Վոլոգդա
Վոլոգդա (ռուս.՝ Во́логда), քաղաք Ռուսաստանի Դաշնության հյուսիսարևմտյան տարածաշրջանում, Վոլոգդա գետի ափին, Մոսկվայից մոտավորապես 450, Սանկտ Պետերբուրգից՝ 650 կիլոմետր հեռավորության վրա։ Ունի մարզային նշանակության քաղաքի կարգավիճակ[4][5]։ Վոլոգդայի մարզի վարչական, մշակութային և գիտական կենտրոնն է, տրանսպորտային կարևոր հանգույց ՌԴ հյուսիսարևմտյան տարածաշրջանում։ 2010 թ. մարդահամարի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 301 740[6]։
Բնակավայր | |||||
---|---|---|---|---|---|
Վոլոգդա | |||||
ռուս.՝ Вологда | |||||
| |||||
Երկիր | Ռուսաստան | ||||
Համայնք | Vologda Urban Okrug?[1] | ||||
Հիմնադրված է | 1147[2] թ. | ||||
Առաջին հիշատակում | 1147 | ||||
Մակերես | 116 կմ² | ||||
ԲԾՄ | 120 մետր | ||||
Բնակչություն | ▼312 420 մարդ (հունվարի 1, 2018)[3] | ||||
Ժամային գոտի | UTC+3 | ||||
Հեռախոսային կոդ | 8172 | ||||
Փոստային դասիչ | 160000, 160001, 160002, 160004, 160009, 160010, 160011, 160012, 160013, 160014, 160015, 160017, 160019, 160020, 160021, 160022, 160023, 160024, 160025, 160026, 160028, 160029, 160031, 160032, 160033, 160034, 160035, 160555, 160901 և 160999 | ||||
Պաշտոնական կայք | vologda-portal.ru(ռուս.)(անգլ.) | ||||
| |||||
Ռուսաստանի Դաշնության մշակույթի նախարարությունը քառասուն այլ քաղաքների հետ Վոլոգդային նույնպես շնորհել է պատմական քաղաքի կարգավիճակ[7][8]։ Վոլոգդայի շենք-շինություններից 224-ը հռչակվել են պատմության, ճարտարապետության, մշակույթի հուշարձան, դրանցից 128-ը վերցվել են պետության պահանության ներքո[9]։
Բնակչություն
խմբագրելԲնակչության թվաքանակը | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
1811[10] | 1825 | 1833 | 1840[10] | 1847 | 1856[10] | 1863[10] |
9600 | ↗9699 | ↗12 369 | ↗13 118 | ↗14 391 | ↘14 159 | ↗18 984 |
1867 | 1870 | 1885 | 1897[11] | 1913[10] | 1914[10] | 1917 |
↘17 859 | ↘17 223 | ↗17 391 | ↗28 000 | ↗39 700 | ↗41 300 | ↗69 664 |
1923[10] | 1926[11] | 1931[12] | 1933[13] | 1937 | 1939[14] | 1956[15] |
↘52 600 | ↗58 000 | ↗65 206 | ↗72 400 | ↗84 487 | ↗95 314 | ↗127 000 |
1959[16] | 1962[10] | 1967[10] | 1970[17] | 1973[10] | 1975[18] | 1976[19] |
↗139 137 | ↗149 000 | ↗170 000 | ↗177 751 | ↗198 000 | ↗219 000 | →219 000 |
1979[20] | 1982[21] | 1985[22] | 1986[19] | 1987[23] | 1989[24] | 1990[25] |
↗236 537 | ↗254 000 | ↗267 000 | ↗269 000 | ↗278 000 | ↗282 802 | ↗283 000 |
1991[19] | 1992[19] | 1993[19] | 1994[19] | 1995[22] | 1996[22] | 1997[26] |
↗289 000 | ↗290 000 | ↘289 000 | ↗296 000 | →296 000 | ↗297 000 | ↗302 000 |
1998[22] | 1999[27] | 2000[28] | 2001[22] | 2002[29] | 2003[30] | 2004[31] |
