Էլիզաբեթ Պաշել Հոյզինգտոն (անգլ.՝ Elizabeth Paschel Hoisington, նոյեմբերի 3, 1918(1918-11-03), Newton, Կանզաս, ԱՄՆ - օգոստոսի 21, 2007(2007-08-21)[1], Springfield, Ֆեյրֆաքսի շրջան, Վիրջինիա, ԱՄՆ), ամերիկացի ռազմական գործիչ, ԱՄՆ բանակի բրիգադի գեներալ, որը հայտնի է դարձել որպես գեներալի կոչման հասած երկրորդ ամերիկացի կին։ 1965 թվականի օգոստոսի 1-ից մինչև 1971 թվականի օգոստոսի 1-ը եղել է կանանց բանակային կորպուսի 7-րդ տնօրենը։

Էլիզաբեթ Հոյզինգտոն
անգլ.՝ Elizabeth Paschel Hoisington
նոյեմբերի 3, 1918(1918-11-03) - օգոստոսի 21, 2007(2007-08-21)[1] (88 տարեկան)
ԾննդավայրNewton, Կանզաս, ԱՄՆ
Մահվան վայրSpringfield, Ֆեյրֆաքսի շրջան, Վիրջինիա, ԱՄՆ
ԳերեզմանԱրլինգտոնի ազգային գերեզմանատուն[2]
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԶորատեսակԱՄՆ բանակ
Կոչումբրիգադի գեներալ
Մարտեր/
պատերազմներ
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ, Կորեական պատերազմ, Վիետնամի պատերազմ և Փարիզի ապստամբություն
ԿրթությունNotre Dame of Maryland University?
Պարգևներ
ՍտորագրությունИзображение автографа

Ծնվել է Կանզասում` ռազմական հին ավանդույթներով ընտանիքում։ Դպրոցն ավարտելուց հետո ստացել է քիմիկոսի կրթություն և այդ մասնագիտությամբ աշխատել։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ՝ 1942 թվականին, զորակոչվել է ԱՄՆ բանակի կանանց բանակային օժանդակ կորպուս։ Սպայական դպրոցի ավարտից հետո և 1943 թվականին կորպուսը բանակային վերանվանվելուց հետո ստացել է կրտսեր լեյտենանտի կոչում։ Ծառայել է ռազմական գործողությունների եվրոպական թատրոնում, մասնակցել է Փարիզի ազատագրմանը, իսկ Գերմանիայի կապիտուլյացիայից հետո զբաղվել է Պոտսդամի խաղաղ խորհրդաժողովում հեռախոսային կապի ապահովմամբ։ Պատերազմի ավարտից հետո ծառայել է Լոնդոնի, Փարիզի, Ֆրանկֆուրտի, Տոկիոյի կորպուսի հրամանատարական պաշտոններում։ Աշխատել և ծառայել է նաև Սան Ֆրանցիսկոյում` Միացյալ Նահանգների վեցերորդ բանակի կենտրոնակայանում, Վաշինգտոնում, Պենտագոնում և Փարիզում գտնվող Միացյալ Նահանգների Եվրոպական հրամանատարության կենտրոնակայանում։ Ավարտել է մի շարք բանակային ուսումնական հաստատություններ, այդ թվում՝ ԱՄՆ բանակի հրամանատարաշտաբային գլխավոր քոլեջը։ 1964 թվականին դարձել է Ալաբամայի բազայի կորպուսի դպրոցի պարետ, իսկ 1965 թվականին նշանակվել է կանանց բանակային կորպուսի տնօրեն։ Մեծ աշխատանք է կատարել նոր ուսումնական ծրագրերի ներդրման և բանակում կանանց ծառայության պայմանների կատարելագործման ուղղությամբ՝ համարելով, որ նրանք չպետք է ակտիվ մասնակցություն ունենան մարտական գործողություններին։ 1966 թվականին ստացել է գնդապետի կոչում, մի քանի անգամ մեկնել է Վիետնամի պատերազմի ճակատ։ 1970 թվականին ստացել է բրիգադի գեներալի կոչում՝ այդ պաշտոնում դառնալով երկրորդ կինը՝ Աննա Մեյի հետ։ Հաջորդ տարի պաշտոնաթող է եղել։ Անցնելով թոշակի` սկսել է զբաղվել հասարակական գործունեությամբ։ Իր անհամաձայնությունն է հայտնել մասնաշենքի լուծարմանն ու այն բանին, որ կանայք սկսել են տղամարդկանց հետ ծառայել բանակային ընդհանուր ստորաբաժանումներում։ Մահացել է Վիրջինիայում 88 տարեկանում և զինվորական պատիվներով թաղվել Առլինգթոնի ազգային գերեզմանատանը։

