Վիքիպեդիա

ՀՀ տաճարների ու եկեղեցական համալիրների ցանկ

Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ

Ստորև ներկայացվում է Հայաստանում գտնվող տաճարների ու եկեղեցական համալիրների ցանկը[1][2][3][4][5][6][7][8]

# Պատկեր Անուն Կառուցման տարեթիվ Շրջան Բնակավայր և հեռավորությունը նրանից Լրացուցիչ տվյալներ
1 Քասախի Բազիլիկ Basilica of the Holy Cross Քասախի Բազիլիկ 4-5-րդ դարեր Արագածոտնի մարզ Ապարան քաղաքի կենտրոնական հատվածում Վերանորոգված է
2 Թալինի Կաթողիկե Cathedral of Talin Թալինի Կաթողիկե 4-20-րդ դարեր Արագածոտնի մարզ Թալին քաղաքի հս մասում Կիսավեր
3 Սբ. Գրիգոր (Արուճի Կաթողիկե) Aruchavank Սբ. Գրիգոր (Արուճի Կաթողիկե) 5-7-րդ դարեր Արագածոտնի մարզ Արուճ գյուղի աե մասում՝ եզրին Կիսավեր
4 «Կարմիր վանք» («Մխեր վանք») Mkher Monastery «Կարմիր վանք» («Մխեր վանք») 5-13-րդ դարեր Արագածոտնի մարզ Լուսագյուղ գյուղի 1 կմ աե, ձորի մեջ Ավերված
5 Աստվածընկալ վանք Astvatsynkal Monastery Աստվածընկալ վանք 5-13-րդ դարեր Արագածոտնի մարզ Հարթավան գյուղից 4-5 կմ աե, Քասախի կիրճում Վերանորոգվում է
6 Եկեղեցի Սբ. Քրիստափոր Qristapor Monastery Եկեղեցի Սբ. Քրիստափոր 7-րդ դար Արագածոտնի մարզ Դաշտադեմ գյուղից 2,5 կմ հվ-ամ վրկնգ. 1981-ին, ճարտ.՝ Ռ. Դավթյան
7 Եղիպատրուշ եկեղեցի Yeghipatrush Monastery Եղիպատրուշի վանք 13-րդ դար Արագածոտնի մարզ Եղիպատրուշ գյուղի հվ-աե մասում՝ եզրին Կանգուն, գավիթը կիսավեր
8 Եկեղեցի Սբ. Ստեփանոս Saint Stepanos Monastery Սուրբ Ստեփանոս եկեղեցի (Կոշ) 7-17-րդ դարեր Արագածոտնի մարզ Կոշ գյուղից 1 կմ հս, ձորի աջ ափին Վերանորոգված է
9 Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցի (Օշական) Saint Mesrop Mashtots Cathedral Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցի 1875 թվական Արագածոտնի մարզ Օշական գյուղի մեջ Վերանորոգված է, վրնրգ.՝ 1962-1963 թթ., որմնանկարները՝ Հ. Մամյանի
10 Արմոքի Սբ. Ստեփանոս (Արմոքի վանք) Armoq Monastery Արմոքի Սբ. Ստեփանոս (Արմոքի վանք) 13-14-դարեր Արարատի մարզ Լանջանիստ գյուղից 7 կմ հս-աե, Արմիկ գետակի աջ ափին, գյուղատեղիի տարածքում Ավերակ, Պետական սեփականություն հանդիսացող պահուստային ֆոնդի հողերում
11 Լանջանիստի Սպիտակ վանք White Monastery in Lanjanist Եկեղեցի «Սպիտակ վանք» 1301 թվական Արարատի մարզ Լանջանիստ գյուղից 1,5 կմ հս-ամ, ձորի մեջ, «Սպիտակ վանք» («Աղքիլիսա)» գողատեղիում Կիսավեր։ Պետական սեփականություն հանդիսացող պահուստային ֆոնդի հողերում, պայթեցվել է գանձախույզների կողմից
12 Բայբուրդի եկեղեցի Bayburd church Բայբուրդի եկեղեցական համալիր 5-7-րդ դարեր Արարատի մարզ Խոսրովի արգելոցի «Բայբուրդ» գողատեղիի կենտրոնական հատվածում Կիսավեր, պայթեցվել է գանձախույզների կողմից