↘300 000 | ↗304 300 | ↘302 500 | ↘298 200 | ↘293 046 | ↘293 000 | ↘290 500 |
2005[32] | 2006[33] | 2007[34] | 2008[35] | 2009[36] | 2010[37] | 2011[38] |
↘288 400 | ↘287 000 | ↘286 300 | ↘286 200 | ↘286 158 | ↗301 755 | ↘301 600 |
2012[39] | 2013[40] | 2014[41] | 2015[42] | 2016[43] | 2017[44] | 2018[45] |
↗304 301 | ↗306 487 | ↗308 172 | ↗311 166 | ↗312 686 | ↗313 012 | ↘312 420 |
2019[46] | ||||||
↘311 846 |
Կլիմա
խմբագրելՎոլոգդաի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 5.3 (41.5) |
5.6 (42.1) |
16.4 (61.5) |
26.8 (80.2) |
30.6 (87.1) |
33.1 (91.6) |
34.5 (94.1) |
36.4 (97.5) |
28.8 (83.8) |
22.8 (73) |
13.3 (55.9) |
8.5 (47.3) |
36.4 (97.5) |
Միջին բարձր °C (°F) | −7.2 (19) |
−6.0 (21.2) |
0.5 (32.9) |
9.0 (48.2) |
16.9 (62.4) |
20.9 (69.6) |
23.4 (74.1) |
20.3 (68.5) |
14.0 (57.2) |
6.7 (44.1) |
−1.4 (29.5) |
−5.4 (22.3) |
7.6 (45.7) |
Միջին օրական °C (°F) | −10.7 (12.7) |
−10.0 (14) |
−4.0 (24.8) |
3.5 (38.3) |
10.6 (51.1) |
15.1 (59.2) |
17.6 (63.7) |
14.7 (58.5) |
9.3 (48.7) |
3.4 (38.1) |
−3.9 (25) |
−8.4 (16.9) |
3.1 (37.6) |
Միջին ցածր °C (°F) | −14.5 (5.9) |
−13.9 (7) |
−8.2 (17.2) |
−1.0 (30.2) |
4.8 (40.6) |
9.5 (49.1) |
12.0 (53.6) |
9.8 (49.6) |
5.5 (41.9) |
0.6 (33.1) |
−6.5 (20.3) |
−11.7 (10.9) |
−1.1 (30) |
Ռեկորդային ցածր °C (°F) | −47.1 (−52.8) |
−43.2 (−45.8) |
−34.6 (−30.3) |
−25.6 (−14.1) |
−9.1 (15.6) |
−3.1 (26.4) |
1.2 (34.2) |
−1.4 (29.5) |
−8.6 (16.5) |
−19.6 (−3.3) |
−32.8 (−27) |
−45.2 (−49.4) |
−47.1 (−52.8) |
Տեղումներ մմ (դյույմ) | 35 (1.38) |
28 (1.1) |
26 (1.02) |
31 (1.22) |
41 (1.61) |
67 (2.64) |
74 (2.91) |
76 (2.99) |
57 (2.24) |
50 (1.97) |
42 (1.65) |
38 (1.5) |
565 (22.24) |
Ձյան տեղումներ սմ (դյույմ) | 28 (11) |
38 (15) |
36 (14.2) |
5 (2) |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
1 (0.4) |
6 (2.4) |
18 (7.1) |
132 (52.1) |
Միջ. ձնառատ օրեր | 23 | 19 | 13 | 3 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0.1 | 4 | 15 | 22 | 100.1 |
% խոնավություն | 86 | 83 | 78 | 71 | 65 | 73 | 76 | 81 | 84 | 87 | 88 | 87 | 80 |
Միջին ամսական արևային ժամ | 24.8 | 57.4 | 117.8 | 199.5 | 268.2 | 280.5 | 283.7 | 224.8 | 133.5 | 63.6 | 30.0 | 14.0 | 1697,8 |
աղբյուր: Pogoda.ru.net[47] |
Քույր քաղաքներ
խմբագրելՎոլոգդան բարեկամական սերտ հարաբերություններ ունի հետևյալ քաղաքների հետ[48]
- Վորկուտա (Ռուսաստան)
- Գրոդնո (Բելառուս)[49]
- Զվոլլե (Նիդերլանդներ)
- Կոուվոլա (Ֆինլանդիա)[49]
- Լոնդոնդերի (Նյու Հեմփշիր, ԱՄՆ)
- Միշկոլց (Հունգարիա)
Հետևյալ քաղաքների հետ էլ Վոլոգդան կնքել է համագործակցության պայմանագրեր.
