Վալմար
Վլադիմիր Մամիկոնի Մարգարյան, հայտնի է որպես Վալմար (ապրիլի 21, 1948[1], Լենինական, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ գեղանկարիչ, Հայաստանի վաստակավոր նկարիչ (2006), Հայաստանի ժողովրդական նկարիչ (2015)։
Վալմար | |
---|---|
Ի ծնե | Վլադիմիր Մամիկոնի Մարգարյան, Վալմար |
Ծնվել է | ապրիլի 21, 1948[1] (76 տարեկան) |
Ծննդավայր | Լենինական, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
Ազգություն | հայ |
Քաղաքացիություն | Հայաստան |
Կրթություն | Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ (1972) և Գյումրու նկարչական դպրոց (1966) |
Մասնագիտություն | նկարիչ |
Թեմաներ | գեղանկարչություն |
Ուսուցիչ | Երվանդ Քոչար |
Պարգևներ | |
Անդամակցություն | Հայաստանի նկարիչների միություն |
Զավակներ | Հռիփսիմե Մարգարյան |
Valmar (painter) Վիքիպահեստում |
Դուստրը նկարիչ-ձևավորող Հռիփսիմե Մարգարյանն է։
Կենսագրություն
խմբագրել1966 թվականին ավարտել է Գյումրիի գեղարվեստի դպրոցը, 1972 թվականին՝ Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտը։
1972 թվականից բեղմնավոր ստեղծագործական գործունեություն է ծավալել՝ ակտիվորեն մասնակցելով հանրապետական և միութենական ցուցահանդեսներին։
1976-1980 թվականներին աշխատել է նկարիչների միության Գյումրիի բաժանմունքի պատասխանատու քարտուղար, Ախուրյանի գեղարվեստի դպրոցի տնօրեն։ 1980-2006 թվականներին` Երևանի թիվ 1 արվեստի դպրոցի կերպարվեստի բաժնի վարիչ։
1976 թվականից Հայաստանի նկարիչների միության, 1994 թվականից՝ նկարիչների միջազգային միության (ՅՈՒՆԵՍԿՕ) անդամ է։
2008 թվականին արժանացել է ՀՀ մշակույթի նախարարության ոսկե մեդալի[2]։
Մասնակցել է հանրապետական և համամիութենական ցուցահանդեսների։ Ունեցել է ավելի քան 50 անհատական և 120 խմբակային ցուցահանդեսներ՝ Հայաստանում, Ռուսաստանում, մերձբալթյան երկրներում, Եվրոպայում, Միջին Արևելքի, Ամերիկայի և Կանադայի մի շարք քաղաքների մշակութային կենտրոններում և պատկերասրահներում[3]։
Վալմարի ստեղծագործությունները ցուցադրված են Հայաստանի, Ռուսաստանի, ԱՄՆ-ի, Իտալիայի,Ճապոնիայի, Ֆրանսիայի պատկերասրահներում և թանգարաններում, ինչպես նաև բազմաթիվ ստեղծագործություններ գտնվում են մի շարք երկրների մասնավոր հավաքածուներում[4]։
2004 թվականին Երևանում հիմնադրել է «Վալմար Արվեստի Սրահը»։
Ստեղծագործություններ
խմբագրելԿտավներում («Իմ պատուհանից», 1977, ԺԱԹ, «Մանկաբույժը», 1976, ՀԱՊ, «Հայելիներով նատյուրմորտ», 1986, Տրետյակովյան պատկերասրահ, «Տեսարան Լենինականից», 1987, հեղինակի սեփականություն և այլն) ու նկարաշարերում («Երաժշտություն», 1972, «20-րդ դարի ռիթմեր», 1976, «Պայքար», 1980, «Արհավիրք», 1988, «Իրավիճակ», 1994) Վալմարը հարուստ երանգներով գույների զուգորդությամբ դիմել է գեղարվեստական արտահայտչաձևերի բազմաշերտ ընդհանրացումների[5]։
Ցուցահանդեսներ
խմբագրել- 2023 նկարչի 75-ամյակին նվիրված հոբելյանական ցուցահանդես, Հայաստանի նկարիչների միություն, Երևան, Հայաստան
- 2019 «Սերունդների արվեստ»` Վալմար, Հռիփսիմե Մարգարյան, Սթեֆանի ցուցասրահ, Կալիֆորնիա, Լա Կանիադա, ԱՄՆ
- 2019 «Հայկական մշակույթի կենտրոն», Արիզոնա, Ֆինիքս, ԱՄՆ
- 2018 նկարչի 70 ամյակին նվիրված, հոբելյանական ցուցահանդես, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ, Երևան, Հայաստան
- 2017 «Հայկական մշակույթի շաբաթ», Տոկիո, Ճապոնիա
- 2016 Չցուցադրված աշխատանքների ցուցահանդես, Վալմար արվեստի սրահ, Երևան
