ՀՀ վանական համալիրների ցանկ

Ստորև ներկայացվում է Հայաստանում գտնվող վանական համալիրների ցանկը։

#	Պատկեր	Անուն	Կառուցման տարեթիվ	Շրջան	Բնակավայր և հեռավորությունը նրանից	Լրացուցիչ տվյալներ
1		Հովհաննավանք	4-13-րդ դարեր	Արագածոտնի մարզ	Օհանավան գյուղի աե մասում	Վերանորոգված է
2		Սաղմոսավանք	13-18-րդ դարեր	Արագածոտնի մարզ	Սաղմոսավան գյուղի եզրին	Վերանորոգված է
3		Տեղերի վանք	13-15-րդ դարեր	Արագածոտնի մարզ	Տեղեր գյուղի մեջ	Վերանորոգված է
4		Մուղնու Սուրբ Գևորգ վանք	14-17-րդ դարեր	Արագածոտնի մարզ	Մուղնի գյուղի եզրին	Վերանորոգված է
5		Ուշիի Սուրբ Սարգիս վանք	5-7-րդ դարեր	Արագածոտնի մարզ	Ուշի գյուղից 1,5 կմ ամ	Կիսավեր
6		Աղջոց Սուրբ Ստեփանոս վանք	12-13-րդ դարեր	Արարատի մարզ	Պետական սեփականություն հանդիսացող պահուստային ֆոնդի հողերում գտնվող Աղջոց գյուղատեղիում՝ Գառնիից 12 կմ հվ-աե	Կիսավեր
7		Հավուց Թառի վանք	11-18-րդ դարեր	Արարատի մարզ	Պետական սեփականություն հանդիսացող պահուստային ֆոնդի հողերում գտնվող Հավուց Թառ գյուղատեղիում՝ Գառնիից 6 կմ աե	Կիսավեր
8		Խոր Վիրապ	17-19-րդ դարեր	Արարատի մարզ	Լուսառատ գյուղից 0,7 կմ հվ	Վերանորոգված է
9		Հովհաննու Սբ. Կարապետ (Զնջռլուի Սբ. Կարապետ)	14-րդ դար	Արարատի մարզ	Լուսաշող գյուղից 6 կմ հվ- ամ՝ Գյուղատեղի «Զնջռլու»	Կիսավեր
10		Հայրավանք	9-13-րդ դարեր	Գեղարքունիքի մարզ	Հայրավանք գյուղի հս-աե մասում, Սևանա լճի ափին, ժայռեղեն հրվանդանի վրա	Վերանորոգված է
11		Մաքենյաց վանք	17-19-րդ դարեր	Գեղարքունիքի մարզ	Մաքենիս գյուղի ամ մասում, ձոր իջնող բլրալանջին	Վերանորոգված է
12		Կարմիր վանք (Լճաշեն)	9-20-րդ դարեր	Գեղարքունիքի մարզ	Լճաշեն գյուղի հվ-աե մասում, եզրին, գերեզմանոցի հին թաղումների տարածքում	Կանգուն
13		Սևանավանք	9-20-րդ դարեր	Գեղարքունիքի մարզ	Սևան քաղաքի հս-աե մասում, թերակղզում	Վերանորոգված է
14		Շողագավանք	5-17-րդ դարեր	Գեղարքունիքի մարզ	Ձորագյուղ գյուղի մեջ, բլրի գագաթին	Կիսավեր
15		Վանեվանք	10-14-րդ դարեր	Գեղարքունիքի մարզ	Արծվանիստ գյուղի հվ մասում	Վերանորոգված է
16		Սանահինի վանք	10-13-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Ալավերդի քաղաքի Սանահին թաղամասի կենտրոնական մասում, բարձրադիր մասում	Ընդգրկված է ՅՈւՆԵՍԿՈ-ի համաշխարհային ժառանգության ցուցակում
17		Հաղպատավանք	10-20-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Հաղպատ գյուղի հվ-աե եզրին	Ընդգրկված է ՅՈւՆԵՍԿՈ-ի համաշխարհային ժառանգության ցուցակում
18		Քոբայրի վանք	12-13-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Քոբեր կայարանի գյուղի կայարանից հվ-ամ, Դեբեդի կիրճի բարձրադիր դարավանդների վրա	Կիսավեր, հարուստ է որմնանկարներով
19		Մանստևի վանք	12-13-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Թեղուտ գյուղից 3 կմ հս-աե, Մանստև գետակի աջ ափին, անտառում	2015 թվականին ավերվել է
