Վիքիպեդիա:Օրվա հոդված/Ապրիլ 2017 թ.

Օրվա հոդվածի պահոց

• 2012
• 2013
• 2014
• 2015
• 2016
• 2017
• 2018
• 2019
• 2020
  
• Հունվար
• Փետրվար
• Մարտ
• Ապրիլ
• Մայիս
• Հունիս
• Հուլիս
• Օգոստոս
• Սեպտեմբեր
• Հոկտեմբեր
• Նոյեմբեր
• Դեկտեմբեր

Թարմացնել այս էջի քեշը

Ապրիլ ամսվա հոդվածները
Ապրիլի 1 Ալբերտ Վիկտոր Կլարենսի դուքս Ալբերտ Վիկտոր Կլարենսի դուքս, Ուելսի արքայազն և արքայադուստր Էդուարդի և Ալեքսանդրայի ավագ որդին, Վիկտորիա թագուհու ավագ թոռը հայրական ուղիղ գծով։ Ողջ կյանքի ընթացքում արքայազն Ալբերտ Վիկտորը որպես Բրիտանական գահի ժառանգորդ զբաղեցրել է երկրորդ տեղը հորից հետո։ Ընտանիքում նրան «Էդի» էին կոչում։ Ալբերտ Վիկտորը երիտասարդ հասակում ստացել է Բրիտանական թագավորական նավատորմի կադետի կոչում և աշխարհով մեկ շատ ճանապարհորդել է։ Հասնելով հասունության նա մտել է Բրիտանական բանակ, սակայն որևէ կարևոր ծառայողական պարտականություն իր վրա չի վերցրել։ Ամուսնության երկու անհաջող փորձերից հետո Ալբերտ Վիկտորը 1891 թվականին նշանվել է իր հեռավոր ազգականուհի Մարիա Թեքսացու հետ, սակայն մի քանի շաբաթ անց արքայազնը մահացել է գրիպի համաճարակից։ Ալբերտ Վիկտորի հարսնացուն հետագայում դարձել է նրա կրտսեր եղբոր` Ջորջի կինը, որը 1910 թվականից... Ավելին⇒	Ապրիլի 2 Կիրիլ Նաբաբկին Կիրիլ Նաբաբկին, ռուս ֆուտբոլիստ, մոսկովյան ԲԿՄԱ ֆուտբոլային ակումբի եզրային պաշտպան: Հանդես է եկել Ռուսաստանի երիտասարդական, երկրորդ և ազգային հավաքականների կազմում: Կիրիլը սկսել է իր կարիերան «Մոսկվա» ակումբում, իսկ 2009 թվականին տեղափոխվել է ԲԿՄԱ, որի կազմում հանդես է գալիս մինչ օրս: Ռուսաստանի հավաքականի կազմում մասնակցել է երկու հանդիպման, նաև եղել է հայտավորված հավաքականի կազմում 2012 թվականի Եվրոպայի առաջնության ժամանակ: Համարվում է Ռուսաստանի եռակի չեմպիոն (2012-2013, 2013-2014, 2015-2016), երկակի արծաթե մեդալակիր (2010, 2014-2015), բրոնզե մեդալակիր (2011-2012), Ռուսաստանի գավաթի (2011, 2013) և սուպերգավաթի (2013, 2014) երկակի դափնեկիր: 2009 թվականին որպես աջ պաշտպան ընդգրկվել է Ռուսաստանի առաջնության լավագույն 33 ֆուտբոլիստների ցանկում՝ զբաղեցնելով... Ավելին⇒
Ապրիլի 3 Յան Ամոս Կոմենսկի, չեխ մանկավարժ-հումանիստ, հասարակական գործիչ։ Չեխ մանկավարժ Յան Ամոս Կոմենսկին 17-րդ դարի նշանավոր դեմոկրատ մանկավարժներից է, գիտական մանկավարժության հիմնադիրը, ուսուցման դաս-դասարանային համակարգի ստեղծողը: Կոմենսկու ստեղծագործության գլուխգործոցը «Մեծ դիդակտիկա» աշխատությունն է: Դրանում քննարկվում են ուսուցման սկզբունքներին, մեթոդներին, կազմակերպման ձևերին վերաբերող հարցեր: Այն, ըստ էության, գիտական մանկավարժության առաջին շարադրանքն է, որտեղ կարելի է հանդիպել մանկավարժության մի շարք հարցերի գիտական և սպառիչ վերլուծության: Կոմենսկու տեսության մեջ կենտրոնական է գիտականորեն հիմնավորված կրթական համակարգ ստեղծելու հարցը: Կոմենսկին, քննադատելով իր ժամանակի դասային կրթական համակարգը, նրան հակադրում է մի նոր, խորապես դեմոկրատական համակարգ, որը դպրոցական բոլոր աստիճանները մատչելի է դարձնում բոլոր խավերի ներկայացուցիչների համար: Կոմենսկու առաջադրած դպրոցական համակարգի կարևոր օղակը... Ավելին⇒	Ապրիլի 4 Բավեան, ինդոնեզական կղզի Ճավայի ծովում: Ունի 196,11 կմ² մակերես: Համաձայն 2010 թվականի վիճակագրական տվյալների՝ կղզում գրանցված բնակիչների թիվը կազմում է 70.242 մարդ: Ավելի քան 26.000 բավեացիներ (տղամարդկանց 70%-ը) ժամանակավորապես բնակվում է կղզու սահմաններից դուրս: 19-րդ դարի առաջին կեսից սկսած աշխատանքի նպատակով բավեանցիների զանգվածային արտագաղթը հիմնականում դեպի հարևան Սինգապուր և Մալայզիա համարվում է կղզու սոցիալ-տնտեսական կյանքի հիմնական առանձնահատկությունը: Այն վարչականորեն գտնվում է արևելյան Ճավայի ենթակայության ներքո՝ մտնելով Գրեսիկ մարզի կազմի մեջ: Տարածքը բաժանված է երկու շրջանի՝ Սանկապուրա և Տամբակ: Կղզին հայտնի է իր հարուստ բնությամբ: Այստեղ հանդիպող բուսատեսակների մի մասը համարվում են էնդեմիկ: Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին կղզու ջրային տարածքում Ճապոնիայի և դաշնակից երկրների ռազմածովային ուժերի միջև տեղի են ունեցել... Ավելին⇒