Կենսագրություն խմբագրել

Վաղ կյանք, ընտանիք, կրթություն խմբագրել

Էլիզաբեթ Պաշել Հոյզինգտոնը ծնվել է 1918 թվականի նոյեմբերի 3-ին Կանզասի նահանգի Նյուտոն քաղաքում[3][4][5][6]։

Հոյզինգտոնի ընտանիքը հայտնի է եղել ռազմական վաղեմի ավանդույթներով[3][4][6]։ Էլիզաբեթը եղել է ամերիկյան հեղափոխության և հնդկացիական պատերազմների մասնակից Էբենեզեր Հոյզինգտոնի` Վերմոնտ նահանգի հիմնադիր հոր (1729-1804) հետնորդը[7][8][9]։ Պապը գնդապետ Պերի Մայլո Հոյզինգտոն I-ն էր (1857-1933), եղել է Կանզասի ազգային գվարդիայի հիմնադիրներից մեկը, Շոտլանդիայի հին և ընդունված կանոնադրության մասոն և Կանզասի Մեծ օթյակի վարպետը[10][11][12]։ Հայրը՝ Էդվարդ Գրեգորի Հոյզինգտոն I-ը (1887-1956), եղել է Վեստ Փոյնթի ռազմական ակադեմիայի շրջանավարտ (1911), ԱՄՆ բանակի գնդապետ, Ֆորտ Ջորջ Ռայթի բազայի 4-րդ հետևակային գնդի հրամանատար, 39 տարի ծառայել է ԱՄՆ բանակում[13][14][15]։ 1913 թվականի հոկտեմբերի 22-ին Վաշինգտոն նահանգի Սպոքեն քաղաքում Էդվարդն ամուսնացել է Մերի Ժոզեֆինա Սուինգի հետ (1892-1989)[16][17][18]։ Հոյզինգտոն զույգն ունեցել է վեց երեխա՝ երեք որդի և երեք դուստր, այդ թվում՝ Էլիզաբեթը, ընդ որում բոլորը կապված են եղել զինվորական ծառայության հետ[16][19][20]։ Նենսի Էլեանորը (1931-2012) եղել է ԱՄՆ բանակի գնդապետ Չարլզ Ռուֆուս Սմիթ կրտսերի կինը (1928-2014)[21][22][23]։ Մերի Ժոզեֆինան (1922-2005) ԱՄՆ բանակի գնդապետ Ջեյմս Էդվարդս Մերթենսի (1919-1998) կինն է եղել[24][25][26]։ Պերի Մայլո Հոյզինգտոն II-ը (1916-2006) եղել է Վեսթ Փոյնթի շրջանավարտ (1939), ԱՄՆ-ի ռազմաօդային ուժերի գեներալ-մայոր, թռիչքի արժանիքների խաչի ասպետ[27][28][29]։ Գրեգորի Հոյզինգտոն II-ը (1914-1941) եղել է Վեսթ Փոյնթի շրջանավարտ (1938), ԱՄՆ-ի ռազմաօդային ուժերի փոխգնդապետ, զոհվել է ավտովթարից` Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ[30][31][32]։ Ռոբերտ Հենրի Հոյզինգտոնը (ծնված 1925 թվականին) եղել է Վեսթ Փոյնթի շրջանավարտ (1950 թվական), փոխգնդապետ, Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ գերեվարվել է[33][5][21]։

Մանկության տարիներին Էլիզաբեթը հոր օգնությամբ սովորել է կրակել և ձիավարել, թենիս է խաղացել, ինչպես նաև սովորել է աղջիկների հրաձգություն ամառային ճամբարում[5]։ 1936 թվականին լավագույն ուսանողների թվում նա ավարտել է Նոտր Դամ Մերիլենդի քոլեջին կից միջնակարգ դպրոցը, իսկ 1940 թվականին՝ քիմիայի բնագավառում բակալավրի աստիճան ունեցող համապատասխան քոլեջը[3][4][6][32]։ Ավելի ուշ՝ 1967 թվականին, Էլիզաբեթն իր հարազատ քոլեջում ստացել է իրավունքի դոկտորի պատվավոր կոչում[32][34]։ Կրթություն ստանալուց հետո նա որոշ ժամանակ աշխատել է Ալյասկայում, որտեղ ծառայել է հայրը[4]։

