Հենրիխ Մխիթարյան

հայ ֆուտբոլիստ

Հենրիխ Համլետի Մխիթարյան (հունվարի 21, 1989(1989-01-21)[1][2][3][…], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլիստ, «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» առաջին աստիճանի շքանշանակիր[4][5]։ Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի բարի կամքի դեսպան[6]։ Հենրիխ Մխիթարյանը ծնվել է ֆուտբոլիստ Համլետ Մխիթարյանի ընտանիքում։ Յոթ տարեկան հասակում ընտանիքի հետ Ֆրանսիայից վերադարձել է Հայաստան, որտեղ էլ որոշել է ընտրել ֆուտբոլիստի կարիերան։ Հայաստանի ազգային հավաքականի լավագույն ռմբարկուն է, իսկ 2015 թվականից՝ ավագը։

Հենրիխ Մխիթարյան
Անձնական տվյալներ
Ամբողջական անուն Հենրիխ Համլետի Մխիթարյան
Քաղաքացիությունը  Հայաստան
Մականուն Միկի
Ծննդյան ամսաթիվ հունվարի 21, 1989(1989-01-21)[1][2][3][…] (35 տարեկան)
Ծննդավայր Հայկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն Երևան, ՀԽՍՀ, Հայաստան
Հասակ 178 սմ
Քաշ 74 կգ
Դիրք Կիսապաշտպան
Ակումբային տեղեկություններ
Ներկա ակումբ Իտալիա Ինտեր
Համար 22
Պատանեկան կարիերա
1995 - 2006 Հայաստան Փյունիկ
Մասնագիտական կարիերա*
Տարի Ակումբ Խաղ (Գոլ)
2006 - 2009 Հայաստան Փյունիկ 70 (30)
2009 - 2010 Ուկրաինա Մետալուրգ Դոնեցկ 37 (12)
2010 - 2013 Ուկրաինա Շախտյոր Դոնեցկ 72 (38)
2013 - 2016 Գերմանիա Բորուսիա Դորտմունդ 90 (23)
2016 - 2018 Անգլիա Մանչեսթեր Յունայթեդ 39 (5)
2018 - 2019 Անգլիա Արսենալ 39 (8)
2019 - 2022 Իտալիա Ռոմա 65 (18)
2022 - մ․ հ․ Իտալիա Ինտեր 55 (5)

* Մասնագիտական կարիերայում ընդգրկված են միայն առաջնության խաղերը և գոլերը 
ըստ 30 սեպտեմբեր 2017:

‡ Ազգային հավաքականի խաղերն ու գոլերը ըստ 09 հոկտեմբեր 2017

Ներկայումս հանդես է գալիս իտալական «Ինտեր» ֆուտբոլային ակումբում։ Ունի Երևանի պատվավոր քաղաքացու կոչում (2012)[7]։ Ութ անգամ (յոթ անգամ անընդմեջ[8]) դարձել է Հայաստանի լավագույն ֆուտբոլիստ (2009, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 թվականներին)։ Համարվում է Հայաստանի ազգային հավաքականի պատմության լավագույն ռմբարկուն՝ 88 խաղում խփած 30 գնդակով։ Հանդիսանում է միակ հայ ֆուտբոլիստը, որը խաղացել է Անգլիայի Պրեմիեր Լիգայում, և առաջին Հայ ֆուտբոլիստը,ով հասել է ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգայի եզրափակիչ։

2017 թվականին ընդգրկվել է Հայաստանի լավագույն մարզիկների Top 10-ում[9]։

Կենսագրություն խմբագրել

Հենրիխ Մխիթարյանը ծնվել է 1989 թվականի հունվարի 21-ին, Հայաստանի մայրաքաղաք Երևանում՝ Մարինա Թաշչյանի և Համլետ Մխիթարյանի ընտանիքում։ Մխիթարյանի հայրը՝ Համլետ Մխիթարյանը, ով 1980-ականների Երևանի «Արարատ» ֆուտբոլային ակումբի հայտնի հարձակվողներից էր, մահացել է 33 տարեկան հասակում՝ գլխուղեղի ուռուցքից[10]։

Մխիթարյանի մայրը՝ Մարինա Թաշչյանը, ղեկավարում է Հայաստանի ֆուտբոլի ֆեդերացիայի ազգային հավաքականների բաժինը, իսկ նրա ավագ քույրը՝ Մոնիկա Մխիթարյանը, աշխատում է ՈՒԵՖԱ-ի կենտրոնակայանում[11]։

1990-ակաների սկզբին Մխիթարյանի ընտանիքը տեղափոխվել է Ֆրանսիա, որտեղ նախկինում նրա հայրը՝ Համլետ Մխիթարյանը խաղացել էր տեղի «ԱՍՕԱ Վալանս» ակումբում՝ օգնելով թիմին բարձրանալ Լիգա 2-ի երկրորդ դիվիզիոն։ Մխիթարյանն իր վաղ մանկությունն անցկացրել է Վալանսում։ Ցանկանալով դառնալ ֆուտբոլիստ՝ նա սկսել է հետևել հոր օրինակին։ Երեխա ժամանակ միշտ դիտում էր հոր խաղերը՝ ցանկանալով հետևել նրա մարզումներին։ Մայրը՝ Մարինան պատմում է, որ երբ Համլետը գնալիս է եղել մարզումների, փոքրիկ Հենրիխը միշտ ցանկացել է գնալ հոր հետ, իսկ երբ հայրը նրան չի տարել՝ սկսել է լաց լինել այնքան, մինչև նա ստիպված Հենրիխին իր հետ է տարել։

  Չեք պատկերացնում ոնց կուզեի, որպեսզի նա տեսներ խաղս։ Եթե հայրս կողքիս լիներ, շատ բաներ ավելի հեշտ լուծումներ կստանային, էլ չեմ ասում պրոֆեսիոնալ խորհուրդների մասին։ Սակայն ստացվեց այնպես, որ նա շատ վաղ լքեց մեզ։ Գիտակցված ոչինչ չեմ վերցրել նրանից, քանի որ երբ նա մահացավ, ես 8 տարեկան էի։ Սակայն բոլոր նրանք, ովքեր տեսել են հորս, ասում են, որ խաղադաշտում մենք վազում ենք և հարվածներ կատարում նույն կերպ։ Այնպես որ, շատ բաներ, ինչ ես հիմա ունեմ, հորիցս եմ ժառանգել։
- Հենրիխ Մխիթարյան
 

1995 թվականին Մխիթարյանները վերադարձել են Երևան, որտեղ էլ առաջին անգամ Հենրիխի տատիկը՝ Լիդիա Լավրետևան, նրան տարել է ֆուտբոլային դպրոց։

Մխիթարյանն ավարտել է Ֆիզիկական կուլտուրայի հայկական պետական ինստիտուտը։ Ներկայումս սովորում է տնտեսագիտություն՝ Սանկտ Պետերբուրգի ինստիտուտի Երևանյան մասնաճյուղում։ Ավարտելուց հետո մտադիր է սովորել այնտեղ՝ որպես իրավաբան։ Մխիթարյանը Զինեդին Զիդանին համարում է իր ֆուտբոլային կուռքը[12][13][14]։

Պրոֆեսիոնալ կարիերա խմբագրել

Փյունիկ խմբագրել

1995 թվականին Մխիթարյանը դարձել է Փյունիկի երիտասարդական հավաքականի անդամ և իր առաջին աշխատավարձը ստացել է տասնհինգ տարեկան հասակում[15]։ Ավելի ուշ տեղափոխվել է Փյունիկի մեծահասակների հավաքական՝ որպես պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլիստ առաջին անգամ հանդես գալով 2006 թվականին, 17 տարեկան հասակում։ Վերջին անգամ թիմի կազմում խաղացել է 2009 թվականի խաղաշրջանում։ Այդ խաղաշրջանի 10 թիմային խաղերի ընթացքում նա դարպաս է ուղարկել 11 գնդակ։ Փյունիկի մեծահասակների թիմում 4 տարվա խաղաշրջանի ընթացքում չորս անգամ նվաճել է Հայաստանի պրեմիեր լիգան (200б, 2007, 2008 և 2009 թվականներին)։ 2007 և 2009 թվականներին նրանց թիմը երկու անգամ նվաճել է Հայաստանի սուպերգավաթը, մեկ անգամ Հայաստանի գավաթը՝ 2009 թվականին։ Ընդհանուր առմամբ Մխիթարյանը մասնակցել է թիմի 70 հանդիպումներին և դարպաս է ուղարկել 30 գնդակ, իսկ հավաքականի 89 հանդիպումներին դարձել է 35 գոլի հեղինակ[16]։ Փյունիկի,Հայաստանի ազգային հավաքականի գլխավոր մարզիչ Վարդան Մինասյանն ասել է, որ նա իր լավագույն խաղացողին կցանկանար տեսնել ավելի ուժեղ թիմերում խաղալիս։ Մինասյանը հաստատեց, որ երիտասարդ Հենրիխը լեգենդ դառնալու համար լավ ուղի է անցել։ Մինասյանը Հենրիխի մասին ասել է․ «Նա միայնակ կարող է հաղթել խաղը։ Նա որսում է ճիշտ պահը և հաճույքով հարվածում»[17]։

