Միապետականություն, սոցիալական և քաղաքական շարժում, որի նպատակն է հաստատել, պահպանել կամ վերականգնել միապետությունը։

Միապետական կազմակերպություններ գոյություն ունեն աշխարհի շատ երկրներում։ Աշխարհում միապետերի ամենամեծ խմբավորումը Միջազգային միապետական համաժողովն է։ 2010 թվականի հունվարի 11-ի դրությամբ ՄՄԿ-ն միավորել է 67 միապետական կազմակերպություններ և զանգվածային լրատվության միջոցներ աշխարհի 31 երկրներից[1]։ ՄՄԿ-ում Ռուսաստանը ներկայացված է Ռուսաստանի կայսերական միություն-շքանշանով, վերջիններիս «Լեգիտիմիստ» և «The Russian Monarchist’s Blog» կայքէջերով, ինչպես նաև Ռուսական կայսերական շարժմամբ։ Բացի այդ, Ռուսական կայսրությունը ներկայացված է Լեհաստանի միապետերի կազմակերպությամբ։ ՄՄԿ-ի նախագահը Կրիշնա Պրասադ Սիգդելն (Նեպալ) է, իսկ գլխավոր քարտուղարը` Սիլվան Ռուսիլյոնը (Ֆրանսիա)։ Գոյություն ունեն նաև Միջազգային միապետական լիգա և Միացյալ թագավորական ընկերություն։

Որոշ հանրապետական երկրներում միապետականներն ակտիվորեն ներգրավված են քաղաքական պայքարում։ Օրինակ, Բուլղարիայում Կայունության և վերելքի ազգային շարժումը (նախկին «Սիմեոն II» ազգային շարժումը) երկրի առաջատար կուսակցություններից է և նույնիսկ իշխել է։ Չեխիայում գործում է Չեխիայի, Բոհեմիայի և Մորավիայի միապետական կուսակցությունը, որի անդամների թվում կան մունիցիպալիտետների մի քանի ղեկավարներ և մի շարք մունիցիպալ ժողովների պատգամավորներ։

Միապետականությունն աշխարհում խմբագրել

Ասիա խմբագրել

Ամերիկա խմբագրել

Աֆրիկա խմբագրել

Եվրոպա խմբագրել

Աջակցություն միապետության վերականգնմանը խմբագրել

Ստորև բերված է երկրների ցանկը և հասարակական կարծիքի հարցումները, որոնք աջակցում են այդ երկրներում վերացված միապետությունների վերականգնմանը։

Պետություն Ընտրական կազմակերպություն/աղբյուր Օրինակի չափը Կողմնակիցների տոկոսը Անցկացման ամսաթիվը Ծան.
  Ավստրիա 20% [2]
  Բրազիլիա Circle Monárquico Brasileiro 188 32% Սեպտեմբեր, 2019 [3]
  Խորվաթիա Consilium Regium Croaticum 1,759 41% 2019 [4]
  Չեխիա SC&C Market Research 13% 2018 [5]
  Ֆրանսիա BVA Group 953 17% Մարտ, 2007 [6]
  Գերմանիա YouGov 1,041 16% Ապրիլ, 2016 [7]
  Վրաստան Doctrina 560 30% Հուլիս, 2015 [8]
  Հունաստան Kappa Research 2,040 11.6% Ապրիլ, 2007 [9]
  Հունգարիա Azonnali 3,541 46% Մայիս, 2021 [10]
  Իտալիա Piepoli institute 15% 2018 [11]
  Իրան GAMAAN 14.6% 2018 [12]
  Մեքսիկա Parametría 7.6% Հուլիս, 2014 [13]
  Նեպալ Interdisciplinary Analysts 3,000 49% Հունվար, 2008 [14]
  Պորտուգալիա Correio da Manha 15.6% 2004 [15]
  Ռումինիա Institutul Român pentru Evaluare și Strategie 1,073 21% Մարտ, 2016 [16]
  Ռուսաստան Russian Public Opinion Research Center ~1,800 6% Մարտ, 2017 [17]
  Սերբիա SAS Intelligence 1,615 39.7% Ապրիլ, 2013 [18]
  ԱՄՆ YouGov 1,493 5% Ապրիլ, 2021 [19]