Ռազմական գործունեություն խմբագրել

1939 թվականին՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի նախաշեմին, կանանց տարբեր կազմակերպություններ ակտիվորեն լոբբինգ էին անում ԱՄՆ բանակում կանանց կորպուսի ստեղծումը, ինչպես օրինակ` Բրիտանական կանանց օժանդակ կորպուսը։ ԱՄՆ բանակի շտաբի նոր պետ-գեներալ Ջորջ Մարշալը, օրինակ վերցնելով շրջակա միջավայրի պահպանության քաղաքացիական կորպուսը, որն ստեղծվել է ԱՄՆ նախագահ Ֆրանկլին Ռուզվելտի կողմից Մեծ ճգնաժամի տարիներին, կարգադրություն է պատրաստել կանանց բանակային ստորաբաժանում ստեղծելու մասին, որի անդամները բանակի մաս չէին կազմի, բայց այնտեղ աշխատել են որպես «խոհարարներ, մատուցողուհիներ, ծառայողներ, վարորդներ»։ Ի վերջո, 1942 թվականի մայիսի 15-ին Ռուզվելտը ստորագրել է կանանց բանակային օժանդակ կորպուսի ստեղծման մասին օրենքը[35]։ 1942 թվականի նոյեմբերին ծնողների համաձայնությամբ Հոյզինգտոնը գրանցվել է կորպուսում[36][3][5][6][37]։ Նա անցել է բազային ռազմական պատրաստություն Այովա նահանգի Ֆորտ Դե Մոյն բազայում[36], որտեղ սովորել է ցրտի և ցեխի մեջ, սակայն, այնուամենայնիվ, հեշտ է հարմարվել բանակային կյանքին[3]։

«Շարքայինից մինչև առաջին սերժանտ ճանապարհն իմ գործունեության ամենամեծ առաջխաղացումն էր»։

Էլիզաբեթ Հոյզինգտոն[37].

Այդ ժամանակ կանայք պետք է որոշ ժամանակ ծառայեին բանակային զորամիավորումում մինչև սպաների թեկնածուների դպրոց դիմելը, ինչի պատճառով շարքային Հոյզինգտոնն վաղ մեկնել է Մեն նահանգի Բանգոր քաղաքի 9-րդ կորպուս[4][37][38]։ Հրամանատարը միանգամից զինվորական տաղանդ է տեսել և ընդամենը երկու շաբաթ անց նրա կոչումը բարձրացրել է մինչև կրտսեր սերժանտ[4][37][38]։ Ավելի ուշ Հոյզինգտոնը պատմել է, որ գտել էր տղամարդու, որին խնդրել էր սովորեցնել իրեն այն ամենը, ինչ պետք է իմանար սպան[38]։ Ոչ մի գիրք չբացելով՝ 1943 թվականի մայիսին Հոյզինգտոնը հաջողությամբ ավարտել է Վիրջինիա նահանգի Ֆորտ լի բազայի սպայական դպրոցը՝ ստանալով կորպուսի երրորդ սպայի կոչում[36][4][32][37][38][38]։ Նույն թվականի հուլիսի 1-ին ԱՄՆ Կոնգրեսի որոշմամբ կորպուսը վերանվանվել է, իսկ դրանում ընդգրկված 140 հազար կին սպաներ դարձել են ստանդարտ բանակային կոչումների կրողներ, այդ թվում տղամարդ ծառայողները[35][38]։ Դրանից հետո Հոյզինգտոնը դարձել է երկրորդ դասի լեյտենանտ[4][37]։

 
Հոյզինգտոնը կորպուսի ընկերների հետ, Պոտսդամ, 1945 թվական

Որպես սպա՝ Հոյզինգտոնը հրամանատարել է Ջորջիա նահանգի Ֆորտ Օքլտորփ և Կալիֆոռնիա նահանգի Ֆորտ Քուք բազաներում տեղակայված կորպուսի ստորաբաժանումները[4]։ 1944 թվականին նա ավարտել է բանակային հեռախոսային դպրոցը, այնուհետև մեկնել Եվրոպա[4], հետո ծառայել է Ֆրանսիայում, ազատագրել Փարիզը[5][15]։ Ռազմական գործողությունների եվրոպական թատրոնում ծառայության ընթացքում Հոյզինգտոնը պարգևատրվել է «Բրոնզե աստղ» մեդալով[15]։ 1945 թվականի մայիսին Գերմանիայի կապիտուլյացիայից հետո նա Պոտսդամի խաղաղ խորհրդաժողովում օգնել է հեռախոսային կապի կազմակերպման հարցում[5]։ Մինչև 1946 թվականը Հոյզինգտոնը եղել է Լոնդոնի, Փարիզի և Մայնի Ֆրանկֆուրտի եվրոպական հրամանատարությանը կից կորպուսի ջոկատի հրամանատարը[4]։

  «Եթե ես սովորեի մեքենայով տպագրել, ես երբեք բրիգադի գեներալ չէի դառնա»։
- Էլիզաբեթ Հոյզինգտոն[37].
 