13 Խուցի եկեղեցական համալիր 10-13-րդ դարեր Արարատի մարզ Արտաշատից 34 կմ հս-աե, Ազատ գետի աջ կողմում, սարալանջին, Խոսրովի արգելոցի «Խուց» գողատեղիում Կիսավեր, ժայռափոր
14 Սպիտակ վանք (Զանգակատուն) 13-րդ դար Արարատի մարզ Զանգակատուն գյուղից 3 կմ հս, Հորթուն գյուղատեղիից 1 կմ ամ, բարձրադիր բլրի վրա՝ «Սպիտակ վանք» (Աղքիլիսա) գյուղատեղիում
15 Եկեղեցական համալիր Վանք 14-15-րդ դարեր Արարատի մարզ Ուրցաձոր գյուղից 7 կմ հս-աե, Քաղաքատեղի Ուրծի հս մասում, բարձունքի վրա
16 Եկեղեցական համալիր Վանք 15-16-րդ դարեր Արարատի մարզ Ուրցաձոր գյուղից 7 կմ հս-աե, Քաղաքատեղի Ուրծի աե մասում Կիսավեր
17 Զվարթնոց Zvartnots Զվարթնոց 5-7-րդ դարեր Արմավիրի մարզ Վաղարշապատ քաղաքից 3 կմ աե, Երևան - Էջմիածին մայրուղուց 0,5 կմ հվ Կիսավեր։ Ընդգրկված է ՅՈւՆԵՍԿՈ-ի համաշխարհային ժառանգության ցուցակում
18 Էջմիածնի Մայր Տաճար Etchmiadzin Cathedral Էջմիածնի Մայր Տաճար 303 թվական Արմավիրի մարզ Վաղարշապատ քաղաքի Մովսես Խորենացի - Արարատյան փ. խաչմերուկ, խաչմերուկից 200 մ հվ-ամ Վերանորոգվում է։ Ընդգրկված է ՅՈւՆԵՍԿՈ-ի համաշխարհային ժառանգության ցուցակում
19 Սուրբ Գայանե եկեղեցի Saint Gayane Church Սուրբ Գայանե եկեղեցի 630 թվական Արմավիրի մարզ Վաղարշապատ քաղաքի հվ մասում, կից է Կոմերիտմիության փ. Վերանորոգված է։ Ընդգրկված է ՅՈւՆԵՍԿՈ-ի համաշխարհային ժառանգության ցուցակում
19 Սուրբ Հռիփսիմե եկեղեցի (Էջմիածին) Saint Hripsime Church Սուրբ Հռիփսիմե եկեղեցի 618 թվական Արմավիրի մարզ Վաղարշապատ քաղաքի Մեսրոպ Մաշտոց - Գր. Նարեկացի փ. խաչմերուկ Վերանորոգված է։ Ընդգրկված է ՅՈւՆԵՍԿՈ-ի համաշխարհային ժառանգության ցուցակում
20 Շողակաթ Shoghakat Church Շողակաթ 1694 թվական Արմավիրի մարզ Վաղարշապատ քաղաքի Նալբանդյան - Սահակ Պարթև փ. խաչմերուկ Վերանորոգված է։ Ընդգրկված է ՅՈւՆԵՍԿՈ-ի համաշխարհային ժառանգության ցուցակում
21 Հացառատի Սբ. Աստվածածին և Սբ. Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցիները Arnegh Monastery Առնեղի վանք 7-19-րդ դարեր Գեղարքունիքի մարզ Գավառ քաղաքի հվ-ամ մասում, Հացառատ թաղամասի կենտրոնական հատվածում Վերանորոգված է։
22 Եկեղեցական համալիր «Կարմիր եղցի» (Հին Գետիկ) Arnegh Monastery Եկեղեցական համալիր «Կարմիր եղցի» (Հին Գետիկ) 9-12-րդ դարեր Գեղարքունիքի մարզ Մարտունի գյուղից 5 կմ հս-ամ Կիսավեր։
23 Կոթավանք Kotavank Monastery Կոթի Սբ. Աստվածածին 851-902 թվականներ Գեղարքունիքի մարզ Ներքին Գետաշեն գյուղի ամ մասում Վերանորոգվում է։
