Հունաստանի աշխարհագրություն

Հունաստանի աշխարհագրություն
Տեսակ	աշխարհագրական դիրքի աշխարհագրություն
Երկիր	Հունաստան

Հունաստանը տեղաբաշխված է Եվրոպայի հարավում, Բալկանյան թերակղզու հարավային մասում, ինչպես նաև Միջերկրական, Էգեյան և Հոնիական ծովերի կղզիների վրա։

Աշխարհագրական դիրք

Հունաստանի քարտեզ, սև կետերով նշված են քաղաքները

Տարածքը կազմում է 132 հազ․ կմ², կղզիները զբաղեցնում են 25,1 հազ․ կմ²^[1]^[2]։Հունաստանի տարածքն ընկած է մոտավորապես հյուսիսային լայնության 35°00՛-42°00՛ և արևելյան երկայնության 19°00՛-28°30՛ սահմաններում։ Սահմանակից է Բուլղարիայի (սահմանի երկարութունը՝494կմ), Մակեդոնիայի (228կմ), Թուրքիայի (206կմ) և Ալբանիայի (282կմ) հետ։

Ափերը ողողվում են Միջերկրական, Հոնիական, էգեյան և Լիբիական ծովերի ջրերով, ափագծի երկարությունը ավելի քան 15000 կիլոմետր է։ Կղզիների թիվը 3000-ից ավելի են։ Կղզիները միավորված են մի քանի կղզիախմբերում։ Կղզիների ամբողջական տարածքը կազմում է 24800 կմ²,որը կազմում է տարածքի 20%-ը։

Հունաստանի տարածքը բաժանված է երեք մասի․

Մայրցամաքային Հունաստան, որի կազմի մեջ մտնում են Հունական Մակեդոնիան (Ֆլորինա,սլավոնական անվանումը՝ Լերին, Պելլա, Կավալա, Կաստորիա, Խալկիդիկի և այլն), Թրակիան (Ռոդոպներ, Քսանտի և Էբրոս),Էպիրուսը (Թեսպրոտիա,Պրեվեզա, Յանինա և այլն), Թեսալիան (Լարիսա, Մագնիսիա և այլն) և Կենտրոնական Հունաստանը (Ֆտիոտիդոս, Ֆոկիդոս, Ատտիկա և այլն)։ Աշխարհագրական առումով այս տարածաշրջանին կարելի է դասել նաև Հոնիական կղզիները։
Պելոպոնես` Հունաստանի խոշորագույն թերակղզին և Եվրոպայի հնագույն քաղաքակրթության կենտրոնը,նրա կազմի մեջ մտնում են Արկադիա, Լակոնիա, Մեսսինիա և այլ նոմեր։ Այստեղ է գտնվում նաև հանրահայտ Կորնթոսյան ջրանցքը, որը փորվել է 19-րդ դարում Հունաստանի համար՝ ֆրանսիական ընկերության կողմից։
Էգեյան ծովի կղզիներ, որոնցից խոշորագույնն է Կրետեն` խոշորագույնը Հունաստանում և ութերորդը Եվրոպայում (8259 կմ²) և Էբեոսը` մեծությամբ երկրորդ կղզին Հունաստանում՝ Կրետեից հետո (3654 կմ²), որը Էվրիպոս նեղուցի վրա անցկացված կամրջով միացված է մայրցամաքին, ինչպես նաև Թուրքիայի ափերի մոտ տեղաբաշխված Լեսբոս կղզին (1630 կմ²)։ Այստեղ են գտնվում նաև մի շարք ոչ խոշոր կղզիներ` Հյուսիսային Սպորադները, Կիկլադները, Դոդեկանեսը։

Վարչատարածքային բաժանում

Մակերևույթ

Լեռ Օլիմպոս

Մետեորի եկեղեցիները Կենտրոնական Հունաստան

Մակերևույթը հիմնականում լեռնային է։ Պետության տարածքի 80%-ը զբաղեցնում են լեռներն ու բլուրները, ընդ որում լեռնազագվածներն զբաղեցնում են տարածքի 25%-ը, տիրապետում են միջին բարձրության լեռները՝ 1200-1800 մ բարձրությամբ։ Հունաստանի լանդշաֆտները` դրանք միմյանց հաջորդող ժայռոտ,սովորաբար անտառազուրկ լեռներն են, խտաբնակ հարթավայրերը, բազմաթիվ կղզիները, նեղուցներն ու ծովածոցերը։ Կրաքարերի լայն տարածվածությունը, հատկապես արևմուտքում, բերել է նրան, որ այստեղ առաջացել են բազմաթիվ կարստային ձագարներ ու քարանձավներ։