1946 թվականին Հոյզինգտոնը դուրս է եկել կորպուսից և գնացել ընտանիքի և հոր մոտ, որը սրտամկանի ինֆարկտ էր տարել։ Այս ամենից մի քանի ամիս անց, երբ զինված ուժերում կանանց ներգրավման մասին ակտը կանանց մշտական տեղ է ապահովել բանակում, 1948 թվականի սկզբին նա վերադարձել է կորպուս[4]։ 1948-1950 թվականներին Հոյզինգտոնը եղել է Ճապոնիայի մայրաքաղաք Տոկիոյի հեռավորարևելյան հրամանատարության կենտրոնակայանին կից կորպուսի գումարտակի հրամանատարը[4][5]։ Այնուհետև նա հրամանատարել է կորպուսի ջոկատը՝ Վիրջինիա նահանգի Ֆորտ Մոնրո բազայում[4][37]։ 1951-1954 թվականներին Հոյզինգտոնն աշխատել է կորպուսի տնօրենի շտաբում, այդ թվում` զբաղեցրել է տեխնիկական տեղեկատվական սպայի պաշտոնը[39][4]։ 1954-1957 թվականներին նա ծառայել է ԱՄՆ վեցերորդ բանակի կենտրոնակայանում՝ Կալիֆոռնիա նահանգի Սան Ֆրանցիսկո քաղաքի Պրեսիդիո բազայում[36][4][37]։ Հոյզինգտոնն աշխատել է Պենտագոնի տարբեր առանցքային վարչական պաշտոններում[37], այդ թվում՝ անձնական կազմի գծով բանակի շտաբի պետի տեղակալի գրասենյակում (1958-1961), ինչպես նաև Փարիզում ԱՄՆ-ի Եվրոպական հրամանատարության կենտրոնակայանում (1961-1964)[36][4]։ Չնայած նման գործունեությանը՝ Հոյզինգտոնն այդպես էլ չի սովորել աշխատել գրամեքենայով[5]։

1954 թվականին Հոյզինգտոնն ավարտել է կորպուսի բարձրագույն սպայական դասարանները, 1957 թվականին՝ ԱՄՆ բանակի հրամանատարաշտաբային գլխավոր քոլեջը՝ Ֆորտ Լիվենվորտ բազայի վրա, իսկ 1964 թվականին՝ ԱՄՆ բանակի մենեջմենթի դպրոցը՝ Ֆորտ Բիվեր բազայի վրա[4][32]։ 1964 թվականի նոյեմբերի 1-ին նա նշանակվել է Ալաբամա նահանգի Ֆորտ Մաքլեննան բազայի կորպուսի դպրոցի պարետի պաշտոնում[40][41][5][14]։ Հոյզինգտոնի պարտականությունների թվում են եղել կորպուսի կենտրոնի կառավարումը, սպաների ուսուցման վերահսկողությունը, ստորաբաժանումների համալրումն անձնակազմով[4]։ Այդ պաշտոնում նրա նախորդը եղել է փոխգնդապետ Սյու Լինչը, իսկ իրավահաջորդը՝ փոխգնդապետ Էլիզաբեթ Բրանչը[41]։

1965 թվականի օգոստոսի 1-ին Հոյզինգտոնը նշանակվել է կանանց բանակային կորպուսի տնօրեն՝ դառնալով այդ պաշտոնում 7-րդը և փոխարինելով գնդապետ Էմիլի Գորմանին[42]։ Նրա ներկայությամբ 1967 թվականին Սպիտակ տանը նախագահ Լինդոն Ջոնսոնը ստորագրել է 90-130 հրապարակային օրենքը, որը վերացնում է կին զինծառայողների նկատմամբ արգելքները՝ ծառայության մեջ բարձրագույն սպայական կոչումների առաջխաղացման համար[43][44][45]։ Այդ ժամանակ կանանց դերը փոխվում էր ինչպես բանակում, այնպես էլ ընդհանրապես հասարակության մեջ, և հինգ տարվա ընթացքում Հոյզինգտոնի ղեկավարությամբ կորպուսում զինվորական ծառայության անցած կանանց թիվը 10 հազարից ավելացել է մինչև 13 հազար մարդ, իսկ նրանց պաշտոնեական պարտականությունները զգալիորեն ընդլայնվել են և սկսել են ներառել հետախուզություն, էլեկտրոնիկա, անձնակազմի կառավարում և օդային երթևեկության կառավարում[5][6][46]։ 1966 թվականի օգոստոսին Հոյզինգտոնը ստացել է գնդապետի կոչում[36]։ 1967 թվականին Վիետնամի պատերազմի սկսվելուց հետո նա անձամբ է մեկնել ռազմաճակատ, որտեղ ստուգել է կորպուսի` Սայգոնում և Լոնգ Բինում ծառայող ստորաբաժանումները[47][44][37]։ Այնուամենայնիվ Հոյզինգտոնը չի ձգտել կին զինծառայողներին Վիետնամ ուղարկել՝ նշելով, որ պատերազմ վարելու նպատակների և մեթոդների շուրջ վեճը զսպելու է առաջընթացը բանակում կանանց դերի ընդլայնման գործում[48], ինչպես նաև կարծելով, որ կանայք չպետք է զենք վերցնեն և ակտիվ մասնակցություն ունենան մարտական գործողություններին[44][5][46]։ Նա նաև չի եղել հավասար իրավունքների մասին փոփոխության կողմնակից, այնուամենայնիվ կողմ է եղել հավասար աշխատանքի վարձատրությանը[44]։

