Վիքիպեդիա

Գերմանիայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ

Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ

ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկում Գերմանիայի օբյեկտները թվով 41-ն են, որը կազմում է ընդհանուր թվի 3,9 %-ը (1073՝ 2017 թվականի դրությամբ)։ 38 օբյեկտներ ընդգրկված են մշակութային չափանիշներով, այդ թվում՝ 13-ը համարվում են մարդկային ստեղծագործական գլուխգործոց, մնացած 3-ը՝ բնական չափանիշներով։ Բացի դրանից 2016 թվականի դրությամբ ևս 18 օբյեկտ ներկայացված է թեկնածու ցանկում[1]։

Գերմանիան վավերացրել է Համաշխարհային ժառանգության պաշտպանության կոնվենցիան 1976 թվականի օգոստոսի 23-ին[2]։ Գերմանիայի առաջին օբյեկտն ընդգրկվել է ցանկում 1978 թվականին, Համաշխարհային ժառանգության հանձնաժողովի 2-րդ նիստում։

Ցանկ Խմբագրել

Տվյալ աղյուսակում տեղանքներն ընդգրկված են Համաշխարհային ժառանգության կողմից դասակարգված ձևով։

# Պատկեր Անվանում Տեղադրություն Ստեղծման տարեթիվ Ցանկում ընդգրկվելու տարեթիվ № Չափանիշներ
1   Աախենի տաճար
(գերմ.՝ Aachener Dom)		 Քաղաք՝ Աախեն
Երկրամաս՝ Հյուսիսային Հռենոս-Վեսթֆալիա		 8-րդ դար-9-րդ դար 1978 3 i, ii, iv, vi
2   Շպայերի տաճար
(գերմ.՝ Dom zu Speyer)		 Քաղաք՝ Շպայեր
Երկրամաս՝ Ռայնլանդ Պֆալց		 11-րդ դար 1981 168 ii
3   Եպիսկոպոսների Վյուրցբուրգյան նստավայրը Վյուրցբուրգ քաղաքում
(գերմ.՝ Würzburger Residenz mit Hofgarten und Residenzplatz)		 Քաղաք՝ Վյուրցբուրգ
Երկրամաս՝ Բավարիա		 18-րդ դար 1981 169 i, iv
4   Վիսի ուխտավայր եկեղեցի
(գերմ.՝ Wallfahrtskirche auf der Wies)		 Գյուղ՝ Վիս
Շրջան՝ Շտայնգադեն
Երկրամաս՝ Բավարիա		 18-րդ դար 1983 271 i, iii
5   Աուգուստուսբուրգ պալատ և Ֆալկենլուստ ամրոց Բրյուլ քաղաքում
(գերմ.՝ Schlösser Augustusburg und Falkenlust in Brühl)		 Քաղաք՝ Բրյուլ
Երկրամաս՝ Հյուսիսային Հռենոս-Վեսթֆալիա		 18-րդ դար 1984 288 ii, iv
6   Հիլդեսհայմի Մայր տաճար և Միքայել Հրեշտակապետի եկեղեցի Հիլդեսհայմ քաղաքում
(գերմ.՝ Dom St. Mariae und Michaeliskirche in Hildesheim)		 Քաղաք՝ Հիլդեսհայմ
Երկրամաս՝ Ստորին Սաքսոնիա		 11-րդ դար 1985 187 i, ii, iii
7   Տրիեր քաղաքի տեսարժան վայրեր
(գերմ.՝ Römische Baudenkmäler, Dom und Liebfrauenkirche in Trier)		 Քաղաք՝ Տրիեր
Երկրամաս՝ Ռայնլանդ Պֆալց		 1—3-րդ դար 1986 367 i, iii, iv, vi
8   Հանզայական քաղաք՝ Լյուբեկ
(գերմ.՝ Historische Hansestadt Lübeck)		 Քաղաք՝ Լյուբեկ
Երկրամաս՝ Շլեզվիգ Հոլշտայն		 15—16-րդ դար 1987 272 iv
9   Պոտսդամի և Բեռլինի պալատներ և այգիներ
(գերմ.՝ Schlösser und Gärten von Potsdam und Berlin)		 Քաղաք՝ Պոտսդամ և Բեռլին
Երկրամաս՝ Բրանդենբուրգ և Բեռլին		 1730-1916 1990, 1992, 1999 532 i, ii, iv
10   Լորշի վանք
(գերմ.՝ Abtei und Altenmünster des Klosters Lorsch)		 Քաղաք՝ Լորշ
Երկրամաս՝ Հեսսեն		 8-9-րդ դար 1991 515 iii, iv
11   Ռամմելսբերգի հին հանքավայրեր, Գոսլար պատմական քաղաք ևՋրառու կառույցներ Հարցի լեռներում
