Աֆրիկյան զարգացման բանկ

բազմակողմ ֆինանսական զարգացման հաստատություն

Աֆրիկյան զարգացման բանկ (ԱԶԲ) (անգլ.՝ African development bank group), բանկ, որը հիմնադրվել է Աֆրիկյան միասնության կազմակերպության (OAU) կողմից՝ խթանելու տնտեսական զարգացումն ամբողջ Աֆրիկյան մայրցամաքում՝ դրա համար ֆինանսական ռեսուրսներ տրամադրելով։

Աֆրիկյան զարգացման բանկ
Изображение логотипа
Տեսակmultilateral development bank?
Երկիր Կոտ դ'Իվուար[1]
Հիմնադրված1963[2] և 1964[3]
Գլխադասային գրասենյակԱբիջան, Կոտ դ'Իվուար
Գլխավոր քարտուղարԱկինվումի Ադեսինա[4]
Կայքafdb.org(անգլ.)(ֆր.)(պորտ.)

Առաքելություն խմբագրել

ԱԶԲ-ի առաքելությունն աղքատության դեմ պայքարելն է և մայրցամաքի կենսապայմանները բարելավելը` խրախուսելով պետական և մասնավոր կապիտալի ներդրումները նախագծերում և ծրագրերում, որոնք, ամենայն հավանականությամբ, կնպաստեն տարածաշրջանի տնտեսական և սոցիալական զարգացմանը[5][6][7]։

Ընդհանուր տեղեկություններ խմբագրել

 
AfDB անդամներ (կանաչ), ADF անդամներ (կապույտ), ոչ աֆրիկյան AfDB անդամներ (կարմիր)

ԱԶԲ-ն հիմնադրվել է 1963 թվականի օգոստոսին, իր աշխատանքն սկսել է 1966 թվականի հուլիսին Աբիջանի (Կոտ դ'Իվուար) իր գլխամասային գրասենյակից[8]։

Թեև ի սկզբանե բանկին կարող էին միանալ միայն աֆրիկյան երկրները, 1982 թվականիցսկսած թույլատրվել է անդամակցելու նաև ոչ աֆրիկյան երկրներին։

2003 թվականին Իվուարի առաջին պատերազմի պատճառով բանկը տեղափոխվել է Թունիս, իսկ 2014 թվականին վերադարձել է իր պաշտոնական շտաբակայան[9]։ 2015 թվականի սեպտեմբերի 1-ից ԱԶԲ-ի ղեկավարը բանկի ֆինանսական կազմակերպությունների կողմից 8-րդ ընտրված նախագահ, Նիգերիայի գյուղատնտեսության նախկին նախարար Ակինվումի Ադեսինան է[10]։ 2020 թվականի հունիսին ԱԶԲ-ի խորհուրդը համաձայնել է վերանայել Ադեսինայի կողմից բանկի ղեկավարումը։ Ադեսինան առաջադրվել է վերընտրվելու 2020 թվականի օգոստոսին[11]։ Նա միաձայն վերընտրվել է երկրորդ հնգամյա ժամկետով 2020 թվականի օգոստոսի 27-ին[12]։

Ըստ ԱԶԲ-ի 2014 թվականի հաշվետվության՝ բանկի կանոնադրական կապիտալը կազմում է մոտ 67 մլրդ ԱՄՆ դոլար[13]։ Անդամ երկրները ներդրել են այս գումարի միայն 7,6%-ը, սակայն երաշխավորել են մնացած 92,4%-ի ներդրումն առաջին իսկ պահանջով։ Այս երաշխիքների շրջանակներում ԱԶԲ-ն միջոցներ է ներգրավում պարտատոմսերի համաշխարհային շուկայում։ Դրա շնորհիվ բանկը հնարավորություն ունի տնօրինելու զգալի ֆինանսական ռեսուրսներ, բայց միևնույն ժամանակ նրա կապիտալում մեծամասնություն են կազմում աֆրիկյան երկրները (մոտ 60%)։

ԱԶԲ-ն ներառում է երեք ֆինանսական կազմակերպություն.