Արևելյան հատվածը՝ Պելոպոնեսը, առափնյա գոտին (Ամվրակիկոս նեղուցի վրա՝ Արտոս քաղաքը, արևմտյան առափնյա գոտին, Վոլոս և Լիմիոս քաղաքները) հիմնականում հարթավայրային են։

Մայրցամաքային Հունաստանի կենտրոնական մասում տեղաբաշխված է Պինդոս լեռնազանգվածը (Դինարյան բարձրավանդակը)։ Թերակղզու արևմտյան մասում (Էպիրոս) տարածված են կրաքարերը։Երկրի հարավային մասի ռելիեֆը պայմանավորված է մարմարի և գնեյսի, ինչպես նաև կրաքարերի տարածվածությամբ (հյուսիսային Պինդոս)։ Արևելքում՝ բարձրավանդակներ են ու գրաբեններ։ Հունաստանի ամենաընդարձակ միջլեռնային գոգավորությունը Թեսսալիայի հարթավայրն է։

Հունաստանի ամենաբարձր լեռը Օիմպոսն է (2917մ)։ Կորնթոսի նեղուցի վրա վեր է խոյանում Պառնաս լեռը (2457մ)։Երկու լեռներն էլ մտնում են Պինդոս լեռնային համակարգի մեջ։ Լեռներով են բաժանվում Ատտիկայի և Բեոտիայի հարթավայրերը։ Ափամերձ գոտիները ձևավորվել են ժայռոտ կիրճերով։

Պելոպոնեսը՝ թերակղզի է, որը միացած է մայրցամաքին Կորնթոսի պարանոցով։ Պելոպոնեսի լեռները Պինդոս լեռնային համակարգի շարունակությունն են։ Դեպի հարավ և հարավ-արևելք շարժվելիս այդ լեռաշղթաները ձևավորում են ծոցեր (Ակրիտաս,Մատապանոս և Մալեոս)։ Արևելքում՝ Արգոլիդոս թերակղզին, գտնվում է Սարոնիկոս և Արգոլիկոս ծոցերի միջև։ Ափերին առանձնացվել և ձևավորվել են Էլիդոս, Արգոլիդոս և Լակոնիայի հարթավայրերը։

Հունական Մակեդոնիան և Թրակիան սահմանափակում են Էգեյան ծովի հյուսիսային ափը։ Բալկանյան թերակղզուց սկիզբ են առնում Ալյակմոն, Վարդար, Ստրիմոն և Նեստոս գետերը։ Հարթավայրերը մասնատված են բլուրներով։ Դրանք լցված են չոր ավազներով և տիղմով։ Թրակիայում են գտնվում Ռոդոպներ լեռները։ Էգեյան ծովի հյուսիսային մասում է գտնվում Խալկիդիկի թերակղզին։ Նրա մասերից են Կասանդրան, Սիտոնիան և Այոն-Օրոսը։ Այոն-Օրոսում է գտնվում Աֆոն լեռը (2033մ)^[2]

Կղզիներ

Կղզի Զակինֆ, Նավահանգիստ Նավագիո

Հունաստանի տարածքում ընդգրկված են ավելի քան 3000 կղզիներ, ինչպես խոշոր (Կրետե,Էվբեա), այնպես էլ շատ փոքր (Պատմոս,Քրիսի,Մեյիստոս)։ Դրանց բաժին է ընկնում Հունաստանի ամբողջ տարածքի 20 %-ը։

