ՀՀ վանական համալիրների ցանկ

Ստորև ներկայացվում է Հայաստանում գտնվող վանական համալիրների ցանկը^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]^[6]^[7]^[8]։

#	Անուն	Կառուցման տարեթիվ	Շրջան	Բնակավայր և հեռավորությունը նրանից	Լրացուցիչ տվյալներ
1	Հովհաննավանք	4-13-րդ դարեր	Արագածոտնի մարզ	Օհանավան գյուղի աե մասում	Վերանորոգված է
2	Սաղմոսավանք	13-18-րդ դարեր	Արագածոտնի մարզ	Սաղմոսավան գյուղի եզրին	Վերանորոգված է
3	Տեղերի վանք	13-15-րդ դարեր	Արագածոտնի մարզ	Տեղեր գյուղի մեջ	Վերանորոգված է
4	Մուղնու Սուրբ Գևորգ վանք	14-17-րդ դարեր	Արագածոտնի մարզ	Մուղնի գյուղի եզրին	Վերանորոգված է
5	Ուշիի Սուրբ Սարգիս վանք	5-7-րդ դարեր	Արագածոտնի մարզ	Ուշի գյուղից 1,5 կմ ամ	2024 թվականին կսկսվի վանական համալիրի գլխավոր եկեղեցու վերականգման աշխատանքները։
6	Աղջոց Սուրբ Ստեփանոս վանք	12-13-րդ դարեր	Արարատի մարզ	Պետական սեփականություն հանդիսացող պահուստային ֆոնդի հողերում գտնվող Աղջոց գյուղատեղիում՝ Գառնիից 12 կմ հվ-աե	Կիսավեր
7	Հավուց Թառի վանք	11-18-րդ դարեր	Արարատի մարզ	Պետական սեփականություն հանդիսացող պահուստային ֆոնդի հողերում գտնվող Հավուց Թառ գյուղատեղիում՝ Գառնիից 6 կմ աե	Կիսավեր
8	Խոր Վիրապ	17-19-րդ դարեր	Արարատի մարզ	Լուսառատ գյուղից 0,7 կմ հվ	Վերանորոգված է
9	Հովհաննու Սբ. Կարապետ (Զնջռլուի Սբ. Կարապետ)	14-րդ դար	Արարատի մարզ	Լուսաշող գյուղից 6 կմ հվ- ամ՝ Գյուղատեղի «Զնջռլու»	Կիսավեր
10	Հայրավանք	9-13-րդ դարեր	Գեղարքունիքի մարզ	Հայրավանք գյուղի հս-աե մասում, Սևանա լճի ափին, ժայռեղեն հրվանդանի վրա	Վերանորոգված է
11	Մաքենյաց վանք	17-19-րդ դարեր	Գեղարքունիքի մարզ	Մաքենիս գյուղի ամ մասում, ձոր իջնող բլրալանջին	Վերանորոգված է
12	Կարմիր վանք (Լճաշեն)	9-20-րդ դարեր	Գեղարքունիքի մարզ	Լճաշեն գյուղի հվ-աե մասում, եզրին, գերեզմանոցի հին թաղումների տարածքում	Կանգուն
13	Սևանավանք	9-20-րդ դարեր	Գեղարքունիքի մարզ	Սևան քաղաքի հս-աե մասում, թերակղզում	Վերանորոգված է
14	Շողագավանք	5-17-րդ դարեր	Գեղարքունիքի մարզ	Ձորագյուղ գյուղի մեջ, բլրի գագաթին	Կիսավեր
15	Վանեվանք	10-14-րդ դարեր	Գեղարքունիքի մարզ	Արծվանիստ գյուղի հվ մասում	Վերանորոգված է
16	Սանահինի վանք	10-13-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Ալավերդի քաղաքի Սանահին թաղամասի կենտրոնական մասում, բարձրադիր մասում	Ընդգրկված է ՅՈւՆԵՍԿՈ-ի համաշխարհային ժառանգության ցուցակում
17	Հաղպատավանք	10-20-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Հաղպատ գյուղի հվ-աե եզրին	Ընդգրկված է ՅՈւՆԵՍԿՈ-ի համաշխարհային ժառանգության ցուցակում
18	Քոբայրի վանք	12-13-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Քոբեր կայարանի գյուղի կայարանից հվ-ամ, Դեբեդի կիրճի բարձրադիր դարավանդների վրա	Կիսավեր, հարուստ է որմնանկարներով
19	Մանստևի վանք	12-13-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Թեղուտ գյուղից 3 կմ հս-աե, Մանստև գետակի աջ ափին, անտառում	2015 թվականին ավերվել է