20		Ախթալա (Պղնձահանքի վանք, Մարիամ Աննայի վանք, Մեյրիման)	13-րդ դար	Լոռու մարզ	Ախթալա գյուղի մեջ, հրվանդանի վրա	Վերանորոգված է, հարուստ է որմնանկարներով
21		Ախթալայի Սուրբ Երրորդություն վանք	13-րդ դար	Լոռու մարզ	Ախթալա գյուղի կենտրոնական մասում, Ախթալայի վանքից 0.5 կմ հս-աե	Կանգուն, կիսավեր
22		Սբ. Հովհաննես (Սրբանես, Հովհան Օձնեցու վանք)	8-19-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Արդվի գյուղից 1 կմ հս, լեռան լանջին	Կանգուն, այնտեղ է գտնվում Լորիս-Մելիքյանների և Մելիք-Քալանթարյանների տոհմական գերեզմանոցը
23		Սբ. Գրիգոր Բարձրաքաշ	10-14-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Դսեղ գյուղից 2 կմ հս-աե, Մարցաջուր գետակի ձախակողմյան ձորալանջի նեղ հարթակի վրա, անտառում	Կիսավեր, կառուցել է Մարծպան Մամիկոնյան իշխանը
24		Քառասնից Մանկանց վանք	11-15-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Դսեղ գյուղի հս-ամ մասում, Դեբեդի կիրճի աջակողմյան լանջին, «Տախտեր» վայրում	Կիսավեր
25		Խուճապի վանք	12-13-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Պրիվոլնոյեգյուղից 19 կմ աե, Լալվարի հս փեշին, անտառի մեջ	Կանգուն, կիսավեր
26		Սեդվու Սբ. Նշան	13-14-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Կաճաճկուտ գյուղից 3 կմ հվ, ձորում	Վերանորոգված է
27		Հնեվանք	7-12-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Կուրթան գյուղից 4 կմ հվ-աե, Կուրթանի ձորում, լեզվակաձև հրվանդանի վրա	Վերանորոգվում է
28		Հոռոմայրի Սբ. Նշան (վերին հուշարձանախումբ)	13-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Օձուն գյուղից 1.5 կմ հվ-աե, Օձուն-Այգեհատ ճանապարհից ձախ, Դեբեդի ձորի եզրին	Կիսավեր
29		Հոռոմայրի Սբ. Նշան (ստորին հուշարձանախումբ)	10-13-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Օձուն գյուղից 1.5 կմ հվ-աե, Օձուն-Այգեհատ ճանապարհից ոչ հեռու, Դեբեդի ձախափնյա ձորալանջին	Կիսավեր է
30		Խորակերտի վանք	12-13-րդ դարեր	Լոռու մարզ	Ջիլիզա գյուղից 4 կմ հվ-ամ	Կանգուն, կիսավեր
31		Նահատակի վանք	1621 թվական	Լոռու մարզ	Ճոճկան գյուղից 3 կմ ամ, «Նահատակ» վայրում	Կանգուն, կիսավեր
32		Մաքրավանք	10-17-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Հրազդան քաղաքի Մաքրավան թաղամասում, բլրակի վրա	Վերանորոգված է
33		Սուրբ Աջ վանք	10-14-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Հրազդան քաղաքի Աղբյուրակ թաղամասից 3-4կմ հս-արմ, անտառում	Վերանորոգվում է
34		Կեչառիս	10-13-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Ծաղկաձոր քաղաքի հս-ամ մասում	Վերանորոգված է
35		Ձագավանք կամ Գետարգելի Սբ. Նշան	7-17-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Առինջ գյուղից աե	Վերանորոգված է
36		Նեղուցի վանք (Արզականի վանք, Սբ. Աստվածածին, Նեղոց Սբ. Աստվածածին)	10-16-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Արզական գյուղից 3 կմ հվ-ամ գյուղից 2 կմ հս-ամ	Եկեղեցին կիսավեր