Կղզիները բաժանվում են մի քանի խմբերի․

Հոնիական կղզիներ, տեղաբաշխված են Հոնիական ծովում,Հունաստանի արևմտյան ափերին։ Խոշորագույն կղզին՝ Կեփալիա։
Հյուսիսային Էգեյան կղզիներ, տեղաբաշխված են Էգեյան ծովի հյուսիսում, Թուրքիայի ափերի մոտ։Խոշորագույն կղզին՝ Լեսբոս։
Հյուսիսային Սպորադներ և Էուբեա կղզի՝ տեղաբաշխված են Հունաստանի արևելյան ափերին։
Կիկլադներ, գտնվում են Էգեյան ծովի կենտրոնական մասում։ Կիկլադյան հնագույն, զարգացած մշակութային կենտրոն։ Այստեղ տեղաբաշխված են հիմնականում ոչ մեծ կղզիներ՝ Անդրոս, Նաքսոս, Միկոնոս, Սանտորինի։ Ձևավորվել են Հարավեգեյան հրաբխային աղեղի տարածքում։
Դոդեկանես, կղզիների խումբ՝ տեղաբաշխված Էգեյան ծովի հարավում, Թուրքիայի ափերի մոտ։ Երբեմն դրանց անվանում են Հարավային Սպորադներ։ Հունաստանի կարևորագույն տուրիստական կենտրոնն է։ Կղզիախմբի խոշորագույն կղզին Հռոդոսն է։
Կրետե, Հունաստանի խոշորագույն կղզին։ Հնագույն կրիտական քաղաքակրթության կենտրոն։ Կղզու հարևնությամբ տեղաբաշխված են բազմաթիվ ոչ մեծ արբանյակ - կղզիներ։ Հարավից կղզիների ափերը ողողվում են Լիբիական ծովով։

Օգտակար հանածոներ

Առավել տարածված օգտակար հանածոներից է լինգիտը՝ թույլ ածխացված կարմիր ածուխը։ Այն համարվում է Հունաստանի հիմնական վառելիքային ռեսուրսը։ 20-րդ դարի վերջին Էգեյան ծովում հայտնաբերվել են նավթի և գազի ոչ մեծ պաշարներ։ Ներկայումս շարունակվում է դրանց շահագործումը։

Համեմատաբար հարուստ է մետաղական օգտակար հանածոներով։ Դրանցից են երկաթի, մանգանի, նիկելի, քրոմի, պղնձի և բազմամետաղների հանքաքարերը։ Ատտիկայում՝ Լավրիոն քաղաքի մերձակայքում, դեռևս հնագույն Աթենական պետության ժամանակաշրջանից արդյունահանվել է արծաթ և կապար։ Թրակիայում արդյունահանվում է նիկել և սուլֆիդներ։

Նաքսոս կղզում է տեղաբաշխված աշխարհում խոշորագույնը համարվող հղկաքարի հանքավայրը։ Սանտորինի և Նիսիրոս կղզիներում կատարվում է պեմզայի զանգվածային արդյունահանում։Քանի որ այս կղզիները հրաբխային ծագում ունեն և հաճախ են ժայթքել հրաբուխներ,դրանով էլ պայմանավորված է պեմզայի հանքաքարի լայն տարածումը։

Կիկլադներում արդյունահանում են շինարարական նյութեր՝ մարմար, գրանիտ, կրաքար և ավազաքար։

Կան նաև բոքսիտների՝ ալյումինի հանքաքարի նշանակալի պաշարներ։ Երկրաբանների գնահատմամբ Հունաստանի ընդերքում կուտակված է 650 տոննա հանքաքար․ այս թանկարժեք հանքաքարով՝ բոքսիտներով, Հունաստանը Եվրոպայում առաջին տեղերից մեկն է զբաղեցնում։

Կլիմա

Տիպիկ միջերկրածովային արևային և տաք կլիմա

Միջերկրածովային տիպի կլիման դասվում է մերձարևադարձային կլիմայի տիպին, բնորոշվում է մեղմ,խոնավ ձմեռներով, և տաք ու չոր ամառներով։ Այս տիպի կլիմա ունեն Կիկլադները, Դոդեկանեսը, Կրետեն, Պելոպոնեսի արևելյան մասը և Հունաստանի կենտրոնական մասը։ Ջերմաստիճաններն այստեղ ոչ հաճախ են գրանցում ռեկորդային ցուցանիշներ, իսկ ձմռանը Կիկլադներում և Դոդեկանես կղզում կարող են գրանցվել ձյան տեսքով տեղումներ՝ ձմեռային ամիսների ընթացքում։

Ալպիական տիպի կլիման բնորոշ է երկրի լեռնային շրջաններին՝ Էպիրոս, Կենտրոնական Հունաստան, Արևմտյան Մակեդոնիա, Թեսսալիայիմի մասը, ինչպես նաև Աքեոս, Արկադիա և Լակոնիա նոմերը։