Ապրիլի 5 Լուիզա Բրիտանացի Ֆայֆի դքսուհի, Բրիտանիայի թագավոր և թագուհի Էդուարդ VII-ի և Ալեքսանդրա Դանիացու ավագ դուստրը, Ջորջ V-ի կրտսեր քույրը, Ֆայֆի 1-ին դուքս Ալեքսանդրի Դաֆի կինը։ Լուիզա Վիկտորիա Ալեքսանդրա Դագմարը ծնվել է 1867 թվականի հունվարի 4-ին Մալբորո հաուսում` իր ծնողների Լոնդոնի թագավորական նստավայրում։ Նա Ուելսի արքայազն և արքայադուստր Էդուարդի և Ալեքսանդրայի վեց երեխաներից երրորդն է։ Լուիզայի ծնունդից հինգ օր առաջ նրա մոր մոտ սկսվել է ռևմատիկ տենդ։ Ուելսի արքայադուստր Ալեքսանդրան հրաժարվել է ընդունել բժիշկների նշանակած ցավազրկող քլորոֆորմը և բարեհաջող ծննդաբերել է Լուիզային։ Տենդը շարունակվել է ծննդաբերությունից հետո և տևել է մի քանի ամիս։  Լուիզան հայրական կողմից Թագուհի Վիկտորիայի և արքայազն կոնսորտ Ալբերտի թոռնուհին է, իսկ մայրական կողմից՝ Դանիայի թագավոր Քրիստիան IX-ի և Լուիզա Կասսելացու թոռնուհին։ Նա ուներ երկու քույր` Վիկտորիան և... Ավելին⇒	Ապրիլի 6 Անա դե Մենդոսա Անա դե Մենդոսա, 16-րդ դարի իսպանացի արիսոկրատուհի, որը, չնայած մեկ աչքի բացակայությանը, հայտնի է եղել իր գեղեցկությամբ։ Նրա ճակատագիրը Յոհան Ֆրիդրիխ Շիլլերին ոգեշնչել է «Դոն Կառլոս» դրամայում ստեղծելու նենգ գեղեցկուհու կերպարը, որը պատմական նախատիպի հետ շատ քիչ ընդհանրություններ ունի։ 13 տարեկան հասակում նրա ծնողները համաձայնագիր են կնքել, ըստ որի նա պետք է ամուսնանար Իսպանիայի ապագա թագավոր Ֆիլիպ II-ի հովանավորյալ Գոմեշ դե Սիլվայի հետ։ Այդ ամուսնությունից Անա դե Մենդոսան ունեցավ 10 երեխա, որոնցից չորսը մահացան մանուկ հասակում։ 1573 թվականին՝ ամուսնու մահից հետո, նա շարունակեց ակտիվ աշխարհիկ կյանքը պալատում, որտեղ նրա հետաքրքրությունները (ավելի շուտ քաղաքական, քան սիրային) կապված էին թագավորի մտերիմ օգնականներից մեկի՝ Անտոնիո Պերեսի հետ։ Պերեսի հետ մեղադրվելով սպանության մասնակցության մեջ՝ 1579 թվականին ձերբակալվել է։ Սանտորկասի բանտում սկզբնական բանտարկությունից հետո տեղափոխվել է տնային կալանքի Պաստրանայի իր պալատում, որտեղ էլ հիվանդությունից... Ավելին⇒
Ապրիլի 7 Լեւոն Շանթ, հայ Թատերագիր, Վիպագիր, Բանաստեղծ, ուսուցիչ, տնօրէն, եւ հասարակական գործիչ։ Հայաստանի Ա. հանրապետութեան խորհդարանի անդամ եւ ապա խորհրդարանի փոխ նախագահ։ Հիմնադիր «Համազգային Կրթական եւ Մշակութային Միութեան» եւ Պէյրութի Հայ (ապագային Նշան Փալանճեան) Ճեմարանին։ Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան գլխաւոր մարմիններու անդամ։ Ծնած է Պոլիս 1869-ին բուն անունով Լեւոն Նահաշպետեան ապա հօրը Սեղբոսի անունով կը կոչուի Սեղբոսեան։ Մանուկ տարիքին կը կորսնցնէ մայրը ապա հայրը։ Մինչեւ 13 տարեկան կը յաճախէ Սկիւտարի վարժարանը։ Իբր ուշիմ աշակերտ 1884-ին խումբ մը պատանիներու հետ (որոնցմէ էր Սողոմոն Սողոմոնեան-ապագային՝ Կոմիտաս Վարդապետ) կը մեկնի Էջմիածին յաճախելու Գէորգեան Ճեմարանը։ Եօթը տարի ուսանելէ ետք կ՛աւարտէ Ճեմարանը եւ կը վերադառնայ Պոլիս։ Տարեշրջան մը ուսուցչութիւն կ′ընէ, նաեւ Պոլսոյ «Հայրենիք»ին մէջ կը հրատարակէ... Ավելին⇒	Ապրիլի 8 Միրանդա Սինգս, կատակերգական կերպար, որը հայտնի է դարձել համացանցում: Ստեղծվել է 2008 թվականին: Դրա հիմքում ընկած է ամերիկացի կատակերգու, դերասանուհի և Յություբի հայտնի դեմքերից մեկը՝ Քոլլին Բալինջերը: Բալինջերն իր ՅուԹյուբի ալիքում ցուցադրում է անտաղանդ, եսասեր և ճկուն կերպարի տեսահոլովակները: Այս տեսահոլովակներում էքսցենտրիկ, ինքնասիրահարված կերպարը շատ վատ երգում է ու պարում, քննարկում ներկայում տեղի ունեցող իրադարձությունները, որոնք նա չի հասկանում, ցույց է տալիս հիմար «պարապմունքներ», համագործակցում ուրիշ բլոգերների հետ և քննադատում