Ավարերեն
Ավարերեն, ավարների լեզուն։ Պատկանում է նախ-դաղստանյան լեզվաընտանիքի ավարա-անդյան խմբին։
 | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | բնական լեզու և կենդանի լեզու |
| Ենթադաս | ավար-անդիական լեզուներ |
| Երկրներ |  Ռուսաստան[1],  Ադրբեջան[2] և  Վրաստան[3] |
| Խոսողների քանակ | 766 500 մարդ (2010)[4] և 715 000 մարդ (2010)[4] |
| ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի լեզվի կարգավիճակ | խոցելի[5] |
| Գրերի համակարգ | կյուրեղագիր և Avar alphabet? |
| IETF | av |
| ԳՕՍՏ 7.75–97 | ава 014 |
| ISO 639-1 | av |
| ISO 639-2 | ava |
| ISO 639-3 | ava |
 Avar language Վիքիպահեստում | |
Խոսողների քանակը կազմում է մոտ 790.000 մարդ։ ՌԴ-ում ավարարենով խոսողների թիվը հասնում է 715.300 մարդու (անդյան ժողովուրդներն ավարերենը օգտագործում են որպես առօրյա խոսակցական լեզու)։
Բարբառները
խմբագրելԼեզուն հարուստ է բարբառներով, որոնք իրարից բավականին շատ են առանձնացված, և շատ դեպքերում տարբեր բարբառներով խոսողները միմյանց դժվարությամբ են հասկանում։ Բարբառները կարելի է բաժանել խմբերի՝
- հյուսիսային, որի վրա է հիմնված գրական ավարերենը,
- հարավարևմտյան (բաթլուխյան և գիդյան բարբառները),
- հարավարևելյան (անդալալյան, անցուխյան, քարախյան, կուսուրյան և զաքաթալյան բարբառները)։
Ավարերեն այբուբենը վերջնական տեսքով հաստատվեց 1938 թվականին ռուսական գրաֆիկայի՝ կիրիլիցայի հիման վրա։
Փաստեր
խմբագրելՀետաքրքրական փաստերից են ավարերենի վերաբերյալ իմամ Շամիլի խոսքերը. «Արաբերենից բացի ես գիտեմ երեք լեզու՝ ավարերենը, կումիկերենն ու չեչեներենը։ Ավարերենի հետ ես գնում եմ մարտի, կումիկերենով՝ կանանց հետ բացատրվում, իսկ չեչեներենով կատակ եմ անում»։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ավարերեն» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 608)։ 
|
|
Սա աշխարհ լեզուների մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։ |