37		Թեղենյաց վանք	7-15-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Բուժական գյուղից 3 կմ հս, անտառի բացատում	Կիսավեր
38		Բջնո վանք	11-17-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Բջնի գյուղի կենտրոնական մասում	Վերանորոգված է
39		Գեղարդի վանք	12-20-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Գեղարդ գյուղից 12կմ հս-աե, Գողթ գետի աջ ափին	Ընդգրկված է ՅՈւՆԵՍԿՈ-ի համաշխարհային ժառանգության ցուցակում
40		Արտավազավանք (Անապատ, Արտավազա ապարանք, Արտավազդա ապարանք, Արտավազդավանք, Արտավազդա Սբ. Աստվածածին)	6-7-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Արտավազ գյուղից 0.5 կմ աե	Կիսավեր
41		Կարենիս (Մաթևոս և Անդրեաս առաքյալների վանք)	6-7-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Կարենիս գյուղի մոտ, Գյումուշ ՀԷԿ-ից հս, Հրազդանի ձորում	Վերանորոգվում է
42		Թեժառույքի վանք (Գյուրջիքիլիսա, Թուխ Մանուկ)	12-13-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Մեղրաձոր գյուղից հվ, անտառապատ բարձունքին	Կանգուն
43		Քոսաղբյուրի Ամենափրկիչ վանք	5-15-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Ջրվեժ գյուղից 2-2.5 կմ աե, «Քոսաղբյուր» վայրում, գյուղից 1 կմ հվ-աե	Ձևափոխված վերանորոգվել է
44		Մայրավանք	7-14-րդ դարեր	Կոտայքի մարզ	Սոլակ գյուղից 3 կմ հս	Կիսավեր
45		Տիվ-Տիվի վանք	Վաղ միջնադար	Կոտայքի մարզ	Քանաքեռավան գյուղ	Ավերված, տեղում հետագայում կառուցվել է մատուռ
46		Լմբատավանք	4-14-րդ դարեր	Շիրակի մարզ	Արթիկ քաղաքից 1 կմ հվ-ամ, բլրի վրա	Վերանորոգված է
47		Հառիճի վանք	7-13-րդ դարեր	Շիրակի մարզ	Հառիճ գյուղի հվ եզրին	Վերանորոգված է
48		Մարմաշենի վանք	9-13-րդ դարեր	Շիրակի մարզ	Վահրամաբերդ գյուղից 2 կմ հվ-ամ	Վերանորոգված է
49		Հոգեվանք	5-13-րդ դարեր	Շիրակի մարզ	Սառնաղբյուր գյուղից 2 կմ հս-ամ, Մարալիկ տանող ճանապարհի ձախ կողմում	Վերանորոգված է 3 եկեղեցիներից մեկը
50		Առաքելոց (Պեմզաշեն)	10-18-րդ դարեր	Շիրակի մարզ	Պեմզաշեն գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ՝ գյուղատեղիում	Կիսավեր
51		Մակարավանք (Պեմզաշեն)	11-րդ դար	Շիրակի մարզ	Պեմզաշեն գյուղից 11.5 կմ հվ-ամ, Լեռնակերտ տանող ճանապարհի ձախ եզրին	Կիսավեր
52		Վահանավանք	10-11-րդ դարեր	Սյունիքի մարզ	Կապան քաղաքի Շղարշիկ թաղամասի դիմաց, Ողջի գետի աջափնյա անտառապատ սարալանջին	Վերանորոգվել է, հիմնադրել է Սյունյաց Ձագիկ իշ­խանի որդի Վահա­նը։
53		Բեխի անապատ (Տանձափարախի անապատ, Արիստակես անապատ)	10-11-րդ դարեր	Սյունիքի մարզ	Կապան քաղաքի Բեխ թաղամասից 4 կմ հվ-աե, բարձր լեռան աե լանջին, անտառի մեջ	Կիսավեր, վերակառուցվել է 17 դ. 20-ական թթ. Արիստակես վարդապետի կողմից։ Կարծիք կա, որ Փառար­տո­վանքն է։
54		Կուսանաց անապատ (Ալդարա)	17-18-րդ դարեր	Սյունիքի մարզ	Ալդարա գյուղից 16 կմ հս-ամ
55		Որոտնավանք	10-11-րդ դարեր	Սյունիքի մարզ	Վաղատին գյուղից 2 կմ հվ, Որոտանի կիրճի եզրին	Վերանորոգվել է, գործել է մինչև 20 դ. սկիզբը