Արևելյան Մակեդոնիան և Թրակիան կարելի է դասել չափավոր կլիմա ունեցող տարածաշրջանների շարքին՝ համեմատաբար սառը, խոնավ ձմեռներով և տաք, չոր ամառներով։

Աթենքը գտնվում է անցումային զոնայում, որտեղ միախառնվում են կլիմայի երկու տիպերը՝ միջերկրածովային և անցումային։ Աթենքի հյուսիսային մասում գերիշխում է չափավոր, իսկ կենտրոնական և հարավային շրջաններում՝ միջերկրածովային կլիմա։

Ջրագրություն

Գերիշխում են հիմնականում լեռնային կարճ, արագահոս գետերը՝ գեղեցիկ ջրվեժներով և գետաբերաններով, որոնք նեղ կիրճերով հոսում են դեպի ծովերը։ Հունստանի ամենաերկար գետը Ալյակմոնն է (ավելի քան 300կմ)։ Մյուս խոշոր գետերն են՝ Էբրոս, Նեստոս, Ստրիմոն, Վարդար, Աքելոս։ Գետերը նավարկելի չեն, սակայն ունեն մեծ ջրաէներգետիկ նշանակություն։

Հունստանում հաշշվում են ավելի քան 20 լճեր՝ 10-100 կմ² մակերեսով։ Նրանցից ամենախոշորներն ու մեծ խորություն ունեցողներն ունեն տեկտոնահրաբխային ծագում։ Դրանցից են Տրիխոնիսը (95,5կմ²), Վոլվին (75,6 կմ²), Վեգորիտիսը (72,5 կմ²)։ Շատ են կարստային լճերը։ Նրանք սովորաբար մեծ չեն, սնվում են հիմնականում ստորգետնյա ջրերով։ Խոշորագույնը Յանինան է (22 կմ²)։

Բուսական և կենդանական աշխարհ

Կերկիրա (Կորֆու) կղզում

Հունաստանի տարածքում չեն պահպանվել վայրի կենդանիների շատ տեսակներ, դրանց քանակը մեծ չէ։ Դա պայմանավոված է երկրի հազարամյա պատմությամբ՝ ավելի քան 8000 տարի առաջ մարդիկ սկսել են ոչնչացնել վայրի կենդանիներն ու բույսերը Հունաստանի ամբողջ տարածքում։ տարածքին բնորոշ կենդանիներից են նապաստակները, խլուրդները, մացառախոզերը և մկների տարբեր տեսակներ։

Խոշոր կաթասուններից առավել տարածված են գորշ արջը, շնագայլը, աղվեսը, լուսանը և վայրի խոզը։ Կենդանիների շատ տեսակներ գրանցված են կարմիր գրքում։ Դրանցից են կարետտա տեսակի միջերկրածովյան կրիան և ճգնավորը կոչվող փոկը։ Հագույն ժամանակներում Հունաստանում եղել են նաև առյուծներ։

Հունաստանում շատ են սողունները՝ օձերն ու մողեսները։

Չռչուններից ավելի շատ հանդիպում են վայրի բադեր, ծղնիներ և կաքավներ, գիշատիչ թռչուններից՝ բվեր, արծիվներ և ուրուրներ։

Ափամերձ տարածքներում շատ են որորները, իսկ ջրերում՝ կակղամորթերի և ձկների հսկայական բազմազանությունը, չնայած որ վերջին ժամանակաշրջանում դրանց պաշարները շատ են կրճատվել։

Հունաստանի տարածքում հանդիպում են բույսերի ավելի քան 5000 տեսակ։ Լայն տարածում ունեն ոչ խոշոր բույսերն ու թփուտները՝ մակվիսը և ֆրիգանան։ Խալկիդիկի թերակղզում հաճախ են հանդիպում սոճու անտառներ։ Տարածված են սոսին և նոճին։ Դրանց տարիքը երբեմն հասնում է մի քանի հազար տարվա։ Շատ է տարածված ձիթենին՝ Հունաստանի և միջերկրածովյան ավազանի թանկարժեք ծառատեսակներից մեկը։

