Պրոլետարներ բոլոր երկրների, միացե՛ք
(Վերահղված է Պրոլետարներ բոլոր երկրների, միացե'քից)
«Պրոլետարներ բոլոր երկրների, միացե՛ք» (գերմ.՝ Proletarier aller Länder, vereinigt euch!)` ինտերնացիոնալիստական կոմունիստական ամենահայտնի նշանաբաններից մեկը։ Առաջին անգամ ասվել է Կարլ Մարքսի և Ֆրիդրիխ Էնգելսի կողմից «Կոմունիստական կուսակցության մանիֆեստում»[1]`
.svg)
|
Կոմունիստները ամոթալի են համարում իրենց նպատակների և կարծիքների թաքցնելը։ Նրանք բացեիբաց հայտարարում են, որ իրենց նպատակներին կարող են հասնել միայն հասարակության համակարգի բռնի տապալման միջոցով։ Թող տիրապետող դասակարգերը դողան Կոմունիստական Հեղափոխության առաջ։ Պրոլետարները, իրենց նպատակներից բացի ուրիշ, կորցնելու ոչինչ չունեն։ Կտիրապետեն նրանք ամբողջ աշխարհում։
ՊՐՈԼԵՏԱՐՆԵՐ ԲՈԼՈՐ ԵՐԿՐՆԵՐԻ, ՄԻԱՑԵ՛Ք։ |
|
1920 թվականին Կոմունիստական Ինտերնացիոնալը Արևելքի ժողովուրդների համար հրատարակեց հետևյալ նշանաբան «Պրոլետարներ բոլոր երկրների և ճնշված ազգեր, միացե՛ք »։ Այս հարցի շուրջ Վ. Ի. Լենինը ասել է[2]՝
|
|
Իհարկե, «Կոմունիստական մանիֆեստի» տեսանկյունից սխալ է, բայց «Կոմունիստական մանիֆեստը» գրվել է բոլորովին այլ պայմաններում, սակայն ներկայիս քաղաքականության տեսանկյունից ճիշտ է։ |
|
Նշանաբանի այս տարբերակը թեև այդքան էլ հայտնի չի եղել, բայց հետագայում հաճախ է կիրառվել մաոիստների կողմից։
ԽՍՀՄ խմբագրել
«Պրոլետարներ բոլոր երկրների, միացե՛ք» մակագրությունը եղել է ԽՍՀՄ-ի զինանշանի վրա բոլոր խորհրդային հանրապետությունների լեզուներով, ինչպես նաև խորհրդային հանրապետությունների զինանշանների վրա այդ հանրապետությունների լեզուներով և ռուսերեն լեզվով՝ 1923-1936 թվականներին մակագրությունը ԽՍՀՄ-ի զինանշանի վրա կատարվել է 6 լեզուներով (1922 ԽՍՀՄ կազմում գտնվող խորհրդային հանրապետությունների թվաքանակին համաձայն), 1937-1940 թվականներին 11 լեզուներով, 1940-1956 թվականներին՝ 16, 1956-ից՝ 15 լեզուներով։
Ինչպես նաև 1923 թվականին ԽՍՀՄ Կենտրոնական Գործադիր Կոմիտեն սահմանեց Խորհրդային Միության գլխավոր պետական խորհրդանիշերը՝ արևը, մուրճը և մանգաղը և «Պրոլետարներ բոլոր երկրների, միացե՛ք» նշանաբանը։
Նշանաբանը պատկերված է եղել կուսակցական տոմսերի վրա, թերթերի ընդհանուր վերնագրերերի վրա, ԽՍՀՄ թղթադրամների, ինչպես նաև որոշ շքանշանների վրա։ «Իզվեստիա» թերթի ընդհանուր վերնագրի վրա նշանաբանը հրատարակվել է խորհրդային միության բոլոր լեզուներով։
Այլ լեզուներով խմբագրել
Սև տպատառերով ընգծված են տարբեր ժամանակներում գոյություն ունեցող մակագրությունները՝
- Աբխազերեն` Апролетарцәа атәылақәа зегьы рҿы иҟоу, шәҽеидышәкыл![3])
- Ավարերեն` Тlолго дунялалъул хlалтlухъаби, цолъе нуж! (транскрипция՝ TTōlgo dunyālatlūl hāltukhabī cōtle nūzh!)
