընտրվում է նրա իրավահաջորդ Պիոս VIII (1829-1830). Նա ընտրվեց քանի որ պապական աթոռի հիմնական թեկնածուն Ջակոմո Ջուստինյանին վտարվել էր Իսպանիայի թագավոր Ֆերդինանդ VII կողմից, և ևս երկու թեկնածու՝ Էմանուելե դե Գրիգորոն և Բարտոլոմեո Պական չհաշտվեցին միմյանց հետ: Այս դժվարին իրավիճակից դուրս գալու համար թեկնածուները դիմեցին Կապելարիին, և նա ստացավ քվեարկության 83 ձայն իր օգտին: Ընտրությունների ժամանակ կարդինալ Կապելարին դեռ եպիսկոպոս չէր, դա վերջին նման դեպքն էր պատմության մեջ[8]:
ՄահըԽմբագրել
1846 թվականի մայիսի 20-ին պապը իրեն վատ զգաց: Մի քանի օր անց նա հիվանդացավ: Սկզբում թվում էր, որ կյանքին ոչինչ չէր սպառնում, սակայն մայիսի 31-ին նրա վիճակը կտրուկ վատացավ, և հունիսի 1-ին նա մահացավ[10]: Նա թաղված է Սուրբ Պետրոսի տաճարում:
ԳրականությունԽմբագրել
- «Григорий, римские папы»։ Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ)։ Սանկտ Պետերբուրգ։ 1890–1907
- Григорий (римские папы) // Малый энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 4 т. — СПб., 1907—1909.
Արտաքին հղումներԽմբագրել
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Энциклопедия Брокгауз (գերմ.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Wurzbach D. C. v. Cappellari, Bartholomäus Albert (գերմ.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Vol. 2. — S. 275.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 https://www.beweb.chiesacattolica.it/persone/persona/21/
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Find a Grave — 1995.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Union List of Artist Names — 2015.
- ↑ Richard P. McBrien, Lives of the Popes, (HarperCollins, 2000), 336.
- ↑ Richard P. McBrien, Lives of the Popes, 337.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 John-Peter Pham, Heirs of the Fisherman, 322.
- ↑ Richard P. McBrien, Lives of the Popes, 335.
- ↑ «Pope Gregory XVI». Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. 1913.