Մետալուրգ Դոնեցկ խմբագրել

 
Մխիթարյանը Մետալուրգ, Դոնեցկ ակումբում, 2009

Մխիթարյանը սկսեց խաղալ Դոնեցկի Մետալուրգ ակումբում։ Եվրոպայի լիգայում 2009 թվականի հուլիսի 16-ի իր առաջնախաղին նա խփեց մեկ գոլ, և թիմը 3-0 հաշվով հաղթեց Բելառուսի Պրեմիեր լիգայի Մինսկի Պարտիզանին[18]։ Հուլիսի 19-ին Ուկրաինայի լիգայի Դնիպրոպետրովսկի Դնիպրոյի հետ խաղում կատարեց իր առաջին դեբյուտը՝ ավարտելով այն ոչ-ոքի՝ 0-0[19]: Իր առաջին գոլը խփել է Ուկրաինայի լիգայում՝ հուլիսի 26-ին, Լվովի Կարպատի ակումբի հետ խաղում, որն ավարտվեց ոչ-ոքի՝ 2-2[20]: Օգոստոսի 6-ին Եվրոպայի լիգայում Մխիթարյանը իր առաջին գոլը խփեց Լյուբլյանայի Ինտերբլոկի հետ խաղում[21]։ Մխիթարյանը խաղաշրջանը ավարտեց 38 ելույթում 14 գոլով՝ ներառված 29 խաղ և 9 գոլ լիգայի կազմում։

Հաջորդ խաղաշրջանին՝ հուլիսի 14-ին, 21 տարեկան հասակում Մխիթարյանը դարձավ ակումբի ավագ՝ դառնալով Դոնեցկի Մետալուրգի պատմության մեջ ամենաերիտասարդ ավագը[22]։ Այս խաղաշրջանում Հենրիխը 89-րդ րոպեին տուգանային հարվածով խփեց իր առաջին գոլը՝ 3-0 հաշվով հաղթելով Կիևի Օբոլոնին[23]։ Մխիթարյանն ակումբում իր վերջին խաղը անցկացրեց Դնիպրոյի հետ՝ օգոստոսի 30-ին՝ հաղթելով նրան 2-1 հաշվով[24]։ Իր երկրորդ խաղաշրջանին նա խաղաց 9 խաղ և խփեց 3 գոլ այդ բոլորը լիգայում։ Մետալուրգում լինելու ընթացքում նա ունեցավ 37 լիգայի ելույթ՝ խփելով 12 գոլ[25]։ Ընդհանուր առմամբ նա խաղաց ակումբում 46 հանդիպում՝ խփելով 17 գոլ։ Մյուս մրցաշրջանում Մխիթարյանին Մետալուրգում սպասվում էր թիմի ավագի թևկապը, սակայն օգոստոսի 30-ին Մխիթարյանը կնքեց 7,5 մլն դոլար արժողությամբ գործարքը՝ անցնելով Պրեմիեր լիգայում իշխող չեմպիոն Դոնեցկի Շախտյորին[26]։

Շախտյոր Դոնեցկ խմբագրել

 
Մխիթարյանի մարզումը Շախտյորի կազմում, 2010 թվական

Դոնեցկի Շախտյորը 2010-11 մրցաշրջանին 7․5 մլն ԱՄՆ դոլարով գնում է Մխիթարյանին[27]։ Նրա նորամուտը կայացավ սեպտեմբերի 10-ին Օբոլոն Կիևի հետ արտագնա խաղում, 62֊րդ րոպեին նրան փոխարինեց Էդուարդոն[28], և խաղն ավարտվեց 1։0 հօգուտ Շախտյորի։ Մխիթարյանի տնային նորամուտը շատ ավելի հաջող ստացվեց։ Սեպտեմբերի 19֊ին, խաղի սկզբում նվազագույն հաշվով պարտվելով՝ Շախտյորին հաջողվեց 4։1 հաշվով հաղթել Տավրիա Սիմֆերոպոլին[29]։ Մխիթարյանն իր առաջին գոլը Շախտյորի կազմում հենց այս խաղում տոնեց։ Երեք օր անց նա իր առաջին խաղն անցկացրեց Ուկրաինայի գավաթում՝ խաղալով Կրիբվասի դեմ, որն էլ ավարտվեց 6։0 հաշվով հօգուտ «Շախտյորի»[30]։ Այս խաղում Մխիթարյանը հեղինակեց իր երկրորդ գոլը։ Սեպտեմբերի 25-ին նա խաղի վերջին րոպեներին կարողացավ Մետալիստ Խարկովի դեմ արտագնա խաղում գոլ խփել՝ օգնելով թիմին հաղթել 2:1 հաշվով[31]։ Եվրոպայում նա իր դեբյուտը նշեց սեպտեմբերի 28-ին Չեմպիոնների լիգայում խաղալով Սպորտինգ Բրագայի դեմ՝ հաղթելով 3։0 հաշվով[32]։ Նա հանդես է եկել նաև Ուկրաինայի գավաթի եզրափակիչ խաղում։ 81-րդ րոպեին փոխարինելով Ժադսոնին՝ օգնեց Շախտյորին 2։0 հաշվով հաղթել Կիևի Դինամոյին[33]։ Նրա առաջին մրցաշրջանը չափազանց հաջող ընթացավ Շախտյորի կազմում, քանզի նրանք թրեբլ գրանցեցին (Պրեմիեր լիգա, Ուկրաինայի գավաթ, Ուկրաինայի Սուպեր գավաթ)[34]։

Բորուսիա Դորտմունդ խմբագրել

2013 թվականի ամռանը Հենրիխ Մխիթարյանը «Շախտյորից» տեղափոխվեց գերմանական Դորտմունդ քաղաքի «Բորուսիա» ֆուտբոլային ակումբ։ Նրա տրանսֆերի համար «Բորուսիան» ուկրաինական ակումբին 27.5 միլիոն եվրո վճարեց, որով Հենրիխը դարձավ դորտմունդյան ակումբի ամենաթանկարժեք ձեռքբերումը։ Այժմ հայ կիսապաշտպանը համարվում է «Բորուսիայի» և Հայաստանի ազգային հավաքականի ֆուտբոլիստ[35]։

Հենրիխի տեղափոխության մասին լուրերը այդ ժամանակ մեծ քննարկումների առիթ էր դարձել։ Բազմաթիվ լրատվամիջոցներ գրում էին, որ «Լիվերպուլը» ցանկանում է գնել Մխիթարյանին, սակայն հետագայում լուրեր տարածվեցին նաև այն մասին, որ գործարքը չի կայանա երրորդ կողմի հետ անհամաձայնության պատճառով։

Մխիթարյանը տեղափոխությունը կարելի էր դասել բարդ տրանսֆերային գործարքների շարքին, քանի որ ֆուտբոլիստի տրանսֆերային իրավունքները պատկանում էին 3 կողմի՝ «Շախտյոր»-ին, «Փյունիկ»-ին և Դոնեցկի «Մետալուրգ»-ի սեփականատեր Օլեգ Մկրտչյանին: Բացի այդ, Հենրիխը ոչ մի կերպ չէր ցանկանում վերադառնալ «Շախտյոր», իսկ ուկրաինական ակումբը ոչ մի կերպ մտադիր չէր փոխզիջումների գնալ և իր առաջատարին բաց թողել։ Այնուամենայնիվ երկարատև ու խառը բանակցություններից հետո «Բորուսիա»-ն կարողացավ «Շախտյոր»-ի հետ ֆուտբոլիստի տրասնֆերի շուրջ ընդհանուր հայտարարի գալ։

Այստեղ կային նաև մի շարք գործոններ, որոնք ստիպեցին Հենրիխին ընտրել հենց «Բորուսիան»։ Առաջինն իհարկե Եվրոպական թոփ-ակումբ տեղափոխվելն էր, որը նոր հեռանկարներ էր բացում Մխիթարյանի համար։ «Բորուսիա»-ն համարվում է Բունդեսլիգայի առաջատար ակումբներից մեկը, բացի դա Բունդեսլիգայում Մխիթարյանը կարող էր իր ամենալավ որակները ցուցադրել, քանի որ վերջին շրջանում Բունդեսլիգան մեծ քայլերով շարունակում է աճել ու տարեցտարի բարելավում է իր ցուցանիշները այլ լիգաների նկատմամբ։

 
Հենրիխ Մխիթարյանը

Այստեղ կային նաև այն ժամանակվա գլխավոր մարզիչ Յուրգեն Կլոպի և Մարիո Գյոթցեի գործոնները։ 2013 թվականին թիմը հրաժեշտ տվեց Մարիո Գյոտցեին և անհրաժեշտ էր նրան փոխարինող գտնել։ Գերմանացի երիտասարդ ֆուտբոլիստը հանդես էր գալիս կիսապաշտպանության առջևի գծում և շատ հաճախակի միանում էր թիմի գրոհներին։ Կլոպը նրան խաղադաշտում ազատ գործելու հնարավորություն էր ընձեռում։ Գյոթցեն «Բորուսիա»-ի կազմում ստեղծագործ ֆուտբոլիստներից մեկն էր, որն իր ոչ ստանդարտ գործողությունների շնորհիվ միշտ անակնկալի էր բերում մրցակիցներին և ավելի գունեղ էր դարձնում «Բորուսիա»-ի խաղը։ Հենց այդպիսի փոխարինող էլ փնտրում էր Կլոպը, և իհարկե գտավ նրան։ Հենրիխը կարողացավ ապացուցել, որ իզուր չի գերմանական ակումբը ձեռք բերել իր ամենաթանկարժեք տրանսֆերը։ Բացի դա, Յուրգեն Կլոպը կարողացավ «Բորուսիային» հասցել իր լավագույն մակարդակին։ Կլոպը վերակենդանացրեց երբեմնի հզոր գերմանական ակումբներից մեկին՝ հաղորդելով նոր շունչ և խաղային նոր փիլիսոփայություն։