- Ադրբեջաներեն` Bütün ölkələrin proletarları, birləşin! (Бүтүн өлкәләрин пролетарлары, бирләшин!, !بوتون اؤلکهلرین پرولئتارلاری، بیرلشین)
- Ալբաներեն` Punetoret e te gjithe vendeve bashkohuni!
- Անգլերեն` Workers of the world, unite! Workers of all lands, unite!
- Արաբերեն` !يا عمال العالم اتحدوا (транскрипция՝ Yā ʿummāla l-ʿālam ittaḥidū!)
- Արևելահայերեն` Պրոլետարներ բոլոր երկրների, միացե՜ք։
- Արևմտահայերեն` Աշխատաւորներ բոլոր երկիրներու, միացէ՛ք։
- Աֆրիկաանս` Werkers van alle lande, verenig!
- Բասկերեն` Herrialde guztietako proletarioak, elkar zaitezte!
- Բելառուսերեն` Пралетарыі ўсіх краін, яднайцеся! (надпись на гербе последовательно менялась` «Пралетары ўсіх краін, злучайцеся!» → «Пролетарыі ўсіх краёў, злучайцеся!» → «Пралятары ўсіх краін, злучайцеся!» → «Пролетарыі ўсіх краін, злучайцеся!» → «Пролетарыі ўсіх краін, еднайцеся!» → «Пралетарыі ўсіх краін, яднайцеся!»)
- Բելառուսերեն` দুনিযার মজদুর, এক হও! (Duniẏār môjôdur, ek hôo!)
- Բոսնիերեն` Proleteri svih zemalja, ujedinite se!
- Բուլղարերեն` Пролетарии от всички страни, съединявайте се!
- Գալիսերեն` Traballadores do mundo, unídevos!
- Գերմաներեն` Proletarier aller Länder, vereinigt euch!
- Գուջարաթի` બધા દેશોમાં કામદાર સંગઠિત!
- Դանիերեն` Proletarer i alle lande, foren jer!
- Եբրայերեն` !פועלי כל העולם התאחדו (транскрипция՝ Поалей коль һаолам hит’ахаду!)
- Էսպերանտո` Proletoj el ĉiuj landoj, unuiĝu!
- Էստոներեն` Kõigi maade proletaarlased, ühinege!
- Թաթարերեն` Барлык илләрнең пролетарийлары, берләшегез! (Barlıq illärneñ proletariları, berläşegez!)
- Թամիլերեն` அனைத்து நாடுகளின் தொழிலாளர்கள், இணைக்க!
- Թուրքերեն` Bütün ülkelerin işçileri, birleşin!
- Թուրքմեներեն` Ähli ýurtlaryň proletarlary, birleşiň! (Әхли юртларың пролетарлары, бирлешиң!)
- Իդիշ` !פראָלעטאריער פון אלע לענדער, פאראייניקט זיך (транскрипция` Пролетариэр фун але лендер, фарайникт зих!)
- Ինդոնեզերեն` Para pekerja di seluruh dunia, bersatulah!
- Իռլանդերեն` Oibrithe an domhain, aontaigh!
- Իսլանդերեն` Verkamenn allra landa, sameinist!
- Իսպաներեն` ¡Trabajadores del mundo, uníos!, ¡Proletarios de todos los Países, uníos!
- Իտալերեն` Lavoratori di tutto il mondo, unitevi!, Proletari di tutti i paesi, unitevi!
- Լատիներեն` Laborantes universis terris iunguntur!
- Լատվիերեն` Visu zemju proletārieši, savienojieties!
- Լիտվերեն` Visų šalių proletarai, vienykitės!!
- Լեհերեն` Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się!
- Խորվաթերեն` Proleteri svih zemalja, ujedinite se!
- Կալմիկերեն` Цуг орн-нутгудын пролетармуд, нэгдцхәтн!
- Կաննադա (լեզու)` ಎಲ್ಲಾ ದೇಶಗಳ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳು, ಯುನೈಟ್!
- Կարաչայ-բալկարերեն` Бютеу дунияны пролетарлары, бирлешигиз!
