Փյունիկ ՖԱ

Այս հոդվածը ֆուտբոլի ակումբի մասին է։ Այլ գործածությունների համար այցելեք Փյունիկ (այլ կիրառումներ)։

«Փյունիկ» Ֆուտբոլային Ակումբ, պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլային ակումբ Երևանում, որը հանդես է գալիս Հայաստանի Բարձրագույն խմբում։

Փյունիկ
Ամբողջական անուն	«Փյունիկ» Ֆուտբոլային Ակումբ
Գույներ	Կապույտ - Սպիտակ
Հիմնադրում	1992
Սեփականատեր	Արթուր Սողոմոնյան
Երկիր	Հայաստան
Մարզադաշտ	Վազգեն Սարգսյանի անվան Հանրապետական մարզադաշտ
Մարզիչ	Սուրեն Չախալյան
Ավագ	Կառլեն Մկրտչյան
Կայք	http://fcpyunik.am/
Լիգա	Բարձրագույն խումբ
2021/22	1-րդ
Տան դաշտ Մրցակցի դաշտ

Պատմություն

«Փյունիկ» ՖԱ-ն պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլային ակումբ է, որը հիմնադրվել է Երևանում 1992 թվականին։ Մինչև անվանափոխվելն ակումբը կրել է «Հոմենեթմեն» անվանումը։ 1995-96թթ.-ի մրցաշրջանից ակումբը վերանվանվում է «Փյունիկ»։

Փյունիկը հին հունական դիցաբանության մեջ առասպելական թռչուն է, որը, զգալով իր վախճանն, այրվում է և վեր հառնում մոխրից՝ իբրև նոր, երիտասարդ թռչուն։ «Փյունիկը» Հայաստանի ամենատիտղոսակիր ակումբն է. 14 անգամ դարձել է Հայաստանի Բարձրագույն խմբի առաջնության հաղթող, 8 անգամ Հայաստանի Գավաթակիր և 9 անգամ էլ՝ Սուպերգավաթակիր։ Առաջին անգամ աշուն-գարուն մրցակարգով անցկացված 1995/96 թթ. առաջնությունու նաև այն, որ թիմն առաջնությունում ոչ մի պարտություն չկրեց, իսկ «Փյունիկի»՝ ռեկորդային այդ անպարտելիության շարքը Հայաստանի առաջնություններում 59 խաղ կազմեց։

1996 թ.-ին՝ «Փյունիկը» հաղթանակով նշեց իր նորամուտը նաև եվրոգավաթներում. Հայաստանի չեմպիոնը՝ «Փյունիկը» գերազանց հանդես եկավ և արժանիորեն հռչակվեց Հայաստանի չեմպիոն։ Դա էր վկայում Հրազդան» մարզադաշտում 3-1 հաշվով փայլուն հաղթանակ տարավ ֆիննական «ՀԻԿ»-ի նկատմամբ։ Ներքին առաջնությունում «Փյունիկ» ևս շարունակում էր մրցակցությունից դուրս մնալ։ Արդյունքը եղավ այն, որ թիմը 1996-97 թթ. մրցաշրջանում երկրորդ տարին անընդմեջ դարձավ Հայաստանի չեմպիոն։

1997 թ.-ին «Փյունիկը» իր նորամուտը նշեց նաև Չեմպիոնների Լիգայի խաղարկությունում, որտեղ զիջեց Բուդապեշտի ՄՏԿ-ին։ 1997 թ.-ին՝ Հայաստանի առաջնությունում «Փյունիկը« դուրս մնաց մրցանակային տեղերից, ինչից հետո թիմն աստիճանաբար զիջեց իր դիրքերը։ 1998 թ.-ի առաջնության ընթացքում «Փյունիկը» հայտնվեց ֆինանսական ծանր կացության մեջ, քանի որ ակումբը ֆինանսավորող Ռուբեն Հայրապետյանը հեռացավ ֆուտբոլից։ Թիմի մի շարք առաջատար խաղացողներ լքեցին ակումբը։ Դա հանգեցրեց նրան, որ «Փյունիկը» առաջնությունը դժվարությամբ ավարտեց 6-րդ տեղում, իսկ հետո ընդհանրապես դադարեցրեց իր գոյությունը։ «Փյունիկի» վերածնունդը կայացավ 3 տարի անց, երբ Խորեն Հովհաննիսյանն ու Ռուբեն Հայրապետյանը վերադարձան ֆուտբոլ։ Աշտարակի «Միկայի» դուստր թիմի՝ «Արմենիկումի» հիման վրա, որը նախորդ տարվա Առաջին խմբի առաջնությունում ուժեղագույնների խմբում հանդես գալու ուղեգիր էր նվաճել՝ կազմավորվեց «Փյունիկը»։ Վերաբացված «Փյունիկի» սեփականատերն է դառնում գործարար Ռուբեն Հայրապետյանը (հետագայում՝ ՀՖՖ նախագահ) և սկսում է թիմի զարգացման գործընթացը։

