Նոգինսկ
Նոգինսկ (մինչև 1930 թ․ — Բոգորոդսկ), քաղաք Ռուսաստանի Մոսկվայի մարզում, Բոգորոդսկի քաղաքային շրջանի վարչական կենտրոն։ Քաղաքը գտնվում է Կլյազմա (Օկա գետի վտակ) գետի վրա, Մոսկվայից 51 կմ (35 կմ ՄՕԱՃ-ից) արևեք, Մեշչերայան ցածրադիր գոտու հյուսիս-արևմտյան սահմանին։ Բնակչությունը – 103967 մարդ (2020):
| Բնակավայր | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Նոգինսկ | |||||
| ռուս.՝ Ногинск | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Ռուսաստան | ||||
| Համայնք | Քաղաքային բնակավայր Նոգինսկ[1] | ||||
| Հիմնադրված է | 1389 թ. | ||||
| Մակերես | 52,09 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 150 մետր | ||||
| Բնակչություն | ▲102 392 մարդ (2024)[2] | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+3 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | 49651 | ||||
| Փոստային դասիչ | 142400 | ||||
| Պաշտոնական կայք | gorod-noginsk.ru | ||||
| |||||
.png)
2013 թվականին Նոգինսկ քաղաքը ստացավ պատմական բնակավայրի կարգավիճակ[3]։
Պատմությունը
խմբագրելԱյսօրվա Նոգինսկի տեղում ի սկզբանե գտնվում էր Ռոգոժ գյուղը (հին ռուսերեն՝ Рогожъ), որն առաջին անգամ հիշատակվում է Իվան Կալիտայի երկրորդ հոգևոր գրության մեջ (1339 թվական)։ Մեծ իշխանը նրան կտակել է իր երկրորդ կնոջը՝ Ուլյանային, "փոքր երեխաների հետ"։
Բնակավայրի մասին հաջորդ հիշատակումը թվագրվում է Իվան III-ի (1504 թ․) հոգևոր գրության մեջ, որը Ռոգոժը փոխանցեց իր որդի Վասիլի III-ին։ 1506 թվականին Վասիլի III-ը առանձնացրեց Նիկոլայ Հրաշագործի տաճարը, որը գտնվում էր գյուղի տարածքում, եկեղեցական հողը և հարակից Միշինսկայա (Սև) գյուղը։ 1540 թվականին հողերի փոխանցման ակտը լրացուցիչ հաստատվեց Իվան IV-ի կողմից, որը նույնպես բնակավայրը դասեց Ռոգոժայի կառապանային /յամշչիկային/ բնակավայր։ Միխայիլ Ֆյոդորովիչի կառավարման ժամանակաշրջանին վերաբերող ձեռագրային գրքերաում նշված են Ռոգոժա գյուղ (Ռոգոժի) և Հին Ռոգոժսկի փոսը և հաղորդում են հետևյալ տեղեկությունները․ «Եվ Ռոգոժա գյուղի 38 բակեր- որսորդները կային Մոսկվայի կառապնային բնակավայրերի, իսկ նրանցում հին լքված կառապններ իրենց երեխաներով 92 մարդ, իսկ կառապնային մրցավազքը Մոսկվայում քշում են ռոգոժսկի յամշչիկների հետ միասին։ 1646 թվականին յամշչյան բակերի թիվը հասավ 44-ի, նրանցից բացի աղբյուրներն հաշվում են "բոբիլյան 6 բակեր"»։
2018 թվականի հունիսի 30-ից այն մարզային ենթակայության քաղաք է[4]։
- Զինանշաններ տարբեր դարաշրջաններում
-
1781 թվականի զինանշանը -
1883 թվականի զինանշանը -
1988 թվականի զինանշանը -
Այժմյան զինանշանը
_(1781).png)
_(1883).png)
_(1988).png)
Կլիման
խմբագրել| Նոգինսկի կլիման | |||||||||||||