24 Սուրբ Մարիամ Աստվածածին եկեղեցի (Վանաձոր) Holy Mother of Gd church in Vanadzor Սուրբ Մարիամ Աստվածածին եկեղեցի 13-14-րդ դարեր Լոռու մարզ Վանաձոր քաղաքի մեջ, Փամբակ և Տանձուտ գետերի միախառնման վայրում, բլրի վրա Վերանորոգված է
25 Աքորի Սուրբ Գևորգ եկեղեցի 13-19-րդ դարեր Լոռու մարզ Աքորի գյուղի մեջ Եկեղեցիներից մեկը միանավ սրահ է
26 Բենդիկի եկեղեցիական համալիր 10-13-րդ դարեր Լոռու մարզ Բենդիկ գյուղի մեջ
27 Շփրթանավանք Shprtnavank Monastery Շփրթանավանք 17-րդ դար Լոռու մարզ Ճոճկան գյուղից 4 կմ ամ Կիսավեր
28 Օձունի տաճար (Սբ. Հովհաննես եկեղեցի, Խաչգունդ վանք) Khachgund Monastery Օձունի տաճար (Սբ. Հովհաննես եկեղեցի, Խաչգունդ վանք) 6-րդ դար Լոռու մարզ Ճոճկան գյուղից 4 կմ ամ Վերանորոգված է, 1, գմբեթավոր, եռանավ սրահ, 19 դ. վերջին տանիքի աե մասում ավելացվել են զույգ զանգաշտարակներ
29 Սուրբ Մինաս եկեղեցիական համալիր 5-19-րդ դարեր Լոռու մարզ Լեռնանցք գյուղի մեջ Վերակառուցվել է 19 դ.-ում
30 Աբովյանի Սբ. Հովհաննես եկեղեցի Saint Hovhannes church of Abovyan Աբովյանի Սբ. Հովհաննես եկեղեցի 2014 թվական Կոտայքի մարզ Աբովյան քաղաքի մեջ Նորակառույց
31 Ալափարսի Վարդան Զորավար ALAPARS SAINT VARDAN ZORAVAR Ալափարսի Վարդան Զորավար 10-19-րդ դարեր Կոտայքի մարզ Ալափարս գյուղի մեջ մեջ Վերականգնված է
32 Եկեղեցական համալիր Պողոս-Պետրոս ALAPARS SAINT VARDAN ZORAVAR Եկեղեցական համալիր Պողոս-Պետրոս 12-19-րդ դարեր Կոտայքի մարզ Ակունք գյուղից 2 կմ հս-աե Վերակառուցվում է
33 Եկեղեցական համալիր «Գհուկի վանք» (Բոլորահար) Ghuk Monastery Գհուկի վանք 13-14-րդ դարեր Կոտայքի մարզ Արզական գյուղից 3-4 կմ հյուսիս-արևմուտք, երկու սարերի միջև Կիսավեր, հարուստ է արձանագրություններով։
34 Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Չորուտ, Արզական) Chorut Monastery Չորուտի վանք 12-րդ դար Կոտայքի մարզ Արզական գյուղից գյուղից 5 կմ հս հանգստյան տան տարածքում Կիսավեր
35 Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Եղվարդ) Yeghvard Church Եղվարդի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 1301 թվական Կոտայքի մարզ Եղվարդ քաղաքի կենտրոնական մասում Վերանորոգված է, տարածքը պարսպապատված է։
36 Եկեղեցի Զորավար (Սբ. Թեոդորոս, «Ղարղավանք») Gharghavank Եկեղեցի Զորավար (Սբ. Թեոդորոս, «Ղարղավանք») 7-րդ դար Կոտայքի մարզ Զորավան գյուղից գյուղից 1,5 կմ ամ, գյուղատեղիի տարածքում Կիսավեր, բազմախորան, կառուցել է Գր. Մամիկոնյան իշխանը, ներսում պահպանվել են որմնանկարի հատվածներ
37 Եկեղեցի Պտղավանք, Պտղնիի տաճար Ptghnavank Եկեղեցի Պտղավանք, Պտղնիի տաճար 6-7-րդ դարեր Կոտայքի մարզ Պտղնի գյուղի մեջ Կիսավեր