- Կարելերեն` Kaikkien maiden proletaarit, liittykää yhteen!
- Կատալաներեն` Proletaris de tots els països, uniu-vos!
- Կորեերեն` 만국의 노동자들이여, 단결하라!! (транскрипция՝ Мангук-э нодонъджа-дыр-и-ё, тангёльха-ра!)
- Հինդի` दुनिया के मज़दूरों, एक हों!
- Հոլանդերեն` Proletariërs aller landen, verenigt U!
- Հունարեն` Προλετάριοι όλων των χωρών, ενωθείτε! (транскрипция` Пролетарии олон тон хорон, эноѳите!)
- Հունգարերեն` Világ proletárjai, egyesüljetek!
- Ղազախերեն` Барлық елдердің пролетарлары, бірігіңдер!
- Ղրղզերեն` Бардык өлкөлөрдүн пролетарлары, бириккиле!
- Ճապոներեն` 万国の労働者よ、団結せよ! (транскрипция՝ Банкоку но Ро` до` ся ё, данкэцу сэё!)
- Մակեդոներեն` Пролетери од сите земји, обединете се!
- Մալթերեն` Ħaddiema tal-pajjiżi kollha, jingħaqdu!!
- Մոլդավերեն` Proletari din toate ţările, uniţi-vă! (Пролетарь дин тоате цэриле, униць-вэ!)
- Մոնղոլերեն` Орон бүрийн пролетари нар нэгдэгтүн!
- Յակուտերեն` Бүтүн дойдулар пролетарийдара, биир буолуҥ!
- Նորվեգերեն` Arbeidere i alle land, foren dere!
- Շվեդերեն` Arbetare i alla länder, förenen eder!, Arbetare i alla länder förenen er! или Arbetare i alla länder, förena er!, Proletärer i alla länder, förena er!
- Չեխերեն` Proletáři všech zemí, spojte se!
- Չինարեն` 全世界无产者,联合起来! (КНР), 全世界無產者,聯合起來!
- Պարսկերեն` کارگران جهان متحد شوید (Kārgarān-e jahān mottaḥed šavīd!)
- Պորտուգալերեն` Trabalhadores do mundo, uni-vos!
- Ռումիներեն` Proletari din toate ţările, uniţi-vă!
- Ռուսերեն` Пролетарии всех стран, соединяйтесь!
- Սերբերեն` Пролетери свих земаља, уједините се! (Proleteri svih zemalja, ujedinite se!)
- Սլովակերեն` Proletári všetkých krajín, spojte sa!
- Սլովեներեն` Proletarci vse dezel, zdruzite se!
- Սվահիլի` Wafanyakazi wa nchi zote, kuungana!
- Վալլիերեն` Gweithwyr yr holl wledydd, uno!
- Վիետնամերեն` Vô sản toàn thế giới, đoàn kết lại!
- Վրացերեն` პროლეტარებო ყველა ქვეყნისა, შეერთდით! (P’rolet’arebo q’vela kveq’nisa, šeertdit!)
- Տաջիկերեն` Пролетарҳои ҳамаи мамлакатҳо, як шавед!
- Ուզբեկերեն` Butun dunyo proletarlari, birlashingiz! (Бутун дунё пролетарлари, бирлашингиз!)
- Ուկրաիներեն` Пролетарі всіх країн, єднайтеся!
- Օսերեն` Ӕппӕт бӕстӕты пролетартӕ, баиу ут! (Äppät bästäty proletartä, baiu ut!)
- Ֆիններեն` Kaikkien maiden proletaarit, liittykää yhteen!, Kaikkien maiden työläiset, liittykää yhteen!
- Ֆրանսերեն` Prolétaires de tous les pays, unissez-vous!
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Манифест коммунистической партии. Часть IV. на Викискладе
- ↑ Книга:Ленин В. И.: ПСС|название=Выступление на собрании актива Московской организации РКП(б) 6 декабря 1920 г.|том=42|страницы=71-72
- ↑ (չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում)(չաշխատող հղում) Cyrillic and Mkhedruli alphabets | аԥсуа алфавит / აფსუა ალჶავიტ (aṗsua alfavit) (ռուս.)(չաշխատող հղում)