Կա ևս մեկ հետաքրքիր ցուցանիշ, որը նպաստել է Հենրիխի տեղափոխվելուն. 580 հազար բնակչություն ունեցող Դորտմունդ քաղաքն ամբողջովին ապրում է «Բորուսիա» ֆուտբոլային ակումբով և իրենց սիրելի թիմի խաղերի ժամանակ 80.700 հանդիսատես տեղավորող մարզադաշտում ասեղ գցելու տեղ չի լինում։ Ակումբի տնային խաղերին միջինը ներկա են լինում 80.520 երկրպագու և այդ ցուցանիշով «Բորուսիա»-ն գլխավորում է Եվրոպայի ամենահաճախելի ֆուտբոլային ակումբների վարկանիշային ցուցակը։ Դորտմունդյան ակումբը տարեկան վաճառում է 50 հազարից ավելի տոմս։

«Բորուսիայում» Մխիթարյանի առաջին մրցաշրջանն այդքան էլ հարթ չընթացավ։ Նա հեղինակեց ընդամենը 9 գնդակ, և whoscored կայքի արդյունքներով Եվրոպայի հինգ առաջատար առաջնություններում հանդես եկող 100 լավագույն ֆուտբոլիստների դասակարգման աղյուսակում զբաղեցրեց 30-րդ հորիզոնականը՝ 7.58 միջին գնահատականով[36]։ Բացի դա նա իր վրա մեծ ճնշում էր զգում, ինչպես նաև պատասխանատվության մեծ զգացում։

2014 թվականին Հենրիխ Մխիթարյանը ներառվել է FourFourTwo ամսագրի լավագույն ֆուտբոլիստների վարկանշային աղյուսակում՝ զբաղեցնելով 84-րդ հորիզոնականը[37]։

Հետագայում բազմաթիվ վնասվածքների և այլ պատճառներով տուժեց ինչպես Մխիթարյանի, այնպես էլ ողջ թիմի խաղը։ Այդ ժամանակաշրջանում «Բորուսիան» ցուցադրում էր իր ամենավատ խաղը։ Ակումբն անընդհատ վարկանիշային աղյուսակում հետընթաց էր ապրում, ինչի պատճառով էլ տուժում էր թիմի բոլոր ֆուտբոլիստների խաղը։ Գերմանիայի առաջնության 15-րդ տուրում կայացած «Հերտա»-«Բորուսիա» հանդիպման ընթացքում Մխիթարյանը վնասվածք ստացավ և հետ մնաց 6 շաբաթով։

Այդ ամենից հետո Յուրգեն Կլոպը լքեց «Բորուսիան» և տեղափոխվեց «Լիվերպուլ»։ Հենրիխը Մխիթարյանը Կլոպի և իր ակումբի հետ միասին կարողացավ նվաճել Բունդեսլիգայի փոխչեմպիոնի տիտղոսը, դարձավ Գերմանիայի գավաթի ֆինալիստը, իսկ 2014 թվականին հռչակվեց Գերմանիայի սուպերգավաթակիր։ Այդ խաղում «Բորուսիան» հաղթեց Մխիթարյանի և Պիեռ Էմերիկ Օբամեյանգի գոլերի շնորհիվ։

2015 թվականի հուլիսի 1-ին Թոմաս Տուխելը 3 տարվա պայմանագիր կնքեց Դորտմունդի «Բորուսիայի» հետ։ Նա սկսեց թիմին մարզել և հենց այդ ժամանակ թիմը ծաղկում ապրեց։ Կարճ ժամանակում «Բորուսիան» ցույց տվեց իր իրական դեմքը։ Ակումբը վարկանիշային աղյուսակում բարձրացավ և ամրապնդվեց առաջին հորիզոնականներում՝ ցույց տալով իր լավագույն խաղը։

  Առաջին անգամ ես Տուխելի հետ հանդիպեցի անցած տարվա մարտին (2014 թվականին), և նա ինձ համոզեց մնալ «Բորուսիայում»։ Ես մնացի, որովհետև մարդկանց պետք է ինչ-որ բան ապացուցեի։ Անհրաժեշտ էր ցուցադրել, որ իզուր չեմ հայտնվել այստեղ։ Նույն պատճառով ես ուզում եմ շարունակել ելույթներս դորտմունդյան թիմում։ Արդյոք Տուխելը կարո՞ղ է համոզել ինձ՝ նաև հաջորդ մրցաշրջանում հանդես գալու «Բորուսիայի» կազմում։ Հույս ունեմ։ Առաջին քայլը նա կատարել է։ Իսկ ինչո՞ւ չի կարող անել երկրորդը»[38]։
- Հենրիխ Մխիթարյան
 

2015 թվականի սեպտեմբերի 23-ին Հենրիխ Մխիթարյանը իր 100-րդ խաղն անցկացրեց Դորտմունդի «Բորուսիայի» կազմում։ Նոյեմբեր ամսվա դրությամբ Եվրոպայի լավագույն ռմբարկուների վարկանիշային աղյուսակում Մխիթարյանը զբաղեցնում է 8-րդ հորիզոնականը՝ 13 գոլով։ Հենրիխ Մխիթարյանը, Մարկո Ռոյսը և Պիեռ Էմերիկ Օբամեյանգը համարվում են Բորուսիայի և Եվրոպայի լավագույն տրիոներից մեկը։ Նրանց բարձր արդյունավետության և փոխանցումների շնորհիվ «Բորուսիան» պարբերաբար հաղթանակներ է տանում։

  «Շախտյոր»-ում իմ գլխավոր նպատակը գոլեր խփելն էր, քանի որ իմ բրազիլացի խաղընկերները ստեղծում էին գրոհներն ու կառավարում էին խաղը:«Բորուսիա»-ում ես կարող եմ կառավարել խաղը, գոլեր խփել, ու արդյունավետ փոխանցումներ կատարել։ Այստեղ ես ամեն ինչ էլ կարող եմ։ Եվ, փառք աստծո, կարող եմ լուծել այդ խնդիրները։ Եվ ես մեծ հույս ունեմ, որ կշարունակեմ այսպես խաղալ[39]։
- Հենրիխ Մխիթարյան
 

Բորուսիայի 2015-2016 մրցաշրջանում 27–ամյա Մխիթարյանը Բունդեսլիգայի շրջանակում մասնակցել է թիմի 31 խաղին` դառնալով 11 գոլի և 16 գոլային փոխանցման հեղինակ։ Նա խաղադաշտում անցկացրել է 4383 րոպե։ Ընդհանուր առմամբ Մխիթարյանը «Բորուսիայի» կազմում մասնակցել է 140 հանդիպման և դարձել 41 գոլի հեղինակ։

Մանչեսթեր Յունայթեդ խմբագրել

 
Հենրիխ Մխիթարյանը, Զլատան Իբրահիմովիչը և Խուան Մատան

2016 թվականի հունիսի 15-ին Մխիթարյանի գործակալ Մինո Ռայոլան հայտարարեց, որ իր ներկայացուցիչը ցանկանում է տեղափոխվել «Մանչեսթեր Յունայթեդ»։

  Յունայթեդ» տեղափոխվելու հնարավորություն կյանքում մեկ անգամ է ընձեռվում, և Միկին ուզում է օգտվել այդ հնարավորությունից։ Մի քանի ամիս առաջ «Բորուսիայի» ղեկավարության ներկայացուցիչները նրան ասացին, որ կարող է հեռանալ այս ամառ, սակայն հիմա սկսեցին վախենալ սեփական երկրպագուներից և հանկարծ սկսեցին խոսել այն մասին, որ Մխիթարյանը պետք է մնա ևս մեկ սեզոն` մինչև պայմանագրի ժամկետի ավարտը։ Սա վատ բիզնես է, նրանք Հումելսին տալիս են իրենց երդվյալ թշնամուն, սակայն միաժամանակ թույլ չեն տալիս Միկիին հեռանալ։ Այսպես չի լինի  

Հունիսի 23-ին մի շարք հայկական լրատվամիջոցներ սկսեցին հաղորդել Հենրիխ Մխիթարյանի` «Մանչեսթեր Յունայթեդ» տեղափոխության մասին` նշելով, որ անգլիական ակումբը համաձայնել է վճարել պահանջվող 40 մլն եվրոն, մինչդեռ «Բորուսիայի» համաձայնության մասին ոչ մի հստակ տեղեկատվություն չկար։ Միակ լուրը եղել է այն, որ դորտմունդցիներն այժմ ավելի մեղմ են տրամադրված, ու բաց կթողնեն ֆուտբոլիստին, եթե նրանց վճարվի պահանջվող գումարը։ Հունիսի 28-ին The Guardian-ը, SkySports-ը հայտնեցին, որ ակումբների միջև համաձայնությունն արդեն կա, իսկ ավելի ուշ դա հաստատեց նաև գերմանական աղբյուր Ruhr Nachrichten-ը։ Հաղորդվում էր 26,3 մլն ֆունտի շուրջ պայմանավորվածության մասին։ Ավելի ուշ ասվեց, որ Մխիթարյանը ինքն է վճարելու իր տրանսֆերի մի մասը։ Ոչ ամենաարժանահավատ աղբյուրներից հաղորդվում էր նաև, որ Մխիթարյանը կնքելու է 4 տարվա պայմանագիր ու ստանալու տարեկան 12 մլն ֆունտ։ Դորտմունդի «Բորուսիայի» գործադիր տնօրեն Հանս-Յոահիմ Վացկեն նշել էր, որ դժվար է որոշում կայացնել Մխիթարյանի տեղափոխության շուրջ, նրա տրանսֆերի հարցը պետք է լուծվի մինչև հուլիսի 4-ը, երբ թիմը սկսելու է նախամրցաշրջանային հավաքը։