38 Գառնու հեթանոսական տաճար Temple of Garni Գառնու տաճար 1-ին դար Կոտայքի մարզ Գառնի գյուղի հվ եզրին, լեռնային հրվանդանի վրա Վերանորոգված է
39 Երերույքի տաճար Yererouk Երերույքի տաճար 5-րդ դար Շիրակի մարզ Անիպեմզա գյուղի աե կողմում Կիսավեր
40 Պեմզաշենի եկեղեցի Pemzashen Church Պեմզաշենի եկեղեցի 5-7-րդ դարեր Շիրակի մարզ Պեմզաշեն գյուղի մեջ Կիսավեր
41 Սուրբ Ամենափրկիչ եկեղեցի (Գյումրի) St Saviour's Church, Gyumri Ամենափրկիչ 1858-1876 թվականներ Շիրակի մարզ Գյումրի քաղաքի մեջ, Աբովյան փող. վրա Վերականգնվում է, կառուցել են Թադևոս Անտիկյանը և Մանուկ Պետրոսյանը (Արդար Մանուկ)
42 Սուրբ Գրիգոր եկեղեցի (Սիսիան) Syuni Monastery Սյունի վանք 670-689 թվականներ Սյունիքի մարզ Սիսիան քաղաքի ամ կողմում Վերանորոգված է, գործող, հռիփսիմեա­տիպ կառույց է
43 Չորեքդռնի վանք 10-11-րդ դարեր Սյունիքի մարզ Խդրանց գյուղից 2 կմ աե Ունեցել է 3 եկեղե­ցի, որոնցից 2-ն ավերված են
44 Եկեղեցական համալիր Սբ. Աստվածածին (Մարտիրոսաց վանք) Syuni Monastery Եկեղեցական համալիր Սբ. Աստվածածին (Մարտիրոսաց վանք) 1286 թվական Վայոց ձորի մարզ Մարտիրոս գյուղից 2 կմ հվ-աե, Նզար լեռան լանջին Վիմափոր, ճարտ.՝ Գրիգորիկ պատվիրատու՝ Մատթեոս վարդապետ
45 Վանք Սբ. Անդրե (Վարդան Արևելացու մենաստան) 10-12-րդ դարեր Տավուշի մարզ Իջևան քաղաքից 18-19 կմ հվ-ամ, «Աղջկա բերդ» ամրոցից 1.5 կմ ամ Ավերված
46 Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին (Անապատ) Aghavnavank Monastery Աղավնավանք (Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին, Անապատ) 11-12-րդ դարեր Տավուշի մարզ Աղավնավանք գյուղից 2.5 կմ հս-աե, ձորի մեջ, գետակի աջ ափին, «Աղնաբադ» անտառամասում Կանգուն, կիսավեր
47 Օկոնավանք Օկոնավանք (Օկոնախաչ Եկեղեցի) 1863 թվական Տավուշի մարզ Ենոքավան գյուղում, Խաչաղբյուրի կիրճի վերին հոսանքում։ Կանգուն, կիսավեր

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 628, 29 մայիսի 2002 թ․
  2. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 80, 9 հունվարի 2003 թ․
  3. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 754-Ն, 17 հունիսի 2003 թ․
  4. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 1793, 24 դեկտեմբերի 2003 թ․
  5. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 49, 29 հունվարի 2004 թ․
  6. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 1929-Ն, 30 դեկտեմբերի 2004 թ․
  7. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 2322-Ն, 29 դեկտեմբերի 2005 թ․
  8. ↑ Հայկական սովետական հանրագիտարան
 
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=ՀՀ_տաճարների_ու_եկեղեցական_համալիրների_ցանկ&oldid=9895232» էջից