| Ցուցիչ | Հունվ․ | Փետր․ | Մարտ | Ապրիլ | Մայիս | Հուն․ | Հուլ․ | Օգոս․ | Սեպտ․ | Հոկտ․ | Նոյ․ | Դեկ․ | Տարի |
| Միջին առավելագույնը, °C | −6,1 | −4,1 | 1 | 10,3 | 18,2 | 21,8 | 23,7 | 21,6 | 15,4 | 7,9 | 0,3 | −4 | 8,8 |
| Միջին ջերմաստիճանը, °C | −9,2 | −8,6 | −3 | 5,4 | 12,5 | 16,4 | 18,4 | 16,3 | 10,7 | 4,5 | −2 | −6,6 | 4,6 |
| Միջին փոքրագույնը, °C | −12,6 | −12,5 | −6,8 | 0,9 | 6,8 | 10,9 | 13,2 | 11,4 | 6,5 | 1,5 | −4,4 | −9,5 | 0,5 |
| Տեղումների նորման, մմ | 40 | 32 | 30 | 33 | 50 | 71 | 81 | 75 | 58 | 57 | 47 | 44 | 618 |
| Աղբյուր[5] | |||||||||||||
Աշխարհագրություն
խմբագրելԳտնվելու վայրը
Աղբյուրներ
խմբագրել- XIV–XVI դդ. մեծ և հատուկ իշխանների հոգևոր և պայմանագրային պատվոգրեր / Պատրաստվել է տպագրության Լ.Վ.Չերեպինի կողմից. — М.—Л.: ԽՍՀՄ ԳԱ հրատ․. 1950 թ․, էջ 597
- Եկատերինա II-ի հրամանագիրը Մոսկվայի նահանգ հիմնելու մասին // Ռուսական կայսրության օրենքների ամբողջական հավաքածու։ 1-ին հավաքածու (1649 թ․-ից մինչև 12 դեկ. 1825 թ.). — СПб.: Ձերդ գերազանցություն Կայսերական վեհություն սեփական գրասենյակի տպագրություն. 1830 թ․ հատոր 21 էջեր՝ 277—278, էջերի թիվը՝ 1085
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ ОКТМО. 179/2016. Центральный ФО
- ↑ https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/Сhisl_MO_01-01-2024.xlsx (ռուս.) — Росстат, 2024.
- ↑ «Մերձմոսկվյան 20 քաղաք ստացել է պատմական բնակավայրի կարգավիճակ». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 25-ին.
- ↑ «Մոսկվայի մարզի № 82/2018-ОЗ օրենքը «Մոսկվայի մարզի Նոգինսկ քաղաքը Մոսկվայի մարզի Նոգինսկ շրջանին դասելու, Մոսկվայի մարզի Նոգինսկի շրջանի Նոգինսկի շրջանի լուծարման և Մոսկվայի մարզի օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին «Մոսկվայի մարզի վարչատարածքային կառուցվածքի մասին»» (ռուսերեն). www.mosoblduma.ru. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
- ↑ Climatebase.ru, climatcities
- ↑ «Расчёт расстояний между городами». Транспортная компания «КСВ 911». Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 5-ին.
- ↑ «Google Maps» (ռուսերեն). Google Maps. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
Գրականություն
խմբագրել- Города Подмосковья. Кн. 2. — М.: Московский рабочий, 1980. — 608 с., ил. — 35 000 экз.
- Холмогоров В. И., Холмогоров Г. И. Исторические материалы о церквах и сёлах XVI—XVIII ст.. — М.: Университетская тип., 1888. — Т. 6. — 169 с.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Նոգինսկ քաղաքի վարչակազմի պաշտոնական կայքը։ Արխիվացված 2010-01-14 Wayback Machine
- Բոգորոդսկ-Նոգինսկ։ Բոգորոդյան երկրագիտություն։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 334)։ 
|