 
Հենրիխ Մխիթարյանը տոնում է իր խփած գոլը Զորյայի դեմ խաղում

Ի վերջո հուլիսի 6-ին Անգլիական «Մանչեսթեր Յունայթեդը» պաշտոնապես հայտարարեց Դորտմունդի «Բորուսիայի» արդեն նախկին կիսապաշտպան Հենրիխ Մխիթարյանի տեղափոխության մասին[40]։ Նրա տրանսֆերն անգլիական ակումբի վրա արժեցել է ռեկորդային 42 մլն եվրո, որով 27-ամյա ֆուտբոլիստը դարձել է հետխորհրդային տարածշրջանի երկրների ամենաթանկ ֆուտբոլիստը։ Նախկինում այդ ռեկորդը պատկանում էր ուկրաինացի հարձակվող Անդրեյ Շևչենկոյին, ով 2006 թվականին իտալական «Միլանից» անգլիական «Չելսի» տեղափոխվեց 40 մլն եվրոյի դիմաց[41]։ Մխիթարյանը համարվում է նաև մանչեսթերցիների կազմում հանդես եկած 40-րդ ազգության, ինչպես նաև առաջին հայ ֆուտբոլիստը[42]։ Նրա աշխատավարձը Մանչեսթերում կազմելու է տարեկան 12.5 մլն եվրո։ Բացի այդ, Հենրիխը 8 մլն եվրո բոնուս կստանա «կարմիր սատանաներին» միանալու համար։ MUTV-ին տված հարցրազրույցում Հենրիխը նշել է, որ «Մանչեսթեր Յունայթեդը» հանդիսանում է աշխարհի մեծագույն ակումբներից մեկը, այդ իսկ պատճառով նա չէր կարող մերժել այդ առաջարկը[43]։ Նա իր նոր ակումբում հանդես է գալու 22 համարի մարզաշապիկով։

Տեղափոխությունից անմիջապես հետո Հենրիխն իր ֆեյսբուքյան էջում գրառում կատարեց՝ ուղղված «Բորուսիայի» երկրպագուներին։

  Հարգելի ընկերներ։ Ցանկանում եմ օգտվել այս հնարավորությունից ու շնորհակալություն հայտնել «Բորուսիայում» բոլորին՝ ղեկավարությունից մինչև մարզչական շտաբ, թիմակիցներիս ու երկրպագուներին՝ ցուցադրած սիրո ու աջակցության համար։ Երբեք չեմ մոռանա այն պահերը, որոնք միասին կիսել ենք վերջին երեք տարիներին։ Երբ վերադառնում եմ արմատներիս ու հորս ֆուտբոլային կարիերային, ապա ինձ սովորեցրել են ընդունել նոր մարտահրավերները։ Պետք է կատարեմ այս քայլը և միանամ «Մանչեսթեր Յունայթեդին»։ Շնորհակալություն լավ հուշերի համար։ Դուք միշտ յուրահատուկ տեղ կունենաք իմ սրտում
- Հենրիխ Մխիթարյան
 

Իր նորամուտը անգլիացիների կազմում Հենրիխը նշեց հուլիսի 16-ին՝ «Ուիգանի» հետ ընկերական խաղում՝ դաշտում անցկացնելով 45 րոպե։ Առհասարակ Մխիթարյանն իր բոլոր նորամուտի խաղերում աչքի է ընկել արագությամբ, գոլերով, ինչպես նաև գոլային փոխանցումներով[44]։ «Ուիգանի» հետ խաղից հետո, հուլիսի 20-ին Մխիթարյանն իր ակումբի հետ մեկնեց Չինաստան, որտեղ «Յունյթեդն» անցկացնելու էր ուսումնամարզական հավաք։ Հուլիսի 22-ին Շանհայում կայացավ International Champions Cup-ի «Մանչեսթեր Յունայթեդ» – «Բորուսիա Դորտմունդ» մրցավեճը, որտեղ Մխիթարյանը խփեց իր առաջին գոլը մանչեսթերցիների կազմում։ Խաղն ավարտվեց 4:1 հաշվով՝ «Բորուսիայի» հաղթանակով[45]։ Հենրիխ Մխիթարյանը առաջին մրցաշրջանում՝ Պրեմիեր Լիգայում խբեց 4 գոլ, իսկ մանկունյանցիներին օգնեց հաղթել Եվրոպա Լիգան։ 2017 թվականի մայիսին՝ Եվրոպա Լիգայի եզրափակչում կիսաշրջադարձ հարվածով գրավեց Ամստերդամի Այաքսի դարպասը, և հաղթանակ պարգևեց մանկունյանցիներին։ Հենրիխ Մխիթարյանը՝ այդ տարի դարձավ ԵԼ-ում Մանչեսթեր Յունայթեդի կազմում ամենաշատ գոլեր խփած խաղացողը՝ 6 գոլ։ Հիշվող է այդ մրցաշրջանում՝ Հենրիխ Մխիթարյանի կարիճ գոլը, որը եղավ «Սանդերլենդ»-ի հետ խաղում։

2017-2018 խմբագրել

2017-2018 մրցաշրջանը լավ սկսեց Մխիթարյանի համար, նա Պրիմեր Լիգայի սկզբի խաղերում դարձավ 1 գոլի, և 5 գոլային փոխանցման հեղինակ։ Մխիթարյանը նաև ՉԼ-ում գրավեց Մոսկվայի ԲԿՄԱ-ի դարպասը։ Սակայն Հայաստանի ազգային հավաքականի խաղերից հետո՝ Մխիթարյանը խաղային հետընթաց գրանցեց։ Միարժամանակ լարվեց Մխիթարյանի և Ժոզե Մոուրինյոի հետ հարաբերությունները, որոնք լարված էին նաև Մխիթարյանի Մանչեսթեր տեղափոխության սկզբի ամիսների ընթացքում։ Ամեն ինչ հանգեցրեց նրան, որ Հենրիխ Մխիթարյանը կարիք ունեցավ հեռանալ Մանչեսթեր Յունայթեդից։ Նրա ծառայություններով հետաքրքրվում էին Միլանի Ինտերը և Արսենալը։ Ինտերը չկարողացավ գնել Մխիթարյանին, որովհետև վտանգ կար խաղտելու ֆեյր-փլեյի կանոնները, իսկ Արսենալը եղավ միակ տարբերակը։

Լոնդոնի «Արսենալ» խմբագրել

 
Մխիթարյանը «Արսենալ» ակումբի կազմում

2018 թվականի հունվարի 22-ին՝ իր ծննդյան հաջորդ օրը Մխիթարյանը 4 տարվա պայմանագիր կնքեց «զինագործների» հետ։ Նրա աշխատավարձը կազմում է շաբաթական մոտ 142 հազար եվրո։ Մխիթարյանի փոխարեն Մանչեսթեր Յունայթեդը գնեց Արսենալի հարձակվող Ալեքսիս Սանչեսի տրանսֆերը։

Մխիթարյանը իր նորամուտը «Արսենալում» նշեց հունվարի 20-ին՝ Անգլիայի Պրեմիեր լիգայի 24-րդ տուրի «Քրիսթալ Փելասի» դեմ խաղում[46]։ Իսկ «Էմիրեյթս» ստադիոնում իր առաջին խաղը եղավ փետրվարի 3-ին՝ Լոնդոնի Էվերտոնի դեմ։ Այդ խաղում նա դարձավ 3 գոլային փոխանցման հեղինակ։

Արսենիալի կազմում առաջին գոլը խփել է մարտի 8-ին՝ Սան Սիրո մարզադաշտում ՈՒԵՖԱ Եվրոպայի Լիգայի փլեյ-օֆֆ փուլի 1/8-րդ եզրափակչում կայանալիք Միլանի հետ խաղում։ Հանդիպման 15-րդ րոպեին Մեզութ Օզիլի կատարած փոխանցումից հետո Մխիթարյանը հարված կատարեց դարպասին, և Լեոնարդո Բոնուչիից անդրադարձով գնդակը հայտնվեց Ջանլուիջի Դոննարումմայի պաշտպանած դարպասը։ Արսենալը այդ խաղում հաղթեց 2։0 հաշվով։

«Ռոմա» խմբագրել

2019 թվականի Սեպտեմբերի 2-ին Մխիթարյանը վարձավճարով տեղափոխվեց իտալական Ռոմա մինչև հաջորդ տարվա հուլիսի 30-ը։ Վճարման արժեքը 3մլն Եվրո էր։ Հենրիխը իր առաջին խաղը` նոր թիմի կազմում անցկացրեց սեպտեմբերի 15-ին "Սասուոլո" ի դեմ մրցավեճում, որտեղ դարձավ գոլի հեղինակ։ Չնայած, որ Մխիթարյանը վնասվածքների պատճառով բաց թողեց մրցաշրջանի զգալի մասը` նա հարմարվեց "Ռոմա"-ին ու դարձավ հիմնական կազմի ֆուտբոլիստ։