20	Ախթալա (Պղնձահանքի վանք, Մարիամ Աննայի վանք, Մեյրիման)	13-րդ դար	Լոռու մարզ	Ախթալա գյուղի մեջ, հրվանդանի վրա	Վերանորոգված է, հարուստ է որմնանկարներով
21	Ախթալայի Սուրբ Երրորդություն վանք	13-րդ դար	Լոռու մարզ	Ախթալա գյուղի կենտրոնական մասում, Ախթալայի վանքից 0.5 կմ հս-աե	Կանգուն, կիսավեր
22	Սբ. Հովհաննես (Սրբանես, Հովհան Օձնեցու վանք)	8-19-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Արդվի գյուղից 1 կմ հս, լեռան լանջին	Կանգուն, այնտեղ է գտնվում Լորիս-Մելիքյանների և Մելիք-Քալանթարյանների տոհմական գերեզմանոցը
23	Սբ. Գրիգոր Բարձրաքաշ^[9]	10-14-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Դսեղ գյուղից 2 կմ հս-աե, Մարցաջուր գետակի ձախակողմյան ձորալանջի նեղ հարթակի վրա, անտառում	Կիսավեր, կառուցել է Մարծպան Մամիկոնյան իշխանը
24	Քառասնից Մանկանց վանք	11-15-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Դսեղ գյուղի հս-ամ մասում, Դեբեդի կիրճի աջակողմյան լանջին, «Տախտեր» վայրում	Կիսավեր
25	Խուճապի վանք	12-13-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Պրիվոլնոյեգյուղից 19 կմ աե, Լալվարի հս փեշին, անտառի մեջ	Կանգուն, կիսավեր
26	Սեդվու Սբ. Նշան	13-14-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Կաճաճկուտ գյուղից 3 կմ հվ, ձորում	Վերանորոգված է
27	Հնեվանք	7-12-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Կուրթան գյուղից 4 կմ հվ-աե, Կուրթանի ձորում, լեզվակաձև հրվանդանի վրա	Վերանորոգվում է
28	Հոռոմայրի Սբ. Նշան (վերին հուշարձանախումբ)	13-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Օձուն գյուղից 1.5 կմ հվ-աե, Օձուն-Այգեհատ ճանապարհից ձախ, Դեբեդի ձորի եզրին	Կիսավեր
29	Հոռոմայրի Սբ. Նշան (ստորին հուշարձանախումբ)	10-13-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Օձուն գյուղից 1.5 կմ հվ-աե, Օձուն-Այգեհատ ճանապարհից ոչ հեռու, Դեբեդի ձախափնյա ձորալանջին	Կիսավեր է
30	Խորակերտի վանք	12-13-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Ջիլիզա գյուղից 4 կմ հվ-ամ	Կանգուն, կիսավեր
31	Նահատակի վանք	1621 թվական	Լոռու մարզ	Ճոճկան գյուղից 3 կմ ամ, «Նահատակ» վայրում	Կանգուն, կիսավեր
32	Մաքրավանք	10-17-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Հրազդան քաղաքի Մաքրավան թաղամասում, բլրակի վրա	Վերանորոգված է
33	Սուրբ Աջ վանք	10-14-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Հրազդան քաղաքի Աղբյուրակ թաղամասից 3-4կմ հս-արմ, անտառում	Վերանորոգվում է
34	Կեչառիս	10-13-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Ծաղկաձոր քաղաքի հս-ամ մասում	Վերանորոգված է
35	Ձագավանք կամ Գետարգելի Սբ. Նշան^[10]	7-17-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Առինջ գյուղից աե	Վերանորոգված է