իր անձնական քննադատներին՝ կարդալով ատելության նամակների օրինակներ, որոնք ուղղված են կերպարին: Նա դրանց պատասխանում է «Haters Back Off!» արտահայտությամբ: Բալինջերը ստեղծել է կերպարը ծաղրելու համար վատ, սակայն ինքնասեր երգիչներին, ովքեր կարծում են, որ իրենց տեսահոլովակները ՅուԹյուբում տեղադրելն օգնելու է իրենց մտնել շոու բիզնես: 2016 թվականի հունիսի դրությամբ՝ «Miranda Sings» ՅուԹյուբի ալիքը հավաքել էր 1 միլիարդ դիտում և 6,5 միլիոն հետևող: «Daily American» թերթը Միրանդային անվանել է ՅուԹյուբի 7-րդ ամենահայտնի դեմքը: «NewMediaRockstars»-ը նրա ալիքը ճանաչել է բոլոր ժամանակների համար 38 ալիքը: Կերպարն ակտիվ գործունեություն է ծավալում... Ավելին⇒
Ապրիլի 9 Հուվերի ամբարտակ, հիդրոտեխնիկական յուրահատուկ կառույց ԱՄՆ-ում, 221 մետր բարձրությամբ բետոնային կամարագրավիտացիոն ամբարտակ և ջրաէլեկտրակայան, որը կառուցված է Կոլորադո գետի ներքին հոսանքում: Գտնվում է Սև կիրճում՝ Նևադա և Արիզոնա նահանգների սահմանին՝ Լաս Վեգասից 48 կմ հարավ-արևելք՝ Բոուլդեր Սիթի քաղաքից մի քանի կիլոմետր հեռու: Ամբարտակը առաջացնում է Միդ լիճը (ջրամբար): Անվանվել է ի պատիվ ԱՄՆ-ի 31-րդ նախագահ Հերբերտ Հուվերի, որը մեծ դերակատարում է ունեցել ամբարտակի կառուցման գործում: Պատնեշի կառուցման աշխատանքները սկսվել են 1931 թվականին և ավարտվել 1936 թվականին՝ նախատեսվածից երկու տարի շուտ: Ամբարտակը գտնվում է ԱՄՆ-ի բարելավման գրասենյակի ղեկավարության վերահսկողության տակ, որը ԱՄՆ-ի Ներքին գործերի նախարարության բաժանմունք է: Հուվերի ամբարտակը համարվում է Լաս Վեգասի շրջակայքի ամենահայտնի տեսարժան վայրերից մեկը: Մինչ ամբարտակի կառուցումը Կոլորադոն հաճախ ցույց էր տալիս բուռն բնավորությունը, քարքարոտ լեռներում ձնհալքերի ժամանակ հաճախ ողողում էր... Ավելին⇒	Ապրիլի 10 Ալեքսանդր Ցաունյա Ալեքսանդր Ցաունյա, լատվիացի ֆուտբոլիստ, կիսապաշտպան: 14 տարեկան հասակից Ալեքսանդրը մարզումներ է անցկացրել «Սկոնտոյի» ֆուտբոլային ակադեմիայում, իսկ արդեն 18 տարեկան հասակում դառնալով ռիգայական «Օլիմպ» ակումբի ֆուտբոլիստ՝ սկսել է իր պրոֆեսիոնալ կարիերան: Կես տարի անց վերադարձել է «Սկոնտո», որի կազմում անցկացրել է մի քանի մրցաշրջան: 2009 թվականին կնքելով վարձավճարային պայմանագիր՝ շուրջ չորս ամիս հանդես է եկել անգլիական «Ուոթֆորդի» կազմում: 2011 թվականից եղել է մոսկովյան «ԲԿՄԱ»-ի ֆուտբոլիստ, որի հետ պայմանագրում նշված հինգ տարի ժամկետի լրանալուց հետո չի երկարաձգել պայմանագիրը: Ներկայում ունի ազատ գործակալի կարգավիճակ: Ալեքսանդրը հանդես է եկել Լատվիայի պատանեկան հավաքականում 2004 թվականից, իսկ 2007 թվականին դարձել է արդեն ազգային հավաքականի ֆուտբոլիստներից մեկը: Վնասվածքների պատճառով... Ավելին⇒
Ապրիլի 11 Ամեն ինչ անցյալում է, ռուս նկարիչ Վասիլի Մաքսիմովի նկարը՝ ավարտված 1889 թվականին։ Պատկանում է Տրետյակովյան պատկերասրահին (ինվ. 589)։ Նկարի չափերը՝ 72 × 93,5 սմ ։ Նկարի ստեղծման գաղափարը նկարչի մեջ առաջացել է 1866 թվականին, երբ նա ապրում էր Տվերի նահանգի Շուբինո գյուղում։ 1880-ական թվականներին նա ապագա կտավի համար նկարել է էտյուդների և էսքիզների շարք։ Նկարի վրա Մաքսիմովն աշխատել է 1888-1889 թվականներին Վոլխով գետի ափին տեղակայված Լյուբշա դաստակերտում, որը 1885 թվականին ժառանգաբար անցել էր կնոջը՝ Լիդիա Ալեքսանդրովնային։ Նկարի աշխատանքներն ավարտվել են 1889 թվականին։ Կտավը ցուցադրվել է Գեղարվեստական շրջիկ ցուցահանդեսների ընկերության («պերեդվիժնիկների») 17-րդ ցուցահանդեսում, որն անցկացվել էր Պետերբուրգում և Մոսկվայում։ Մաքսիմովի նկարն «ուներ բացառիկ հաջողություններ», քննադատ Վլադիմիր Ստասովը գրել է, որ «այդ թեման հրաշալի է վերցված և հրաշալի է հաղորդված»։ 1889 թվականին նկարը գնել է... Ավելին⇒	Ապրիլի 12 Ձնահյուս, լեռների լանջերից գահավիժող, սողացող ձյան զանգված: Ձնահյուսերը իրենցից մեծ վտանգ են ներկայացնում, դառնալով մարդկային զոհերի (մասնավորապես՝ լեռնագնացների, լեռնադահուկային սպորտի և սնոուբորդ սիրողների), ինչպես նաև ավերածությունների պատճառ: Ձնահյուսերը մարդկանց համար վտանգավոր են իրենց մեծ զանգվածի պատճառով, որը կարող է հասնել մի քանի հարյուր տոննայի: Սրա հետևանքով մարդիկ շնչահեղձ են լինում, կամ մահանում են ոսկորների կոտրվածքներից առաջացած շոկից: Օդը չի կարողանում թափանցել ձյան միջով, և թթվածնի պակասից մարդիկ խեղդվում են: Այս ամենից բացի ձնահյուսը կարող է նաև մարդուն գցել ժայռերից և մահացու վնասվածքներ հասցնել: Տուժածներին փրկելու համար խանգարում է նաև այն, որ ձյունը փափուկ է, և ձայնը չի լսվում ձյան տակ, ինչի հետևանքով օգնության կանչերը մնում են անպատասխան: Ձնահյուսերը այս կամ այն չափով տարածված են... Ավելին⇒
Ապրիլի 13 Շնաձկների հարձակումներ, դեպք, երբ շնաձուկը որևէ պատճառով հարձակվում է մարդու վրա։ Այն աշխարհում տեղի է ունենում ժամանակ առ ժամանակ, սակայն պարտադիր չէ մահվան ելքով։ Չնայած համեմատաբար սակավաթիվ հարձակումներին, վախը նրանց նկատմամբ հսկայական է, առանձին դեպքերի բազմաթիվ նկարագրությունների (ինչպիսին է Նյու Ջերսիի ափին շնաձկների հարձակումը, որի պատճառով մահացավ 4 մարդ, իսկ 1-ը դարձավ անդամալույծ), ինչպես նաև գրական ստեղծագործությունների և սարսափ ֆիլմերի շնորհիվ, ինչպիսին «Ծնոտներ» ֆիլմաշարի կինոնկարներն են։ Բազմաթիվ մասնագետներ կարծում են, թե շնաձկները ներկայացրած վտանգը շատ չափազանցված է, և նույնիսկ «Ծնոտները» գրքի ստեղծող Փիթեր Բենչլին իր կյանքի վերջին տարիներին փորձում էր ցրել հսկայական մարդակեր շնաձկների մասին առասպելները: Ֆլորիդայի համալսարանի բնագիտության թանգարանը մատնանշում է, որ շնաձկների` մահվան ելքով հարձակումների ցուցանիշներն այդքան էլ մեծ չեն, համեմատած մահացության դեպքերի այլ ցուցանիշների... Ավելին⇒	Ապրիլի 14 Վելլիտոն, բրազիլացի ֆուտբոլիստ, թուրքական «Կայսերիսպոր» ֆուտբոլային ակումբի հարձակվող: Հանդիսանում է Ռուսաստանի առաջնության 2009 և 2010 թվականների մրցաշրջանների լավագույն ռմբարկուն: Ռուսաստանի առաջնությունում «գոլ+գոլային փոխանցում» կարգով 2009 թվականի լավագույն ֆուտբոլիստ: Ընդգրկված է Ռուսաստանի առաջնության պատմության բոլոր ժամանակների լավագույն 25 ռմբարկուների ցուցակում: Վելլիտոնը սկսել է իր խաղային կարիերան Բիրիգուի քաղաքի «Բանդեյրանտե» ֆուտբոլային ակումբում: 16 տարեկան հասակում Վելլիտոնը դառնում է «Գոյաս» ակումբի ֆուտբոլիստը, որի կազմում հաջող խաղ է ցուցադրում Սան Պաուլոյի երիտասարդական գավաթի խաղարկությունում: Այս ակումբ Վելլիտոնին հրավիրել էր... Ավելին⇒
Ապրիլի 15 Արցախեան-ազրպէյճանական սահմանային պատերազմ, ռազմական գործողութիւններ Արցախի Հանրապետութեան Պաշտպանութեան բանակի եւ Ազրպէյճանի Հանրապետութեան զինուած ուժերու միջեւ, արցախեան-ազրպէյճանական սահմանի գիծի ողջ երկայնքով, որ սկսած է 2016-ի 1 Ապրիլ -ի լոյս 2-ի գիշերը: 1 Ապրիլի լոյս 2-ի գիշերը ազրպէյճանական կողմը Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ սկսած է լայնածաւալ յարձակողական գործողութիւններ, կիրառած է իր զինանոցին մ եղած ռազմական արհեստագիտական գրեթէ բոլոր հնարաւոր տեսակները։ Ժամը 9։10-ին հայկական կողմը յայտնած է ազրպէյճանական զինուած ուժերու ստորաբաժանումներու մարդկային կորուստներու եւ հիւսիսային հատուածին մէջ ոչնչացուած մարտական ուղղաթիռին մասին։ Կարճ ժամանակ ետք՝ հայկական պաշտօնական աղբիւրները յայտնած են ազրպէյճանական զինամթերքի ոչնչացման մասին։ Ժամը 10։00-ի շուրջ Արցախի պաշտօնական աղբիւրները հայտնած են, որ ազրպէյճանցիներու կողմէն խաղաղ բնակավայրերու հրթիռակոծութեան հետեւանքով Արցախի Մարտունիի շրջանի Զօրաւան գիւղին մէջ զոհուած է 12 տարեկան Վաղինակ Թաթուլի Գրիգորեանը, եւ երկու այլ երեխաներ ալ վիրաւորուած են... Ավելին⇒	Ապրիլի 16 Պենելոպա Բուտբի, բրիտանական արվեստում հայտնի կերպար դարձած աղջիկ։ Նրա կերպարը ներշնչանքի աղբյուր է հանդիսացել Ջոշուա Ռեյնոլդսի, Յոհան Ֆյուսլիի, Ջոն Էվերեթ Միլլեի