  Արտաքին տեսաֆայլեր
  Կոչում շնորհելու արարողությունը
 
Գեներալներ Աննա Հայզը (ձախից) և Էլիզաբեթ Հոյզինգտոնը (աջից)՝ Մեյմի Էյզենհաուերի հետ, 1970 թվական

1970 թվականի մայիսի 15-ին Հոյզինգտոնը նախագահ Ռիչարդ Նիքսոնի պատմական որոշմամբ ստացել է բրիգադի գեներալի կոչում[49][50]։ Նիքսոնը 1967 թվականին համապատասխան օրենքի ընդունումից և Միացյալ Նահանգների ամբողջ 196-ամյա ռազմական պատմության ընթացքում նման իրավունքից օգտվողներից առաջին նախագահն է[51]։ Հոյզինգտոնն իր պաշտոնի բարձրացման մասին իմացել է պաշտոնական հայտարարությունից մի քանի րոպե առաջ, որից հետո Պենտագոնում նրա կաբինետը դարձել է համընդհանուր ցնծության վայր[49]։ Կոչումի շնորհման արարողությունը տեղի է ունեցել 1970 թվականի հունիսի 11-ին Պենտագոնում՝ բանակի շտաբի պետ գեներալ Ուիլյամ Ուեսթմորլենդի և բանակի քարտուղար Սթենլի Ռեսոյի, Կոնգրեսի անդամների, մի շարք պաշտոնատար անձանց ներկայությամբ[52][15][53][54][55][56]։ Հոյզինգտոնն ԱՄՆ բանակի պատմության մեջ բուժքույրերի կորպուսի ղեկավար Աննա Մեյ Հեյզից հետո երկրորդ կինն է դարձել, որն ըստ պաշտոնի բարձրացել է մինչև բրիգադի գեներալ[57][58]։ Ընդ որում` նրանց կոչումների շնորհումն անցել է մեկ արարողության ժամանակ, սակայն Հեյզն իր աստղերն ստացել է մի քանի րոպե շուտ, քան Հոյզինգտոնը՝ ըստ այբբենական կարգի, և այդ պատճառով «տեխնիկապես» համարվում է առաջին կին բրիգադային գեներալը[58][59][60]։ Այնուամենայնիվ Հոյզինգտոնը դարձել է առաջին գեներալն իր կորպուսում[61], իսկ քանի որ այդ ժամանակ Փերրին արդեն գեներալ էր, Էլիզաբեթի բարձրացումից հետո նրանք դարձել են առաջին եղբայրն ու քույր գեներալներն ԱՄՆ զինված ուժերում[62][5]։ Հոյզինգտոնի ուսադիրներին արծաթե աստղերն ամրացրել են գեներալ Ուեսթմոռլենդը և Հոյզինգտոնի մայրը[63][15]։ Արարողությանը ներկա է եղել նաև նախկին նախագահ Դուայթ Էյզենհաուերի այրին՝ Մեյմին, որը շնորհավորել է Հոյզինգտոնին և Հեյզիին՝ վերջիններիս նվիրելով այն աստղերը, որոնք նրա ամուսինը ստացել է դեռևս 1941 թվականին, երբ դարձել է բրիգադի գեներալ[64]։ Ուեսթմոռլենդը հերթով համբուրել է Հոյզինգտոնի ու Հեյզիի շուրթերը՝ կատակով սկիզբ դնելով կին գեներալներին շնորհավորելու ավանդույթին, բայցև լրջորեն նշել է, որ նրանք Արևմուտքի առաջին կին հրամանատարներն են դարձել Ժաննա դ'Արկի ժամանակներից ի վեր[63][5][53][58][64]։ Դրանից հետո Հոյզինգտոնը Հեյզիի հետ դարձել է մեդիա մարդ՝ հայտնվելով Դիկ Քավետի և Դևիդ Ֆրոսթի հեռուստահաղորդումներում, որոնք հայտնի են «Today» և «What's My Line?» շոուներից[5]։ 1971 թվականին Հոյզինգտոնն «Ամերիկյան հեղափոխության դստրեր» ազգային հեղափոխության կողմից պարգևատրվել է Պատվո մեդալով[34]։

