Իլհամ Ալիև

Իլհամ Հեյդար օղլու Ալիև (ադրբ.՝ İlham Heydər oğlu Əliyev, դեկտեմբերի 24, 1961(1961-12-24), Բաքու, Ադրբեջանական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ),ընթացիկ նախագահն է Ադրբեջանի և ղեկավարը Նոր Ադրբեջան կուսակցության։ 2003 թվականի օգոստոսին Ալիևը վարչապետ է նշանակվել։ 2003 թվականի հոկտեմբերին Հեյդար Ալիևը, ով հիվանդացել էր, հրաժարվել է նախագահությունից և վիճելի կերպով, նշանակել է իր զավակին՝ Իլհամ Ալիևին իբրև իր կուսակցության միակ նախագահական թեկնածու։ Իլհամ Ալիևը ընտրվել է Ադրբեջանի նախագահ 2003 թվականի նախագահական ընտրություններում, վերընտրվել է 2008, 2013, 2018 թվականներին:

Իլհամ Ալիև
Կուսակցություն՝	Նոր Ադրբեջան
Կրթություն՝	Միջազգային հարաբերությունների Մոսկվայի պետական ինստիտուտ
Գիտական աստիճան՝	քաղաքագիտության դոկտոր և պատմական գիտությունների թեկնածու
Մասնագիտություն՝	քաղաքական գործիչ
Ազգություն	Ադրբեջանցի
Դավանանք	իսլամ և շիա իսլամ
Ծննդյան օր	դեկտեմբերի 24, 1961(1961-12-24) (58 տարեկան)
Ծննդավայր	Բաքու, Ադրբեջանական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և  Ադրբեջան
Հայր	Հեյդար Ալիև
Մայր	Զարիֆա Ալիևա
Ամուսին	Մեհրիբան Ալիևա
Զավակներ	Լեյլա Ալիևա և Արզու Ալիևա
Կայք՝	president.az
Ինքնագիր
Պարգևներ	Պատվո լեգեոնի Մեծ խաչի ասպետ, Երեք աստղի շքանշան, 1-ին կարգ, «Հավատարիմ ծառայության համար» շքանշան, Ռումինիայի աստղի շքանշանի Մեծ խաչ, Սուրբ Սերգի Ռադոնեժսկու առաջին աստիճանի շքանշան, Հեյդար Ալիևի շքանշան, Shah Ismail Order?, Ազատության շքանշան, իշխան Յարոսլավ Իմաստունի 1-ին աստիճանի շքանշան, Լեհաստանի Հանրապետությանը մատուցած ծառայությունների համար շքանշանի Մեծ խաչի ասպետ, Պատվի շքանշան, Աբդուլազիզ ալ-Սաուդի շքանշան, Իսմոիլի Սոմոնի շքանշան, «Ստարա պլանինա» շքանշան, Սերբիայի Հանրապետության օրդեն, Թուրքիայի Հանրապետության շքանշան, Ազգերի բարեկամության շքանշան, «Աստանայի 10 տարի» մեդալ, անվանական հրազեն, «Ազգերի համագործակցության» շքանշան, Փառքի և Պատվի շքանշան, Սուրբ իշխան Դանիիլ Մոսկվացու 1-ին աստիճանի շքանշան, «Իտալական Հանրապետությանը մատուցած ծառայությունների համար» շքանշան, Սուրբ Սերգի Ռադոնեժսկու շքանշան, Մոսկվայի միջազգային հարաբերությունների պետական ինստիտուտի պատվավոր դոկտոր և honorary doctorate of Taras Shevchenko National University of Kyiv?