- 2015 Վալմարի ստեղծագործությունների ցուցահանդես «Ցեղասպանության 100 ամյա տարելիցին նվիրված», Վալմար արվեստի սրահ, Երևան
- 2014 Գրաֆիկական աշխատանքների ցուցահանդես «Սիրո երգ» թեմայով, Վալմար արվեստի սրահ, Երևան
- 2013 Գեղանկարների ցուցահանդես «Ւսպանական տպավորություններ թեմայով», Վալմար արվեստի սրահ, Երևան
- 2013 «Իսպանական տպավորություններ», Իսպանական շարք, Երևան[6][7],
- 2012 «Վալմար արվեստի սրահ», Գրաֆիկական աշխատանքների ցուցահանդես, Երևան
- 2011 «Վալմար արվեստի սրահ», Վենետիկյան տպավորություններ, Երևան
- 2010 «Վալմար արվեստի սրահ», Երևան[8]
- 2009 «Վալմար արվեստի սրահ», Երևան
- 2008 Հայաստանի ազգային պատկերասրահ, Երևան
- 2007 «Stephanie’s» պատկերասրահ, ԱՄՆ, Լա Կանադիա
- 2006 «Նանտի մշակույթի տուն», Ֆրանսիա
- 2005 «Վալմար արվեստի սրահ», Երևան
- 2004 «International Club Berlin», Հայաստանի դեսպանատուն, Գերմանիա
- 2004 Անդրկովկասյան արտ էքսպո, Թբիլիսի, Վրաստան
- 2003 «Evan» պատկերասրահ, Նյու Յորք, ԱՄՆ
- 2002 Աթենքի քաղաքապետարանի մշակույթի կենտրոն, Հունաստան
- 2002 «Maison de laArtisanat» պատկերասրահ, Մարսել, Ֆրանսիա
- 2001 «Green Art» պատկերասրահ, Դուբայ, ԱՄԷ
- 2000 «Kew» պատկերասրահ, Նյու Յորք, ԱՄՆ
- 2000 Արվեստի միջազգային փառատոն, Կիև, Ուկրաինա
- 2000 «Al Fayrouz» պատկերասրահ, Մանամա, Բահրեյն
- 1999 «Cite Internationale des Arts», Փարիզ, Ֆրանսիա
- 1998 Հովնանյան դպրոց, Նյու Ջերսի, ԱՄՆ
- 1998 Հայաստանի ազգային պատկերասրահ, Երևան
- 1998 Հայաստանի դեսպանատուն, Լոս Անջելես, Վաշինգտոն, Նյու Յորք, ԱՄՆ
- 1997 Հայաստանի դեսպանատուն, Մոնրեալ, Տորոնտո, Օտտավա, Կանադա
- 1997 Շվեյցարահայերի միություն և Հայաստանի դեսպանատուն, Ժնև, Պորենտրույ, Շվեյցարիա
- 1996 «Hilton» հյուրանոց, Նյու Յորք, ԱՄՆ
- 1996 Հայկական առաջնորդարան, Նյու Յորք, ԱՄՆ
- 1996 «Etienne de Causans» պատկերասրահ, Փարիզ, Ֆրանսիա
- 1995 Համազգային մշակութային միություն, Հալեպ, Սիրիա
- 1995 «Chaura» պատկերասրահ, Դամասկոս, Սիրիա
- 1994 «Maison Armenienne», Մարսել, Ֆրանսիա
- 1994 «Les Cent» պատկերասրահ, Փարիզ, Ֆրանսիա
- 1994 «Շոռա» պատկերասրահ, Դամասկոս, Սիրիա
- 1993 Հայկական առաջնորդարան, Բեյրութ, Լիբանան
- 1992 Նկարիչների տուն, Երևան
- 1992 Համազգային մշակութային միություն, Սան Ֆրանցիսկո, ԱՄՆ
- 1991 «Անահիտ» միություն, Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիա
- 1990 Մշակույթի պալատ, Բուդապեշտ, Հունգարիա
- 1989 Հ.Բ.Ը. միության պատկերասրահ, Լոս Անջելես, ԱՄՆ
- 1988 Հ.Բ.Ը. միության պատկերասրահ, Դետրոյտ, Լոս Անջելես, ԱՄՆ
- 1987 «Basmajian» պատկերասրահ, Փարիզ, Ֆրանսիա
- 1986 Ձինտարիի ստեղծագործական տուն, Լատվիա
- 1986 Արվեստի աշխատողների տուն, Մոսկվա, Ռուսաստան
- 1985 Ժուռնալիստների տուն, Երևան
- 1980 Նկարիչների տուն, Տարտու, Էստոնիա
- 1977 Ժամանակակից արվեստի թանգարան, Երևան
Պարգևներ
խմբագրել- 2006 Հայաստանի վաստակավոր նկարչի կոչում
- 2007 «Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Վազգեն Առաջին» ոսկե մեդալ
- 2008 Հայաստանի մշակույթի նախարարության ոսկե մեդալ
- 2011 Հայաստանի Վարչապետի հուշամեդալ
- 2011 պատվավոր «ՎԱՐՊԵՏ» ոսկյա կրծքամեդալ
- 2013 Հայաստանի Մշակույթի նախարարության «Գրիգոր Նարեկացի» հուշամեդալ
- 2015 Հայաստանի ժողովրդական նկարիչ[9]
Մեջբերումներ Վալմարից