Այլ ակումբներից թիմ է հրավիրում՝ այնպիսի ֆուտբոլիստների, ինչպիսիք էին Արտավազդ Քարամյանն ու Արման Քարամյանը։ Թիմ են հրավիրվում նաև ֆուտբոլիստներ և մարզիչներ Մալիից, Կամերունից, Արգենտինայից և հետագայում նաև Ռումինիայից։ Նրանք օգնում են ակումբին արագորեն լավ արդյունքի հասնել։ 2002 թ.-ին թիմը դառնում է և´ առաջնության հաղթող, և´ գավաթակիր։ Թիմը հանդես եկավ Չեմպիոնների լիգայում և կարողացավ ևս մեկ փայլուն նվաճման հասնել. «Փյունիկ» մրցակցի հարկի տակ՝ խոշոր 4-0, ապա պատասխան խաղում՝ 2-0 հաշվով հաղթեց Ֆինլանդիայի չեմպիոն «Տամպերե Յունայթեդին» և հայկական ֆուտբոլի պատմության մեջ առաջինը հաղթահարեց Չեմպիոնների լիգայի որակավորման առաջին փուլը։ Հատկապես պատասխան հանդիպումը մեծ իրարանցում էր առաջացրել մեր հանրապետությունում և «Հանրապետական» մարզադաշտը լեփ-լեցուն էր հանդիսականներով։ Երկրպագուների հոսքը դեպի մարզադաշտ այնքան մեծ էր, որ շատերը հնարավորություն չունեցան սեփական աչքերով դիտել խաղը։

Հետագա տարիներին «Փյունիկը» ևս մի քանի անգամ հաղթահարեց Չեմպիոնների լիգայի որակովորման առաջին փուլը, բայց ամեն անգամ երկրորդ փուլում նրան բաժին էին հասնում եվրոպական բարձրակարգ ակումբներ, ի դեմս՝ Կիևի «Դինամոյի», Դոնեցկի «Շախտյորի» և Զագրեբի «Դինամոյի»։ Փոխարենը՝ երկար տարիներ շարունակվեց «Փյունիկի գերիշխանությունը Հայաստանի առաջնությունում. թիմը 10 տարի անընդմեջ դարձավ Հայաստանի չեմպիոն։ Այդ ընթացքում «Փյունիկում» որպես ֆուտբոլիստ են ձևավորվել Ռոբերտ Արզումանյանը, Էդգար Մանուչարյանը, Հենրիխ Մխիթարյանը, Գեւորգ Ղազարյանը, Կառլեն Մկրտչյանը, Դավիթ Մանոյանը, Էդգար Մալաքյանը և այլք, ովքեր հանդիսանում էին ակումբի սաները։ 2009 թ.-ին ակումբի սեփականատեր Ռուբեն Հայրապետյանը վաճառում է «Փյունիկը» գործարար Սամվել Ալեքսանյանին։ 2012 թ.-ին «Փյունիկի» նոր նախագահ է դառնում Ռուբեն Հայրապետյանի որդին՝ Ռաֆիկ Հայրապետյանը։

