Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսների ցանկ
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
Սա Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսների՝ Հայ Առաքելական Եկեղեցու բարձրագույն պատրիարքների պաշտոնավարման ժամանակագրական ցանկն է[1]։
Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսներ
խմբագրելՆախագրիգորյան Հայրապետներ
խմբագրելԱռաքյալների դարաշրջան
խմբագրել- Սբ. Թադևոս Առաքյալ (43-66)
- Սբ. Բարդուղիմեոս Առաքյալ (60-68)
Հայ Եպիսկոպոսական ամբիոն
խմբագրել- Զաքարիա (68-72)
- Զեմենդոս (72-76)
- Ատրներսեհ (77-92)
- Մուշե (93-123)
- Շահեն (124-150)
- Շավարշ (151-171)
- Ղևոնդիոս (172-190)
անհայտ...
Ծոփքի դարաշրջան
խմբագրել- Մերուժան (240-270)
Դարձի շրջան, 267-301
խմբագրելՔրիստոնեության քարոզման համար 288 թ․ Գրիգոր Լուսավորիչը բանտարկվում է Տրդատ Երրորդ թագավորի կողմից և գցվում ներկայիս Խոր Վիրապ վանքի վայրում գտնվող գետնափոսը։ Սակայն 301 թ. Գրիգորին հաջողվում է բուժել Տրդատ թագավորի հիվանդալի խելագարությունը, որից հետո Տրդատը քրիստոնեական կնքում է ստանում և Քրիստոնեությունը հռչակում Հայաստանի պետական կրոն։ Սրանով հիմք է դրվում պաշտոնական հայ ինքնավար քրիստոնեական համայնքի, որի առաջնորդ էլ նշանակվում է Գրիգոր Լուսավորիչը (եկեղեցու ստեղծման մանրամասն պատմության համար, տես՝ Հայ Առաքելական Եկեղեցի):
Էջմիածնի առաջին դարաշրջան, 302-452
խմբագրել- Սբ. Գրիգոր Ա Պարթև (Լուսավորիչ) (302-325)
- Սբ. Արիստակես Ա Պարթև (325-333)
- Սբ. Վրթանես Ա Պարթև (333-341)
- Սբ. Հուսիկ Ա Պարթև (341-347)
Ասորի ծագմամբ
- Դանիել քորեպիսկոպոս (347)
Աշտիշատցիների տոհմից
- Փառեն Ա Աշտիշատցի (348-352)
Գրիգոր Լուսավորչի տոհմից
- Սուրբ Ներսես Ա Մեծ (Պարթև) (353-373)
Աղբիանոսյաններ
- Շահակ Ա Մանազկերտցի (374-377)
- Զավեն Ա Մանազկերտցի (377-381)
- Ասպուրակես Ա Մանազկերտցի (381-386)
Գրիգոր Լուսավորչի տոհմից
- Սբ. Սահակ Ա Պարթև (387-436)
Ասորի ծագմամբ
Ոչ ժառանգական առաջնորդ
- Սբ. Հովսեփ Ա Հողոցմեցի (437-452)
Դվինի դարաշրջան 452-927
խմբագրել- Մելիտե Ա Մանազկերտցի (452-456)
- Մովսես Ա Մանազկերտցի (456-461)
- Գյուտ Ա Արահեզացի (461-478)
- Հովհաննես Ա Մանդակունի (478-490)
- Բաբկեն Ա Ոթմսեցի (490-516)
- Սամվել Ա Արծկեցի (516-526)
- Մուշե Ա Այլաբերեցի (526-534)
- Սահակ Բ Ուղկեցի (534-539)
- Քրիստափոր Ա Տիրառիջցի (539-545)
- Ղևոնդ Ա Եռաստեցի (545-548)
- Ներսես Բ Բագրևանդցի (548-557)
- Հովհաննես Բ Գաբեղենացի (557-574)
- Մովսես Բ Եղիվարդեցի (574-604)
- Աբրահամ Ա Աղբաթանեցի (607-615)
- Կոմիտաս Ա Աղցեցի (615-628)
- Քրիստափոր Բ Ապահունի (628-630), մահացել է 630-ից հետո
- Եզր Ա Փառաժնակերտցի (630-641)
- Ներսես Գ Տայեցի (Շինարար) (641-661)