խմբագրելՆկարելու ընթացքում ժխտում ես ինքդ քեզ, հետո հաշտվում, սիրում ու հասկանում քեզ։ Այդ ամենից հետո արդեն հանրությանն ես պարգևում սիրուց աշխարհ եկած ասելիքդ, որ հիմա էլ ուրիշները ժխտեն կամ ընդունեն, սիրեն ու հասկանան քեզ։
Մեջբերումներ Վալմարի մասին
խմբագրելՎալմարը մեկն է այն տաղանդավոր արվեստագետներից, որոնք դեռևս 1970-ական թվականներին կանխորոշեցին հայ գեղանկարչության զարգացման նոր շրջանը։ Իր ուսուցիչ Երվանդ Քոչարից ժառանգելով կամային այն հատկանիշները, որոնք նախանշեցին հետագա տարիների Վալմարի արվեստի զարգացման ընթացքը, ինչու ոչ՝ նաև միջազգային ասպարեզում իր արվեստը ներկայացնելու հետևողական, աննախընթաց ակտիվությունը, ինչը ինքնին ժամանակակից արվեստի տիրույթում նրա կայացման անուրանալի վկայությունն է։
Արվեստագետի ստեղծագործությունները ներանձնական խոր ապրումների յուրահատուկ խտացումներն են։ Վերապրումներ, որոնք մշտապես գոյելով նրա ներաշխարհում, անընդհատ վերադառնում են որպես ստեղծագործական հիմնանյութ՝ ծնունդ տալով հուզական լարվածքով առանձնացող նոր պատկեր-երևակումների՝ անընդհատ բացելով հույզ-ապրումների ներթաքույց վիճակներ։ Վալմարի ստեղծագործությունները նշանակալից ներդրում են հայ ժամանակակից կերպարվեստում[10]։
Սարո Սարուխանյան,
Արվեստաբան, Հայաստանի նկարիչների միության անդամ
Ճանաչված նկարիչ Վալմարի գործերը վաղուց արդեն հայտնի են դարձել Հայաստանի սահմաններից դուրս և հանգրվանել արտասահմանյան բազմաթիվ երկրների պատկերասրահներում և անձնական հավաքածուներում։ Կարելի է ասել, որ նա աշխարհում ամենաշատ ցուցադրվող հայ նկարիչներից է և այդ իմաստով ժամանակակից հայ կերպարվեստի յուրօրինակ դրոշակակիրը։
Վալմարի գեղանկարչությունը բարձրացնում է հայ արդի արվեստի հեղինակությունը միջազգային ասպարեզում։ Նրա նկարների աննախադեպ հաջողությունը պայմանավորված է այն յուրահատուկ գեղանկարչական լեզվով, որի շնորհիվ այդ երկերն առանձնանում են այլ վարպետների աշխատանքների շարքում։
Վալմարի ստեղծագործական ընթացքը հղի է անսպասելի հայտնագործություններով, որոնք նոր, հարուստ երանգներ են հաղորդում նրա արվեստին և նաև ժամանակակից հայ գեղանկարչության ինքնատիպ նկարագրին։
Լևոն Չուգասզյան,
Արվեստագիտության դոկտոր
Վալմարի արվեստը ցնցեց իր ուժգնությմաբ, խորությամբ և գույների ներդաշնակությամբ։Վալմարի նկարչությունը գերազանց որակի է, այն լի է մարդկային հուզումով, զգացմունքներով և ներկայացնում է մարդկային բարդ հարաբերությունները, մշակույթների տարբերություններն ու ընդհանրությունները, ավանդականի և ժամանակակցի միջև եղած ներդաշնակությունը։
Վալմարի արվեստը թույլ է տալիս նրան դասելու համաշխարհային նկարիչների շարքին։
Պետեր Գելբման,
Արվեստաբան, Կարմել Արտ Գալերի, Օտտավա
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 http://am.hayazg.info/index.php?curid=13847
- ↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.
- ↑ Հայ արվեստի պատմություն, Զանգակ-97, 2009.
- ↑ Հայաստան հանրագիտարան, ՀՀԳԱ, Երևան, 2012.
- ↑ Հայկական համառոտ հանրագիտարան, հատոր չորրորդ, Երևան, 2003.
- ↑ Վալմարի 65-ամյակին նվիրված ցուցահանդես կբացվի Երևանում
- ↑ Վալմար նկարիչը
- ↑ «Վալմար ցուցահանդեսը ներկայացնում է»
- ↑ Վ. Մ. ՄԱՐԳԱՐՅԱՆԻՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԺՈՂՈՎՐԴԱԿԱՆ ՆԿԱՐՉԻ ՊԱՏՎԱՎՈՐ ԿՈՉՈՒՄ ՇՆՈՐՀԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
- ↑ Հայ կերպարվեստի զարգացման ուղիները 19-20 դարերում, ԳԱԱ, 2009.