|
Անհավասարությամբ ճշգրտված մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս (2018 թվականի զեկույց)Խմբագրել
Անհավասարությամբ ճշգրտված մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքսը [15] հասարակության մեջ մարդկային ներուժի զարգացման միջին մակարդակն է հաշվի առած անհավասարությունը․։
Դասակարգումը կապված չէ ՄՆԶԻ-ի ցուցակի հետ, քանի որ այստեղ բացակայում են որոշ երկրների տվյալներ։
Լիխտենշտայնը, ԱՄԷ-ն, Անդորրան, Սաուդյան Արաբիան, Կատարը, Բրունեյը, Բահրեյնը, Քուվեյթը, Բահամյան Կղզիները, Մալայզիան և Սեյշելյան կղզիները չնայած ունենալով ՄՆԶԻ-ի «շատ բարձր» ցուցանիշ, նրանց համար չի հաշվարկվել անհավասարությամբ ճշգրտված մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքսը։
2015 թվականի մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս (2016 թվականի զեկույց)Խմբագրել
Մարդկային ներուժի զարգացման 2015 թվականի զեկույցը հրապարակվել է 2016 թվականի մարտի 21-ին,որտեղ հաշվարկվել է ՄՆԶԻ-ի արժեքները 2016 թվականի համար։ Ստորև ներկայացված են «շատ բարձր» ինդեքս ունեցող երկրների ցանկը[16]։
Անհավասարությամբ ճշգրտված մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս (2016 թվականի զեկույց)Խմբագրել
Անհավասարությամբ ճշգրտված մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքսը [18] հասարակության մեջ մարդկային ներուժի զարգացման միջին մակարդակն է հաշվի առած անհավասարությունը։
Դասակարգումը կապված չէ ՄՆԶԻ-ի ցուցակի հետ, քանի որ այստեղ բացակայում են որոշ երկրների տվյալներ։
Լիխտենշտայնը, ԱՄԷ-ն, Անդորրան, Սաուդյան Արաբիան, Կատարը, Բրունեյը, Բահրեյնը, Քուվեյթը, Նոր Զելանդիան, Հոնկոնգը և Սինգապուրը, չնայած ունենալով ՄՆԶԻ-ի «շատ բարձր» ցուցանիշ, նրանց համար չի հաշվարկվել անհավասարությամբ ճշգրտված մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքսը։
2014 թվականի մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս (2015 թվականի զեկույց)Խմբագրել
Մարդկային ներուժի զարգացման 2018 թվականի զեկույցը հրապարակվել է 2015 թվականի դեկտեմբերի 14-ին,որտեղ հաշվարկվել է ՄՆԶԻ-ի արժեքները 2014 թվականի համար։ Ստորև ներկայացված են «շատ բարձր» ինդեքս ունեցող երկրների ցանկը[19]։[20][21]
Անհավասարությամբ ճշգրտված մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս (2015 թվականի զեկույց)Խմբագրել
Անհավասարությամբ ճշգրտված մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքսը [19] հասարակության մեջ մարդկային ներուժի զարգացման միջին մակարդակն է հաշվի առած անհավասարությունը։
Նկատենք, որ կանաչ սլաքը ( ) ցույց է տալիս աճը, կարմիրը՝ ( ) հետընթացը, կապույտը ( ) ՝ դիրքի հաստատուն մնալը։ Դասակարգումը կապված չէ ՄՆԶԻ-ի ցուցակի հետ, քանի որ այստեղ բացակայում են որոշ երկրների տվյալներ։
Լիխտենշտայնը, ԱՄԷ-ն, Անդորրան, Սաուդյան Արաբիան, Կատարը, Բրունեյը, Բահրեյնը, Քուվեյթը, Նոր Զելանդիան, Հոնկոնգը և Սինգապուրը, չնայած ունենալով ՄՆԶԻ-ի «շատ բարձր» ցուցանիշ, նրանց համար չի հաշվարկվել անհավասարությամբ ճշգրտված մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքսը։
2013 թվականի մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս (2014 թվականի զեկույց)Խմբագրել
Մարդկային ներուժի զարգացման 2013 թվականի զեկույցը հրապարակվել է 2014 թվականի հուլիսի 24-ին,որտեղ հաշվարկվել է ՄՆԶԻ-ի արժեքները 2013 թվականի համար։ Ստորև ներկայացված են «շատ բարձր» ինդեքս ունեցող երկրների ցանկը[25]։[20][21]
Չներառված երկրներԽմբագրելՈրոշ երկրներ ներառված չեն ցուցակում տարբեր պատճառներով, հիմնական պատճառը տվյալների բացակայությունն է։ ՄԱԿ-ի անդամ երկրներից 2014 թվականի զեկույցում ներառված չէին Հյուսիսային Կորեան, Մարշալյան կղզիները, Մոնակոն, Նաուրուն, Սան Մարինոն, Սոմալին, Հարավային Սուդանը, Սուդանը և Տուվալու[25]։
Inequality-adjusted HDI (2014 report)ԽմբագրելThe Inequality-adjusted Human Development Index (IHDI)[25] is a "measure of the average level of human development of people in a society once inequality is taken into account".