Բնական աղետներ և բնապահպանական հիմնախնդիրներ

Անտառային հրդեհների ծուխը, Սինտագմայի հրապարակ. Օգոստոս 2009

Հունաստանին բնորոշ բնական աղետներից են երկրաշարժերը, երաշտները, անտառային հրդեհները։ Հունաստանի պատմության մեջ առավել հայտի երկրաշարժերն են Հռոդոսի երկրաշարժը և 365 թվականի երկրաշարժը։ Ուժեղ երկրաշարժով է ուղեկցվել նաև Տիրա (Սանտորին) կղզու վրա Մինոսյան հրաբխի ժայթքումը,որը տեղի է ունեցել մ․թ․ա․ 1628 և 1500 թվականներին։ Դրա հետևանքով, ինչպես նաև առաջացած ցունամիի պատճառով կործանվում է Մինոսյան քաղաքակրթությունը Կրետե կղզում։ Վերջին շրջանի երկրաշարժերից հայտնի է Կրետեի 2011 թվականի երկրաշարժը։

Ընդհանուր առմամբ Հունաստանի տարածքը բնապահպանական տեսանկյունից քիչ խոցելի տարածաշրջաններից է, իսկ տեխնոգեն ծարաբեռնվածությունը թույլատրելի սահմաններում է գտնվում։ Անբարենպաստ բնապահպանական իրավիճակ է ձևավորվել միայն Աթենք և Սալոնիկ քաղաքային ագլոմերացիաների շրջաններում, որտեղ բնակվում են մոտ 3 միլիոն մարդ կամ երկրի ազգաբնակչության 26%-ը։ Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպության տվյալներով այդ տարածքի շրջակա միջավայրի առավել սուր խնդիրներից է մթնոլորտի աղտոտվածության բարձր մակարդակը՝ մթնոլորտ արտանետված ածխաթթու գազի, ծծմբական և ազոտական միացությունների քանակը, նչպես նաև հոսքաջրերի մաքրման կայանների ոչ բավարար վիճակը^[3]։

Սմոգը Աթենքի վրա, տեսարան Ակրոպոլիսից: Սեպտեմբեր 2008

Ջրերի աղտոտվածության հետևանք են արդյունաբերական արտանետումները և գյուղատնտեսության մեջ օգտագործվող պարարտանյութերի և քիմիկատների միջոցով աղտոտումները։ Սարոնիկոսի ծոցը,ամբողջ հյուսիսային և արևելյան ափամերձ գոտին, որն զբաղեցնում են Աթենքը և Պիրոսը՝ ամենաաղտոտվածներից են։ Հունաստանն ունի 54 կմ³ ջրային ռեսուրսներ, դրանց 81%-ը օգտագործվում է գյուղատնտեսության մեջ, իսկ 3%-ը՝ արդյունաբերության^[4]։ Մթնոլորտի աղտոտման հիմնախնդիրն առաջացել է արդյունաբերության արագ աճի ժամանակ, 1970-ականներին, և քաղաքների անկառավարելի ու անհավասարակշիռ աճի պայմաններում,երբ չէին կիրառվում բնապահպանական միջոցառումներ․ օրինակ, Աթենքի արդյունաբերական ձեռնարկությունների 50%-ը կառուցվել են քաղաքի կենտրոնում։ Բացի դրանից, Ատտիկայի գեոմորֆոլոգիական պայմանները նպաստում են օդի մեջ աղտոտվածության արագ տարածմանը։ Մասնավորապես, 2009 թվականի անտառային հրդեհների արդյունքում Աթենքի երկնակամարում ձևավորվել էին ծխամուժեր^[5]։

Պետական ծրագրերը, որոնք ուղղված էին մթնոլորտում ածխաթթվի երկօքսիդի և կապարի քանակության նվազմանը, սկսեցին կիրառվել 1978 թվականին, երբ Ատտիկայի բնակիչները զանգվածային ձևով սկսեցին դիմել հիվանդանոցներ՝ շնչառական խնդիրների և սիրտ-անոթային համակարգի գանգատներով։ 1982 թվականի հունիսից մինչև օգոստոս կառավարությունը փակել է 87 ձեռնարկություն, 73 ձեռնարկությունների պարտադրվել է կրճատել արտանետումների քանակը, ավտոմեքենաներին արգելվել է երթևեկել քաղաքի՝ Աթենքի կենտրոնական մասով։ 988 թվականի հունվարին Աթենքի տաքսիների քանակը նվազել է 50%-ով,իսկ մասնավոր ավտոմոբիլներին արգելվել է երթևեկել քաղաքի երեք հիմնական մայրուղիներով։ ԾԾմբի երկօքսիդի արտանետումների նվազման համար արգելվել է քաղաքային կենրոնացված ջերմամատակարարման համար հում նավթի օգտագործումը և միջոցներ են ձեռնարկվել դիզելային վառելիքի և հում նավթի մեջ ծծմբի քանակի նվազեցման ուղղությամբ։ Խնդրի լուծմանը նպաստեց Աթենքի մետրոպոլիտենի 2-րդ և 3-րդ ճյուղերի կառուցումը^[3]։ Դրա հետևանքով 2000-ականների սկզբից ծխամուժի խնդիրն այլևս լուծվեց բարեհաջող, իսկ ածխածնի երկօքսիդի և ծծմբական ու ազոտական թթուների մակարդակը ստաբիլ պահպանվեց նորմայի թույլատրելի մակարդակի վրա։