56		Բղենո-Նորավանք	936-1062 թվականներ	Սյունիքի մարզ	Բարձրավան գյուղից 3 կմ աե, Շուռնուխ տանող ճանապարհից ձախ, եռանկյունաձև հրվանդանի վրա	1957-1962 թթ. կատարվել են վերականգնման աշխատանք­ներ։ Հայտնաբերել է Ակսել Բակունցը։ Հարուստ է քանդակներով։
57		Երիցավանք	6-11-րդ դարեր	Սյունիքի մարզ	Արծվանիկ գյուղից 3 կմ աե, բարձր սարահարթի վրա	Կիսավեր է, հիմ­­նադրել է Սյու­նյաց Երիցակ մետրո­պոլիտը
58		Հարանց անապատ	1608-1613 թվականներ	Սյունիքի մարզ	Հալիձոր գյուղից 5 կմ հվ, Հալիձոր գյուղատեղիի հանդեպ, Որոտանի աջ բարձրադիր ափին	Կիսավեր է, հիմնադրել են Սաղմոսավան­քի Սարգիս եպիս­կոպոսը և Կիրա­կոս քա­հա­նա Տրապիզոն­ցին, տուժել է 1658 թ. երկրա­շարժի, այնու­հետև` սողանքների հետևանքով։
59		Տաթևի Մեծ Անապատ	17-18-րդ դարեր	Սյունիքի մարզ	Տաթև գյուղից 2 կմ հվ-աե, Որոտանի կիրճում, գետի աջ ափին	Կանգուն, հիմնադրել է Հակոբ Դ Ջուղայեցի կաթողիկոսը
60		Տաթևի վանք	9-20-րդ դարեր	Սյունիքի մարզ	Տաթև գյուղից մոտ 200 մ հվ, Որոտանի վտակի աջ ափին	Վերանորոգված է
61		Կուսանաց անապատ (Շինուհայր)	17-րդ դար	Սյունիքի մարզ	Շինուհայր գյուղից 3 կմ հվ, Որոտանի ձորում, հվ կողմում, ձորեզրին
62		Արատեսի վանք	10-13-րդ դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Արատես գյուղի մեջ	Կիսավեր
63		Նորավանք	12-17-րդ դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Ամաղու գյուղից 3 կմ հվ-աե	Վերանորոգված է
64		Ցախաց Քար	9-14-րդ դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Արտաբույնք գյուղից 6 կմ հս-աե	Մասնակի վերանորոգված է
65		Սպիտակավոր Սբ. Աստվածածին (Բոլորաբերդի անապատ, Գյուլվանք)	1321 թվական	Վայոց ձորի մարզ	Գլաձոր գյուղից 13 կմ հս, Վարդենիսի լեռնաշղթայի հվ լանջին	Վերանորոգված է։ Այստեղ է գտնվում Գարեգին Նժդեհի գերեզմանը։
66		Գնդեվանք	10-17 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Գնդեվազ գյուղից 1 կմ ամ, Արփա գետի կիրճում, գետի ձախ ափին, Վայք - Ջերմուկ հին ճանապարհի աջ կողմում	Վերանորոգված է։
67		Հերմոնի վանքը (Կնեվանք)	10-17 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Եղեգիս գյուղից 3 կմ աե, Եղեգիս - Հերմոն ճանապարհից 700 մ հս	Վերանորոգված է։
68		Ճգնավորի քար անապատ («Գյոլում բուլաղ»)	13-18 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Եղեգիս գյուղից 4 կմ հս-աե, ավերված	Հիմնավեր
69		Քարեվանք	9-10 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Եղեգիս գյուղից 3 կմ հս-աե, Եղեգիսի կիրճում, Հերմոնի վանքից հս, բարձր ժայռի գագաթին	Հիմնավեր
70		Քարկոփի Սբ. Աստվածածին (Խոտակերաց վանք)	10-13 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Խաչիկ գյուղից 4 կմ հս	Վերանորոգվում է
71		Սուրբ Սիոնի վանք	10-13 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Հեր Հեր գյուղից 0,5 կմ հս-աե	Կանգուն, կիսավեր
