Բադեն-Վյուրթեմբերգ
Բադեն-Վյուրթեմբերգ (գերմ.՝ Baden-Württemberg), երկրամաս Գերմանիայի հարավ-արևմուտքում։ Կազմվել է 1951-1952 թվականներին Բադեն, Վյուրթեմբերգ-Բադեն և Վյուրթեմբերգ-Հոհենցոլերն երկրների միավորումից։ Տարածությունը 35750 կմ² է։ Վարչական կենտրոնը՝ Շտուտգարտ։
| |||||
Երկիր | Գերմանիա | ||||
Մասն է | Հարավային Գերմանիա և Southwestern Germany? | ||||
Կարգավիճակ | Գերմանիայի նահանգ | ||||
Մտնում է | Գերմանիա | ||||
Վարչկենտրոն | Շտուտգարտ | ||||
Ամենաբարձր կետ | Ֆելդբերգ | ||||
ԲԾՄ | 327 մետր[1] | ||||
Օրենսդրական մարմին | Landtag of Baden-Württemberg? | ||||
Դատական մարմին | Constitutional Court of Baden-Württemberg? | ||||
Բնակչություն | ▲11 069 533 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2018)[2] | ||||
Խտություն | 293,32 | ||||
Տարածք | 35 751,65 կմ² | ||||
Հիմնադրված է | ապրիլի 25, 1952 թ. | ||||
Սահմանակցում է | Ռայնլանդ Պֆալց, Բավարիա, Հեսսեն, Ֆորարլբերգ, Տուրգաու, Շաֆհաուզեն կանտոն, Ցյուրիխ, Արգաու, Բազել-Լանդ, Գրանդ Էստ, Բազել Շտադտ, Ներքին Ռեն և Վերին Հռենոս | ||||
Ժամային գոտի | UTC+1[1] և UTC+2 | ||||
Հապավում | BW[3] | ||||
Փոխարինեց | Baden?, Württemberg-Baden? և Württemberg-Hohenzollern? | ||||
ISO 3166-2 կոդ | DE-BW | ||||
Անվանված է | Բադեն և Վյուրթեմբերգ | ||||
baden-wuerttemberg.de(գերմ.) | |||||
Աշխարհագրություն
խմբագրելՌելիեֆի մեծ մասը միջին բարձրության լեռներ և աստիճանաձև սարավանդներ են։ Մեծ գետերն են Հռենոսը և Նեքարը։ Հարավում կան լճեր (Բոդենի, Ունտերզե)։ Աճում են լայնատերև և փշատերև անտառներ։
Տնտեսություն
խմբագրելՏնտեսությունն ունի ինդուստրիալ բնույթ։ Արդյունահանվում է քարաղ. կալիումական աղ, երկաթաքար, բազմամետաղներ, նավթ, գազ։ Կան ՀԷԿ-եր, Օբրիգհայմում՝ ատոմային էլեկտրակայան։ Զարգացած է մեքենաշինությունը, էլեկտրատեխնիկական, ավիահրթիռային և քիմիական արդյունաբերությունը։ Կա նաև ալյումինի, տեքստիլ, պոլիգրաֆ արդյունաբերություն։ Կարևոր դեր ունի արհեստագործությունը՝ ոսկերչությունը, երաժշտական գործիքների և ժամացույցների արտադրությունը։ Մշակում են ցորեն, գարի, շաքարի ճակնդեղ, կարտոֆիլ, ծխախոտ։ Որոշ վայրերում զարգացած է խաղողագործությունը։ Ունի զարգացած կաթնատու անասնապահություն։
Բադեն-Վյուրթեմբերգը տրանսեվրոպական ճանապարհների և խողովակաշարերի կարևորագույն շրջաններից է։ Հռենոս, Նեքար գետերը և Բոդենի լիճը ունեն նավագնացություն։ Խոշոր գետային նավահանգիստներ են Մանհայմը, Հայլբրոնը, Կարլսրուհեն, Շտուտգարտը։ Վերջինս նաև երկաթուղային գլխավոր հանգույց է և օդանավակայան։
Շինություններ
խմբագրելԲադեն-Բադենը, Բադենվայլերը բալնեոլոգիական հայտնի առողջարաններ են։ Նշանավոր են Հայդելբերգի, Ֆրայբուրգի, Տյուբինգենի համալսարանները։
Պատկերասրահ
խմբագրել-
Մանհայմի պալատի տեսարանը
Ծանոթագրություններ
խմբագրել
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բադեն-Վյուրթեմբերգ» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 205)։ |