Կարաչայ-բալկարերեն (Къарачай-Малкъар), կարաչայների և բալկարների լեզուն։ Պատկանում է թյուրքական լեզվաընտանիքի ղփչաղյան խմբի ղփչաղ-պոլովեցյան ենթախմբին։ Խոսվում է Ռուսաստանի Դաշնության Կարաչայ-Չերքեզական, Կաբարդինա-Բալկարական հանրապետություններում, մասամբ՝ Ղազախստանում, Ուզբեկստանում, Ղրղզստանում։ Խոսողների թիվը՝ 310 հազար (2010)։ Ներկայանում է կարաչայ-բասկանա-չեղեմյան և մալկարյան բարբառներով։ Ունի 8 ձայնավոր և 27 բաղաձայն հնչույթ (արտահայտվում են 25 տառով)։ Շեշտն ուժային (դինամիկ) է։ Կառուցվածքով կցական է։ Գոյականն ունի թվի, հոլովի, ստացական առման, բայը՝ եղանակի, ժամանակի, կերպի, սեռի և այլ կարգեր։ Այբուբենը մինչև 1924 թ.՝ արաբագիր, մինչև 1937 թ.՝ լատինագիր, ապա՝ ռուսագիր։

Կարաչայ-բալկարերեն
Տեսակլեզու և կենդանի լեզու
ԵնթադասԿիպչակ-կումանսկի
Երկրներ Ռուսաստան[1]
Խոսողների քանակ305 364 մարդ (2010)[2] և 310 400 մարդ (2010)[3]
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի լեզվի կարգավիճակխոցելի[4]
Գրերի համակարգկյուրեղագիր և լատինական այբուբեն
IETFkrc
ԳՕՍՏ 7.75–97као 280
ISO 639-2krc
ISO 639-3krc

Ծանոթագրություններ խմբագրել


Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 302