(գերմ.՝ Bergwerk Rammelsberg und die Altstadt von Goslar)		 Քաղաք՝ Գոսլար
Երկրամաս՝ Ստորին Սաքսոնիա		 15-19-րդ դար 1992 623 i, iv
12   Բամբերգ քաղաք
(գերմ.՝ Altstädte von Bamberg)		 Քաղաք՝ Բամբերգ
Երկրամաս՝ Բավարիա		 12-18-րդ դար 1993 624 ii, iv
13   Մաուլբրոնի վանական համալիր
(գերմ.՝ Zisterzienserabtei Kloster Maulbronn)		 Քաղաք՝ Մաուլբրոն
Երկրամաս՝ Բադեն-Վյուրթեմբերգ		 12-րդ դար 1993 546 ii, iv
14   Եկեղեցի, ամրոց Կվեդլինբուրգ քաղաքում
(գերմ.՝ Stiftskirche und Altstadt Quedlinburg)		 Քաղաք՝ Կվեդլինբուրգ
Երկրամաս՝ Սաքսոնիա-Անհալթ		 - 1994 535 iv
15   Ֆյոլկլինգենի երկաթուղային գործարան
(գերմ.՝ Eisenhütte in Völklingen)		 Քաղաք՝ Ֆյոլկլինգեն
Երկրամաս՝ Սաար		 19-20-րդ դար 1994 687 ii, iv
16   Մեսսել քարհանքի գտածոներ
(գերմ.՝ Grube Messel)		 Շրջան՝ Դարմշտադտ Դիբուրգ
Երկրամաս՝ Հեսսեն		 մ․ թ․ 57—36 մլն․ տարի առաջ 1995 720 viii
17   Քյոլնի տաճար
(գերմ.՝ Kölner Dom)[3]		 Քաղաք՝ Քյոլն
Երկրամաս՝ Հյուսիսային Հռենոս-Վեսթֆալիա		 13-19-րդ դար 1996 292 i, ii, iv
18   Բաուհաուզ դպրոցի ճարտարապետական հուշարձաններ Վայմար և Դեսսաու քաղաքներում
(գերմ.՝ Bauhaus-Stätten: Bauhaus Dessau, Kunstschule und Kunstgewerbeschule Weimar, Musterhaus Am Horn)		 Քաղաք՝ Վայմար և Դեսսաու
Երկրամաս՝ Թյուրինգիա և Սաքսոնիա-Անհալթ		 20-րդ դար 1996 729 ii, iv, vi
19   Մարտին Լյութերի հիշատակության վայրեր՝ Այսլեբեն և Վիտտենբերգ
(գերմ.՝ Lutherstädte Eisleben und Wittenberg)		 Քաղաք՝ Այսլեբեն և Վիտտենբերգ
Երկրամաս՝ Սաքսոնիա-Անհալթ		 15-16-րդ դար 1996 783 iv, vi
20   «Դասական Վայմար»
(գերմ.՝ Klassisches Weimar)		 Քաղաք՝ Վայմար
Երկրամաս՝ Թյուրինգիա		 18-19-րդ դար 1998 846 iii, vi
21   Թանգարանային կղզի Բեռլինում
(գերմ.՝ Museumsinsel in Berlin)		 Քաղաք՝ Բեռլին
Երկրամաս՝ Բեռլին		 19-20-րդ դար 1999 896 ii, iv
22   Վարթբուրգ դղյակ
(գերմ.՝ Wartburg bei Eisenach)		 Քաղաք՝ Այզենախ
Երկրամաս՝ Թյուրինգիա		 11-րդ դար 1999 897 iii, vi
23   Դեսսաու-Վյորլից պարտեզ թագավորություն
(գերմ.՝ Dessau-Wörlitzer Gartenreich)		 Քաղաք՝ Դեսսաու և Վյորլից
Երկրամաս՝ Սաքսոնիա-Անհալթ		 18-րդ դար 2000 534 ii, iv
24   Ռայխենաու վանական կղզի
(գերմ.՝ Klosterinsel Reichenau im Bodensee)		 Կղզի Բոդենի լճում
Երկրամաս՝ Բադեն-Վյուրթեմբերգ		 8-11-րդ դար 2000 974 iii, iv, vi
25   Հին Ցոլֆերայն ածխահանք
(գերմ.՝ Zeche Zollverein und Kokerei Zollverein)		 Քաղաք՝ Էսսեն
Երկրամաս՝ Հյուսիսային Հռենոս-Վեսթֆալիա		 20-րդ դար 2001 975 ii, iii
26   Հռենոս գետի հովիտ
(գերմ.՝ Kulturlandschaft Oberes Mittelrheintal zwischen Bingen/Rüdesheim und Koblenz)		 Բինգեն Հռենոսի վրա և Կոբլենց քաղաքների միջև ընկած հատված (65 կմ)
Երկրամաս՝ Ռայնլանդ Պֆալց		 - 2002 1066 ii, iv, v
27   Վիսմար և Շտրալզունդ քաղաքների պատմական կենտրոններ
(գերմ.՝ Die historischen Altstädte Stralsund und Wismar)		 Քաղաքներ՝ Վիսմար և Շտրալզունդ
Երկրամաս՝ Մեկլենբուրգ-Առաջավոր Պոմերանիա		 14-18-րդ դար 2002 1067 ii, iv