72		Շատիվանք (Շատանյա վանք, Շատինի վանք, Շատիկո անապատ)	10-17 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Շատին գյուղից 4 կմ աե, Եղեգիսի ձախ ափին, լեռնալանջին	Կանգուն, կիսավեր
73		Սուրբ Մամաս վանք	13-14 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Սալլի գյուղից 1 կմ հս-ամ	Պահպավել են պատերի հատվածներ, պատվիրատու՝ Սեթ կրոնավոր և մարզպանի ծառա ոմն Սևճի։
74		Թանահատի վանք (Թանադե վանք, Գարավանք)	13-14 դարեր	Վայոց ձորի մարզ	Վերնաշեն գյուղից 7 կմ աե	Վերանորոգված է
75		Վանական համալիր (Իջևան)	10-12 դարեր	Տավուշի մարզ	Իջևան քաղաքից 15 կմ հվ-ամ, Աղստև գետի աջ ափին, Հովք գյուղից հվ-աե, ավերված	Հիմնավեր
76		Ջուխտակ (Գիշերավանք, Պետրոսի վանք)	12-13 դարեր	Տավուշի մարզ	Դիլիջան քաղաքից 3 կմ հս-ամ, Խալ-Խալլու լեռան հվ անտառապատ լանջին, «Թթուջուր» աղբյուրից ոչ հեռու	Վերանորոգված է
77		Մաթոսավանք	13 դար	Տավուշի մարզ	Դիլիջան քաղաքից 3.5 կմ ամ, գետի աջափնյա անտառածածկ սարահարթի վրա, Ջուխտակ վանքի դիմացի լեռնալանջին	Կանգուն, կիսավեր
78		Սամսոնավանք	12-13 դարեր	Տավուշի մարզ	Աճարկուտ գյուղից 20 կմ հվ-ամ, Սամսոնի ջուր գետակի ձախափնյա անտառապատ սարահարթում	Կիսավեր
79		Դեղձուտի վանք	10-17 դարեր	Տավուշի մարզ	Աճարկուտ գյուղից 9 կմ հվ-ամ, անտառում	Կիսավեր
80		Առաքելոց վանք	13-14 դարեր	Տավուշի մարզ	Աճարկուտ գյուղ, Կիրանց գետակի ձախափնյա բլրակի վրա	Կանգուն
81		Սրվեղի վանք	13-14 դարեր	Տավուշի մարզ	Այգեհովիտ գյուղից 3 կմ հվ-ամ, անտառում	Կանգուն, կիսավեր
82		Մակարավանք	10-13 դարեր	Տավուշի մարզ	Աչաջուր գյուղից 7.5 կմ հվ-ամ, Պայտաթափ լեռան լանջին	Վերանորոգված է
83		Նոր Գետիկ (Գոշավանք)	12-13 դարեր	Տավուշի մարզ	Գոշ գյուղի հս մասում	Վերանորոգվում է, հիմնադրել է Մխիթար Գոշը։
84		Սուրբ Սարգիս վանք	16-19 դարեր	Տավուշի մարզ	Դովեղ գյուղից 4 կմ հվ-աե, ձորալանջին
85		Շխմուրադի վանք	12-13 դարեր	Տավուշի մարզ	Վերին Ծաղկավան գյուղից 6-7 կմ ամ	Կիսավեր
86		Կիրանց վանք	13 դար	Տավուշի մարզ	Կիրանց գյուղից 12 կմ ամ, Կիրանց գետի ձախափին, անտառի բացատում, անտառտնտեսության տարածքում	Կիսավեր
87		Մշկավանք (Մշակավանք)	12-13 դարեր	Տավուշի մարզ	Կողբ գյուղից գյուղից 3-4 կմ հվ-ամ, անտառապատ սարավանդի վրա	Մասնակի վերանորոգված
88		Հաղարծնի վանք	10-13 դարեր	Տավուշի մարզ	Հաղարծին գյուղից 8 կմ հս-ամ, հրվանդանի վրա	Վերանորոգված է
89		Խորանաշատ	13 դար	Տավուշի մարզ	Չինարի գյուղից 2.5 կմ հս-աե, անտառապատ սարի արևմտահայաց լանջին	Կանգուն, կիսավեր
90		Նոր Վարագավանք (Անապատ)	13 դար	Տավուշի մարզ	Վարագավան գյուղից 2 կմ ամ, Անապատ սարի լանջին	Վերանորոգվում է, հիմնադրել են Նոր բերդի Դավիթ և Վասակ Բ Բագրատունի իշխանները

Տես նաև

• Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ
• Հայաստանի տաճարների ու եկեղեցական համալիրների ցանկ
• Արցախի Հանրապետության վանքերի և եկեղեցիների ցանկ

Ծանոթագրություններ

Մեդիա ֆայլեր

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել ՀՀ վանական համալիրների ցանկ կատեգորիայում։