Note։ The green arrows ( ), red arrows ( ), and blue dashes ( ) represent changes in rank. The rankings are not relative to the HDI list above due to the exclusion of countries which are missing IHDI data (p. 168).
Անհավասարությամբ ճշգրտված մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս (2014 թվականի զեկույց)ԽմբագրելԱնհավասարությամբ ճշգրտված մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքսը [25] հասարակության մեջ մարդկային ներուժի զարգացման միջին մակարդակն է հաշվի առած անհավասարությունը։
Նկատենք, որ կանաչ սլաքը ( ) ցույց է տալիս աճը, կարմիրը՝ ( ) հետընթացը, կապույտը ( ) ՝ դիրքի հաստատուն մնալը։ Դասակարգումը կապված չէ ՄՆԶԻ-ի ցուցակի հետ, քանի որ այստեղ բացակայում են որոշ երկրների տվյալներ։
Լիխտենշտայնը, ԱՄԷ-ն, Անդորրան, Սաուդյան Արաբիան, Կատարը, Բրունեյը, Բահրեյնը, Քուվեյթը, Նոր Զելանդիան, Կուբան, Հոնկոնգը և Սինգապուրը, չնայած ունենալով ՄՆԶԻ-ի «շատ բարձր» ցուցանիշ, նրանց համար չի հաշվարկվել անհավասարությամբ ճշգրտված մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքսը։
Նախկին առաջատար երկրներԽմբագրելՍտորև ներկայացված ցուցակում ընդգրկված են յուրաքանչյուր տարվա ՄՆԶԻ-ով առաջատար երկրները։ Նորվեգիա առաջատար է եղել ավելի քան 14 անգամ, որը ամենաբարձր արդյունքն է, 8 անհամ եղել է Կանադան, և Ճապոնիան 3 անգամ, իսկ Իսլանդիան առաջատար է եղել երկու անգամ։
Առաջին թիվը ցույց է տալիս, թե որ ժամանկահատվածում է եղել երկիրը առաջատարը, փակագծերումն նշված հրապարակման տարեթիվը
The year represents the time period from which the statistics for the index were derived. In parentheses is the year when the report was published.