Հրաժարական խմբագրել

  Արտաքին տեսաֆայլեր
  Հրաժարական տալու արարողությունը I, II
 
Տնօրեն Քլարկի ճանապարհումը, 1978 թվական
 
ԱՄՆ բանակի կանանց թանգարանի բացման արարողություն, 2001

1971 թվականի օգոստոսի 1-ին Հոյզինգտոնը պաշտոնաթող է եղել և Ֆորտ Մաքլեննանում կայացած արարողության ժամանակ գեներալ Ուեսթմորլենդը պարգևատրվել է բանակի «ականավոր ծառայության համար» մեդալով` Միացյալ Նահանգների ամենաբարձր ոչ մարտական ռազմական պարգևով[65][44][5][37][66]։ Նա Հեյզի հետ միաժամանակ թոշակի է անցել[67]։ Հոյզինգտոնից հետո կորպուսի հաջորդ տնօրեն դարձել է բրիգադի գեներալ Միլդրեդ Բեյլինը[65][42]։ Այդ ժամանակ ամուսնացած կանանց թույլ էր տրվել ծառայել կորպուսում, իսկ հղի կանանց սկսել էին արձակուրդ տրամադրել[5]։ Սակայն Հոյզինգտոնն ինքը դեմ էր դրան՝ համարելով, որ նման նորամուծությունները խաթարում են զինվորական կորպուսում սահմանված բարձր չափանիշները[68]։

Հոյզինգտոնի հրաժարականից յոթ տարի անց՝ 1978 թվականի ապրիլի 24-ին, բանակի քարտուղար Քլիֆորդ Ալեքսանդրը հայտարարել է, որ կորպուսի տնօրենի պաշտոնը վերացվում է[69][61]։ Ապրիլի 28-ին Բրիգադային գեներալ Մերի Քլարկի և Պենտագոնի պաշտպանության նախարարության մամուլի կենտրոնում բանակի շտաբի պետ Բեռնարդ Ռոջերսի մասնակցությամբ անցկացված ճանապարհման արարողությանը, կորպուսի նախկին տնօրենների թվում ներկա է եղել նաև Հոյզինգտոնը[61][70][71][72]։ Հոկտեմբերի 29-ին Կոնգրեսի ակտով լուծարվել է նաև այն կորպուսը, որը մինչ այդ մնացել էր կանանց առանձին բանակային ստորաբաժանումը, որից հետո կանայք կանոնավոր բանակում սկսել են տղամարդկանց հետ հավասար ծառայել[44][5][38][61]։ Իր հրաժարականից մի քանի տարի անց Հոյզինգտոնը նշել է, որ «կգնար աստղեր վաճառելու, որպեսզի վերականգնի այն ամենը, ինչ կորցրել են այս տարիների ընթացքում»[65]։

1985 թվականին Հոյզինգտոնը դարձել է Վիրջինիայի ռազմական ինստիտուտի այցելուների խորհրդի առաջին կին անդամը` չնայած այն համոզմունքին, որ կանայք չպետք է զինվորական ակադեմիաներում լինեն[44][5]։ Նա սերտ կապեր է պահպանել Նորթֆիլդի (Վերմոնտ նահանգ) Նորվիչի համալսարանի հետ, դասավանդել է դասընթացի մասնակիցներին, որոնք նրան որպես դերային մոդել են ընկալել[37]։ Հետագայում Հոյզինգտոնի անունով կոչվել է համալսարանի լավագույն կին կադետին հանձնվող հատուկ մրցանակը[73][74]։ Հոյզինգտոնը ելույթներով շրջում էր ամբողջ երկրում, գումար հավաքում Ֆորտ Լիում ԱՄՆ բանակի կանանց թանգարանի համար[5], 2001 թվականին թանգարանի բացմանը մասնակցել է բանակի քարտուղար Ջոզեֆ Ուեստֆալին և կորպուսի իր ընկերները[75][76]։

Հոյզինգտոնը երբեք ամուսնացած չի եղել[44], սակայն, հայտնի լինելով իր աֆորիզմներով[37], ասել է. «Բանակն իմ առաջին սերն է»[5]։

 
Հոյզինգտոնի գերեզմանի տապանաքարը

Նա ապրում էր ճգնավորաբար[32], առանձնապես չէր կարողանում և չէր սիրում պատրաստել[5]։ Հոյզինգտոնը թողել է կյանքի և ծառայության մասին հիշողություններ, որոնք արձանագրվել են 1981 և 1984 թվականներին՝ կորպուսի թանգարանի բանավոր պատմության ծրագրի շրջանակներում[41]։ Մինչև 2002 թվականը նա ապրել է Արլինգտոնում, բայց կաթված ստանալուց հետո տեղափոխվել է Վիրջինիա նահանգի Սփրինգֆիլդ ավան[5]։