28   Բրեմենյան քաղաքապետարանի շենքն ու Ռոլանդի արձանը Շուկայի հրապարակում
(գերմ.՝ Bremer Rathaus und Bremer Roland)		 Քաղաք՝ Բրեմեն
Երկրամաս՝ Բրեմեն		 15-րդ դար 2004 1087 iii, iv, vi
29   Մուսկաու պարկ
(գերմ.՝ Fürst-Pückler-Park Bad Muskau)		 Մոտակա քաղաք՝ Բադ Մուսկաու
Երկրամաս՝ Սաքսոնիա
( Լեհաստանի   հետ համատեղ)		 19-րդ դար 2004 1127 i, iv
30   Հռոմեական կայսրության սահմանակից պաշտպանական կառույցներ
(գերմ.՝ Obergermanisch-Rätischer Limes)		 550 կմ երկարությամբ տարածք, որը ձգվում է Գերմանիայի հյուսիսարևելյան հատվածով դեպի Դանուբ գետ
( Միացյալ Թագավորության   հետ համատեղ )		 2-րդ դար 1987, 2005 430 i, ii, iii, iv, vi
31   Ռեգենսբուրգի հին քաղաք
(գերմ.՝ Altstädte von Regensburg)		 Քաղաք՝ Ռեգենսբուրգ
Երկրամաս՝ Բավարիա		 11-13-րդ դար 2006 1155 ii, iii, iv
32   Մոդեռնիզմի ժամանակաշրջանի բնակելի համալիրներ Բեռլինում
(գերմ.՝ Siedlungen der Berliner Moderne)		 Քաղաք՝ Բեռլին 20-րդ դար 2008 1239 ii, iv
33   Վատտեն ծով
(գերմ.՝ Wattenmeer der Nordsee)		 Երկրամասեր՝ Ստորին Սաքսոնիա, Շլեզվիգ Հոլշտայն
(Նիդեռլանդների   և Դանիայի   հետ համատեղ)		 - 2009, 2014 1314 viii, ix, x
34   Հաճարենու կուսական անտառներ Կարպատներում և Շորֆհայդեում
(գերմ.՝ Urwaldartige Buchenwälder Deutschlands)		 Երկրամասեր՝ Բրանդենբուրգ, Հեսսեն, Մեքլենբուրգ-Առաջավոր Պոմերանիա Թյուրինգիա
( Սլովակիայի   և Ուկրաինայի   հետ համատեղ )		 - 2007
ընդլայնվել է 2011		 1133 ix
35   Ֆագուս ֆաբրիկա
(գերմ.՝ Fagus-Werk in Alfeld)		 Քաղաք՝ Ալֆելդ
Երկրամաս՝ Ստորին Սաքսոնիա		 1911-1914 2011 1368 ii, iv
36   Ալպերի շրջակայքի նախապատմական բարձրասյուն բնակավայրեր
(գերմ.՝ Prähistorische Pfahlbauten um die Alpen)
(18 կետ)		 Երկրամասեր՝ Բավարիա, Բադեն-Վյուրթեմբերգ
( Ֆրանսիայի  , Շվեյցարիայի  , Ավստրիայի  , Իտալիայի  , Սլովենիայի   հետ համատեղ )		 մ․ թ․ ա․ 5-րդ հազարամյակ-մ․ թ․ ա․ 1-ին հազարմյակ 2011 1363 iii, v
37   Մարկգրաֆյան օպերային թատրոն
(գերմ.՝ Markgräfliches Opernhaus in Bayreuth)		 Քաղաք՝ Բայրոյթ
Երկրամաս՝ Բավարիա		 1744-1748 2012 1379 i, iv
38   Վիլհելմսխյոհե լեռնային այգի
(գերմ.՝ Bergpark Wilhelmshöhe)		 Քաղաք՝ Կասել
Երկրամաս՝ Հեսսեն		 1696-1866 2013 1413 iii, vi
39   Կորվեյ աբբայություն
(գերմ.՝ Abtei und Schloss Corvey)		 Քաղաք՝ Հյոքստեր
Երկրամաս՝ Հյուսիսային Հռենոս-Վեսթֆալիա		 822 2014 1447 ii, iii, iv
40   Շպայխերշտադտ և Չիլեհաուս պահեստային թաղամասներ Համբուրգում
(գերմ.՝ Speicherstadt und Chilehaus mit dem Kontorhausviertel in Hamburg)		 Քաղաք՝ Համբուրգ 1883-1928
1922-1924		 2015 1467 i, iii, iv
41   Շառլ Էդուար լը Կորբյուզիեի ճարտարապետական ժառանգություն, նշանակալի ներդրում մոդեռնիզմում
(գերմ.՝ Das architektonische Werk Le Corbusiers))
ընդհանուր 17 օբյեկտ 7 երկրներում		 Քաղաք՝ Շտուտգարտ
Երկրամաս՝ Բադեն-Վյուրթեմբերգ
( Արգենտինայի, Բելգիայի, Հնդկաստանի, Ֆրանսիայի, Շվեյցարիայի, Ճապոնիայի հետ համատեղ)		 20-րդ դար 2016 1321 i, ii, vi

