Նոգինսկ

քաղաք Ռուսաստանում

Նոգինսկ (մինչև 1930 թ․ — Բոգորոդսկ), քաղաք Ռուսաստանի Մոսկվայի մարզում, Բոգորոդսկի քաղաքային շրջանի վարչական կենտրոն։ Քաղաքը գտնվում է Կլյազմա (Օկա գետի վտակ) գետի վրա, Մոսկվայից 51 կմ (35 կմ ՄՕԱՃ-ից) արևեք, Մեշչերայան ցածրադիր գոտու հյուսիս-արևմտյան սահմանին։ Բնակչությունը – 103967 մարդ (2020):

Բնակավայր
Նոգինսկ
ռուս.՝ Ногинск
Դրոշ Զինանշան

ԵրկիրՌուսաստան Ռուսաստան
ՀամայնքՔաղաքային բնակավայր Նոգինսկ[1]
Հիմնադրված է1389 թ.
Մակերես52,09 կմ²
ԲԾՄ150 մետր
Բնակչություն102 392 մարդ (2024)[2]
Ժամային գոտիUTC+3
Հեռախոսային կոդ49651
Փոստային դասիչ142400
Պաշտոնական կայքgorod-noginsk.ru
Նոգինսկ (Ռուսաստան)##
Նոգինսկ (Ռուսաստան)

2013 թվականին Նոգինսկ քաղաքը ստացավ պատմական բնակավայրի կարգավիճակ[3]։

Պատմությունը

խմբագրել

Այսօրվա Նոգինսկի տեղում ի սկզբանե գտնվում էր Ռոգոժ գյուղը (հին ռուսերեն՝ Рогожъ), որն առաջին անգամ հիշատակվում է Իվան Կալիտայի երկրորդ հոգևոր գրության մեջ (1339 թվական)։ Մեծ իշխանը նրան կտակել է իր երկրորդ կնոջը՝ Ուլյանային, "փոքր երեխաների հետ"։ Բնակավայրի մասին հաջորդ հիշատակումը թվագրվում է Իվան III-ի (1504 թ․) հոգևոր գրության մեջ, որը Ռոգոժը փոխանցեց իր որդի Վասիլի III-ին։ 1506 թվականին Վասիլի III-ը առանձնացրեց Նիկոլայ Հրաշագործի տաճարը, որը գտնվում էր գյուղի տարածքում, եկեղեցական հողը և հարակից Միշինսկայա (Սև) գյուղը։ 1540 թվականին հողերի փոխանցման ակտը լրացուցիչ հաստատվեց Իվան IV-ի կողմից, որը նույնպես բնակավայրը դասեց Ռոգոժայի կառապանային /յամշչիկային/ բնակավայր։ Միխայիլ Ֆյոդորովիչի կառավարման ժամանակաշրջանին վերաբերող ձեռագրային գրքերաում նշված են Ռոգոժա գյուղ (Ռոգոժի) և Հին Ռոգոժսկի փոսը և հաղորդում են հետևյալ տեղեկությունները․ «Եվ Ռոգոժա գյուղի 38 բակեր- որսորդները կային Մոսկվայի կառապնային բնակավայրերի, իսկ նրանցում հին լքված կառապններ իրենց երեխաներով 92 մարդ, իսկ կառապնային մրցավազքը Մոսկվայում քշում են ռոգոժսկի յամշչիկների հետ միասին։ 1646 թվականին յամշչյան բակերի թիվը հասավ 44-ի, նրանցից բացի աղբյուրներն հաշվում են "բոբիլյան 6 բակեր"»։

2018 թվականի հունիսի 30-ից այն մարզային ենթակայության քաղաք է[4]։

Կլիման

խմբագրել
Նոգինսկի կլիման
Ցուցիչ Հունվ․ Փետր․ Մարտ Ապրիլ Մայիս Հուն․ Հուլ․ Օգոս․ Սեպտ․ Հոկտ․ Նոյ․ Դեկ․ Տարի
Միջին առավելագույնը, °C −6,1 −4,1 1 10,3 18,2 21,8 23,7 21,6 15,4 7,9 0,3 −4 8,8
Միջին ջերմաստիճանը, °C −9,2 −8,6 −3 5,4 12,5 16,4 18,4 16,3 10,7 4,5 −2 −6,6 4,6
Միջին փոքրագույնը, °C −12,6 −12,5 −6,8 0,9 6,8 10,9 13,2 11,4 6,5 1,5 −4,4 −9,5 0,5
Տեղումների նորման, մմ 40 32 30 33 50 71 81 75 58 57 47 44 618
Աղբյուր[5]