Միապետականներ խմբագրել

Ամերիկա խմբագրել

Ավստրալիա խմբագրել

Ավստրիա խմբագրել

Բրազիլիա խմբագրել

Բելգիա խմբագրել

Բրիտանիա խմբագրել

Կանադա խմբագրել

Վրաստան խմբագրել

Գերմանիա խմբագրել

Հունգարիա խմբագրել

Իտալիա խմբագրել

Ճապոնիա խմբագրել

Ռուսաստան խմբագրել

Սերբիա խմբագրել

Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն խմբագրել

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Monarchist Conference — SUPPORT MONARCHISTS !
  2. «A century after Austrian-Hungarian Empire's fall, some nostalgic for monarchy». www.efe.com (անգլերեն). EFE, S.A. 2018 թ․ նոյեմբերի 11. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
  3. «CMB Pesquisa de conhecimento e opinião pública» (պորտուգալերեն). 2019 թ․ սեպտեմբերի 27. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 16-ին.
  4. Thomas, Mark. «Two-fifths of Croatians want a return to the monarchy». www.thedubrovniktimes.com (անգլերեն). The Dubrovnik Times. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 26-ին.
  5. «Průzkum ke 100 rokům od vzniku Československa: kdyby se monarchie nerozpadla, měli bychom se lépe nebo stejně». iROZHLAS (չեխերեն). Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
  6. «BVA Group - Société d'études et conseil» (PDF). BVA. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2019 թ․ մարտի 20-ին. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
  7. Schmidt, Matthias (2016 թ․ ապրիլի 13). «König(in) von Deutschland: Jeder Sechste wäre dafür». yougov.de (գերմաներեն). YouGov. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 20-ին.
  8. Kikacheishvili, Tamar (2017 թ․ ապրիլի 17). «Georgia: Five-Year-Old Prince Prepares to Reign». eurasianet.org. Eurasianet. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 20-ին.
  9. «Το ΒΗΜΑ onLine - ΠΟΛΙΤΙΚΑ» (հունարեն). 2007 թ․ ապրիլի 25. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ ապրիլի 25-ին. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
  10. «GYŐZTEK A HABSBURGOK: AZ AZONNALI OLVASÓINAK 46 SZÁZALÉKA ÚJRA KIRÁLYSÁGOT SZERETNE». azonnali.hu. 2021 թ․ մայիսի 17.
  11. «Emanule Filiberto: "Politici? Sono dei parac***"". Occhio, il Savoia vuole fare il re» (իտալերեն). Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
  12. Maleki, Ammar (2018 թ․ օգոստոս). «The Findings of a Survey on Political Attitudes of Iranians by GAMAAN (The Group for Analyzing and Measuring Attitudes in IRAN)». doi:10.13140/RG.2.2.19332.37765. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 6-ին. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  13. «¿Qué opinan los mexicanos de la Monarquía?». Parametría (իսպաներեն). Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 18-ին.
  14. «In Nepal, Long-Lived Monarchy Fades From View». NY Times. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
  15. Almeida, Henrique. «Portugal royal says monarchy still tops republic». Reuters. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
  16. Victor, Lupu (2016 թ․ ապրիլի 25). «Only 21 pc of Romanians want monarchy». www.romaniajournal.com. Romania Journal. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 20-ին.
  17. Galanina, Angelina (2017 թ․ մարտի 23). «Россияне против монархии». Izvestia (ռուսերեն). National Media Group. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 20-ին.
  18. Danas. «39 percent of Serbians in favor of monarchy, poll shows». b92. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
  19. «American Monarchy a Good Thing» (PDF). YouGov. 2021 թ․ ապրիլի 10.
  20. «Sounds of Summer: Dame Joan Sutherland». PM. Australian Broadcasting Corporation. 2006 թ․ հունվարի 2. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 18-ին.