նկարների, Թոմաս Բենքսի արձանի, Լուիս Քերոլի լուսանկարների, Բրուկա Բուտբիի սոնետների համար։ Ըստ արվեստաբանների և պատմաբանների՝ 19-20-րդ դարերում Պենելոպա Բուտբին դարձել է ռոմանտիզմի դարաշրջանի դասական երեխան, դրախտային անմեղության պահապանը, խորհրդանիշը «նրա, ինչը մենք կորցրել ենք, և ինչը մենք վախենում ենք կորցնել»։ Պենելոպայի կերպարը լայնորեն օգտագործվել է 20-րդ դարի զանգվածային մշակույթում։ Նոր ժամանակներում Ռեյնոլդսի՝ Պենելոպա Բուտբիին պատկերող նկարի, ինչպես նաև նրանում պատկերված աղջկա ճակատագրի նկատմամբ հետաքրքրություն է առաջացրել ամերիկացի լրագրող Ռեբեկա Հարդինգ Դևիսը, որը 1875 թվականի նոյեմբերին «St. Nicholas» ամսագրում հրատարակել է «Փոքրիկ Պենելոպայի գեղանկարչության մասին» հոդվածը։ Արվեստագետ Էսթելլ Հելլը Պենելոպային է նվիրել Ջոշուա Ռեյնոլդսի ստեղծագործությանը նվիրված իր մենագրության մի գլուխը։ Երկար ընդմիջումից հետո Պենելոպա Բուտբիի կերպարի նկատմամբ... Ավելին⇒
Ապրիլի 17 Անդրեյ Եշչենկո, ռուս ֆուտբոլիստ, ռուսական «Սպարտակ» ակումբի պաշտպան: Անդրեյը ծնվել է 1984 թվականի փետրվարի 9-ին Իրկուտսկում: Նա յոթ տարի զբաղվել է բասկետբոլով: Երբ Անդրեյը եղել է 9 տարեկան, նրա ծնողները զոհվել են բնակարանում տեղի ունեցած հրդեհից: Դրանից հետո ապրել է տատի հարազատ քրոջ՝ Լյոբով Անդրեևնայի մոտ: 9 տարեկան հասակում Եշչենկոն ընկերոջ խորհրդով սկսել է հաճախել ֆուտբոլի խմբակ: Նրա առաջին մարզիչը եղել է Եվգենի Լենսկին: Եվգենին սկսել է խաղալ հարձակվողի դիրքում: Մանկական և պատանեկան տարիքում աչքի է ընկել աշխատունակությամբ և ուժեղ բնավորությամբ: Եշչենկոն եղել է Իրկուտսկի հավաքականի ավագը. հավաքականը, որում ընդգրկված էին 1984 թվականին ծնված ֆուտբոլիստներ, հանդես էր գալիս Ռուսաստանի առաջնությունում և զբաղեցրել է 2-րդ տեղը խմբային փուլում՝ եզրափակիչ խաղերում զիջելով միայն Նովոկուզնեցկին: Այդ խաղերին նեկա էր Ռուսաստանի ֆուտբոլային միության նախագահ Վյաչեսլավ Կոլոսկովը, ում հետ Անդրեյը... Ավելին⇒	Ապրիլի 18 S.M. Entertainment, գործակալություն, որը փնտրում է տաղանդներ, կորեական երաժշտության պրոդյուսերական և ձայնագրման գործակալություն, որը հիմնադրել է Լի Սու Մանը Հարավային Կորեայում: Ի սկզբանե, «SM» հապավումը նշանակում էր Լի Սու Մանի անվան սկզբնատառերը, բայց հիմա այդ հապավումը նշանակում է «Աստղային թանգարան» (Star museum)։ SM-ին են պատկանել այնպիսի հայտնի խմբեր, որոնցից են H.O.T.- ը, S.E.S.- ը, Shinhwa- ն։ SM-ի որոշ աստղեր հայտնի են մինչև հիմա՝ Kangta- ն, ԲոԱն, TVXQ-ը, TRAX-ը, The Grace-ը, Super Junior-ը, Girls' Generation-ը, J-Min-ը, SHINee-ը, F(x)-ը, EXO-ն և Red Velvet-ը։ Բացի այդ, SM-ը Avex Trax-ի հետ միասին Կորեայում ներկայացնում է ճապոնացի արտիստներին, ինչպիսիք են՝ Այումի Համասակին։ 2006 թվականի փետրվարի 15-ին SM-ը տոնել է իր տասնամյակը։ Ներկա ժամանակահատվածում գործակալությունը տնօրինում է Լի Սու Մանը: Ըստ Financial Timesի տեղեկությունների, գործակալության շուկայական կապիտալիզացիան հասել է ₩ 1380 միլիարդ ($ 1,24 միլիարդ դոլար): Ջանին Բոուերը MTV Iggy-ից կարծում է, որ այն լինելու է մեգա-կորպորացիա, այն ժամանակ, երբ Էվան Ռամստադը The Wall Street Journalից այն անվանում է... Ավելին⇒
Ապրիլի 19 Թոմաս Փեյնը` մղձավանջ տեսնելիս Երազների մեկնաբանություն, երազներին իմաստ հաղորդելու գործընթաց: Մի շարք հնագույն քաղաքակրթություններում, հատկապես Եգիպտոսում և Հունաստանում, երազները համարվում էին աստվածային միջամտության կամ գերբնական կապ հաստատելու միջոց, որոնց իմաստը կարող էր բացահայտվել միայն որոշակի կարողություններ ունեցող մարդկանց կողմից: Ժամանակակից աշխարհում հոգեբանության և նյարդաբանության տարբեր դպրոցներ առաջարկել են երազների իմաստի և նպատակի տարբեր տեսություններ: ԱՄՆ-ում, Հնդկաստանում և Հարավային Կորեայում անցկացրած հարցումների համաձայն այդ երկրներում մարդկանց մեծամասնությունը հակված է երազները