2020թ. օգոստոսի 30-ին "Ռոման" գնեց Մխիթարյանի տրանսֆերը։ Նոյեմբերի 5-ին Եվրոպայի լիգայի խմբային փուլի ռումինական "Կլուժի" դեմ մրցավեճում Մխիթարյանը 57-րդ վայրկյանին գրավեց հակառակորդի դարպասը ու այդպիսով դարձավ տվյալ մրցաշարում իր ակումբի ամենաարագ գոլ խփած ֆուտբոլիստը։ Նոյեմբերի 8-ին Հենրիխը Ջենոայի հետ խաղում հեթ-տրիկ ձևակերպեց (3:1), իսկ նոյեմբերի 22-ին արդեն Պարմայի դեմ հանդիպմանը նա դուբլ արեց։ Հենրիխ Մխիթարյանը նաև ճանաչվեց "Ռոմայի" նոյեմբեր ամսվա լավագույն ֆուտբոլիստը։

Խաղաոճ խմբագրել

Մխիթարյանը հանդես է գալիս հարձակվողական ոճով կիսապաշտպանի և ենթահարձակվողի դիրքերում։ Նա մասնագիտացել է հարձակվողների ետևից խաղում։ Դա նրան հնարավորություն է տալիս համատեղ աշխատել թիմակիցների հետ և՛ իր դիրքում, և՛ դիրքից դուրս։ «Կոտրելով» մրցակցի պաշտպանական շղթան, Հենրիխը հարձակվողների համար ստեղծում է ազատ տարածություն, ինչն իր հերթին բերում է գոլային բազում հնարավորությունների։ Նա գովասանքի է արժանացել իր տեխնիկայի, շարժունակության, ճշգրիտ փոխանցումների, դրիբլինգի, ստեղծագործ խաղի, ինչպես նաև գնդակ պահելու կարողության և աշխատասիրության համար։ Նա տիրապետում է բարդ և վտանգավոր հարվածների, պաշտպաններին ճարպկորեն շրջանցելու հնարքների և դեպի փոխանցումը գնալու հրաշալի հմտությամբ[47][48]։

2012-2013 մրցաշրջանի ընթացքում շոտլանդացի նախկին ֆուտբոլիստ Փեթ Նևինը հետևյալ կերպ է արտահայտվել Մխիթարյանի մասին.

  Առաջնության 8 խաղում 11 գոլ խփելը արդեն ֆանտաստիկ է, բայց երբ այդ ամենին ավելանում է այն փաստը, որ նա կիսապաշտպան է, դա արդեն ֆենոմենալ է։ Եթե դուք նրա մասին դեռ չեք լսել, եթե անգամ Եվրոպայի գերակումբների գործակալները նույնպես չեն լսել նրա մասին, ապա դուք շուտով կիմանաք նրան։ Նա ունի արագություն, թնդանոթային հարված և արագ խաղի մեջ մտնելու կարողություն՝ Ֆրենկ Լեմպարդի նման։ Այս բոլոր հատկանիշների շնորհիվ նա պետք է հաճախ աչքի ընկնի[49]։  

Քաղվածքներ խմբագրել

  • Ես «Բորուսսիայի» մասնիկ եմ ու երջանիկ եմ։ Ես փորձում եմ ամեն ինչ անել թիմի համար, ու կարծես թե հիմա գործերը լավ են ընթանում, այնպես որ ես երջանիկ եմ։ Փորձում եմ խաղալ այն խաղը, որը բոլորը սպասում են ինձնից։ Կարող եմ ասել, որ այս տարի բախտս էլ է բերում։ Գոլեր եմ խփում, փոխանցումներ կատարում, ուրախ եմ դրա համար։ Ինձ համար դա լավ է, բայց բավարար չէ, այնպես որ պետք է շարունակեմ աշխատել ու առաջ շարժվել։ Փորձելու եմ ավելի շատ խփել, ավելի շատ գոլային փոխանցումներ կատարել, քանի որ դա լավ է թե՛ ինձ, թե՛ թիմի համար։ Ես չեմ կարող բավարարվել ձեռք բերածով, պետք է շարունակեմ աշխատել ամեն օր[50]։
  • Չգիտեմ, թե այդ գաղափարն ակումբում ինչպես է ծագել։ Բայց ինձ շատ հաճելի է, որ 50 հազարանոց մարզադաշտում ամեն գոլիցս հետո հնչում է «Սուսերով պարը», որովհետև ցանկացած մարդ պետք է ծանոթ լինի հայկական մշակույթին, հայ ժողովրդին։ Ինձ համար դա մեծ պատիվ է[51]։
  • Ցանկացած մարդ ունի տաղանդ և պետք է գտնի իր տաղանդն այն բնագավառում, որում ուժեղ է։ Եթե ֆուտբոլիստն օժտված է ֆուտբոլային տաղանդով, միայն դրանով չի կարող առաջ գնալ, պիտի կարողանա տաղանդը համատեղել աշխատանքի և նվիրվածության հետ։ Դա նույնն է, որ ինչ-որ նկարիչ լավ նկարի, բայց չգնա նկարչության։ Ամեն մարդ պիտի կարողանա գտնել իր ճիշտ ուղին
  • Ես սկսել եմ «Մանչեսթեր Յունայթեդ»-ի խաղերը նայել, երբ Էրիկ Կանտոնան դեռ թիմում էր և ինձ դուր էր գալիս նայել նրա խաղը։ Հետևում էի նաև Անդրեյ Կանչելսկիսի խաղին, քանի որ ռուս էր, ինձ հետաքրքիր էր թվում նրա խաղը։ Բայց մեծապես երկրպագել եմ Ալեքս Ֆերգյուսոնին։ Սակայն պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլիստ դառնալու ընթացում երկրպագել եմ Զինեդին Զիդանին։ Եվ հարցն այն չէր, թե ինչեր է նա անում խաղադաշտում, այլ այն, որ նա կարողանում էր իր հետևից տանել ամբողջ թիմը։
  • Ես 7 տարեկան էի, երբ սկսեցի մարզվել «Փյունիկում»։ Շատ երջանիկ էի, երբ հետագայում միացա «Փյունիկի» հիմնական թիմին։ Դա իմ կարիերայի վաղ շրջանի ամենահուզիչ պահերից մեկն էր ինձ համար։ Ես միշտ երազել եմ պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլիստ դառնալու մասին, և երբ երազանքդ կատարվում է, և դու սկսում ես քո ճանապարհը, դու անհավանական երջանկություն ես զգում։ Երբ ես տեղափոխվեցի իմ առաջին արտասահմանյան ակումբը՝ Դոնեցկի «Մետալուրգ», հասկացա, որ կարող եմ շարունակել առաջխաղացումս և ֆուտբոլային լավ կարիերա ունենալ։
  • Երբեմն ֆուտբոլիստի կարիերայի ընթացքում լինում են դժվար ժամանակներ, բայց երբեք պետք չէ հանձնվել։ Երբեմն կարող ես ունենալ մտքեր, որ պետք է կանգ առնել։ Դա մարդկային բնական զգացողություն է, բայց դա չի կարող քեզ ստիպել դադարեցնել այն, ինչ դու սկսել ես։ Դու պետք է ուժ գտնես վատ մտքերը վանելու համար։
  • Իմ հաջողության գաղտնիքն այն էր, որ ես երբեք չեմ դադարել աշխատել և երբ ես խփեցի 25 գոլ, դա ոչ միայն իմ, այլ ամբողջ թիմի՝ «Շախտյոր»-ի աշխատանքի արդյունքն էր։ Այդ ժամանակ մենք շատ ուժեղ թիմ ունեինք՝ Դուգլաս Կոստա, Վիլիան, Ֆերնանդինյո, Դարիո Սռնա, դա «հանքափորների» պատմության մեջ լավագույն թիմն էր։
  • Իմ գաղտնիքը շատ պարզ է։ Ողջ կյանքիս ընթացքում ինձ շրջապատել և շրջապատում են գերազանց մարդիկ, ովքեր օգնում են, աջակցում են անհաջողությունների դեպքում, չեն թողնում գոռոզանամ հաջողությունների դեպքում։ Դրա համար կարող եմ շնորհակալ լինել Աստծուց։
  • Ես շատ շնորհակալ եմ Նիկոլայ Կոստովին, որովհետև նրանից ես շատ բան սովորեցի տակտիկական գրագիտության առումով։ Նա միշտ կարողանում էր ինձնից քաղել առավելագույնը։ Միրչա Լուչեսկուն ինձ հնարավորություն տվեց միանալ Ուկրաինայի լավագույն ակումբին և խաղալ Չեմպիոնների լիգայում։ Նա կառուցել էր ակումբի պատմության կազմում լավագույն թիմը՝ բրազիլացի բոլոր ֆուտբոլիստներով հանդերձ, և նրա հետ աշխատելը ևս մեծ փորձ էր ինձ համար։ Յուրգեն Կլոպը վստահեց ինձ և դարձրեց թիմի կարևորագույն խաղացողներից մեկը։ Նա ինձ հետ շատ աշխատանք էր տանում հոգեբանական առումով։ Թոմաս Տուխելը տվեց ինձ բոլոր հնարավորությունները, լիակատար վստահություն հաղորդեց, և ամեն ինչ սկսեց գնալ իր բնականոն հունով։ Ես այնքան ազատ էի իմ գործողություններում նրա օրոք, որ կարծես ճախրեի օդում․․․ Ինչ վերաբերում է Ժոզե Մոուրինյոին, ես հուսով եմ շատ բան սովորել նրանից։ Նա ֆանտաստիկ նվաճումների հասած մարզիչ է։
  • Ամեն մարդ ինքն ավելի լավ գիտի, ինչից սկսել։ Ես ինքս սկսել եմ վաղ տարիքից, ֆուտբոլ խաղացել, գումար վաստակել, ինձ և ընտանիքիս ապահովել, արել եմ ամեն բան, ընտանիքիս օգնելու համար։ Պետք է քչից սկսել, հավատալ սեփական ուժերին, ընտրել այն ճանապարհը, որով կկարողանաս հաջողության հասնել, ոչ թե ժամանակը վատնել ոչինչ չանելու վրա։
  • Ես շատ հասարակ մարդ եմ, և, ինձ թվում է` մնացել եմ այնպիսին, ինչպիսին 5 կամ 7 տարեկան էի։ Ինձ համար կարևոր է, որ բոլորը, ովքեր ինձ գիտեն, ասեն՝ Հենրիխ Մխիթարյանը չի փոխվել ո՛չ «Շախտյոր» տեղափոխվելուց, ո՛չ էլ Հայաստանի և ԱՊՀ լավագույն ֆուտբոլիստ ճանաչվելուց հետո, ես շատ լավ գիտակցում եմ, որ աստղային հիվանդությունը ճանապարհ է դեպի սրընթաց անկում։