- Անաստաս Ա Ակոռեցի (661-667)
- Իսրայել Ա Ոթմսեցի (667-677)
- Սահակ Գ Ձորոփորեցի (677-703)
- Եղիա Ա Արճիշեցի (703-717)
- Հովհաննես Գ Օձնեցի (717-728)
- Դավիթ Ա Արամոնեցի (728-741)
- Տրդատ Ա Ոթմսեցի (741-764)
- Տրդատ Բ Դասնավորեցի (764-767)
- Սիոն Ա Բավոնեցի (767-775)
- Եսայի Ա Եղիպատրուշեցի (775-788)
- Ստեփանոս Ա Դվնեցի (788-790)
- Հովաբ Ա Դվնեցի (790-791)
- Սողոմոն Ա Գառնեցի (791-792)
- Գևորգ Ա Բյուրականցի (792-795)
- Հովսեփ Բ Փարպեցի (795-806)
- Դավիթ Բ Կակաղեցի (806-833)
- Հովհաննես Դ Ովայեցի (833-855)
- Զաքարիա Ա Ձագեցի (855-876)
- Գևորգ Բ Գառնեցի (877-897)
- Մաշտոց Ա Եղվարդեցի (897-898)
- Հովհաննես Ե Դրասխանակերտցի (898-929)
Աղթամարի դարաշրջան 927-947
խմբագրել- Ստեփանոս Բ Ռշտունի (929-930)
- Թեոդորոս Ա Ռշտունի (930-941)
- Եղիշե Ա Ռշտունի (941-946)
Արգինայի դարաշրջան, 947-992
խմբագրել- Անանիա Ա Մոկացի (949-968)
- Վահան Ա Սյունեցի (968-969)
- Ստեփանոս Գ Սևանցի (969-972)
- Խաչիկ Ա Արշարունի (973-992)
Անիի դարաշրջան, 992-1058
խմբագրել- Սարգիս Ա Սևանցի (992-1019), մահացել է 1019 -ից հետո
- Պետրոս Ա Գետադարձ (1019-1058)
XIրդ դարում աթոռանիստը տեղափոխվում է Կիլիկիա՝ փրկվելով Հայաստանում Սելջուկ Թուրքերի բարբարոսություններից։ 1058-ից մինչև 1441 Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսների աթոռանիստը մնում է Կիլիկիայում (տես նաև Կիլիկիո Կաթողիկոսների ցանկ)։
- Կիլիկիայի դարաշրջան
Սիվասի դարաշրջան, 1058-1062, Թավբլուրի դարաշրջան, 1062-1066
խմբագրել- Խաչիկ Բ Անեցի (1058-1065)
Ծամնդավի դարաշրջան, 1066-1116
խմբագրել- Գրիգոր Բ Վկայասեր (1066-1105)
- Բարսեղ Ա Անեցի (1105-1113)
Ծովքի դարաշրջան, 1116-1149, Հռոմկլայի դարաշրջան, 1149-1293
խմբագրել- Գրիգոր Գ Պահլավունի (Փոքր Վկայասէր) (1113-1166)
- Սբ. Ներսես Դ Կլայեցի (Շնորհալի) (1166-1173)
- Գրիգոր Դ Տղա (1173-1193)
- Գրիգոր Ե Քարավեժ (1193-1194)
- Գրիգոր Զ Ապիրատ (1194-1203)
- Հովհաննես Զ Սսեցի (1203-1221)
- Կոնստանդին Ա Բարձրաբերդցի (1221-1267)
- Հակոբ Ա Կլայեցի (1268-1286)
- Կոնստանդին Բ Կատուկեցի (1286-1289)
- Ստեփանոս Դ Հռոմկլայեցի (1290-1293)
Սսի երկրորդ դարաշրջան, 1293-1930
խմբագրել- Գրիգոր Է Անավարզեցի (1293-1307)
- Կոնստանդին Գ Կեսարացի (1307-1322)
- Կոնստանդին Դ Լամբրոնացի (1323-1326)
- Հակոբ Բ Անավարզեցի (1327-1341)
- Մխիթար Ա Գռներցի (1341-1355)
- Հակոբ Բ Անավարզեցի (կրկին) (1355-1359)
- Մեսրոպ Ա Արտազեցի (1359-1372)
- Կոնստանդին Ե Սսեցի (1372-1374)
- Պողոս Ա Սսեցի (1374-1382)
- Թեոդորոս Բ Կիլիկեցի (1382-1392)
- Կարապետ Ա Կեղեցի (1393-1404)
- Հակոբ Գ Սսեցի (1404-1411)
- Գրիգոր Ը Խանձողատ (1411-1418)
- Պողոս Բ Գառնեցի (1418-1430)