36	Նեղուցի վանք (Արզականի վանք, Սբ. Աստվածածին, Նեղոց Սբ. Աստվածածին)	10-16-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Արզական գյուղից 3 կմ հվ-ամ գյուղից 2 կմ հս-ամ	Եկեղեցին կիսավեր
37	Թեղենյաց վանք	7-15-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Բուժական գյուղից 3 կմ հս, անտառի բացատում	Կիսավեր
38	Բջնո վանք	11-17-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Բջնի գյուղի կենտրոնական մասում	Վերանորոգված է
39	Գեղարդի վանք	12-20-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Գեղարդ գյուղից 12կմ հս-աե, Գողթ գետի աջ ափին	Ընդգրկված է ՅՈւՆԵՍԿՈ-ի համաշխարհային ժառանգության ցուցակում
40	Արտավազավանք (Անապատ, Արտավազա ապարանք, Արտավազդա ապարանք, Արտավազդավանք, Արտավազդա Սբ. Աստվածածին)	6-7-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Արտավազ գյուղից 0.5 կմ աե	Կիսավեր
41	Կարենիս (Մաթևոս և Անդրեաս առաքյալների վանք)^[11]	6-7-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Կարենիս գյուղի մոտ, Գյումուշ ՀԷԿ-ից հս, Հրազդանի ձորում	Վերանորոգվում է
42	Թեժառույքի վանք (Գյուրջիքիլիսա, Թուխ Մանուկ)	12-13-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Մեղրաձոր գյուղից հվ, անտառապատ բարձունքին	Կանգուն
43	Քոսաղբյուրի Ամենափրկիչ վանք	5-15-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Ջրվեժ գյուղից 2-2.5 կմ աե, «Քոսաղբյուր» վայրում, գյուղից 1 կմ հվ-աե	Ձևափոխված վերանորոգվել է
44	Մայրավանք	7-14-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Սոլակ գյուղից 3 կմ հս	Վերականգնվել է 2023 թվականին
45	Տիվ-Տիվի վանք	Վաղ միջնադար	Կոտայքի մարզ	Քանաքեռավան գյուղ	Ավերված, տեղում հետագայում կառուցվել է մատուռ
46	Լմբատավանք	4-14-րդ դարեր	Շիրակի մարզ	Արթիկ քաղաքից 1 կմ հվ-ամ, բլրի վրա	Վերանորոգված է
47	Հառիճի վանք	7-13-րդ դարեր	Շիրակի մարզ	Հառիճ գյուղի հվ եզրին	Վերանորոգված է
48	Մարմաշենի վանք	9-13-րդ դարեր	Շիրակի մարզ	Վահրամաբերդ գյուղից 2 կմ հվ-ամ	Վերանորոգված է
49	Հոգեվանք	5-13-րդ դարեր	Շիրակի մարզ	Սառնաղբյուր գյուղից 2 կմ հս-ամ, Մարալիկ տանող ճանապարհի ձախ կողմում	Վերանորոգված է 3 եկեղեցիներից մեկը
50	Առաքելոց (Պեմզաշեն)	10-18-րդ դարեր	Շիրակի մարզ	Պեմզաշեն գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ՝ գյուղատեղիում	Կիսավեր
51	Մակարավանք (Պեմզաշեն)	11-րդ դար	Շիրակի մարզ	Պեմզաշեն գյուղից 11.5 կմ հվ-ամ, Լեռնակերտ տանող ճանապարհի ձախ եզրին	Կիսավեր
52	Վահանավանք	10-11-րդ դարեր	Սյունիքի մարզ	Կապան քաղաքի Շղարշիկ թաղամասի դիմաց, Ողջի գետի աջափնյա անտառապատ սարալանջին	Վերանորոգվել է, հիմնադրել է Սյունյաց Ձագիկ իշխանի որդի Վահանը։
53	Բեխի անապատ (Տանձափարախի անապատ, Արիստակես անապատ)	10-11-րդ դարեր	Սյունիքի մարզ	Կապան քաղաքի Բեխ թաղամասից 4 կմ հվ-աե, բարձր լեռան աե լանջին, անտառի մեջ	Կիսավեր, վերակառուցվել է 17 դ. 20-ական թթ. Արիստակես վարդապետի կողմից։ Կարծիք կա, որ Փառարտովանքն է։