Պատկերասրահ
խմբագրել-
Փայտաշեն պատմական շինություն
-
Սպասո-Պրիլուցկի վանքը
-
Սբ. Սոֆյայի տաճարը
-
Պետրոս Առաջինի տնակը
-
Տունը, որտեղ ապրել է Ստալինը աքսորում գտնված ժամանակ
-
«Կարմիր խարիսխ» հյուրանոցը
-
Վոլոգդայի կրեմլը
-
Վոլոգդայի ժանյակ
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ http://www.gks.ru/free_doc/2016/oktmo/tom2_oktmo.rar
- ↑ http://vologda-portal.ru/o_gorode/
- ↑ 26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года — Federal State Statistics Service.
- ↑ Закон «О вопросах административно-территориальномологодской области»
- ↑ Устав муниципального образования «Город Вологда»
- ↑ «Численность населения Вологды на 2020 год - статистика» (ռուսերեն). Chislennost.com. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 30-ին.
- ↑ «Приказ Министерства культуры Российской Федерации, Министерства регионального развития Российской Федерации от 29 июля 2010 г. N 418/339 г. Москва "Об утверждении перечня исторических поселений"» (ռուսերեն). Российская газета. 2010 թ․ սեպտեմբերի 29. Վերցված է 2011 թ․ հոկտեմբերի 24-ին.
- ↑ «Culture in the Vologda region: Vologda city». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մայիսի 17-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 23-ին.
- ↑ Перечень объектов исторического и культурного наследия федерального (общероссийского) значения. Утв. Указом Президента РФ от 20.02.1995 № 176
- ↑ 10,00 10,01 10,02 10,03 10,04 10,05 10,06 10,07 10,08 10,09 «Народная энциклопедия «Мой город». Вологда». Արխիվացված է օրիգինալից 2013-10-05-ին. Վերցված է 2013-10-05-ին.
- ↑ 11,0 11,1 «Города с численностью населения 100 тысяч и более человек». Արխիվացված է օրիգինալից 2013-08-17-ին. Վերցված է 2013-08-17-ին.
- ↑ Административно-территориальное деление Союза ССР : [Районы и города СССР на 1931 год]. — Москва: Власть советов, 1931. — XXX, 311 с.
- ↑ Административно-территориальное деление Союза ССР. На 15 июля 1934 года.
- ↑ «Всесоюзная перепись населения 1939 года. Численность городского населения СССР по городским поселениям и внутригородским районам» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2013-12-24-ին. Վերցված է 2013-11-30-ին.
- ↑ «Народное хозяйство СССР в 1956 г. (Статистический сборник). Государственное статистическое издательство. Москва. 1956». Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013-10-26-ին. Վերցված է 2013-10-26-ին.
- ↑ «Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность городского населения РСФСР, её территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Демоскоп Weekly. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-05-28-ին. Վերցված է 2013-09-25-ին.
- ↑ «Всесоюзная перепись населения 1970 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Демоскоп Weekly. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-09-29-ին. Վերցված է 2013-09-25-ին.
- ↑ Российский статистический ежегодник, 1998 год
- ↑ 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 19,5 «Российский статистический ежегодник. 1994». Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-05-18-ին. Վերցված է 2016-05-18-ին.
- ↑ «Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Демоскоп Weekly. Արխիվացված օրիգինալից 2021-11-07-ին. Վերցված է 2013-09-25-ին.
- ↑ Народное хозяйство СССР 1922-1982 (Юбилейный статистический ежегодник)
- ↑ 22,0 22,1 22,2 22,3 22,4 «Российский статистический ежегодник. Госкомстат, Москва, 2001». Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2015-05-12-ին. Վերցված է 2015-05-12-ին.
- ↑ Народное хозяйство СССР за 70 лет : юбилейный статистический ежегодник : [арх. 28 Հունիսի 2016] / Государственный комитет СССР по статистике. — Москва : Финансы и статистика, 1987. — 766 с.
- ↑ «Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2011-09-26-ին.
- ↑ Российский статистический ежегодник.2002 : Стат.сб. / Госкомстат России. – М. : Госкомстат России, 2002. – 690 с. – На рус. яз. – ISBN 5-89476-123-9 : 539.00.
- ↑ «Российский статистический ежегодник. 1997 год». Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-05-22-ին. Վերցված է 2016-05-22-ին.
- ↑ «Российский статистический ежегодник. 1999 год». Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-06-14-ին. Վերցված է 2016-06-14-ին.
- ↑ «Российский статистический ежегодник. 2000 год». Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-06-13-ին. Վերցված է 2016-06-13-ին.