մեկնաբանել` հաշվի առնելով Ֆրոյդի «Երազների մեկնաբանություն» աշխատությունը: Մարդկանց մի մասը հավատում է, որ երազներն իմաստ ունեն: Նրանք ավելի շատ իմաստ են տալիս երազներին, քան արթուն ժամանակ առաջացած մտքերին: Օրինակ` նշում են, թե առավել հավանական է, որ կհետաձգեն իրենց ուղևորությունը, եթե երազում ավիավթար տեսնեն, քան եթե թռիչքից առաջ պարզապես... Ավելին⇒	Ապրիլի 20 Call of Duty 2, համակարգչային խաղ, Call of Duty շարքի երկրորդ խաղը: Մշակել է Infinity Ward ընկերությունը՝ Pi Studios ստուդիայի աջակցությամբ: Խաղը անհատական համակարգչի համար թողարկել է Activision ընկերությունը 2005 թվականի հոկտեմբերի 25-ին, իսկ 2005 թվականի նոյեմբերի 22-ին Xbox 360-ի համար: Խաղի սյուժեն հիմնված է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի դեպքերի վրա և կազմում է երեք խաղափուլ, որտեղ խաղացողին հնարավորություն է տրվում լինել խորհրդային, բրիտանական և ամերիկակյան բանակների զինվոր: Call of Duty 2 խաղը Xbox 360 համար դարձավ այնքան հայտնի, որ առաջին 3 շաբաթների ընթացքում վաճառվեց ավելի քան 250 հազար օրինակով: Ինչպես խաղի առաջին մասում, այստեղ ևս խաղացողը հանդես է գալիս բրիտանական, ամերիկյան և խորհրդային բանակի զինվորի դերում, որը կռվում է գերմանական բանակի դեմ: Առաջին մասի հետ համեմատած կարևոր փոփոխություններից մեկը առողջության սանդղակի բացակայությունն է: Այժմ չես կարող հստակ ասել, թե ինչքանով է... Ավելին⇒
Ապրիլի 21 Ծիծեռնակաբերդ Հայոց Ցեղասպանութեան զոհերու յուշահամալիր, կառուցուած՝ Երեւանի Ծիծեռնակաբերդ բլուրին վրայ։ Հեղինակն է՝ ճարտարապետ Արթիւր Թարխանեան, (Սաշուր Քալաշեանի համահեղինակութեամբ) ։ Ըստ աւանդութեան, բարձունքը «Ծիծեռնակաբերդ» անունը ստացած է հոն ապրող ծիծեռնակներէն, որոնք ատենին կ'օգնէին հեթանոս աստուածներուն՝ Վահագնին ու Աստղիկին, իրարու լուրեր փոխանցելու։ ՀԽՍՀ կառավարութեան որոշումով Երեւանի մէջ՝ Ծիծեռնակաբերդի բարձունքին, 1965-1967 կանգնած է Մեծ եղեռնի զոհերու յիշատակը յաւերժացնող յուշահամալիր մը։ Հրապարակին մէջ կառուցուած է յիշատակի դահլիճը եւ վերածնունդի կոթողը։ Յուշարձանի լուծումը պարզ է եւ արտայայտիչ։ Յիշատակի դահլիճը տասներկու թեքադիր մոյթերով պարփակուած տարածութիւն է. կեդրոնը՝ զոհերու յիշատակի յաւերժական կրակը։ Մոյթերը ստորին մասերով իրարու կը մօտենան աստիճաններով, որոնք բոլոր կողմերէն դահլիճ կ'իջնեն, ուր յաւերժական կրակին խոնարհած «վշտագին» մոյթերու շրջապատը կը համակէ... Ավելին⇒	Ապրիլի 22 Call of Duty 2 համակարգչային խաղի լոգոտիպը Ուգո Ռաֆայել Չավես Ֆրիաս (իսպ.՝ Hugo Rafael Chávez Frías, [ˈuɣo rafaˈel ˈtʃaβes ˈfɾi.as], հուլիսի 28, 1954, Սաբանետա - մարտի 5, 2013, Կարակաս), վենեսուելացի պետական և քաղաքական գործիչ, Վենեսուելայի նախագահ (1999֊2002, 2002֊2013), «Հինգերորդ հանրապետության շարժում» կուսակցության (1997֊2007), այնուհետև Վենեսուելայի միասնական սոցիալիստական կուսակցության նախագահը, որը մի քանի քաղաքական կուսակցությունների հետ դարձավ շարժում։ Ծնվել է ուսուցիչների ընտանիքում։ Դառնալով սպա՝ Չավեսը հիասթափվեց գործող երկկուսակցական համակարգից և 1980-ական թվականների սկզբին հիմնեց ընդհատակյա Հեղափոխական բոլիվարական շարժում-200-ը։ 1992 թվականին ռազմական հեղաշրջման անհաջող փորձ արեց «Դեմոկրատական գործողություն» կուսակցությունից ընտրված նախագահ Կառլոս Անդրես Պերեսի դեմ, որի համար ձերբակալվեց։ Ազատ արձակվելով 1994 թվականին՝ Չավեսը հիմնեց «Հինգերորդ հանրապետության շարժում» կուսակցությունը և 1998 թվականին հաղթանակ տարավ նախագահական ընտրություններում և վերընտրվեց 2000, 2006 և 2012 թվականներին։ 2002 թվականի ապրիլին Չավեսը պետական հեղաշրջման արդյունքում կարճ ժամանակով պաշտոնանկ է արվում։ Դավադիրները ժողովրդականություն չէին վայելում, և երկու օր անց ... Ավելին⇒