Օբյեկտների աշխարհագրական դասավորվածություն Խմբագրել

 ##
Գերմանիայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ (Գերմանիա)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
34
 
 
 
 
 
 
 
Գերմանիայի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտներ

Ցանկից հեռացված օբյեկտ Խմբագրել

# Պատկեր Անվանում Տեղադրություն Ստեղծման տարեթիվ Ցանկում ընդգրկվելու տարեթիվ № Չափանիշներ
1   Դրեզդենի Էլբե հովիտ
(ներառյալ Դրեզդենի կենտրոնը)
(գերմ.՝ Dresdner Elbtal)[4]		 Քաղաք՝ Դրեզդեն
Երկրամաս՝ Սաքսոնիա		 - 2004-2009 1156 ii, iii, iv, v

Թեկնածու օբյեկտների ցանկ Խմբագրել

Աղյուսակում տեղանքներն ընդգրկված են ըստ հերթականության։ Այս ցանկում այն վայրերն են, որոնք ներկայացված են Գերմանիայի կառավարության կողմից՝ որպես թեկնածու օբյեկտներ։

# Պատկեր Անվանում Տեղադրություն Ստեղծման տարեթիվ Ցանկում ընդգրկվելու տարեթիվ № Չափանիշներ
1   Հերման Ֆրանկեի ֆոնդի շինությունը Հալլեում
(գերմ.՝ Franckesche Stiftungen in Halle an der Saale)		 Քաղաք՝ Հալլե
Երկրամաս՝ Սաքսոնիա-Անհալթ		 1695-1748 1999 1368 iii, iv, vi
2   Նաումբուրգի տաճար, Զալե և Ունստրուտ գետերի լանդշաֆտ
(գերմ.՝ Naumburger Dom und die Landschaften entlang der Saale und der Unstrut)		 Քաղաք՝ Նաումբուրգ
Երկրամաս՝ Սաքսոնիա-Անհալթ		 1213-1260 1999 1369 i, iii, iv
3    Վիկինգների դարաշրջանի հիշատակության վայրեր
(գերմ.՝ Danewerk/Haithabu)
ա) Դանևիրկե
բ) Հեդեբյու		 Երկրամաս՝ Շլեզվիգ Հոլշտայն 7-րդ դարից սկսած 2011 5591 iii
4   Օրե լեռների մշակութային լանդշաֆտ
(գերմ.՝ Mining Kulturlandschaft Erzgebirge)		 Երկրամաս՝ Սաքսոնիա 16-րդ դարից սկսած 2012 5776 ii, iii, iv, v, vi
5    Եվրոպայի հանրահայտ առողջավայրեր
(գերմ.՝ Baden-Baden/Bad Kissingen/Bad Ems/Bad Homburg vor der Höhe/Wiesbaden/Bad Pyrmont)
ա) Բադեն-Բադեն
բ) Բադ Կիսինգեն
գ) Բադ-Էմս
դ) Բադ-Հոմբուրգ
ե) Վիսբադեն
զ) Բադ-Պիրմոնտ		 Երկրամասեր՝ Բադեն-Վյուրթեմբերգ, Բավարիա, Ռայնլանդ Պֆալց, Հեսսեն, Ստորին Սաքսոնիա 19-րդ դարից սկսած 2014 5934 ii, iii, iv, vi
6   Ալտոնեի հրեական գերեզմանատուն
(գերմ.՝ Jüdischer Friedhof Altona Königstraße)		 Քաղաք՝ Համբուրգ 1616 թ․-ից սկսած 2015 5973 ii, iii, iv, vi
7   Ալպյան և Մերձալպյան մարգագետնային և ճահճային լանդշաֆտներ (պատմական մարդածին լանդշաֆտներ)
(գերմ.՝ Alpine und voralpine Wiesen- und Moorlandschaften)		 Երկրամաս՝ Բավարիա մ․ թ․ 3700 տարի առաջ 2015 5974 v