Մահ, հուղարկավորություն խմբագրել

Էլիզաբեթ Պաշել Հոյզինգտոնը մահացել է 2007 թվականի օգոստոսի 21-ին Սփրինգֆիլդում՝ 88 տարեկան հասակում, քրոնիկ սրտային անբավարարությունից[5][6][37]։ Ունեցել է քույր և եղբայր, որոնք ապրում էին Աննանդեյլում (Վիրջինիա) և Հանթսվիլում (Ալաբամա)[5][77]։ Հոյզինգտոնի մահվան մասին իմանալուց հետո բրիգադի գեներալ Հեյզն ասել է, որ «նա մեծ առաջնորդ էր։ Նրան շատ էին սիրում, նա մեծ ժողովրդականություն էր վայելում»[5]։ Վերջին հրաժեշտը տեղի է ունեցել Վիրջինիա նահանգի Ֆորտ Մայեր բազայի Օլդ Պոստ մատուռում[37]։ Թաղվել է նոյեմբերի 7-ին Արլինգտոնի ազգային գերեզմանատանը (բաժին 6, տարածք 9239-A-B)[78][79]։

Պարգևներ խմբագրել

 
     
   
 

Վերևից ներքև, ձախից աջ[5][6][32][32][49][50][80][81] «Ականավոր ծառայության համար» բանակի մեդալ, «Պատվո լեգեոն» շքանշան կաղնու տերևների փնջով, «Բրոնզե աստղ» մեդալ, Բանակի գովելի մեդալ, «Կանանց բանակային կորպուսում ծառայության համար» մեդալ, «Հանուն ամերիկյան ընկերության», «Հանուն Եվրոպաաֆրիկյան-մերձավորարևելյան արշավի» մեկ աստղով մեդալ, Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի հաղթանակներ, «Օկուպացիոն բանակում ծառայելու համար», «Հանուն ազգային պաշտպանության ծառայության» Ֆրանսիայի ռազմական խաչ