Ապրիլի 23 Էքսմուր Էքսմուր (անգլ.՝ Exmoor), աշխարհագրական տեղամաս Հարավարևմտյան Անգլիայի Սոմերսեթ կոմսության արևելյան և Դևոն կոմսության հյուսիսային մասերում: Այն իր անունը ստացել է Էքս գետի պատվին, որը սկիզբ է առնում այս տարածքի կենտրոնական մասից: Էքսմուրը 76 կմ² մակերես ունեցող, հնագույն թագավորական որսորդական անտառի մնացորդ է (1815-1818 թվականներ): 1815 թվականին թագավորին տրամադրվեց անտառի 41,5 կմ²-ին, որի մեջ մտնում էր նաև Էքսմուրական համայնքը՝ Սիմոնսբաթում գտնվող իր ծխական եկեղեցով: 1818 թվականին այն վաճառվեց մասնավոր սեփականատիրոջ: 692,8 կմ² (Սոմերսեթ 71%, Դևոն 29%) մակերես ունեցող ազգային պարկի մեջ, բացի Էքսմուրից, մտնում են նաև Բրենդոնի բլուրները, Իստ-Լինի գետահովիտը, Փորոլոքի հովիտը և Բրիստոլի ծոցի... Ավելին⇒	Ապրիլի 24 1910 թվականի նորվեգական նամականիշ «Փոստային գալարափող» (նորվ.՝ Posthornfrimerker), Նորվեգիայի ֆիլատելիական ստանդարտային փոստային նամականիշների անվանում: Սրանք անդադար կերպով թողարկվել են սկսած 1872 թվականից ու մինչև այսօր էլ շարունակվում են լույս ընծայվել: Այս փոստային նամականիշների սյուժետային գլխավոր տարրը հանդիսանում է փոստային գալարափողը` թողարկման պաշտոնական սիմվոլը: Գալարափողի ոլորանի օղակի վրա գտնվում է թագ, իսկ ներսում ներկայացված է անվանական գնի թիվը: Այս բոլոր տարրերը պարփակված են լայն ձվաձև տարածության մեջ, որի վերևի հատվածում գտնվում է երկրի ինքնանվանումը, տվյալ դեպքում`«NORGE», իսկ ներքևի մասում` անվանական գնի արժեքը տառերով գրված: Փոստային նամականիշի ամեն մի անկյունում պատկերված է երկաթուղային անիվ` Մերկուրիի թևերով, որոնք խորհրդանշում են արագ փոստային առաքումն ու տեխնիկական առաջընթացը: Փոստային նամականիշները տպագրվել և շարունակվում են տպագրվել փոստային նամականիշային թղթերի վրա հարյուր օրինակով: «Փոստային գալարափող» (Posthorn) եզրը համարվում է համեմատաբար գործածական անվանում այս շարքի համար: Մյուս հայտնի տարածված անվանումներից են...Ավելին⇒
Ապրիլի 25 Կոսովոյի ազգային գրադարան Կոսովոյի ազգային գրադարան (ալբ․՝ Biblioteka Kombëtare e Kosovës), Գերագույն խորհրդի կողմից ստեղծված Կոսովոյի ամենաբարձր գրադարանային հաստատությունն է։ Գտնվում է Պրիշտինայում: Գրադարանի առաքելությունն է հավաքել, պահպանել, խթանել և հասանելի դարձնել Կոսովոյի վավերագրական և մտավոր ժառանգությունը։ Գրադարանը կազմակերպում է ցուցահանդեսներ և ունի Կոսովոյի թերթերի արխիվ։ Տրամադրում է նաև մի շարք այլ ծառայություններ։ Հայտնի է իր յուրահատուկ պատմությամբ և շենքի ճարտարապետական ոճով, որը նախագծել է խորվաթ ճարտարապետ Անդրիխա Մուտնյակովիչը։ Գրադարանի պատմությունը թվագրվում է 14-15-րդ դարեր: Քրիստոնեական և իսլամական հավաքածուները համարվում են Կոսովոյի գրադարանի ամենահին արխիվները: Որպես Կոսովոյի ինստիտուցիոնալ գրադարան՝ հիմնադրվել է 1944 թվականի դեկտեմբերին Պրիզրենում, որն այդ ժամանակ եղել է երկրի մայրաքաղաքը: 1982 թվականին գրադարանը տեղափոխվել է Պրիշտինայում կառուցված ներկայիս շենք։ Տարիներ ի վեր գրադարանի անվանումը պայմանավորված է եղել... Ավելին⇒	Ապրիլի 26 «Խաղաղ վանք» կտավը «Խաղաղ վանք» (ռուս.՝ Тихая обитель), ռուս նկարիչ Իսահակ Լևիտանի բնանկարը (1860-1900)՝ նկարված 1890 թվականին։ Նկարը Տրետյակովյան պատկերասրահի հավաքածուի մասն է կազմում (ինվ. Ժ-584)։ Չափերը՝ 87,5 × 108 սմ ։ Լևիտանը կտավը, որի սյուժեում միահյուսված են նկարչի՝ մի քանի վանքերի հետ կապված տպավորությունները, ավարտել է 1890 թվականին՝ Վոլգա այցելելուց հետո։ 1891 թվականին նկարը ցուցադրվել է Գեղարվեստական շրջիկ ցուցահանդեսների ընկերության («պերեդվիժնիկների») 19-րդ ցուցահանդեսի ժամանակ, որը տեղի է ունեցել Պետերբուրգում, իսկ այնուհետև՝ Մոսկվայում։ «Խաղաղ վանք» նկարը մեծ հաջողություններ է ունեցել ցուցահանդեսի այցելուների շրջանում և բարձր է գնահատվել արվեստի քննադատների կողմից, ինչը վերջնականապես հաստատել է Լևիտանի՝ որպես ռուս առաջատար բնանկարիչներից մեկի ճանաչումը։ Նույն 1891 թվականին կտավը ձեռք է բերվել մասնավոր հավաքածուներից մեկի համար։ Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո կտավի հետքերը կորել են, և նրա գտնվելու վայրն անհայտ է մնացել մինչև 1960 թվականը, երբ... Ավելին⇒