- ↑ «Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012-02-03-ին.
- ↑ «Российский статистический ежегодник. 2010 год». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-06-03-ին. Վերցված է 2016-06-03-ին.
- ↑ «Российский статистический ежегодник. 2004 год». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-06-09-ին. Վերցված է 2016-06-09-ին.
- ↑ «Российский статистический ежегодник, 2005 год». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-05-09-ին. Վերցված է 2016-05-09-ին.
- ↑ «Российский статистический ежегодник, 2006 год». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-05-10-ին. Վերցված է 2016-05-10-ին.
- ↑ «Российский статистический ежегодник, 2007 год». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-05-11-ին. Վերցված է 2016-05-11-ին.
- ↑ «Города Вологодской области (число жителей - оценка на 1 января 2008 года, тысяч человек)». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-06-14-ին. Վերցված է 2016-06-14-ին.
- ↑ «Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, поселкам городского типа и районам на 1 января 2009 года» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2015-05-18-ին. Վերցված է 2014-01-02-ին.
- ↑ «Перепись населения 2010. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений» (ռուսերեն). Федеральная служба государственной статистики. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-09-06-ին. Վերցված է 2013-ին.
- ↑ «Города с численностью населения 100 тысяч человек и более на 1 января 2011 года». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-05-08-ին. Վերցված է 2016-05-08-ին.
- ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013-05-16-ին. Վերցված է 2014-05-31-ին.
- ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года» (ռուսերեն). М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат. 2013. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-10-12-ին. Վերցված է 2013-11-16-ին.
{{cite web}}
: CS1 սպաս․ location (link) - ↑ «Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2014-08-10-ին. Վերցված է 2014-08-02-ին.
- ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года». Արխիվացված է օրիգինալից 2015-08-06-ին. Վերցված է 2015-08-06-ին.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года
- ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года». 2017-07-31. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-07-31-ին. Վերցված է 2017-07-31-ին.
- ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года». Արխիվացված է օրիգինալից 2018-07-26-ին. Վերցված է 2018-07-25-ին.
- ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года». Վերցված է 2019-07-31-ին.
- ↑ «Pogoda.ru.net» (ռուսերեն). Վերցված է 2007 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
- ↑ «Города – побратимы города Вологды». vologda-portal.ru (ռուսերեն). Vologda. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ փետրվարի 15-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 3-ին.
- ↑ 49,0 49,1 49,2 49,3 49,4 Города-побратимы города Вологды Արխիվացված 2017-10-17 Wayback Machine на официальном сайте администрации города Вологды]
Գրականություն
խմբագրել- Коновалов Ф. Я., Панов Л. С., Уваров Н. В. Вологда. XII — начало XX века. — Архангельск: Северо-Западное книжное издательство, 1993. — 298 с.
- Соколов В. И. Вологда: История возникновения, застройки и благоустройства: Путеводитель для туристов. — Архангельск: Сев.-Зап. кн. изд-во, 1977. — 160 с. — 10 000 экз. (в пер.)
- Бочаров Г. Н., Выголов В. П. Вологда, Кириллов, Ферапонтово, Белозерск. — М.: Искусство, 1979. — (Архитектурно-художественные памятники городов СССР). (в пер.)
- Мельник А. Г. О вологодском Софийском соборе // Материалы научных чтений памяти Петра Андреевича Колесникова. Межвузовский сборник научных трудов. — Вологда: Русь, 2000. — С. 216—224.
- Вологда в минувшем тысячелетии: Очерки истории города. — Вологда: Древности Севера, 2004. С. 210.
- Шокальский Ю. М. (1890–1907). «Вологда». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Վոլոգդայի պաշտոնական կայքէջը Արխիվացված 2012-09-20 Wayback Machine
- Vologda in photos: photoarchive by William Brumfield Արխիվացված 2011-11-16 Wayback Machine (ռուսերեն)
- Tracing Russia's Past and Present in Vologda
- Detailed information on Spaso-Prilutsky Monastery (ռուսերեն)
- Unofficial website of Vologda (ռուսերեն)
- View from St. Sophia Cathedral bell tower
- Russian Pillow Lace (ռուսերեն)
- Historic architecture of Vologda Արխիվացված 2020-04-16 Wayback Machine (անգլերեն)
- Russia Beyond the Headlines. Treasures of the Vologda Region Արխիվացված 2012-07-11 Wayback Machine
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վոլոգդա» հոդվածին։ |