- Կոնստանդին Զ Վահկացի (1430-1439)
- Գրիգոր Թ Մուսաբեկյանց (1439-1441)
Գրիգոր Թ-ի կաթողիկոսության օրոք Էջմիածնի աթոռանիստը վերականգնվում է 1441 թ.։
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսներ
խմբագրելԷջմիածնի երկրորդ դարաշրջան, 1441-ներկայիս
խմբագրել- Կիրակոս Ա Վիրապեցի (1441-1443)
- Գրիգոր Ժ Ջալալբեկյանց (1443-1465)
- Արիստակես Բ Աթոռակալ (1465-1469)
- Սարգիս Բ Աջատար (1469-1474)
- Հովհաննես Է Աջակիր (1474-1484), մահ.1506
- Սարգիս Գ Մյուսայլ (1484-1515)
- Զաքարիա Բ Վաղարշապատցի (1515-1520)
- Սարգիս Դ Վրաստանցի (1520-1536)
- Գրիգոր ԺԱ Բյուզանդացի (1536-1545)
- Ստեփանոս Ե Սալմաստեցի (1545-1567)
- Միքայել Ա Սեբաստացի (1567-1576)
- Գրիգոր ԺԲ Վաղարշապատցի (1576-1590)
- Դավիթ Դ Վաղարշապատցի (1590-1629), մահ. 1633
- Մովսես Գ Տաթևացի (1629-1632)
- Փիլիպոս Ա Աղբակեցի (1633-1655)
- Հակոբ Դ Ջուղայեցի (1655-1680)
- Եղիազար Ա Այնթափցի (1681-1691)
- Նահապետ Ա Եդեսացի (1691-1705)
- Աղեքսանդր Ա Ջուղայեցի (1706-1714)
- Աստվածատուր Ա Համադանցի (1715-1725)
- Կարապետ Բ Ուլնեցի (1725-1729)
- Աբրահամ Բ Խոշաբեցի (1730-1734)
- Աբրահամ Գ Կրետացի (1734-1737)
- Ղազար Ա Ջահկեցի (1737-1751)
- Մինաս Ա Ակնեցի (1751-1753)
- Ալեքսանդր Բ Բյուզանդացի (1753-1755)
- Սահակ Ե Կեղեցի (ընտրված, բայց երբեք չօծված) (1755)
- ազատ (1755-1759)
- Հակոբ Ե Շամախեցի (1759-1763)
- Սիմեոն Ա Երևանցի (1763-1780)
- Ղուկաս Ա Կարնեցի (1780-1799)
- Հովսեփ Բ Արղության Երկայնաբազուկ (ընտրված բայց երբեք չօծված) (1800), մ. 1801
- Դավիթ Ե Էնեգեթցի (1801-1807)
- Դանիել Ա Սուրմառեցի (1807-1808)
- Եփրեմ Ա Ձորագեղցի (1809-1830), մահ. 1835
- Հովհաննես Ը Կարբեցի (1831-1842)
- Ներսես Ե Աշտարակեցի (Շահազիզյան)(1843-1857)
- Մատթևոս Ա Կոնստանդնուպոլսեցի (Չուհաճյան) (1858-1865)
- Գևորգ Դ. Կոնստանդնուպոլսեցի (Քերեստեճյան) (1866-1882)
- ազատ (1882-1885)
- Մակար Ա Թեղուտցի(Տեր-Պետրոսյան) (1885-1891)
- Մկրտիչ Ա Վանեցի (Խրիմյան Հայրիկ) (1893-1907)
- Մատթևոս Բ Կոնստանդնուպոլսեցի (Իզմիրլյան) (1908-1910)
- Գևորգ Ե Սուրենյանց (Տփղիսեցի) (1911-1930)
- ազատ (1930-1932)
- Խորեն Ա Մուրադբեկյան (Տփղիսեցի) (1932-1938)
- ազատ (1938-1945)
- Գևորգ Զ Չորեքչյան (Նորնախիջևանցի) (1945-1954)
- Վազգեն Ա Պալճյան (Բուխարեստցի) (1955-1994)
- Գարեգին Ա Սարգսյան (Քեսաբցի) (1995-1999)
- Գարեգին Բ Ներսիսյան (Ոսկեհատցի) (1999-ից)
Տես նաև
խմբագրելԱրտաքին Հղումներ
խմբագրել- Հայոց Կաթողիկոսների օրոք Արխիվացված 2010-06-18 Wayback Machine
- Գարեգին Բ Ներսիսյան Արխիվացված 2010-06-18 Wayback Machine
- Գևորգ Զ Չորեքչյան Արխիվացված 2010-06-18 Wayback Machine
- Վազգեն Ա Պալճյան Արխիվացված 2010-06-18 Wayback Machine