Կարծիքներ Մխիթարյանի մասին խմբագրել

  Նա լավ ընկեր է իր ընկերների համար, շատ համեստ է, խելացի, շատ կոռեկտ ու զուսպ։ Նա նույն համեստ և լավ ֆուտբոլիստն է։ Հիմա էլ ավելի փորձառու է դարձել։ Կարծում եմ՝ նորմալ է, որ մարդը չի փոխվել, որ ոչինչ չի կարողացել իրեն փոխել. ոչ այն, որ նա լավ ակումբում է խաղում, ոչ այն, որ ավելի շատ գումար է վաստակում։ Նա իրեն պահում է այնպես, ինչպես միշտ եղել է և դա շատ ուրախալի է։ Ես Հենրիխին միշտ համեստ եմ հիշում։ Նա շատ է սիրում կատակներ անել և հասկանում է ուրիշների արած կատակները։ Ինչպես նրան տեսնում եք խաղադաշտում, նա այդպիսին է նաև խաղադաշտից դուրս։ Դա շատ լավ է, որովհետև բազմաթիվ ֆուտբոլիստներ գիտեմ, ում խաղադաշտում բոլորը սիրում են, բայց կյանքում այդքան էլ սիրված անձինք չեն։ Կարծում եմ՝ Հենրիխը սիրված անձնավորություն է։ Ցանկացած խաղի նա ցույց է տվել, որ ինքն առաջատար է։ Ցանկացած խաղի ժամանակ օգուտ է տվել թիմին, որպես առաջատար տարել է թիմին իր ետևից՝ թե խոսքերով, թե գործով։  
  Հենրիխը շատ հանգիստ բնավորության տեր մարդ է, կրթված է, հավասարակշռված, շատ ընկերասեր, մարդամոտ, ուրախ և հետաքրքիր։ Միայն մի բան կարող եմ ասել. որքան ժամանակ որ ճանաչում եմ Հենրիխին, նա այդ ժամանակից ի վեր չի փոխվել։ Փոքր տարիքում Հենոն շատ աշխատասեր էր և սովորելու մեծ ընդունակություն ուներ։ Կարելի է ասել՝ խաղադաշտում շատ էմոցիոնալ է, իսկ խաղադաշտից դուրս շատ հանգիստ ու հասարակ։ Նրա բնավորության գծերից մեկն այն է, որ ունի հաղթողի բնավորություն ու ամեն օր, ամեն ժամ սիրում է կատարելագործվել։ Հենրիխը միշտ ձգտում է խաղալ լավ ակումբներում և հույս ունեմ, որ օրերից մի օր նրան կտեսնենք ավելի լավ առաջնությունում, ինչպիսիք են Անգլիայի և Իսպանիայի առաջնությունները։ Իսկ Գերմանիայում նա միայն առաջընթաց է ապրում։ Հենրիխը միշտ էլ մեծ սիրով է հավաքական գալիս և միշտ մեծ օգուտ է տալիս հավաքականին։ Նա բոլոր խաղերում 100 % նվիրվածությամբ է խաղացել։  
  Հենրիխն անչափ տաղանդավոր ֆուտբոլիստ է, ով օգտակար է եղել իր նախկին ակումբին՝ «Բորուսիային», և ազգային հավաքականին։ Նա թիմային ֆուտբոլիստ է, ով հրաշալի հնարավորություններ ունի։ Մխիթարյանը տեսնում է խաղադաշտը և աչքի է ընկնում գոլային հոտառությամբ։ Ուրախ եմ, որ նա ընտրեց «Մանչեսթեր Յունայթեդը»։ Հավատում եմ, որ նա շատ արագ կհարմարվի թիմին, քանի որ նրա խաղաոճը համապատասխանում է Անգլիայի Պրեմիեր լիգային։ Մենք անհամբերությամբ սպասում ենք Հենրիխի հետ աշխատելուն, նա թոփ մակարդակի ֆուտբոլիստ է։ 27-28 տարեկանների շրջանում լավագույններից մեկն է։ Նա հիանալի է, ֆուտբոլային մտքի մանևրումները շատ արագ են ստացվում։ Այնքան լավ է, երբ նա գնդակով է։  
  Հենրիխը «Բորուսիայում» է եղել երեք տարի։ Եթե անկեղծ լինենք, մեկնարկային երկու մրցաշրջանները նրա համար հեշտ չէին։ Նա այնպիսի ֆուտբոլիստ է, ում վստահություն է հարկավոր սեփական ուժերի հանդեպ։ Նրան անհրաժեշտ է անընդհատ խաղալ, ինքնահաստատվել ու ավելի լավը դառնալ։ «Բորուսիան» այն ժամանակ լավ չէր խաղում, ու հարմարվելը Հենրիխի համար հեշտ չէր։ Մխիթարյանը որոշակի խնդիրներ ուներ։ Սակայն նախորդ մրցաշրջանում նա անհավանական խաղ ցուցադրեց։ Հնարավոր է՝ նա նախորդ 2015-2016 մրցաշրջանում «Բորուսիայի» ամենակարևոր խաղացողն էր։ Եթե նա այդկերպ շարունակի, ապա մեծ ազդեցություն կունենա «Մանչեսթեր Յունայթեդի» խաղի վրա։ Նրան մաղթում եմ լավագույնը  

Հետաքրքիր փաստեր խմբագրել

  • Պոլիգլոտ է, տիրապետում է 7 լեզուների՝ հայերեն, ռուսերեն, ֆրանսերեն, անգլերեն, պորտուգալերեն, իտալերեն և գերմաներեն:
  • Սիրած ֆիլմն է «300 սպարտացիները»։
  • Բորուսիայի պատմության մեջ Մխիթարյանի ձեռքբերումը Շախտյորից հանդիսանում է ամենաթանկ տրանսֆերը։
  • Նրա սիրած զբաղմունքներից մեկն ընթերցանությունն է, բացի այդ սիրում է շախմատ, սեղանի թենիս, ծովային ֆուտբոլ։
  • Մանկության ամենասիրելի թիմը «Արսենալն» է։
  • Հայաստանի հավաքականում առաջին անգամ գոլի հեղինակ է դարձել 2009 թվականի մարտի 28-ին՝ Էստոնիայի դեմ խաղում
  • Առաջին խաղը, որ դիտել է ստադիոնում 1996 թվականին կայացած Հայաստան-Գերմանիա խաղն է։
  • Սիրած վայրը Երևանում Թումանյան փողոցն է։
  • Հենրիխն իրեն համարում է ֆատալիստ։
  • Մայրական տատիկը ռուս է։
  • Մանուկ ժամանակ վախեցել է մթությունից։
  • Քաղցրակեր է, շատ է սիրում շոկոլադ և պաղպաղակ։
  • Լսում է Ար ընդ Բի, փոփ, իսկ երբեմն էլ ռեփ երաժշտություն։
  • Սիրելի գույներն են սպիտակը և կապույտը։
  • Մխիթարյանն ամենաշատ լեզուներն իմացող ֆուտբոլիստն է աշխարհում (7 լեզու՝ հայերեն, գերմաներեն, անգլերեն, իտալերեն, ֆրանսերեն, ռուսերեն, պորտուգալերեն:)[52]
  • Ըստ Transfermarkt.com-ի Հենրիխի տրանսֆերային արժեքը կազմում է 22 մլն եվրո, բայց Բորուսիան նրա համար վճարել է 27.5 մլն եվրո։
  • Հաճախ է զբաղվում բարեգործությամբ, սակայն չի սիրում բարձրաձայնել դրանց մասին, քանի որ բարեգործությունը համարում է յուրաքանչյուր մարդու պարտքը[53]։
  • 2012/2013 մրցաշրջանում Մխիթարյանը «Շախտյորում» ամենաշատ խաղաժամանակ ստացած ֆուտբոլիստն է՝ 2507 րոպե, մասնակցել է 29 խաղի։ Խփել է ռեկորդային 25 գոլ, ընդ որում ձևակերպելով 1 հեթ-տրիկ, 6 դուբլ, և ընդամենը մեկ 11 մետրանոց հարվածի իրացում։
  • Երկրպագուները և խաղընկերները Հենրիխին հաճախ անվանում են Միկի կամ MagicTaryan, իսկ ռուսները՝ Самый лучший из армян – это Генрих Мхитарян (լավագույնը հայերից Հենրիխն է Մխիթարյան
  • Պաշտոնական խաղերում խփել է ավելի քան 150 գնդակ[54]։
  • Առաջին հայն է, ով խաղացել է «Մանչեսթեր Յունայթեդում» և Պրեմիեր լիգայում։
  • Առաջին հայ ֆուտբոլիստը, ով մասնակցել է Չեմպիոնների Լիգայի և Եվրոպայի լիգայի եզրափակչին։ Առաջին հայ ֆուտբոլիստն է, որ կարողացել է Եվրոպայի լիգայի գավաթին արժանանալ, և վերջինիս եզրափակչում գոլի հեղինակ դառնալ։
  • Հայաստանի ազգային և երիտասարդական հավաքականների կազմում միակ ֆուտբոլիստն է, որին հաջողվել է դառնալ հետ-տրիկի հեղինակ։ 2009 թվականին՝ երիտասարդական հավաքականի կազմում հետ-տրիկի հեղինակ է դարձել Իռլանդիայի հետ խաղում, իսկ 2016թ․ ազգային հավաքականի կազմում Գվատեմալայի հավաքականի դեմ խաղում Մխիթարյանը դարձավ հետ-տրիկի հեղինակ։