8   Քաղաքներ՝ Շպայեր, Վորմս և Մայնց
(գերմ.՝ SchUM-Städte Speyer, Worms und Mainz)		 Երկրամաս՝ Ռայնլանդ Պֆալց 10-րդ դարից սկսած 2015 5975 ii, iii, vi
9   Շվերինյան պալատ
(գերմ.՝ Residenzensemble Schwerin		 Երկրամաս՝ Մեկլենբուրգ-Առաջավոր Պոմերանիա 19-րդ դար 2015 5976 iii, vi
10   Բաուհաուզ և նրա հետ կապված տեղեր Վայմարում, Դեսսաուում և Բերնաու (Բրանդենբուրգ)
(գերմ.՝ Das Bauhaus und seine Stätten in Weimar, Dessau und Bernau)
ա) Դեսսաու
բ) Բերնաու (Բրանդենբուրգ)		 Երկրամասեր՝ Սաքսոնիա-Անհալթ, Բրանդենբուրգ 20-րդ դար 2015 5980 ii, iv, vi
11   Նկարիչների բնակավայր Դարմշտադտում
(գերմ.՝ Künstlerkolonie Mathildenhöhe Darmstadt)		 Քաղաք՝ Դարմշտադտ
Երկրամաս՝ Հեսսեն		 1901—1914 2015 5981 ii, iv
12   Հին Ժողովարանն Էրֆուրտում
(գերմ.՝ Alte Synagoge und Mikwe in Erfurt)		 Քաղաք՝ Էրֆուրտ
Երկրամաս՝ Թյուրինգիա		 11-րդ դարից սկսած 2015 5982 iii, iv, vi
13   Բավարիայի թագավոր Լյուդվիկի II-ի պալատներ՝ Նոյշվանշտայն, Լինդերհոֆ, Թագավորական ամրոց Շախենի վրա, Հերենկիմզե
(գերմ.՝ Gebaute Träume – Die Schlösser Neuschwanstein, Linderhof und Herrenchiemsee des Bayerischen Königs Ludwig II)
ա) Նոյշվանշտայն
բ) Լինդերհոֆ
գ) Թագավորական ամրոց Շախենի վրա
դ) Հերենկիմզե		 Երկրամաս՝ Բավարիա 19-րդ դար 2015 5983 i, iii, iv, vi
14   Հիդրոտեխնիկա և հիդրոէլեկտրականություն, ըմպելի և դեկորատիվ շատրվաններ Աուգսբուրգում
(գերմ.՝ Wasserbau und Wasserkraft, Trinkwasser und Brunnenkunst in Augsburg)		 Քաղաք՝ Աուգսբուրգ
Երկրամաս՝ Բավարիա		 19-րդ դար 2015 5984 ii, v
15   Քարանձավներ, որտեղ կան Սառցե դարաշրջանի արվեստի նմուշներ
(գերմ.՝ Höhlen der ältesten Eiszeitkunst)		 Երկրամաս՝ Բադեն-Վյուրթեմբերգ 43 000-33 000 տարի առաջ 2015 5985 i, iii, iv, v
16   Մարտին Լյութերի հիշատակության վայրեր Սաքսոնիա-Անհալթում, Սաքսոնիայում, Բավարիայում և Թյուրինգիայում
(գերմ.՝ Luthergedenkstätten in Sachsen-Anhalt, Sachsen, Bayern und Thüringen )		 Երկրամասեր՝ Սաքսոնիա-Անհալթ, Սաքսոնիա, Բավարիա, Թյուրինգիա 15-16-րդ դար 2015 5986 ii, v
17   Հռոմեական կայսրության սահմաններ
(գերմ.՝ Grenzanlagen des Römischen Reichs)		 Երկրամաս՝ Բավարիա
( Ավստրիայի հետ համատեղ)		 2-րդ դար 2015 6002 ii, iii, iv
18   Հեդեբյու և Դանևիրկե հնագիտական լանդշաֆտ
(գերմ.՝ Haithabu und Danewerk, eine archäologische Grenzlandschaft)
ա) Դանևիրկե
բ) Հեդեբյու		 Երկրամաս՝ Շլեզվիգ Հոլշտայն 6-12-րդ դար 2016 6083 iii, iv

