Փոքր բազիլիկ (լատին․՝ Basilica minor, Basilicæ minores in plural), կոչվում են որոշ հռոմեական կաթոլիկ եկեղեցական շինություններ։ Կանոնի համաձայն, որևէ եկեղեցական կառույց չի կարող արժանանալ բազիլիկ կոչմանը, եթե այն ուխտավոր և պատմական նշանակության չէ[1]։ Այս կոչումը շնորհվում է Պապի կողմից։

Եկեղեցիների ճարտարապետության մասին գրողներն օգտագործում են «բազիլիկա» տերմինը, նկարագրելով որոշակի ոճը, որով կառուցվում է եկեղեցին։ Վաղ քրիստոնեական ժամանակներից եկեղեցիները կառուցել են հենց այս ոճով։

18-րդ դարում տերմինը ստանձնեց կրոնական իմաստ, չնայած նրան, որ այն ոչ մի կապ չունի ճարտարապետական ոճի հետ։ Բազիլիկները կրոնական իմաստով այն բաժանվում են խոշոր («մեծ») և փոքր բազիլիկների։ Այսօր Հռոմում միայն չորս եկեղեցի կա, որ դասվում են հիմնական բազիլիկների շարքին։

Պատկերասրահ խմբագրել

2016 թվականի հունիսի 30-ի դրությամբ գոյություն ունեն 1,748 փոքր բազիլիկներ (2006 թվականի մարտի 26-ի դրությամբ, աճը՝ 1476-ից), որոնցից մեծամասնությունը գտնվում է Եվրոպայում (570-ը միայն Իտալիայում, ընդ որում՝ բոլորը բարձր կարգավիճակ ունեցող) 171-ը Ֆրանսիայում, 144-ը Լեհաստանում, 120-ը Իսպանիայում, 76-ը Գերմանիայում, 32-ը Ավստրիայում, 29-ը Բելգիայում, 26-ը Նիդերլանդներում, 16-ը Հունգարիայում, 15-ը Չեխիայում, 13-ը Սլովակիայում, 12-ը Շվեյցարիայում և Պորտուգալիայում, 9-ը Մալթայում, 8-ը Խորվաթիայում, 7-ը Սլովենիայում և Լիտվայում), ավելի շատ եմ Ամերիկայում՝ (82-ը ԱՄՆ-ում, 66-ը Բրազիլիայում, 47-ը, Արգենտինայում, 35-ը Կոլումբիայում, 30-ը, Մեքսիկայում, 25-ը Կանադայում, 15-ը Վենեսուելայում, 13-ը Պերուում, 9-ը Չիլիում, 8-ը Բոլիվիայում, 5-ը, Ուրուգվայում, 4-ը Սալվադորում), Ասիայում (22-ը Հնդկաստանում, 13-ը Ֆիլիպիններում, 9-ը (Իսրայել / Պաղեստին)ում, այլ վայրերում ավելի փոքր թվով, Աֆրիկա (ընդհանուր՝ 21, 4-ը Գանայում և) և Ավստրալիայում (5-ը Ավստրալիա, 1-ը (Գուամ

Եվրոպա խմբագրել

Աֆրիկա և Մերձավոր Արևելք խմբագրել

Ասիա և Օվկիանիա խմբագրել

Ամերիկա խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

  • Gut, Benno (9 November 1968)Sacra Congregatio Rituum|journal= Acta Apostolicae Sedis|volume=60|authorlink=Benno Gut |location=Vatican|language=Latin|pages=536–539|url=http://www.vatican.va/archive/aas/documents/AAS%2082%20%5B1990%5D%20-%20ocr.pdf%7Cdate=9 November 1968}}. Superseded by "Domus ecclesiae - De titulo Basilicae Minoris", AAS 82 (1990).
  • Martínez Somalo, Eduardo (9 November 1989) De titulo Basilicae Minoris|publication-date=1990|publisher=Congregation for Divine Worship and the Discipline of the Sacraments|journal= Acta Apostolicae Sedis|volume=82 |authorlink=Eduardo Martínez Somalo |location=Vatican|language=Latin|pages=436–440|url=http://www.vatican.va/archive/aas/documents/AAS%2082%20%5B1990%5D%20-%20ocr.pdf%7Cdate=9 November 1989}}.
  • «Domus ecclesiae: Norms for the Granting of the Title of Minor Basilica». Adoremus.org. 1999. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հոկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 30-ին.. English translation of the "Domus ecclesiae - De titulo Basilicae Minoris", AAS 82 (1990).

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Library : Minor Basilicas in the United States». www.catholicculture.org. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 17-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Փոքր բազիլիկ» հոդվածին։