54	Կուսանաց անապատ (Ալդարա)	17-18-րդ դարեր	Սյունիքի մարզ	Ալդարա գյուղից 16 կմ հս-ամ
55	Որոտնավանք	10-11-րդ դարեր	Սյունիքի մարզ	Վաղատին գյուղից 2 կմ հվ, Որոտանի կիրճի եզրին	Վերանորոգվել է, գործել է մինչև 20 դ. սկիզբը
56	Բղենո-Նորավանք	936-1062 թվականներ	Սյունիքի մարզ	Բարձրավան գյուղից 3 կմ աե, Շուռնուխ տանող ճանապարհից ձախ, եռանկյունաձև հրվանդանի վրա	1957-1962 թթ. կատարվել են վերականգնման աշխատանքներ։ Հայտնաբերել է Ակսել Բակունցը։ Հարուստ է քանդակներով։
57	Երիցավանք	6-11-րդ դարեր	Սյունիքի մարզ	Արծվանիկ գյուղից 3 կմ աե, բարձր սարահարթի վրա	Կիսավեր է, հիմնադրել է Սյունյաց Երիցակ մետրոպոլիտը
58	Հարանց անապատ	1608-1613 թվականներ	Սյունիքի մարզ	Հալիձոր գյուղից 5 կմ հվ, Հալիձոր գյուղատեղիի հանդեպ, Որոտանի աջ բարձրադիր ափին	Կիսավեր է, հիմնադրել են Սաղմոսավանքի Սարգիս եպիսկոպոսը և Կիրակոս քահանա Տրապիզոնցին, տուժել է 1658 թ. երկրաշարժի, այնուհետև` սողանքների հետևանքով։
59	Տաթևի Մեծ Անապատ	17-18-րդ դարեր	Սյունիքի մարզ	Տաթև գյուղից 2 կմ հվ-աե, Որոտանի կիրճում, գետի աջ ափին	Կանգուն, հիմնադրել է Հակոբ Դ Ջուղայեցի կաթողիկոսը
60	Տաթևի վանք	9-20-րդ դարեր	Սյունիքի մարզ	Տաթև գյուղից մոտ 200 մ հվ, Որոտանի վտակի աջ ափին	Վերանորոգված է
61	Կուսանաց անապատ (Շինուհայր)	17-րդ դար	Սյունիքի մարզ	Շինուհայր գյուղից 3 կմ հվ, Որոտանի ձորում, հվ կողմում, ձորեզրին
62	Արատեսի վանք	10-13-րդ դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Արատես գյուղի մեջ	Կիսավեր
63	Նորավանք	12-17-րդ դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Ամաղու գյուղից 3 կմ հվ-աե	Վերանորոգված է
64	Ցախաց Քար	9-14-րդ դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Արտաբույնք գյուղից 6 կմ հս-աե	Մասնակի վերանորոգված է
65	Սպիտակավոր Սբ. Աստվածածին (Բոլորաբերդի անապատ, Գյուլվանք)	1321 թվական	Վայոց ձորի մարզ	Գլաձոր գյուղից 13 կմ հս, Վարդենիսի լեռնաշղթայի հվ լանջին	Վերանորոգված է։ Այստեղ է գտնվում Գարեգին Նժդեհի գերեզմանը։
66	Գնդեվանք	10-17 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Գնդեվազ գյուղից 1 կմ ամ, Արփա գետի կիրճում, գետի ձախ ափին, Վայք - Ջերմուկ հին ճանապարհի աջ կողմում	Վերանորոգված է։
67	Հերմոնի վանքը (Կնեվանք)	10-17 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Եղեգիս գյուղից 3 կմ աե, Եղեգիս - Հերմոն ճանապարհից 700 մ հս	Վերանորոգված է։
68	Ճգնավորի քար անապատ («Գյոլում բուլաղ»)	13-18 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Եղեգիս գյուղից 4 կմ հս-աե, ավերված	Հիմնավեր
69	Քարեվանք	9-10 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Եղեգիս գյուղից 3 կմ հս-աե, Եղեգիսի կիրճում, Հերմոնի վանքից հս, բարձր ժայռի գագաթին	Հիմնավեր
70	Քարկոփի Սբ. Աստվածածին (Խոտակերաց վանք)	10-13 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Խաչիկ գյուղից 4 կմ հս	Վերանորոգվում է