2017թ.-ին ակումբը ձեռք է բերում ռուսաստանցի գործարար Արթուր Սողոմոնյանը Archived 2017-02-20 at the Wayback Machine.։ Ակումբի նոր սեփականատերը թիմի ղեկը վստահում է ռուս մասնագետ Ալեքսեյ Երյոմենկոյին։ Վերջինս առաջնության առաջին հատվածում ոչ բավարար արդյունքների համար հրաժարական է տալիս։ Նրան փոխարինած Արմեն Գյուլբուդաղյացի գլխավորությամբ՝ «Փյունիկը» առաջնությունն ավարտում է 5-րդ տեղում, սակայն իրավունք է ստանում է որակազրկված Գյումրիի «Շիրակի» փոխարեն հանդես գալ Եվրոպա լիգայի գավաթի խաղարկությունում։ Ի սկզբանե, ակումբի սեփականատեր Արթուր Սողոմոնյանի որոշում է կայացնում է եվրագավաթների հանդիպումներից հետո «Փյունիկ» ակումբը վերանվանել «Երևան», սակայն որոշ իրադարձություններ խոչընդոտ են հանդիսանում դրա իրագործմանը։

Նոր մրցաշրջանից առաջ՝ թիմի գլխավոր մարզիչ է հրավիրվում ռուս մասնագետ Անդրեյ Տալալաևը։ Վերջինս «Փյունիկ» է հրավիրում ռուս խաղացողների, որոնցից շատերի հետ նա աշխատել էր իրա նախկին թիմում՝ «Տամբովում»։ Տալալաևին հաջողվում է կարճ ժամանակում հաջողություններ գրանցել թիմի ղեկին։ Ռուս մասնագետի գլխավորությամբ՝ «Փյունիկին» հաջողվում է հայկական ֆուտբոլի պատմության մեջ առաջին անգամ դուրս գալ եվրոգավաթների երրորդ փուլ։ «Փյունիկը» առաջին երկու փուլերում պայքարից դուրս է թողնում համապատասխանաբար՝ մակեդոնական «Վարդարին» ու ղազախական «Տոբոլին», իսկ երրորդ փուլում երկու խաղերի արդյունքով համառ պայքարում զիջում է Թել-Ավիվի «Մաքքաբիին»։

Նվաճումներ

Հայաստանի Բարձրագույն խումբ

(15) 1992, 1995-96, 1996-97, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2014-15, 2021-22

(3) 1994 2011, 2018-19

Հայաստանի Գավաթ

(8) 1996, 2002, 2004, 2009, 2010, 2012-13, 2013-14, 2014-15

(3) 1992, 1997, 2006

Հայաստանի Սուպերգավաթ

(9) 1997, 2001, 2003, 2004, 2006, 2007, 2011, 2012, 2015

(7) 1996, 2002, 2005, 2008, 2009, 2010, 2013

Եվրոգավաթների վիճակագրություն

Մրցաշար	Խ	Հ	Ո	Պ	ԽԳ	ԲԳ	ԳՏ
ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա	34	8	7	19	30	57	-27
ՈՒԵՖԱ Գավաթ	20	7	3	10	20	36	-16
Ընդհանուր	54	15	10	29	50	93	-43

Խ = Խաղ; Հ = Հաղթանակ; Ո = Ոչ-ոքի; Պ = Պարտություն; ԽԳ = Խփած Գնդակ; ԲԳ = Բաց Թողած Գնդակ; ԳՏ = Գնդակների Տարբերություն