Ակումբային վիճակագրություն խմբագրել

Ակումբ Մրցաշրջան Լիգա Ազգային գավաթ Լիգայի գավաթ Եվրոպա Այլ Ընդհանուր
Դիվիզիա Խաղ Գոլ Խաղ Գոլ Խաղ Գոլ Խաղ Գոլ Խաղ Գոլ Խաղ Գոլ
Փյունիկ 2006 Հայաստանի Բարձրագույն խումբ 12 1 0 0 12 1
2007 Հայաստանի Բարձրագույն խումբ 24 12 0 0 4 0 28 12
2008 Հայաստանի Բարձրագույն խումբ 24 6 5 3 2 0 31 9
2009 Հայաստանի Բարձրագույն խումբ 10 11 6 2 16 13
Ընդհանուր 70 30 11 5 6 0 87 35
Մետալուրգ Դոնեցկ 2009–10 Ուկրաինայի Պրեմիեր լիգա 29 9 2 0 6 4 37 13
2010–11 Ուկրաինայի Պրեմիեր լիգա 8 3 0 0 8 3
Ընդհանուր 37 12 2 0 6 4 45 16
Շախտյոր Դոնեցկ 2010–11 Ուկրաինայի Պրեմիեր լիգա 17 3 3 1 7 0 27 4
2011–12 Ուկրաինայի Պրեմիեր լիգա 26 10 4 1 6 0 1 0 37 11
2012–13 Ուկրաինայի Պրեմիեր լիգա 29 25 4 2 8 2 1 0 42 29
Ընդհանուր 72 38 11 4 21 2 2 0 106 44
Բորուսիա Դորտմունդ 2013–14 Բունդեսլիգա 31 9 5 2 10 2 0 0 46 13
2014–15 Բունդեսլիգա 28 3 6 1 7 0 1 1 42 5
2015–16 Բունդեսլիգա 31 11 6 5 15 7 52 23
Ընդհանուր 90 23 17 8 32 9 1 1 140 41
Մանչեսթեր Յունայթեդ 2016–17 Պրեմիեր Լիգա 19 4 3 1 3 0 8 5 1 0 33 10
Ընդհանուր 19 4 3 1 3 0 8 6 1 0 33 11
Ընդհանուր վիճակագրություն 288 107 44 18 3 0 73 21 4 1 411 147

Միջազգային կարիերա խմբագրել

Մխիթարյանը հանդես է եկել Հայաստանի մինչև 17տ և մինչև 19տ հավաքականներում։ Նա Հայաստանի հավաքականում իր նորամուտը նշեց 2007 թվականի հունվարի 14-ին, Պանամայի հետ ընկերական խաղում։

2014թ. Աշխարհի առաջնության ընտրական փուլի Իտալիայի դեմ խաղում Հենրիխը խփել է իր 12-րդ գոլը և դարձել Հայաստանի հավաքականի պատմության լավագույն ռմբարկուն։ 2016 թվականին Ռոման Բերեզովսկու կարիերան ավարտելուց հետո դարձել է հավաքականի ավագը։ 2020թ.-ի հոկտեմբերի 11-ին Վրաստանի ընտրանու դեմ խաղում Մխիթարյանը խփեց իր 30-րդ գոլը Հայաստանի հավաքականի կազմում

Միջազգային գոլեր խմբագրել

Ամսաթիվ Մրցավայր Մրցակից Հաշիվ Վերջնական հաշիվ Մրցույթ
1 Մարտի 28, 2009 «Հանրապետական» մարզադաշտ, Երևան, Հայաստան   Էստոնիա 1-0 2-2 Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 2010 (Ընտրական փուլ)
2 Մայիսի 25, 2010 «Հանրապետական» մարզադաշտ, Երևան, Հայաստան   Ուզբեկստան 1-0 3 - 1 Ընկերական հանդիպում
3 Հոկտեմբերի 8, 2010 «Հանրապետական» մարզադաշտ, Երևան, Հայաստան   Սլովակիա 3-1 3-1 Ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնություն 2012 (Ընտրական փուլ)
4 Հոկտեմբերի 12, 2010 «Հանրապետական» մարզադաշտ, Երևան, Հայաստան   Անդորրա 2-0 4-0 Ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնություն 2012 (Ընտրական փուլ)
5 Սեպտեմբերի 2, 2011 «Estadi Comunal d'Aixovall» մարզադաշտ, Անդորրա լա Վելլա, Անդորրա   Անդորրա 3-0 3-0 Ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնություն 2012 (Ընտրական փուլ)
6 Սեպտեմբերի 6, 2011 «Štadión pod Dubňom» մարզադաշտ, Ժիլինա, Սլովակիա   Սլովակիա 2-0 4-0 Ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնություն 2012 (Ընտրական փուլ)
7 Հոկտեմբերի 7, 2011 «Հանրապետական» մարզադաշտ, Երևան, Հայաստան   Մակեդոնիա 2-0 4-1 Ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնություն 2012 (Ընտրական փուլ)
8 Հոկտեմբերի 11, 2011 «Aviva Stadium» մարզադաշտ, Դուբլին, Իռլանդիա   Իռլանդիա 1-2 1-2 Ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնություն 2012 (Ընտրական փուլ)
9 Հոկտեմբերի 12, 2012 «Հրազդան» մարզադաշտ, Երևան, Հայաստան   Իտալիա 1-1 1-3 Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 2014 (Ընտրական փուլ)
10 Նոյեմբերի 14, 2012 «Հանրապետական» մարզադաշտ, Երևան, Հայաստան   Լիտվա 3-0 4-2 Ընկերական հանդիպում
11 Հունիսի 11, 2013 «Պարկեն» մարզադաշտ, Կոպենհագեն, Դանիա   Դանիա 4-0 4-0 Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 2014 (Ընտրական փուլ)
12 Հոկտեմբերի 15, 2013 «Սան Պաոլո» մարզադաշտ, Նեապոլ, Իտալիա   Իտալիա 2-1 2-2 Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 2014 (Ընտրական փուլ)
13 Մայիսի 27, 2014 «Ստադ դե լա Ֆոնտենետ» մարզադաշտ, Կարուժ, Շվեյցարիա   ԱՄԷ 2-1 4-3 Ընկերական հանդիպում
14 3-2
15 Հունիսի 6, 2014 «Կոֆաս» մարզադաշտ, Մայնց, Գերմանիա   Գերմանիա 1-1 1-6 Ընկերական հանդիպում
16 Սեպտեմբեր 7, 2014 «Պարկեն» մարզադաշտ, Կոպենհագեն, Դանիա   Դանիա 1-0 0-1 Ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնություն 2016 (Ընտրական փուլ)
17 Մայիսի 29, 2016 «Սթաբհաբ սենթեր» մարզադաշտ, Լոս Անջելես, ԱՄՆ   Գվատեմալա 7-1 7-1 Ընկերական հանդիպում
18 Մարտի 26, 2017 «Հանրապետական» մարզադաշտ, Երևան, Հայաստան   Ղազախստան 2-0 2-0 Աշխարհի 2018 թ. առաջնության ընտրական փուլ
19 Հոկտեմբերի 10, 2017 «Աստանա Արենա» մարզադաշտ, Աստանա, Ղազախստան Ղազախստան 1-0 1-1 Աշխարհի 2018թ․ առաջնության ընտրական փուլ
20 Նոյեմբերի 9, 2017 Հանրապետական մարզադաշտ, Երևան, Հայաստան Բելառուս 2-0 4-1 Ընկերական հանդիպում
21 Նոյեմբերի 13, 2017 Հանրապետական մարզադաշտ, Երևան, Հայաստան Կիպրոս 3-1 3-2 Ընկերական հանդիպում

Նվաճումներ խմբագրել

Ակումբային խմբագրել

 Փյունիկ ՖԱ
 Շախտյոր Դոնեցկ

  Բորուսիա Դորտմունդ

  Մանչեսթեր Յունայթեդ

  Ռոմա ՖԱ

Անձնական խմբագրել

  • Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 1-ին աստիճանի շքանշան, 2017[61]