71	Սուրբ Սիոնի վանք	10-13 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Հեր Հեր գյուղից 0,5 կմ հս-աե	Կանգուն, կիսավեր
72	Շատիվանք (Շատանյա վանք, Շատինի վանք, Շատիկո անապատ)	10-17 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Շատին գյուղից 4 կմ աե, Եղեգիսի ձախ ափին, լեռնալանջին	Կանգուն, կիսավեր
73	Սուրբ Մամաս վանք	13-14 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Սալլի գյուղից 1 կմ հս-ամ	Պահպավել են պատերի հատվածներ, պատվիրատու՝ Սեթ կրոնավոր և մարզպանի ծառա ոմն Սևճի։
74	Թանահատի վանք (Թանադե վանք, Գարավանք)	13-14 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Վերնաշեն գյուղից 7 կմ աե	Վերանորոգված է
75	Վանական համալիր (Իջևան)	10-12 դարեր	Տավուշի մարզ	Իջևան քաղաքից 15 կմ հվ-ամ, Աղստև գետի աջ ափին, Հովք գյուղից հվ-աե, ավերված	Հիմնավեր
76	Ջուխտակ (Գիշերավանք, Պետրոսի վանք)	12-13 դարեր	Տավուշի մարզ	Դիլիջան քաղաքից 3 կմ հս-ամ, Խալ-Խալլու լեռան հվ անտառապատ լանջին, «Թթուջուր» աղբյուրից ոչ հեռու	Վերանորոգված է
77	Մաթոսավանք	13 դար	Տավուշի մարզ	Դիլիջան քաղաքից 3.5 կմ ամ, գետի աջափնյա անտառածածկ սարահարթի վրա, Ջուխտակ վանքի դիմացի լեռնալանջին	Կանգուն, կիսավեր
78	Սամսոնավանք	12-13 դարեր	Տավուշի մարզ	Աճարկուտ գյուղից 20 կմ հվ-ամ, Սամսոնի ջուր գետակի ձախափնյա անտառապատ սարահարթում	Կիսավեր
79	Դեղձուտի վանք	10-17 դարեր	Տավուշի մարզ	Աճարկուտ գյուղից 9 կմ հվ-ամ, անտառում	Կիսավեր
80	Առաքելոց վանք	13-14 դարեր	Տավուշի մարզ	Աճարկուտ գյուղ, Կիրանց գետակի ձախափնյա բլրակի վրա	Կանգուն
81	Սրվեղի վանք	13-14 դարեր	Տավուշի մարզ	Այգեհովիտ գյուղից 3 կմ հվ-ամ, անտառում	Կանգուն, կիսավեր
82	Մակարավանք	10-13 դարեր	Տավուշի մարզ	Աչաջուր գյուղից 7.5 կմ հվ-ամ, Պայտաթափ լեռան լանջին	Վերանորոգված է
83	Նոր Գետիկ (Գոշավանք)	12-13 դարեր	Տավուշի մարզ	Գոշ գյուղի հս մասում	Վերանորոգվում է, հիմնադրել է Մխիթար Գոշը։
84	Սուրբ Սարգիս վանք	16-19 դարեր	Տավուշի մարզ	Դովեղ գյուղից 4 կմ հվ-աե, ձորալանջին
85	Շխմուրադի վանք	12-13 դարեր	Տավուշի մարզ	Վերին Ծաղկավան գյուղից 6-7 կմ ամ	Կիսավեր
86	Կիրանց վանք	13 դար	Տավուշի մարզ	Կիրանց գյուղից 12 կմ ամ, Կիրանց գետի ձախափին, անտառի բացատում, անտառտնտեսության տարածքում	Կիսավեր
87	Մշկավանք (Մշակավանք)	12-13 դարեր	Տավուշի մարզ	Կողբ գյուղից գյուղից 3-4 կմ հվ-ամ, անտառապատ սարավանդի վրա	Մասնակի վերանորոգված
88	Հաղարծնի վանք	10-13 դարեր	Տավուշի մարզ	Հաղարծին գյուղից 8 կմ հս-ամ, հրվանդանի վրա	Վերանորոգված է
89	Խորանաշատ	13 դար	Տավուշի մարզ	Չինարի գյուղից 2.5 կմ հս-աե, անտառապատ սարի արևմտահայաց լանջին	Կանգուն, կիսավեր
90	Նոր Վարագավանք (Անապատ)	13 դար	Տավուշի մարզ	Վարագավան գյուղից 2 կմ ամ, Անապատ սարի լանջին	Վերանորոգվում է, հիմնադրել են Նոր բերդի Դավիթ և Վասակ Բ Բագրատունի իշխանները