Աշխարհագրական ծածկույթԽմբագրելՄՆԶԻ-ն ընդլայնել է իր աշխարհագրական ծածկույթը․ Դավիթ Հաստինգսը Միավորված ազգերի կազմակերպության Ասիայի և Խաղաղ օվկիանոսյան տարածաշրջանների տնտեսական և հասարարակական հարցերով հանձնաժողովը, հրապարակեց զեկույց, որով ընդլայնում էր երկրների քանակը ավելի քան 230, այնուամենայնիվ ՄԱԿ-ի զարգացման ծրագրով 2009 թվականին հրապարակեցին 182 երկրների ցուցանիշներ, իսկ 2010 թվականին ընկավ այդ թիվը 169 երկրի[27][28]։
ՔննադատություններԽմբագրելՄարդկային ներուժի զարգացման ինդեքսը քննադատության է ենթարկվել մի շարք հիմքերով ՝ ներառյալ ենթադրյալ ՝ տեխնոլոգիական զարգացման կամ մարդկային քաղաքակրթության մեջ ներդրում կատարելու ենթադրյալ բացակայությամբ ՝ գլոբալ տեսանկյունից կենտրոնանալով բացառապես ազգային ցուցանիշների և դասակարգման վրա, զարգացման նկատմամբ ուշադրության բացակայության հիմքում ընկած վիճակագրությունը և ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի (UNDP) բանաձևի փոփոխությունները կարող են մարդկային ներուժի զարգացման երկրների դասակարգման մեջ հանգեցնել լուրջ սխալ դասակարգումների ՝ «ցածր», «միջին», «բարձր» կամ «շատ բարձր» դասակարգումների մեջ[29]։
Տվյալների սխալի աղբյուրըԽմբագրելՏնտեսագետներ Հենդրիկ Վոլֆը, Հովարդ Չոնգը և Մաքսիմիլիան Աուֆհամմեր քննարկել է ՄՆԶԻ-ն տվյալների սխալի տեսանկյունից առողջապահության, կրթության և եկամուտների վիճակագրության մեջ, որը օգտագործվում է ստեղծելու ՄՆԶԻ-ն։ Նրանք տարբերակում են սխալների մի քանի տեսակներ՝ տվյալների թարմացում, բանաձևերի ստուգում և շեմերի սխալ գնահատումը, որի պատճառով հնարավոր է, որ որոշ երկրների զարգացման սխալ դասակարգման մեջ են, քանի որ տվյալներում կարող են լինել շատ սխալներ։ Շատ հեղինակներ պնդում են, որ անհրաժեշտ է զերծ մնալ երկրների դասակրգմանը ըստ կատեգորիաների, քանի որ շեմերը ընտրված են պատահականորեն, և կարող են ազդակ հանդիսանալ պաշտոնական տվյալների զեկույցում ռազմավարական գործողություններիր կատարել, և ունենալ պոտենցիալ մոլորեցնելու քաղաքակն գործիչներին, ներդրողներին, բարեգործական կազմակերպություններին և հասարակությանը, ով օգտագործում է ՄՆԶԻ-ն ամբողջապես։ [29]
2010 թվականին ՄԱԿԶԾ-ն արձագանքեց քննադատություններին և թարմացրեց դասակարգման շեմերը որպես ցածր, միջին և բարձր մարդկային ներուժի զարգացվածություն ունեցող երկրներ։ The Economist-ի մեկնաբանությանը ի պատասխան վաղ 2011 թվականին, Մարդկային ներուժի զարգացման զեկույցի գրասենյակը նշոց, որ նրանց համակարգված վերանայում են ՄՆԶԻճի հաշվման մեթոդները, և շարունակաբար վերանայում են մարդկային ներուժի զարգացման շեմերը[30] to a 6 January 2011 article in the magazine[31]։
2013 թվականին Սալվատոր Մոնրին և Ալեսսանդրո Սպավենտան նշեց, որ ՀՆԱ և ՄՆԶԻ-ի մրցույթում, մոռացվում է, որ երկուսն էլ արտաքին ինդիկատորներ են, որոնք առաջնահերթություն են տալիս տարբեր չափանիշների, որոնց հիման վրա նախապատվությունը տալու է սոցիալական բարեկեցության չափմանը։ Ավելի մեծ հարց է առաջանում, թե հնարավոր է արդյոք քաղաքականության ուշադրության կենտրոնացումը տեղափոխել մրցակցային պարադիգմաների միջև տեղի ունեցած ճակատամարտից դեպի բնակչությունից ուղղակիորեն բարեկեցության մասին տեղեկատվություն ստանալու մեխանիզմի[32]։
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 «Human Development Report 2019 – "Human Development Indices and Indicators"»։ HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme։ էջեր 22–25։ Վերցված է դեկտեմբերի 9, 2019 Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ
<ref> թեգ. «UNDP2019» անվանումը սահմանվել է մի քանի անգամ, սակայն տարբեր բովանդակությամբ:
- ↑ A. Stanton Elizabeth (February 2007)։ «The Human Development Index: A History»։ PERI Working Papers: 14–15։ Արխիվացված է օրիգինալից փետրվարի 28, 2019-ին։ Վերցված է փետրվարի 28, 2019
- ↑ «Human Development Index»։ Economic Times։ Արխիվացված է օրիգինալից դեկտեմբերի 1, 2017-ին։ Վերցված է նոյեմբերի 29, 2017
- ↑ 4,0 4,1 «The Human Development concept»։ UNDP։ 2010։ Արխիվացված է օրիգինալից ապրիլի 15, 2012-ին։ Վերցված է հուլիսի 29, 2011
- ↑ The Courier (անգլերեն)։ Commission of the European Communities։ 1994
- ↑ «What is Human Development»։ UNDP։ 2017։ Արխիվացված է օրիգինալից հոկտեմբերի 27, 2017-ին։ Վերցված է հոկտեմբերի 27, 2017։ «... human development approach, developed by the economist Mahbub Ul Haq ...'»