Ջրային ռեսուրսների կառավարումը Հունաստանում նույնպես նշանակալի աճ է գրանցել վերջին տարիներին, հատկապես ջրօգտագործման և ջրամատակարարման նոր հայեցակարգերի իրավական կարգավորումներից հետո։ 1992 թվականից մինչև 2002 թվականը ընկած ժամանակահատվածում գյուղատնտեսության համար օգտագործվող ջրերի քանակը կրճատվել է 2,5%-ով։ Բայց և այնպես, Հունաստանի որոշ խոշոր գետեր (Աքսիոս, Նեստոս, Մարիցա) և լճեր (Դոյրան, Պրեսպա) սնում են ոչ միայն Հունաստանի տարածքով հոսող վտակներից, այլև հարևան երկրների։ Այդ պատճառով Հունաստանի համար շատ կարևոր է այլ պետությունների հետ իր ջանքերի կոորդինացման անհրաժեշտությունը։

Տեսնել նաև

Ծանոթագրություններ

↑ «Греция - это... Что такое Греция?». Словари и энциклопедии на Академике (ռուսերեն). Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 28-ին.
↑ ^2,0 ^2,1 «ГРЕЦИЯ - это... Что такое ГРЕЦИЯ?». Словари и энциклопедии на Академике (ռուսերեն). Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 28-ին.
↑ ^3,0 ^3,1 docs.google.com https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:xEcwcnbcWYkJ:www.oecd.org/dataoecd/9/1/2448632.pdf+Environmental+Issues+in+Greece&hl=ru&gl=ua&pid=bl&srcid=ADGEESj0e-vSLT1yKYTOmWZb4dzk-BSoZwFpY84Raak4W7iaxnJcJTkQ0dva-AJGrwOW6IX6ptIrrucQQkaTmOQ7X0PbJ8NG2lMkgSaeQohrJUqLHB-AUNg1s5optozer3pgdk9AsDHZ&sig=AHIEtbQtsPVu0IPRV4M59-QLeNPPji9vSg. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 28-ին. {{cite web}}: Missing or empty |title= (օգնություն)
↑ «Environment - Greece - located, problem, growth, area, farming». www.nationsencyclopedia.com. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 28-ին.
↑ N.-K. Hlepas (University of Athens). Atmospheric Environment

[1] «Греция - это... Что такое Греция?». Словари и энциклопедии на Академике (ռուսերեն). Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 28-ին.

[Kol-2] 2,0 ^2,1 «ГРЕЦИЯ - это... Что такое ГРЕЦИЯ?». Словари и энциклопедии на Академике (ռուսերեն). Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 28-ին.

[OECD-3] 3,0 ^3,1 docs.google.com https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:xEcwcnbcWYkJ:www.oecd.org/dataoecd/9/1/2448632.pdf+Environmental+Issues+in+Greece&hl=ru&gl=ua&pid=bl&srcid=ADGEESj0e-vSLT1yKYTOmWZb4dzk-BSoZwFpY84Raak4W7iaxnJcJTkQ0dva-AJGrwOW6IX6ptIrrucQQkaTmOQ7X0PbJ8NG2lMkgSaeQohrJUqLHB-AUNg1s5optozer3pgdk9AsDHZ&sig=AHIEtbQtsPVu0IPRV4M59-QLeNPPji9vSg. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 28-ին. {{cite web}}: Missing or empty |title= (օգնություն)

[Encyclopedia_of_the_Nations-4] «Environment - Greece - located, problem, growth, area, farming». www.nationsencyclopedia.com. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 28-ին.

[Hlepas-5] N.-K. Hlepas (University of Athens). Atmospheric Environment

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]