Ֆրիդրիխ Մյուլլեր
Ֆրիդրիխ Մյուլլեր (գերմ.՝ Friedrich Müller, մարտի 6, 1834[1] կամ մարտի 5, 1834[2], Jemnice - մայիսի 25, 1898[3][1], Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա), ավստրիացի լեզվաբան, հայագետ։
Ֆրիդրիխ Մյուլլեր Friedrich Müller | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մարտի 6, 1834[1] կամ մարտի 5, 1834[2] Jemnice |
| Մահացել է | մայիսի 25, 1898[3][1] (64 տարեկան) Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Ավստրո-Հունգարիա |
| Մասնագիտություն | լեզվաբան, գրադարանավար, համալսարանի դասախոս և մարդաբան |
| Հաստատություն(ներ) | Վիեննայի համալսարան |
| Գործունեության ոլորտ | լեզվաբանություն |
| Անդամակցություն | Ավստրիայի գիտությունների ակադեմիա |
| Ալմա մատեր | Գյոթինգենի համալսարան և Վիեննայի համալսարան |
| Տիրապետում է լեզուներին | գերմաներեն[3] |
ԿենսագրությունԽմբագրել
1853-1857 թվականներին սովորել է Վիեննայի և Գյոթինգենի համալսարաններում։
Տիրապետել է հայերենին, հունարենին, սանսկրիտին։
1858 թվականին եղել է Վիեննայի համալսարանի, ապա՝ արքունական մատենադարանի տնօրեն, 1866 թվականից՝ Վիեննայի համալսարանի համեմատական լեզվաբանության և սանսկրիտի դասախոս, Կայսերական գիտությունների ակադեմիայի անդամ։
Հայագիտական աշխատանքներԽմբագրել
1860-ական թթ․ Մյուլլերը հայագիտական հոդվածներով աշխատակցել է ակադեմիայի պատմափիլիսոփայական տեղեկագրին, Վիեննայի համալսարանի արևելագիտության ֆակուլտետի հանդեսին։ Պատմաբանասիրական բնույթի գործերում անդրադարձել է Մեսրոպ Մաշտոցի գործունեությանը, հայկական գրերի գյուտին, Կորյունի, Ղազար Փարպեցու, Ստեփանոս Տարոնեցու (Ասողիկ), Առաքել Դավրիժեցու, Վարդան Բարձրբերդցու, Մխիթար Գոշի գործերին, իսկ լեզվաբանական հոդվածներում, որոնք գերազանցապես ամփոփված են «Արմենիակա» («Armeniaca») հանդեսի էջերում, հետազոտել է նաև հայերենի խոնարհման ու հոլովման համակարգերի օրինաչափությունները, բառակազմությունը, հնչյունաբանությունը, կատարել բազմաթիվ ստուգաբանություններ։
Մյուլլերի աչքի ընկնող աշխատություններից են «Ընդհանուր ազգագրություն» (1879) և քառահատոր «Լեզվաբանության հիմունքները» (1876-1887)։
Մյուլլերը հայերենը սխալմամբ համարել է իրանական լեզու։
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 Wurzbach D. C. v. Müller, Friedrich (Sprachforscher) (գերմ.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Vol. 19. — S. 348.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 648)։ 
|