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 7,8 «Table 2. Human Development Index Trends, 1990-2017»։ HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme։ Արխիվացված է օրիգինալից մարտի 22, 2017-ին։ Վերցված է սեպտեմբերի 14, 2018
- ↑ «Human Development Report 2010»։ UNDP։ նոյեմբերի 4, 2010։ Արխիվացված է օրիգինալից դեկտեմբերի 22, 2015-ին։ Վերցված է դեկտեմբերի 15, 2015
- ↑ «Technical notes»։ UNDP։ 2013։ Արխիվացված է օրիգինալից հունիսի 16, 2015-ին։ Վերցված է դեկտեմբերի 15, 2015
- ↑ «Human Development Report 2010»։ UNDP։ նոյեմբերի 4, 2010։ Արխիվացված է օրիգինալից դեկտեմբերի 22, 2015-ին։ Վերցված է դեկտեմբերի 15, 2015
- ↑ «Technical notes»։ UNDP։ 2013։ Արխիվացված է օրիգինալից հունիսի 16, 2015-ին։ Վերցված է դեկտեմբերի 15, 2015
- ↑ «New method of calculation of Human Development Index (HDI)»։ India Study Channel (անգլերեն)։ 2011-06-01։ Արխիվացված է օրիգինալից նոյեմբերի 10, 2017-ին։ Վերցված է 2017-11-19
- ↑ Mean years of schooling (of adults) (years) is a calculation of the average number of years of education received by people ages 25 and older in their lifetime based on education attainment levels of the population converted into years of schooling based on theoretical duration of each level of education attended. Source: Barro R. J., Lee J.-W. (2010)։ «A New Data Set of Educational Attainment in the World, 1950–2010»։ NBER Working Paper No. 15902։ doi:10.3386/w15902։ Արխիվացված է օրիգինալից օգոստոսի 7, 2011-ին։ Վերցված է հուլիսի 29, 2011
- ↑ «Human Development Indices and Indicators – 2018 Statistical Update»։ HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme։ էջեր 22–25։ Արխիվացված է օրիգինալից մարտի 22, 2017-ին։ Վերցված է սեպտեմբերի 14, 2018
- ↑ «Human Development Report 2018 – "Human Development Indices and Indicators"»։ HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme։ էջեր 30–33։ Արխիվացված է օրիգինալից մարտի 22, 2017-ին։ Վերցված է սեպտեմբերի 14, 2018
- ↑ «Human Development Report 2016»։ United Nations Development Programme։ Արխիվացված է օրիգինալից մարտի 27, 2017-ին։ Վերցված է հուլիսի 12, 2017
- ↑ 17,0 17,1 17,2 17,3 «Human Development Report 2016—'Human Development for everyone'»։ HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme։ Արխիվացված է օրիգինալից մարտի 27, 2017-ին։ Վերցված է մարտի 21, 2017
- ↑ «Report»։ hdr.undp.org։ 2016։ Արխիվացված է օրիգինալից մարտի 27, 2017-ին։ Վերցված է մարտի 22, 2017
- ↑ 19,0 19,1 «Statistics»։ hdr.undp.org։ 2015։ Արխիվացված է օրիգինալից մարտի 19, 2016-ին։ Վերցված է դեկտեմբերի 20, 2015
- ↑ 20,0 20,1 The UN does not calculate the HDI of Macau. The government of Macau calculates its own HDI.Macau in Figures, 2015 Archived 23 September 2015 at the Wayback Machine.