Ապրիլի 27 20 դոլար արժողության Սենտ-Գոդենսի մետաղադրամ ԱՄՆ-ի մետաղադրամներ, մետաղադրամներ, որոնք հատվում են Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների դրամահատարանում: Թողարկվում են 1792 թվականից մինչ օրս: 2010 թվականի երկրորդ կեսից լայն շրջանառության մեջ են հետևյալ անվանական արժեքներով մետաղադրամները. 1 ցենտ (1 ¢) - գործածական անվանումը՝ փենի (անգլ.՝ penny), 5 ցենտ (5 ¢) - գործածական անվանումը՝ նիկել (անգլ.՝ nickel), 10 ցենտ (10 ¢) - նկատի ունենալով անվանական արժեքի նշանակությունը՝ կիրառվում է դայմ (անգլ.՝ dime) անվանումը (առաջացել է 19-րդ դարում՝ ֆրանսերեն disme բառից, թարգմանաբար նշանակում է «տասանոց», «տասներորդ մաս»), 25 ցենտ (25 ¢) - նկատի ունենալով անվանական արժեքի նշանակությունը՝ կիրառվում է քուորթեր (անգլ.՝ quarter անվանումը (թարգմանաբար նշանակում է քառորդ), 1 դոլար ($1) - գործածական անվանումը՝ բաք (անգլ.՝ buck): 50 ցենտ արժողության մետաղադրամներ - նկատի ունենալով անվանական արժեքի նշանակությունը՝ կիրառվում է հալֆ (անգլ.՝ half) անվանումը, որը թարգմանաբար նշանակում է «կես»: Այս մետաղադրամները հատվում են ոչ մեծ քանակով, հիմնականում՝... Ավելին⇒	Ապրիլի 28 Յովհաննէս Շիրազ Յովհաննէս Շիրազ (Օննիկ Կարապետեան) (27 Ապրիլ, 1915, Կիւմրի - 14 Մարտ 1984, Երեւան), քնարերգակ բանաստեղծ։ Ծնած է Ալեքսանդրապոլ (այժմ՝ Կիւմրի)։ Մանկութիւնը անցուցած է որբանոցներու մէջ։ Աշխատած է ծննդավայրին հիւսուածեղէնի գործարանը, որու թերթին («Մանածագործ»)մէջ լոյս տեսած է իր առաջին բանաստեղծութիւնը։ 1935-ին առանձին հատորով լոյս տեսած է իր երեխայրիքը՝ «Գարնանամուտ»ը, որ անմիջապէս յափշտակուած է ընթերցողներուն կողմէ եւ արագօրէն մեծ համբաւ ապահոված՝ քսանամեայ Շիրազին։ Վիպագիր Ատրպետ տաղանդաւոր բանաստեղծին տուած է «Շիրազ» գրական անունը, որովհետեւ... Ավելին⇒
Ապրիլի 29 Ինստագրամ Ինստագրամ (անգլ.՝ Instagram), լուսանկարների և տեսագրությունների փոխանակման անվճար ծրագիր, որի միջոցով օգտվողները կարող են լուսանկարել և տեսագրել, ֆիլտրեր օգտագործել, ինչպես նաև տարածել դրանք իրենց ծառայությունով կամ այլ սոցիալական ցանցերով։ Ինստագրամում լուսանկարները արվում են քառակուսի ձևաչափով, ինչպես Kodak Instamatic և Polaroid տեսախցիկներում, նաև 6х6 յուրաքանչյուր միջին ֆորմատի տեսախցիկներում, իսկ բջջային լուսանկարչական ծրագրերի մեծամասնությունում օգտագործվում է կողմերի 3։2 հարաբերությունը։ Ինստագրամը համատեղելի է iPhone, iPad և iPod Touch-ի հետ iOS 4.3-ով և ավելի բարձր, ինչպես նաև OpenGL ES 2-ով Անդրոիդ 2.2 և բարձր հեռախոսների հետ։ Տարածվում է App Store-ի և Google Play-ի միջոցով։ Ինստագրամի հիմնադիրներն են Քևին Սիսթրոմը և Մայք Քրիգերը։ 2012 թվականի ապրիլին Ֆեյսբուքը գնել է Ինստագրամը։ Գնումի արժեքը կազմել է... Ավելին⇒	Ապրիլի 30 Թումանյան փողոց Թումանյան փողոց, փողոց Երևանի Կենտրոն վարչական շրջանում։ Անվանվել է ի պատիվ ամենայն հայոց բանաստեղծ Հովհաննես Թումանյանի։ 1856-1920 թթ. փողոցը կոչվել է Դոկտորսկայա (Բժշկական), 1921-1960 թթ.` Լենինի փողոց, 1961 թվականից` Թումանյան փողոց։ Դոկտորսկայա փողոցը ներառված է եղել 1906-1911 թթ. Բորիս Մեհրաբյանի կողմից կազմված Երևանի հատակագծում։ Համաձայն այդ հատակագծի՝ փողոցը սկսվել է Տեր-Ղուկասովսկայա (ներկայիս Նալբանդյան) փողոցից և քաղաքի հարավ-արևելյան մասից ձգվել հյուսիս-արևմուտք՝ դեպի Կոնդի բարձունքը։ Կոնդ տանող հատվածում փողոցը դուրս է եկել Կոզեռնի գերեզմանատան մոտ, այնուհետև՝ Թիֆլիսսկայա փողոց (այսօր գոյություն չունի)։ 20-րդ դարի սկզբին Դոկտորսկայա փողոցը խաչվել է Աստաֆյան (ներկայիս Աբովյան), Մալյարսկայա (ներկայիս Տերյան), Քարվանսարայսկայա (ներկայիս Եզնիկ Կողբացու) և Աստաֆյանից սկսող ու... Ավելին⇒