Մրցաշրջան	Մրցաշար	Փուլ	Մրցակից	1-ին խաղ	2-րդ խաղ	Ամբողջական հաշիվ
1996-97	ՈՒԵՖԱ-ի Գավաթ	1Ո	ՀԻԿ Հելսինկի	3 - 1	2 - 5	5 - 6
1997-98	ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա	1Ո	ՄՏԿ Հունգարիա	0 - 2	3 - 4	3 - 6
2002-03	ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա	1Ո	Տամպերե Յունայթեդ	4 - 0	2 - 0	6 - 0
		2Ո	Դինամո Կիև	0 - 4	2 - 2	2 - 6
2003-04	ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա	1Ո	ԿՌ Ռեյկյավիկ	1 - 0	1 - 1	2 - 1
		2Ո	ԲԿՄԱ Սոֆիա	0 - 2	0 - 1	0 - 3
2004-05	ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա	1Ո	Պոբեդա	3 - 1	1 - 1	4 - 2
		2Ո	Շախտյոր Դոնեցկ	1 - 3	0 - 1	1 - 4
2005-06	ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա	1Ո	Հակա	0 - 1	2 - 2	2 - 3
2006-07	ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա	1Ո	Շերիֆ	0 - 0	0 - 2	0 - 2
2007-08	ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա	1Ո	Դերրի Սիթի	0 - 0	2 - 0	2 - 0
		2Ո	Շախտյոր Դոնեցկ	0 - 2	1 - 2	1 - 4
2008-09	ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա	1Ո	Անորտոսիս	0 - 1	0 - 2	0 - 3
2009-10	ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա	2Ո	Դինամո Զագրեբ	0 - 0	0 - 3	0 - 3
2010-11	ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա	2Ո	Պարտիզան Բելգրադ	1 - 3	0 - 1	1 - 4
2011-12	ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա	2Ո	Վիկտորիա Պլզեն	0 - 4	1 - 5	1 - 9
2012-13	ՈՒԵՖԱ Եվրոպա Լիգա	1Ո	Զետա	0 - 3	2 - 1	2 - 4
2013-14	ՈՒԵՖԱ Եվրոպա Լիգա	1Ո	Տետեքս	1 - 1	1 - 0	2 - 1
		2Ո	Ժալգիրիս	0 - 2	2 - 2	2 - 4
2014-15	ՈՒԵՖԱ Եվրոպա Լիգա	1Ո	Աստանա	1 - 4	0 - 2	1 - 6
2015-16	ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա	1Ո	Ֆոլգորե	2 - 1	2 - 1	4 - 2
		2Ո	Մոլդե	0 - 5	1 - 0	1 - 5
2016-17	ՈՒԵՖԱ Եվրոպա Լիգա	1Ո	Եվրոպա	0 - 2	2 - 1	2 - 3
2017-18	ՈՒԵՖԱ Եվրոպա Լիգա	1Ո	Սլովան Բրատիսլավա	1 - 4	0 - 5	1 - 9
2018-19	ՈՒԵՖԱ Եվրոպա Լիգա	1Ո	Վարդար	1 - 0	2 - 0	3 - 0
		2Ո	Տոբոլ	1 - 2	1 - 0	2 - 2
		3Ո	Մաքքաբի Թել Ավիվ	0 - 0	1 - 2	1 - 2

Սեփական խաղադաշտում անցկացրած խաղերի հաշիվները թավատառ են։

Տեղափոխություններ 2018/2019

Ամառ 2018

Եկել են

Դիրքը	Խաղացողը	Որտեղից
Դարպասապահ	Անդրիա Դրագոևիչ	«Ալաշկերտ»
Դարպասապահ	Եվգենի Կոբոոզև	Առանց ակումբ
Պաշտպան	Մաքսիմ Ժեստոկով	«Շիննիկ»
Պաշտպան	Վյաչեսլավ Դմիտրև	«Ռոսիչ»
Պաշտպան	Վիտալի Ստեժկո*	«Կրասնոդար»
Պաշտպան	Սերգեյ Կոլիչև	«Ռոտոր»
Կիսապաշտպան	Ռումյան Հովսեփյան	«Բանանց»
Կիսապաշտպան	Դենիս Վոյնով	«Ավանգարդ»
Կիսապաշտպան	Մաքսիմ Տրուսևիչ	«Տամբով»
Հարձակվող	Ալբերտ Բոգատիրև	«Տյումեն»
Հարձակվող	Ռուսլան Կորյան	«ԲՄԱ-Խաբարովսկ»
Հարձակվող	Մոհամեդ Կոնատե	«Գոմել»

Հեռացել են

Դիրքը	Խաղացողը	Նոր ակումբը
Պաշտպան	Կադիո Դիդյե Բորիս	«Սեյնյայոկի»
Պաշտպան	Բակար Բալդե	«Գանձասար-Կապան»
Պաշտպան	Արամ Շախնազարյան	«Շիրակ»
Կիսապաշտպան	Նարեկ Ասլանյան	«Գանձասար-Կապան»
Կիսապաշտպան	Հովհաննես Պողոսյան*	«Արցախ»
Հարձակվող	Դրիսա Դիարասուբա	«Գանձասար-Կապան»
Հարձակվող	Ալբերտ Բոգատիրև	առանց ակումբ

* Վարձավճարով
** Վերադարձել է վարձավճարից
*** Հեռացել է «ազատ գործակալի» կարգավիճակով