Աղբյուրներ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Transfermarkt.com(բազմ․) — 2000.
  2. 2,0 2,1 FBref.com(բազմ․)
  3. 3,0 3,1 Արգենտինական ֆուտբոլի տվյալների շտեմարան (իսպ.)
  4. «ՀՀ Նախագահի հրամանագրերը - Փաստաթղթեր - Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ [պաշտոնական կայք]». նախագահ.հայ (անգլերեն). Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 28-ին.
  5. [1] Արխիվացված 2017-05-30 Wayback Machine Սերժ Սարգսյանը պարգևատրել է Հենրիխ Մխիթարյանին
  6. «Հենրիխ Մխիթարյանը դարձավ ՅՈւՆԻՍԵՖ-ի բարի կամքի դեսպան». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ նոյեմբերի 12-ին. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 26-ին.
  7. «Ալ. Գրիգորյանին, Ռ. Վահանյանին և Հ. Մխիթարյանին հանձնվել են Երևանի պատվավոր քաղաքացու կոչումներ». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 14-ին.
  8. Հենրիխ Մխիթարյանը՝ Հայաստանի տարվա լավագույն ֆուտբոլիստ
  9. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ փետրվարի 11-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 30-ին.
  10. «Հենրիխ Մխիթարյան. Գնահատում եմ նույնիսկ իմ թշնամիներին, որոնք ինձ ավելի ուժեղ են դարձնում [Henrikh Mkhitaryan: I even value my enemies, because they make me stronger]». Tert.am (Armenian). 2011 թ․ մայիսի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 14-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  11. «Sabre Dance by Henrikh Mkhitaryan». Ukrainian Football 1894. 2012 թ․ օգոստոսի 16. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 22-ին.
  12. Yokhin, Michael (2012 թ․ հոկտեմբերի 2). «Juve been warned: Henrikh Mkhitaryan is Europe's most in-form player». goal.com. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 1-ին.
  13. «Henrikh Mkhitaryan: I never take the praise, if I know that I played badly». panorama.am. 2013 թ․ փետրվարի 27. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 3-ին.
  14. «Armenia's got talent». shakhtar.com. 2012 թ․ դեկտեմբերի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 1-ին.
  15. «Հենրիխ Մխիթարյան. Հատկապես ուրախ եմ եղել 15 տարեկանում "Փյունիկում" ստացած առաջին աշխատավարձիս». sport.news.am. 2013 թ․ հունվարի 11. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 1-ին.
  16. «Sky Sports Scout – Henrikh Mkhitaryan». www.skysports.com. 2013 թ․ հունիսի 18. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 22-ին.
  17. Chakhoyan, Khachik (2009 թ․ մայիսի 22). «Mkhitaryan worthy of a higher calling». UEFA.com. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 1-ին.
  18. «Metalurh vs Partizan Minsk». Soccerway. 2009 թ․ հուլիսի 16. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  19. «Metalurh vs Dnipro 0–0». Soccerway. 2009 թ․ հուլիսի 19. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  20. «Karpaty vs Metalurh 2–2». Soccerway. 2009 թ․ հուլիսի 26. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  21. «Interblock vs Metalurh 0–3». Soccerway. 2009 թ․ օգոստոսի 6. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  22. Dereyan, Antranig (2011 թ․ հունվարի 29). «Henrikh Mkhitaryan: 'The Maestro' of Armenian Soccer». www.armenianweekly.com. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 22-ին.
  23. «Metalurh vs Obolon 3–0». Soccerway. 2010 թ․ հուլիսի 16. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  24. «Dnipro vs Metalurh 1–2». Soccerway. 2010 թ․ օգոստոսի 30. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  25. «H. Mkhitaryan». Soccerway. Global Sports Media. Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 21-ին.
  26. «Henrikh Mkhitaryan seals FC Shakhtar switch». shakhtar.com. 2010 թ․ օգոստոսի 30. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  27. Генрих Мхитарян – игрок "Шахтера" (Russian). Shakhtar.com. 2010 թ․ օգոստոսի 30. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ սեպտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 21-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  28. «Obolon vs Shakhtar 1–0». Soccerway. 2010 թ․ սեպտեմբերի 10. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  29. «Shakhtar vs Tavriya 4–1». Soccerway. 2010 թ․ սեպտեմբերի 19. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  30. «Shakhtar vs Kryvbas 6–0». Soccerway. 2010 թ․ սեպտեմբերի 22. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  31. «Metalist vs Shakhtar 1–2». Soccerway. 2010 թ․ սեպտեմբերի 25. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  32. «Henrik Mkhitaryan: Braga level is not our concern». Shakhtar.com. 2010 թ․ դեկտեմբերի 3. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 17-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 14-ին.
  33. «Dynamo vs Shakhtar 0–2». Soccerway. 2011 թ․ մայիսի 25. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  34. Fussball, Fedya (2011 թ․ դեկտեմբերի 12). «Ukraine 2010/11». RSSSF. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 21-ին.
  35. Հենրիխ Մխիթարյանի վիճակագրությունը Sports.ru կայքում(ռուս.)
  36. Հենրիխ Մխիթարյանը՝ Եվրոպայի 5 առաջատար առաջնությունների 100 լավագույն ֆուտբոլիստների շարքում
  37. Հենրիխ Մխիթարյանն՝ աշխարհի 100 առաջատար ֆուտբոլիստների թվում
  38. «Մխիթարյան. «Մեր առաջին իսկ խոսակցության ժամանակ Տուխելն ասաց. «Միկի, ես կարող եմ քեզ բարձր մակարդակի հասցնել»». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 25-ին.
  39. Երջանիկ եմ թիմում
  40. «Մանչեսթեր Յունայթեդը հայտարարել է Մխիթարյանի տեղափոխության մասին (լուսանկարներ, տեսանյութ)». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հուլիսի 13-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 23-ին.
  41. «Հենրիխ Մխիթարյանը` հետխորհրդային տարածաշրջանի ամենաթանկ ֆուտբոլիստ». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 24-ին.
  42. «Մխիթարյանը Մանչեսթեր Յունայթեդի 40-րդ ազգության ֆուտբոլիստն է». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հուլիսի 14-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 24-ին.
  43. «Մխիթարյանի տված հարցազրույցը՝ MUTV-ին (տեսանյութ)». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 24-ին.
  44. «Ուիգան - Մանչեսթեր Յունայթեդ. Մխիթարյանի բոլոր նորամուտները». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հուլիսի 18-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 24-ին.
  45. «Մանչեսթեր Յունայթեդը խոշոր հաշվով պարտվեց Բորուսիային. Մխիթարյանը` գոլի հեղինակ (տեսանյութ)». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հուլիսի 25-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 24-ին.
  46. http://www.armtimes.com/hy/article/129215
  47. «UEFA Champions League: 4 players to keep an eye out for». tikitakastyle.wordpress.com. 2012 թ․ սեպտեմբերի 18. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 3-ին.
  48. «Mkhitaryan is one of the best footballers of the Ukraine cup: Buryak». Lurer.com. 2012 թ․ օգոստոսի 14. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 3-ին.
  49. Nevin, Pat (2012 թ․ սեպտեմբերի 11). «PAT NEVIN: GROUP TASK». www.chelseafc.com. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 3-ին.
  50. [2] Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine Հենրիխ Մխիթարյան. «Ուրախ եմ խփածս գոլերի ու կատարած գոլային փոխանցումների համար, բայց դա ինձ բավարար չէ» (VIDEO)
  51. [3] Հենրիխ Մխիթարյան. Ամենակարևորն այն է, որ երեխադ լավ մարդ մեծանա
  52. [4] Արխիվացված 2017-03-17 Wayback Machine Հենրիխ Մխիթարյանն աշխարհում ամենաշատ լեզուներն իմացող ֆուտբոլիստն է, ով խոսում է 7 լեզվով (տեսանյութ)
  53. ՀՖՖ TV. Հենրիխ Մխիթարյանի բարեգործական այցը «Զատիկ» կենտրոն
  54. Հենրիխ Մխիթարյան. 150 գոլ պաշտոնական մրցումներում(չաշխատող հղում)
  55. «Հենրիխ Մխիթարյանը՝ լավագույն ֆուտբոլիստ». Միշել Պլատինին՝ հայերեն(չաշխատող հղում)
  56. Հենրիխ Մխիթարյանը՝ Հայաստանի 2015 թ. լավագույն ֆուտբոլիստ
  57. [5] Հայտնի են Հայաստանի 2016 թ. լավագույն ֆուտբոլիստի և մարզչի անունները
  58. (ռուս.) «Мхитарян назван лучшим футболистом украинской Премьер-лиги». Независимое бюро новостей. 2012 թ․ դեկտեմբերի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 6-ին.
  59. (ռուս.) «Генрих Мхитарян назван лучшим игроком». 2013 թ․ հուլիսի 2. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 2-ին.
  60. [6] Արխիվացված 2017-05-27 Wayback Machine Մխիթարյանի գոլն օգնում է Մանչեսթեր Յունայթեդին դառնալ Եվրոպա լիգայի գավաթակիր (տեսանյութ)
  61. Հ. Հ. ՄԽԻԹԱՐՅԱՆԻՆ «ՀԱՅՐԵՆԻՔԻՆ ՄԱՏՈՒՑԱԾ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ» 1-ԻՆ ԱՍՏԻՃԱՆԻ ՇՔԱՆՇԱՆՈՎ ՊԱՐԳԵՎԱՏՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 
Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են