Վիքիպեդիա

Ադրբեջաներեն

Թյուրքական լեզու

Ադրբեջաներեն (ադրբ.՝ Azərbaycan dili, آذربايجان ديلی), թյուրքական լեզվախմբի լեզու։ Ադրբեջանի պետական, ազգային լեզուն է, պատկանում է թյուրքական լեզվախմբի հարավարևմտյան ճյուղին, օղուզական ենթախմբին։ Լեզվի բառապաշարի վրա մեծ ազդեցություն են գործել արաբերենը, պարսկերենը և կովկասյան ժողովուրդների լեզուները։ Կցական տիպի լեզու է, ունի 6 հոլով, հարուստ բայական ձևեր։ Նախապես օգտագործվել է արաբական գիրը, 1917 թվականի բոլշևիկյան հեղափոխությունից հետո մտցվել է լատինական և ապա ռուսական գրի հիման վրա կազմված այբուբենը[20]։

Ադրբեջաներեն
Azərbaycan dili
Տեսակբնական լեզու, մակրոլեզու և կենդանի լեզու
Ենթադասօղուզական լեզուներ
Երկրներ Ադրբեջան[1],  Իրան[2],  Իրաք[3],  Վրաստան[4],  Ռուսաստան[5],  Աֆղանստան[6],  Ուկրաինա[7],  Թուրքիա,  Ղազախստան[8],  Հայաստան[9],  Թուրքմենստան[10],  Ուզբեկստան[11],  Ղրղզստան[12],  Սիրիա,  Գերմանիա[13] և  ԱՄՆ
Խոսողների քանակ24 մլն մարդ[14][15][16][17][18][19]
Գրերի համակարգլատինական այբուբեն, Պարսկերենի այբուբեն, կյուրեղագիր և արաբերենի այբուբեն
IETFaz
ԳՕՍՏ 7.75–97азе 025
ISO 639-1az
ISO 639-2aze
ISO 639-3aze
 Azerbaijani language Վիքիպահեստում

Ադրբեջաներենը տարածված է Ադրբեջանում, Ռուսաստանում (Դաղստանում), Վրաստանում, Իրանում, Թուրքիայում, ԱՄՆ-ում, Գերմանիայում և Միջին Ասիայի երկրներում։ Ադրբեջանի Հանրապետության պետական լեզուն է։ Մոտավորապես 20–30 միլիոն մարդ է խոսում այս լեզվով[15][21][22][23][24]։

Ադրբեջանում մոտ 10 մլն մարդ խոսում է այս լեզվով։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ ScriptSource - Azerbaijan
  2. ↑ ScriptSource - Iran
  3. ↑ ScriptSource - Iraq
  4. ↑ ScriptSource - Georgia
  5. ↑ ScriptSource - Russian Federation
  6. ↑ ScriptSource - Afghanistan
  7. ↑ ScriptSource - Ukraine
  8. ↑ ScriptSource - Kazakhstan
  9. ↑ ScriptSource - Armenia
  10. ↑ ScriptSource - Turkmenistan
  11. ↑ ScriptSource - Uzbekistan
  12. ↑ ScriptSource - Kyrgyzstan
  13. ↑ ScriptSource - Germany
  14. ↑ "Peoples of Iran" in Looklex Encyclopedia of the Orient. Retrieved on 22 January 2009.
  15. ↑ 15,0 15,1 http://www.terrorfreetomorrow.org/upimagestft/TFT%20Iran%20Survey%20Report%200609.pdf
  16. ↑ "Iran: People", CIA: The World Factbook: 24% of Iran's total population. Retrieved on 22 January 2009.
  17. ↑ G. Riaux, "The Formative Years of Azerbaijan Nationalism in Post-Revolutionary Iran", Central Asian Survey, 27(1): 45-58, March 2008: 12-20%of Iran's total population (p. 46). Retrieved on 22 January 2009.
  18. ↑ "Iran", Amnesty International report on Iran and Azerbaijan people. Retrieved 30 July 2006.
  19. ↑ Ethnologue total for South Azerbaijani plus Ethnologue total for North Azerbaijani
  20. ↑ Հ. Զ. Պետրոսյան, Ս. Ա. Գալստյան, Թ. Ա. Ղարագյուլյան, Լեզվաբանական բառարան (խմբ. Էդ. Բ. Աղայան), Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի հրատարակչություն», 1975, էջ 2։
  21. ↑ "Peoples of Iran" Արխիվացված 2016-03-03 Wayback Machine in Looklex Encyclopedia of the Orient. Վերցված է Հունվարի 22 2009.
  22. ↑ "Iran: People" Արխիվացված 2012-02-03 Wayback Machine, CIA: The World Factbook: 24% Իրանի բնակչության։ Վերցված է Հունվարի 22 2009.
  23. ↑ G. Riaux, "The Formative Years of Azerbaijan Nationalism in Post-Revolutionary Iran", Central Asian Survey, 27(1): 45-58, Մարտ 2008։ 12-20% Իրանի բնակչության (էջ. 46)։ Վերցված է Հունվարի 22 2009.
  24. ↑ "Iran" Արխիվացված 2007-03-11 Wayback Machine, Amnesty International report on Iran and Azerbaijan people։ Վերցված է Հուլիսի 30 2006.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ադրբեջաներեն» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 91)։  
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ադրբեջաներեն&oldid=10069962» էջից