Մրցաշրջանի ընթացքում

Եկել են

Դիրքը	Խաղացողը	Ամսաթիվը	Նոր ակումբը

Հեռացել են

Դիրքը	Խաղացողը	Նոր ակումբը
Պաշտպան	Եգոր Տարականով	առանց ակումբ
Կիսապաշտպան	Դենիս Վոյնով	առանց ակումբ
Հարձակվող	Ռուսլան Կորյան	առանց ակումբ
Պաշտպան	Եգոր Տարականով	առանց ակումբ

* Վարձավճարով
** Վերադարձել է վարձավճարից
*** Հեռացել է «ազատ գործակալի» կարգավիճակով

Ռմբարկուներ

Տեղ	Երկիր	Խաղացող	Գոլեր	Միջինը խաղում
1	Հայաստան	Գևորգ Ղազարյան	41	0,36
2	Հայաստան Բրազիլիա	Մարկոս Պիզզելլի	33	0,60
3	Հայաստան	Կամո Հովհաննիսյան	33	0,16
4	Մեքսիկա	Սեզար Ռոմորո	27	0,82
5	Հայաստան	Ալբերտ Թադեվոսյան	24	0,41
6	Հայաստան	Ալիկ Առաքելյան	21	0,14
7	Հայաստան	Դավիթ Մամոյան	21	0,13
8	Պորտուգալիա	Հյուգո Ֆիրմինո	18	0,56
9	Հայաստան	Վիլեն Այվազյան	18	0,32
10	Հայաստան	Հենիխ Մխիթարյան	17	0,41

Ներկա կազմ

Օգոստոսի 25, 2014

Նշում. Դրոշները ցույց են տալիս ազգային հավաքականը ինչպես սահմանված է ՖԻՖԱ-ի իրավասության կանոններում: Խաղացողները կարող են ունենալ 1-ից ավելի ոչ-ՖԻՖԱ-ի քաղաքացիություն:

№ Դիրք Խաղացող 12 ԴՊ Սևակ Ասլանյան 25 ԴՊ Անդրիա Դրագոևիչ 31 ԴՊ Եվգենի Կոբոզև 2 ՊՇ Սերոբ Գրիգորյան 3 ՊՇ Արթուր Քարտաշյան 4 ՊՇ Անտոն Բելով 5 ՊՇ Արմեն Մանուչարյան 8 ՊՇ Անտոնիո Ստանկով 16 ՊՇ Ռոբերտ Հակոբյան 24 ՊՇ Սալոմոն Նիրիսարիկե 63 ՊՇ Քրիստի Մարկու 66 ՊՇ Մաքսիմ Ժեստոկով 6 ԿՊ Կառլեն Մկրտչյան 7 ԿՊ Արտյոմ Սիմոնյան 10 ԿՊ Էրիկ Վարդանյան 13 ԿՊ Ստանիսլավ Եֆիմով 14 ԿՊ Արթուր Նադիրյան

№ Դիրք Խաղացող 17 ԿՊ Արտակ Եդիգարյան 18 ԿՊ Ալիկ Առաքելյան 20 ԿՊ Ուգոչուկվու Իվու 23 ԿՊ Արաս Օզբիլիզ 65 ԿՊ Ալեքսանդր Գալիմով 70 ԿՊ Սերգեյ Շևչուկ 71 ԿՊ Հովհաննես Պողոսյան 77 ԿՊ Դենիս Մահմուդով 98 ԿՊ Մարկո Բուրզանովիչ 9 ՀՐ Արթուր Միրանյան 11 ՀՐ Էդգար Մանուչարյան 19 ՀՐ Դմիտրի Սիչյով 26 ՀՐ Հովհաննես Իլանգյոզյան 42 ՀՐ Ստեֆեն Ալֆրեդ

Աղբյուրներ

• «Փյունիկ» ՖԱ-ի բոլոր ֆուտբոլիստները

• Սուրեն Չախալյանը նշանակվել է «Փյունիկի» գլխավոր մարզչի պաշտոնակատար

Արտաքին հղումներ

• «Փյունիկ» ՖԱ-ի պաշտոնական կայք
• «Փյունիկ» ՖԱ-ի բաժինը ՀՖՖ-ի պաշտոնական կայքէջում (հայ.), (անգլ.), (ռուս.)