Աշխարհագրություն

խմբագրել

Գտնվելու վայրը

Նոգինսկից խոշորագույն քաղաքներ հեռավորությունը (կարճ ավտոճանապարհներով)[6][7]
  Ֆինլանդիա Հելսինկի ~ 1145 կմ
  Էստոնիա Տալլին ~ 1089 կմ
  Ռուսաստան Պսկով ~ 800 կմ
  Ռուսաստան Սանկտ-Պետերբուրգ ~ 753 կմ
  Ռուսաստան Մեծ Նովգորոդ ~ 583 կմ
  Ռուսաստան Տվեր ~ 234 կմ
  Ռուսաստան Միտիշչի ~ 60 կմ
  Ռուսաստան Մուրմանսկ ~ 1857 կմ
  Ռուսաստան Պետրոզավոդսկ ~ 998 կմ
  Ռուսաստան Ուգլիչ ~ 233 կմ
  Ռուսաստան Սերգեև Պոսադ ~ 75 կմ
  Ռուսաստան Չերնոգոլովկա ~ 21 կմ
  Ռուսաստան Արխանգելսկ ~ 1224 կմ
  Ռուսաստան Սիկտիվկար ~ 1276 կմ
  Ռուսաստան Վոլոգդա ~ 460 կմ
  Ռուսաստան Կոստրոմա ~ 313 կմ
  Ռուսաստան Իվանովո ~ 243 կմ
  Ռուսաստան Յարոսլավլ ~ 262 կմ
  Ռուսաստան Պերեսլավ-Զելեսսկի ~ 139 կմ
  Լատվիա Ռիգա ~ 987 կմ
  Լիտվա Վիլնյուս ~ 1012 կմ
  Ռուսաստան Կալինինգրադ ~ 1297 կմ
  Ռուսաստան Սմոլենսկ ~ 470 կմ
  Ռուսաստան Մոսկվա ~ 54 կմ (կենտրոն)
  Բելառուս Մինսկ ~ 825 կմ
  Լեհաստան Վարշավա ~ 1368 կմ
  Գերմանիա Բեռլին ~ 1942 կմ
  Գերմանիա Մայնի Ֆրանկֆուրտ ~ 2453 կմ
  Ֆրանսիա Փարիզ ~ 2995 կմ
 
Կողմնացույց - 16
  Ռուսաստան Մագադան 10134 կմ
  Ռուսաստան Բրատսկ ~ 4987 կմ
  Ռուսաստան Եկատերինբուրգ ~ 1748 կմ
  Ռուսաստան Նիժնի Նովգորոդ ~ 367 կմ
  Ռուսաստան Կազան ~ 753 կմ
  Ռուսաստան Նովոսիբիրսկ ~ 3293 կմ
  Ռուսաստան Մագնիտոգորսկ ~ 1640 կմ
  Ռուսաստան Վլադիվոստոկ ~ 8987 կմ
  Ուկրաինա Լվով ~ 1462 կմ
  Ուկրաինա Կիև ~ 918 կմ
  Ռումինիա Բուխարեստ ~ 1817 կմ
  Բուլղարիա Բուրգաս ~ 2325 կմ
  Ռուսաստան Էլեկտրոստալ ~ 9 կմ
  Ռուսաստան Վոլգոգրադ ~ 1013 կմ
  Ռուսաստան Կրասնոդար ~ 1378 կմ
  Ռուսաստան Անապա ~ 1513 կմ
  Ռուսաստան Սամարա ~ 1048 կմ
  Ռուսաստան Սարատով ~ 848 կմ
  Ռուսաստան Աստրախան ~ 1435 կմ

Աղբյուրներ

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ОКТМО. 179/2016. Центральный ФО
  2. https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/Сhisl_MO_01-01-2024.xlsx (ռուս.)Росстат, 2024.
  3. «Մերձմոսկվյան 20 քաղաք ստացել է պատմական բնակավայրի կարգավիճակ». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 25-ին.
  4. «Մոսկվայի մարզի № 82/2018-ОЗ օրենքը «Մոսկվայի մարզի Նոգինսկ քաղաքը Մոսկվայի մարզի Նոգինսկ շրջանին դասելու, Մոսկվայի մարզի Նոգինսկի շրջանի Նոգինսկի շրջանի լուծարման և Մոսկվայի մարզի օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին «Մոսկվայի մարզի վարչատարածքային կառուցվածքի մասին»» (ռուսերեն). www.mosoblduma.ru. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  5. Climatebase.ru, climatcities
  6. «Расчёт расстояний между городами». Транспортная компания «КСВ 911». Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 5-ին.
  7. «Google Maps» (ռուսերեն). Google Maps. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 22-ին.

Գրականություն

խմբագրել

Արտաքին հղումներ

խմբագրել