Օբյեկտների աշխարհագրական դասավորվածություն Խմբագրել

 ##
Գերմանիայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ (Գերմանիա)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
7
 
 
 
 
 
 
 
 
15
Թեկնածու օբյեկտների տեղակայում

Տես նաև Խմբագրել

Ծանոթագրություններ Խմբագրել

  1. ↑ «Tentative» (անգլերեն)։ UNESCO World Heritage Centre։ Արխիվացված օրիգինալից 2011-08-27-ին։ Վերցված է օգոստոսի 4 2016 
  2. ↑ «The States Parties - Germany»։ unesco.org։ Արխիվացված օրիգինալից 2011-08-27-ին։ Վերցված է օգոստոսի 4 2016 
  3. ↑ В период с 2004 по 2006 год находился в списке всемирного наследия, находящегося под угрозой, но был исключён из него по причине отказа властей от высотной застройки в районе собора. См. «Cologne Cathedral (Germany) ... removed from List of World Heritage in Danger» (անգլերեն)։ UNESCO World Heritage Centre։ Արխիվացված օրիգինալից 2011-08-27-ին։ Վերցված է 28.12.2009 
  4. ↑ Объект исключён по причине строительства моста Вальдшлёсхенбрюкке через Эльбу. См. «Dresden is deleted from UNESCO’s World Heritage List» (անգլերեն)։ UNESCO World Heritage Centre։ Արխիվացված օրիգինալից 2011-08-27-ին։ Վերցված է 28.12.2009 

Արտաքին հղումներ Խմբագրել

 
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Գերմանիայում_ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի_Համաշխարհային_ժառանգության_ցանկ&oldid=8497541» էջից