Կենսագրություն

Իլհամ Ալիևը ծնվել է 1961 թվականի դեկտեմբերի 24-ին Բաքվում: Նա սովորել է Բաքվի թիվ 6 միջնակարգ դպրոցում (1967-1977): 1977 թվականին ընդունվել է Միջազգային հարաբերությունների Մոսկվայի պետական ինստիտուտ: Ավարտելուց հետո նա ստացել է ինստիտուտի հետբուհական կրթություն: 1985 թվականին ստացել է պատմական գիտությունների թեկնածվի աստիճան: 1985-1990 թվականներին աշխատել է որպես դասախոս Միջազգային հարաբերությունների Մոսկվայի պետական ինստիտուտում։ 1994 թվականից մինչև 2003 թվականը եղել է Ադրբեջանի Պետական նավթային ընկերության առաջին փոխնախագահ:

1995 և 2000 թվականներին ընտրվել է Ադրբեջանի ազգային ժողովի պատգամավոր։

2003 թվականին նշանակվել է Ադրբեջանի Հանրապետության վարչապետ։ 1997 թվականից հանդիսանում է Ադրբեջանի Օլիմպիական կոմիտեի նախագահ: Իլհամ Ալիևը պարգևատրվել է Միջազգային օլիմպիական կոմիտեի շքանշանով:

1999 թվականին ընտրվել է Նոր Ադրբեջան կուսակցության փոխնախագահ, 2001 թվականին` նախագահի առաջին տեղակալ և 2005 թվականին` կուսակցության նախագահ:

2003 թվականի հունվարին ընտրվել է Եվրոպայի Խորհրդի Խորհրդարանական վեհաժողովի նախագահի տեղակալ: Իլհամ Ալիևը 2004 թվականի ապրիլին պարգևատրվել է Եվրոպայի Խորհրդի Խորհրդարանական վեհաժողովի մեդալով:

2003 թվականի օգոստոսի 4-ին նշանակվել է Ադրբեջանի Հանրապետության վարչապետ:

2003 թվականի հոկտեմբերի 15-ին ընտրվել է Ադրբեջանի Հանրապետության Նախագահ: Նա վերընտրվել է 2008 թվականին: 2013 թվականին երրորդ անգամ ընտրվել է նախագահ և այժմ Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահն է:

Ընտանիք

Իլհամ Ալիևը ամուսնացել է Մեհրիբան Փաշաևայի հետ 1983 թվականի դեկտեմբերի 22-ին Բաքվում: Ունի երեք երեխա՝ Լեյլա, Արզու ու Հեյդար, և 4 թոռնիկ։ Բացի ադրբեջաներենից, տիրապետում է անգլերենի, ֆրանսերենի, ռուսերենի և թուրքերենի:

Կոչումներ և պարգևներ

Իլհամ Ալիևն ունի հետևյալ կոչումները և պարգևները։

• Հեյդար Ալիևի շքանշան;
• «Քրալը Աբդուլ Ազիզ»ի շքանշան;
• «Պատվո» շքանշան;
• «Մյուբարաք ալ-Քաբիր»ի շքանշան;
• «Պատվո Լեգեոնի շքանշան»;
• Բուլղարիայի Հանրապետության Գերագույն մրցանակը «Ստարա Պլանինա» շքանշան;
• Բելառուսի Հանրապետության բարեկամության շքանշան;
• «Ըհսան Դողրամաջի մրցանակ»;
• «Տարվա մալ»-2010;
• Հունաստանի խորհրդարանի ոսկե մեդալ;
• Շեյխուլիսլամի շքանշան;
• Ռուսական ուղղափառ եկեղեցու Սերգիյ Ռադոնեժսկու առաջին աստիչճանի շքանշան;
• «Իսմոիլի Սոմոնաի» շքանշան;
• «Մարդկանց բարեկամությունը»
• Թուրքիայի Հանրապետության առաջին կարգի շքանշան;
• Ազատության շքանշան;
• «Պատվո» շքանշան;
• Միության օրդեն;
• «Հարավային մրցանակ»;

Արտաքին հղումներ

• Ադրբեջանի նախագահի պաշտոնական կայք (ադրբեջաներեն) (անգլերեն) (ռուսերեն)