  • Աֆրիկյան զարգացման բանկ (The African Development Bank — ADB)
  • Աֆրիկյան զարգացման հիմնադրամ (The African Development Fund — ADF)
  • Նիգերիայի վստահության հիմնադրամ (The Nigeria Trust Fund — NTF)[14][15]:

Աֆրիկյան զարգացման բանկի տարածաշրջանային անդամներ խմբագրել

Ոչ տարածաշրջանային անդամներ խմբագրել

20 խոշորագույն երկրների ցուցակն ըստ քվեարկության իրավունքի խմբագրել

Ստորև բերված աղյուսակը 20 խոշորագույն երկրների տվյալներն են՝ ըստ Աֆրիկյան զարգացման բանկի քվեարկության իրավունքի 2021 թվականի սեպտեմբերի դրությամբ[16]։

ԱԶԲ-ի 20 խոշորագույն երկրները քվեարկության իրավունքով
Աստիճան Երկիր Քվեարկության իրավունք
(% ընդամենը)
Պետություն 100.000
1   Նիգերիա 10.077
2   ԱՄՆ 7.581
3   Ճապոնիա 6.284
4   Հարավային Աֆրիկա 5.863
5   Ալժիր 5.758
6   Գերմանիա 4.779
7   Կանադա 4.395
8   Մարոկկո 4.386
9   Ֆրանսիա 4.299
10   Եգիպտոս 3.062
11   Իտալիա 2.780
12   Լիբիա 2.749
13   Գանա 2.552
14   Միացյալ Թագավորություն 2.083
15   Կոտ դ'Իվուար 1.988
16   Շվեդիա 1.802
17   Շվեյցարիա 1.683
18   Քենիա 1.660
19   Չինաստան 1.389
20   Դանիա 1.351

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Aligned ISNI and Ringgold identifiers for institutions // zenodo — 2017. — doi:10.5281/ZENODO.758080
  2. GRID Release 2018-02-08 — 2018-02-08 — 2018. — doi:10.6084/M9.FIGSHARE.5873451
  3. ROR Data — v1.19 — 2023. — doi:10.5281/ZENODO.7644942
  4. https://www.afdb.org/en/about/organisational-structure/president/about-president
  5. Retrieved on 2012, November 15 from Արխիվացված 21 Հունվար 2013 Wayback Machine
  6. «African Development Bank (AfDB) | Devex». www.devex.com. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 23-ին.
  7. Fund, Green Climate (2016 թ․ մարտի 6). «African Development Bank (AfDB)». Green Climate Fund (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 23-ին.
  8. Dedieu, Jean-Philippe. African Development Bank // Encyclopedia of Twentieth-Century African History / Zeleza, Paul Tiyambe. — New York : Routledge, 2003. — ISBN 978-0415758345.
  9. «Flag-raising ceremony marks AfDB's return to its official headquarters in Côte d'Ivoire» (անգլերեն). African Development Bank Group. 2014 թ․ սեպտեմբերի 8. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 26-ին.
  10. Dogbevi, Emmanuel K. (2015 թ․ սեպտեմբերի 1). «Africa can no longer manage poverty, we must eliminate it – Adesina» (անգլերեն). Ghana Business News. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 26-ին.
  11. «Eye of the storm: African Development Bank chief Akinwumi Adesina». news.yahoo.com. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 6-ին.
  12. Nafissatou, Diouf (2020 թ․ օգոստոսի 27). «Dr. Akinwumi Adesina re-elected unanimously as President of the African Development Bank Group». African Development Group. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 4-ին.
  13. «The Annual Report 2014» (PDF) (անգլերեն). African Development Bank. 2015 թ․ մայիսի 25. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 26-ին.
  14. Kenton, Will. «African Development Bank (ADB)». Investopedia (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 23-ին.
  15. «African Development Bank (AfDB)». Green Growth Knowledge Platform (անգլերեն). 2013 թ․ դեկտեմբերի 13. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 23-ին.
  16. https://www.afdb.org/en/documents/afdb-statement-subscription-and-voting-powers-30-september-2021 Արխիվացված 2021-12-02 Wayback Machine DISTRIBUTION OF VOTING POWER BY EXECUTIVE DIRECTOR STATEMENT OF VOTING POWER AS AT 30TH SEPTEMBER 2021

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աֆրիկյան զարգացման բանկ» հոդվածին։