  21. Pearlman, Johnathan (2013 թ․ սեպտեմբերի 7). «Ten things you didn't know about Tony Abbott». telegraph.co.uk. Telegraph Media Group Limited. Վերցված է 2013 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  22. Johnson, Carol; Wanna, John; Lee, Hsu-Ann (2015). Abbott's Gambit: The 2013 Australian Federal Election. ANU Press. էջ 281. ISBN 978-1-9250-2209-4.
  23. Bourke, Latika (2018 թ․ հոկտեմբերի 17). «Australia's position on a republic untenable: Queen 'believes'». The Sydney Morning Herald (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 31-ին.
  24. Rosenfeld, Sidney (2001). Understanding Joseph Roth. University of South Carolina Press. էջ 55. ISBN 1-5700-3398-6.
  25. «Ernst Fuchs posthum als Monarchist geoutet». Kurier.at (գերմաներեն). Funke Mediengruppe. 2017 թ․ օգոստոսի 16. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 18-ին.
  26. Letters, no. 52, to Christopher Tolkien, 29 November 1943
  27. Showed support for the British monarchy in his documentary film Metro-Land (1973).
  28. «Joan Collins so happy with husband». Film-News.co.uk. 2010 թ․ փետրվարի 4. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
  29. Expressed support for the British monarchy in the TV series Royalty A-Z (2002). Narrator of The Royal Story.
  30. "The monarchy remains the most powerful symbol of one unified nation." (2002).
  31. «Long live the Queen?». Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 22-ին.
  32. "A lot of people of my generation have decided in part because of how important a unifier for the country the Queen has been that actually [the monarchy] is a better system - rationally." (2002)
  33. Fry, Stephen (2017 թ․ հունիսի 30). «Happy Birthday, America. One Small Suggestion ...». The New York Times. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 18-ին.
  34. Rojas, John-Paul Ford (2011 թ․ դեկտեմբերի 28). «Tracey Emin: I'm abused by other artists for voting Tory». Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 11-ին.
  35. Jones, Dylan (2010). Cameron on Cameron: Conversations with Dylan Jones. Fourth Estate. ISBN 978-0-00-728537-2.
  36. Gray, Charlotte (2016). The Promise of Canada: 150 Years--People and Ideas That Have Shaped Our Country. Simon and Schuster. ISBN 978-1-4767-8469-4. «Back home, Cartier impressed Upper Canadians with his unabashed anglophilia: he was a passionate monarchist who named his third daughter Reine-Victoria and believed that the Conquest in 1763 had saved Lower Canada from the misery and shame of the French Revolution.»
  37. Udall, Sharyn Roshlfsen (2001). Carr, O'Keeffe, Kahlo: Places of Their Own. Yale University Press. էջ 30. ISBN 0-3000-9186-9.
  38. Bousfield, Arthur; Toffoli, Garry (2002). Fifty Years the Queen: A Tribute to Her Majesty Queen Elizabeth II on Her Golden Jubilee. Dundurn. էջ 12. ISBN 1-5500-2360-8.
  39. Bauer, Yehuda (1989). Remembering for the Future: Jews and Christians during and after the Holocaust. Vol. 1. Pergamon Press. էջ 207. ISBN 0-0803-6754-2.
  40. Clurman, Harold (1998). «The Life and Death of Yukio Mishima». The New York Times.
  41. 41,0 41,1 Yasmann, Victor (2006 թ․ հոկտեմբերի 2). «Russia: Monarchist Nostalgia Remains Powerful». Radio Free Europe. Radio Free Europe/Radio Liberty. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 18-ին.
  42. Carroll, Oliver (2017 թ․ նոյեմբերի 3). «Inside Russia's secretive cult of Tsar worship: How royalism is thriving 100 years after murder of Nicholas II». The Independent. Independent Print Limited. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 18-ին.
  43. Balmforth, Tom (2018 թ․ մարտի 6). «Claim That Nicholas II Is Weeping Holy Tears In Crimea Prompts Laughter». Radio Free Europe. Radio Free Europe/Radio Liberty. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 18-ին.

Գրականություն խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Միապետականություն» հոդվածին։