Հյուսիսային կիսագունդ
Հյուսիսային կիսագունդ, երկրագնդի հատված, որը տեղակայված է հասարակածից դեպի հյուսիս[1]։
ԱռանձնահատկություններԽմբագրել
Ամառը հյուսիսային կիսագնդում սկսվում է հունիս ամսին և ավարտվում՝ օգոստոսին, իսկ ձմեռը սկսվում է դեկտեմբերին և ավարտվում՝ փետրվարին։ Կորիոլիսի ուժի պատճառով ցածր ճնշման զոնաները և արևադարձային ցիկլոնը հյուսիսային կիսագնդում պտտվում են թերևս միշտ դեպի ձախ, այսինքն ժամ- սլաքին հակառակ։ Հյուսիսային կիսագնդի մեծ մասը զբաղեցնում է ցամաքը, ի տարբերություն հարավային կիագնդի[2].
Հյուսիսային կիսագնդի մայրցամաքներ և պետություններԽմբագրել
ԵվրոպաԽմբագրել
Եվրոպայի բոլոր պետությունները, բացառությամբ Ֆրանսիայի ծովային տարածքներիև և Մեծ Բրիտանիայի ծովային տարածքների գտնվում են հյուսիսային կիսագնդում։ Աշխարհագրական պատկանելիության առումով վերջին երկուսը կապ չունեն Եվրոպայի հետ, սակայն համարվում են Եվրոպայի մաս կազմող պետության մաս կամ էլ գտնվում են դրանց ենթակայության ներքո։
ԱսիաԽմբագրել
Ասիայի բոլոր երկրները, բացառությամբ Արևելյան Թիմորի և Ինդոնեզիայի մեծ մասի գտնվում են հյուսիսային կիսագնդում։
Հյուսիսային ԱմերիկաԽմբագրել
Հյուսիսային Ամերիկայի բոլոր երկրները, բացառությամբ ԱՄՆ-ի որոշ տարածքների, որոնք աշխարհագրական առումով կապ չունեն Հյուսիսային Ամերիկայի հետ գտնվում են հյուսիսային կիսագնդում։
Հարավային ԱմերիկաԽմբագրել
Որոշ երկրներ։
- Ամբողջությամբ։
- մասնակի։
ԱֆրիկաԽմբագրել
Աֆրիկայի տարածքի մեծ մասը գտնվում է հյուսիսային կիսագնդում (մոտ ⅔-ը տարածքի[1]) — որոշ երկրներ։
- ամբողջությամբ։
- Ալժիր
- Բենին
- Բուրկինա Ֆասո
- Գամբիա
- Գանա
- Գվինեա Բիսաու
- Ջիբութի
- Եգիպտոս
- Արևմտյան Սահարա
- Կաբո Վերդե
- Կամերուն
- Կոտ դ'Իվուար
- Լիբերիա
- Լիբիա
- Մավրիտանիա
- Մալի
- Մարոկկո
- Նիգեր
- Նիգերիա
- Սան Տոմե և Պրինսիպի
- Սենեգալ
- Սուդան
- Սիերա Լեոնե
- Տոգո
- Թունիս
- Կենտրոնաաֆրիկյան Հանրապետություն
- Չադ
- Հասարակածային Գվինեա
- Էրիթրեա
- Եթովպիա
- Հարավային Սուդան
- մասնակի։
ՕվկիանիաԽմբագրել
Որոշ երկրներ։
- ամբողջությամբ։
- մասնակի։
Տես նաևԽմբագրել
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Атлас мира. — М. :Федеральная служба геодезии и картографии России: Издательский Дом ОНИКС, 2000. — С. 448. — ISBN 5-85576-095-2
- ↑ Суша и вода на земном шаре : Русское географическое общество, РГО