Մասնակից:Gardmanahay/Ավազարկղ 23
| Համայնք | |
|---|---|
| Փառուխ համայնք | |
 Տեսարան Փառուխ գյուղից | |
| Երկիր |  Արցախ |
| Շրջան | Ասկերանի |
| Ներքին բաժանում | Փառուխ գյուղ, Քարագլուխ գյուղ |
| Խոսվող լեզուներ | Հայերեն |
Փառուխ, համայնք Արցախի Հանրապետության Ասկերանի շրջանի հյուսիս-արևելյան մասում[2]։
Աշխարհագրություն խմբագրել
Փառուխ համայնքը տեղաբաշխված է Արցախի Հանրապետության Ասկերանի շրջանի հյուսիս-արևելյան հատվածում և շրջանի վարչական կենտրոն Ասկերան քաղաքից հեռու է 16 կմ, իսկ մայրաքաղաք Ստեփանակերտից՝ 32 կմ։ Համայնքը լեռնային է և ունի 1274,59 հա տարածք, որից 730,0 հա-ը անտառային հողեր են[2]։
Պատմություն խմբագրել
Արցախյան պատերազմ (1991-1994) խմբագրել
44-օրյա պատերազմ խմբագրել
2020 թվականի հայ-ադրբեջանական պատերազմի ընթացքում Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահ Իլհամ Ալիևի, Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Վլադիմիր Պուտինի համատեղ ստորագրված համաձայնագրով Ասկերանի շրջանի տարածքի մի հատվածը հանձնվել է Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողությանը, ինչի հետևանքով՝ Փառուխ համայնքը հայտնվել է հայ-ադրբեջանական շփման գծի անմիջական հարևանությամբ։
Փառուխ գյուղի և Քարագլուխ բարձունքի գրավում խմբագրել
Ըստ մամուլի հրապարակումների՝ 2022 թվականի մարտի 22-ին Արցախում տեղակայված ռուսական խաղաղապահ զորախմբի միջնորդությամբ պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել Փառուխ գյուղին հարակից հայ-ադրբեջանական շփման գծի հատվածում հակամարտող կողմերի զորքերի հայելային հետքաշման մասին, քանի որ այդ հատվածում տեղադրվել է ռուսական դիտակետ։ Արցախի Հանրապետության պաշտպանության բանակն իր ստորաբաժանումները հետ է քաշել, իսկ Ադրբեջանի Հանրապետության զինված ուժերը՝ ոչ[3][4][5]։
2022 թվականի մարտի 24-ին՝ ժամը 16։00-ի սահմաններում, Ադրբեջանի Հանրապետության զինված ուժերի ստորաբաժանումները, շրջանցելով Արցախում տեղակայված ռուսական խաղաղապահ զորախմբի դիտակետը, Փառուխ գյուղի ուղղությամբ խախտել են շփման գիծը[6][3], գրավել գյուղը և զբաղեցրել նոր դիրքեր[7][8]։ Գյուղի բնակչությունը տարհանվել է։ Միաժամանակ տարհանվել են նաև Փառուխի հարևան Խրամորթ գյուղի կանայք և երեխաները[7][8]։
Համայնքային կյանք խմբագրել
Փառուխ համայնքի կազմում ընդգրկված են Փառուխ և Քարագլուխ գյուղերը։ Համայնքի կենտրոնը Փառուխ գյուղն է[2]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը, (արխիվացված 05․04․2021թ․)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։
- ↑ 3,0 3,1 «Ի՞նչ է կատարվում Արցախում» հոդված hraparak.am լրատվական կայքում, (արխիվացված 25․03․2022թ․)։
- ↑ «Կանգնած նայում էինք, ադրբեջանցիները գալիս էին։ Մտածեցինք՝ երևի խաղաղապահներն ինչ-որ բան կձեռնարկեն, բայց ոչ մի բան չարեցին. Փառուխի գյուղապետ» հոդված lragir.am լրատվական կայքում, (արխիվացված 25․03․2022թ․)։
- ↑ «Խրամորթում հայկական դիրքերը հանվել էին ռուսական կողմի առաջարկով» հոդված lragir.am լրատվական կայքում, (արխիվացված 25․03․2022թ․)։
- ↑ «Ադրբեջանի զինված ուժերն Ասկերանի շրջանի Փառուխ գյուղի ուղղությամբ խախտել են շփման գիծը» հոդված hetq.am լրատվական կայքում, (արխիվացված 24․03․2022թ․)։
- ↑ 7,0 7,1 «Ադրբեջանցիները գրավել են Արցախի Փառուխ գյուղը, կրակոցներ չեն հնչել, բոլորը տարհանվել են․համայնքապետ» հոդված tert.am լրատվական կայքում, (արխիվացված 24․03․2022թ․)։
- ↑ 8,0 8,1 «Գյուղն են գրավել, կրակոցներ չեն հնչել, բոլորը տարհանվել են․ Փառուխի համայնքապետ» հոդված factor.am լրատվական կայքում, (արխիվացված 24․03․2022թ․)։
| |||||||||||||
Կատեգորիա:Ասկերանի շրջանի բնակավայրեր
Կատեգորիա:Արցախի Հանրապետության համայնքներ
Կատեգորիա:Արցախի աշխարհագրություն