- ↑ 21,0 21,1 Taiwan's government calculated its HDI to be 0.882, based on 2010 new methodology of UNDP. «2011中華民國人類發展指數 (HDI)» (Chinese)։ Directorate General of Budget, Accounting and Statistics, Executive Yuan, R.O.C.։ 2011։ Արխիվացված է օրիգինալից հոկտեմբերի 20, 2014-ին։ Վերցված է նոյեմբերի 21, 2011
- ↑ 22,0 22,1 22,2 22,3 «Human Development Report 2015—'Sustaining Human Progress: Reducing Vulnerabilities and Building Resilience'»։ HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme։ Արխիվացված է օրիգինալից մարտի 19, 2016-ին։ Վերցված է դեկտեմբերի 14, 2015
- ↑ 23,0 23,1 The UN does not calculate the HDI of Macau. The government of Macau calculates its own HDI. Macau in Figures, 2016 Archived 11 October 2016 at the Wayback Machine.
- ↑ 24,0 24,1 The UN does not recognize the Republic of China (Taiwan) as a sovereign state. The HDI report does not include Taiwan as part of the People's Republic of China when calculating China's figures. Taiwan's government calculated its HDI to be 0.882, based on 2010 new methodology of UNDP. «2011中華民國人類發展指數 (HDI)» (Chinese)։ Directorate General of Budget, Accounting and Statistics, Executive Yuan, R.O.C.։ 2011։ Արխիվացված է օրիգինալից հոկտեմբերի 20, 2014-ին։ Վերցված է նոյեմբերի 21, 2011
- ↑ 25,0 25,1 25,2 25,3 «Data»։ hdr.undp.org։ 2014։ Արխիվացված է օրիգինալից հոկտեմբերի 18, 2015-ին։ Վերցված է հուլիսի 25, 2014
- ↑ 26,0 26,1 26,2 26,3 «Human Development Report 2014—'Sustaining Human Progress: Reducing Vulnerabilities and Building Resilience'»։ HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme։ Արխիվացված է օրիգինալից հուլիսի 27, 2014-ին։ Վերցված է հուլիսի 25, 2014
- ↑ Hastings David A. (2009)։ «Filling Gaps in the Human Development Index»։ United Nations Economic and Social Commission for Asia and the Pacific, Working Paper WP/09/02։ Արխիվացված է օրիգինալից ապրիլի 30, 2011-ին։ Վերցված է դեկտեմբերի 1, 2009
- ↑ Hastings David A. (2011)։ «A "Classic" Human Development Index with 232 Countries»։ HumanSecurityIndex.org։ Արխիվացված է օրիգինալից մայիսի 3, 2011-ին։ Վերցված է մարտի 9, 2011 ինֆորմացիան կապված չէ տվյալների հետ
- ↑ 29,0 29,1 Wolff Hendrik, Chong Howard, Auffhammer Maximilian (2011)։ «Classification, Detection and Consequences of Data Error: Evidence from the Human Development Index»։ Economic Journal 121 (553): 843–870։ doi:10.1111/j.1468-0297.2010.02408.x
- ↑ «UNDP Human Development Report Office's comments»։ The Economist։ January 2011։ Արխիվացված է օրիգինալից փետրվարի 11, 2011-ին։ Վերցված է հունվարի 12, 2011
- ↑ «The Economist (pages 60–61 in the issue of Jan 8, 2011)»։ հունվարի 6, 2011։ Արխիվացված է օրիգինալից հունվարի 13, 2011-ին։ Վերցված է հունվարի 12, 2011
- ↑ Monni Salvatore, Spaventa Alessandro (2013)։ «Beyond Gdp and HDI: Shifting the focus from Paradigms to Politics»։ Development 56 (2): 227–231։ doi:10.1057/dev.2013.30
|
Այս հոդվածը կատեգորիայի կարիք ունի։ Դուք կարող եք օգնել նախագծին՝ կատեգորիա գտնել կամ ստեղծել ու ավելացնել հոդվածին։ |
|