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/08/23/AR2007082302337.html
  2. https://ancexplorer.army.mil/publicwmv/index.html#/arlington-national/
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Monahan, Neidel-Greenlee, 2010, էջ 29
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 4,15 4,16 4,17 4,18 Roth, 2013, էջ 302
  5. 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 5,12 5,13 5,14 5,15 5,16 5,17 5,18 5,19 5,20 5,21 5,22 5,23 5,24 5,25 Matt Schudel (24 августа 2007). «Pioneering Brig. Gen. Elizabeth P. Hoisington». The Washington Post. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 «Elizabeth Hoisington». Историческое общество Канзаса. Վերցված է 13 января 2018-ին.
  7. Butler, 1846, էջ 31
  8. Wood, 1976, էջ 221
  9. «Ebenezer Hoisington (1729—1804)». Find a Grave. Վերցված է 5 сентября 2018-ին.
  10. Goodspeed, 1904, էջ 487—488
  11. «Perry Milo Hoisington (1857—1933)». Find a Grave. Վերցված է 5 сентября 2018-ին.
  12. «Col. Perry M. Hoisington». Museum of the Kansas National Guard. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  13. «Gregory Hoisington (1887—1956)». Find a Grave. Վերցված է 5 сентября 2018-ին.
  14. 14,0 14,1 «New WAC Head Acts Like Recruit». The Tuscaloosa News. 26 июня 1966. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 «2 Women Become Generals». The Spokesman-Review. 12 июня 1970. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  16. 16,0 16,1 Gregory, 1938, էջ 415
  17. «Mary Josephine Suing Hoisington (1892—1989)». Find a Grave. Վերցված է 9 сентября 2018-ին.
  18. Assembly. — United States Military Academy Association of Graduates, 1957. — Vol. XV, № 4. — P. 62. — 69 p.
  19. Assembly. — United States Military Academy Association of Graduates, 1962. — Vol. XXI, № 2. — P. 38. — 97 p.
  20. Assembly. — United States Military Academy Association of Graduates, 1966. — Vol. XXV, № 3. — P. 28. — 100 p.
  21. 21,0 21,1 «Air Force Gen. Perry M. Hoisington II; Served With NATO, SAC». The Washington Post. 3 мая 2006. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  22. «Obituary. Charles R. Smith Jr». The Washington Post. 28 июня 2014. Վերցված է 7 сентября 2018-ին.
  23. «Charles Rufus Smith, Jr. (1928—2014)». Find a Grave. Վերցված է 7 сентября 2018-ին.
  24. Assembly. — United States Military Academy Association of Graduates, 1982. — Vol. XLI, № 1. — P. 84.
  25. «James Edwards Maertens». Find a Grave. Վերցված է 7 сентября 2018-ին.
  26. «Mary Jo Maertens». Find a Grave. Վերցված է 7 сентября 2018-ին.
  27. Branham, 1950, էջ 1021
  28. «MajorGeneral Perry M. Hoisington II». Военно-воздушные силы США. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  29. «Perry Milo Hoisington, II (1916—2006)». Find a Grave. Վերցված է 5 сентября 2018-ին.
  30. «Gregory Hoisington, Jr. (1914—1941)». Find a Grave. Վերցված է 5 сентября 2018-ին.
  31. Assembly. — United States Military Academy Association of Graduates, 1950. — Vol. IX, № 3. — P. 56. — 57 p.
  32. 32,0 32,1 32,2 32,3 32,4 32,5 32,6 32,7 Frances Spatz Leighton (8 июля 1970). «Work' is Motto of Army's Newest Stars». Pittsburgh Post-Gazette. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  33. Branham, 1950, էջ 1588
  34. 34,0 34,1 Assembly. — United States Military Academy Association of Graduates, 1992. — Vol. LI, № 1. — P. 76—77. — 176 p.
  35. 35,0 35,1 Hampf, 2010, էջ 31
  36. 36,0 36,1 36,2 36,3 36,4 36,5 Morden, 1990, էջ 217
  37. 37,00 37,01 37,02 37,03 37,04 37,05 37,06 37,07 37,08 37,09 37,10 37,11 37,12 37,13 37,14 37,15 «Brig. Gen. Elizabeth P. Hoisington Dies». Association of the United States Army. 23 августа 2007. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 16-ին. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  38. 38,0 38,1 38,2 38,3 38,4 38,5 38,6 Randy Pullen (22 ноября 1999). «Marching on — Three Generations of Army Women». Министерство обороны США. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 30-ին. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  39. Morden, 1990, էջ 110, 217
  40. Morden, 1990, էջ 207
  41. 41,0 41,1 41,2 Morden, 1990, էջ 432
  42. 42,0 42,1 «History of Army Women. Significant Dates (1966-1975)». Женский музей Армии США. Արխիվացված է օրիգինալից 2005 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  43. Morden, 1990, էջ 213—214
  44. 44,0 44,1 44,2 44,3 44,4 44,5 44,6 44,7 Roth, 2013, էջ 303
  45. «Remarks Upon Signing Bill Providing Equal Opportunity in Promotions for Women in the Armed Forces». Президентский проект Калифорнийского университета в Санта-Барбаре. 8 ноября 1967. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  46. 46,0 46,1 Debbie Elliott (26 августа 2007). «Pioneer Soldier: Brig. Gen. Elizabeth Hoisington». National Public Radio. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  47. Morden, 1990, էջ 247—251
  48. «1960s: In Vietnam». Women in Military Service for America Memorial Foundation. Արխիվացված է օրիգինալից 2005 թ․ մարտի 16-ին. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  49. 49,0 49,1 49,2 «First 2 Women Generals In Nation Picked by Nixon». The New York Times. 16 мая 1970. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  50. 50,0 50,1 «Nixon Nominates First Woman To Wear Stars». Lewiston Morning Tribune. 16 мая 1970. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  51. «Men, Don't Give Up the Ship—Generals Won't Retreat on Minis». The New York Times. 20 июня 1970. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  52. Vuic, 2010, էջ 52
  53. 53,0 53,1 «Two Officers Get Stars and Kisses». The New York Times. 12 июня 1970. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  54. «2 Woman Generals Win Stars: New Military Protocol — A Kiss». The Daily Gazette. 12 июня 1970. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  55. «Brigadier General Anna Mae Hays». The Army Nurse Corps Association. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  56. «Brigadier General Anna Mae V. McCabe Hays». Медицинский департамент Армии США. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 22-ին. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  57. «The Army and Diversity». Центр военной истории Армии США. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  58. 58,0 58,1 58,2 Sarah Begley (11 июня 2015). «This Woman Was the First Female General in the U.S. Armed Forces». Time. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  59. Ronald W. Wolf (13 марта 2017). «Brig. Gen. Anna Mae Hays--The First Female Brigadier General». Армия США. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  60. Harrison Smith (8 января 2018). «Anna Mae Hays, nurse who became U.S. military's first female general, dies at 97». The Washington Post. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  61. 61,0 61,1 61,2 61,3 «History of the Women's Army Corps». Женский армейский корпус. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  62. Brennan, Brennan, 2002, էջ 45
  63. 63,0 63,1 Breuer, 1997, էջ 82
  64. 64,0 64,1 Sam Roberts (10 января 2018). «Anna Mae Hays, 97, U.S. Military's First Female General, Dies». The New York Times. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  65. 65,0 65,1 65,2 Morden, 1990, էջ 255
  66. «1st Woman General Hailed On Retirement From Army». The New York Times. 1 августа 1971. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  67. Albin Krebs (20 мая 1971). «Notes on People». The New York Times. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  68. Vuic, 2010, էջ 215, 234
  69. Morden, 1990, էջ 392
  70. «Order Read at WAC Disestablishment Ceremony». George C. Marshall Foundation. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  71. «BG Mary Clarke Address at WAC Disestablishment Ceremony». George C. Marshall Foundation. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  72. «Group Photo at WAC Disestablishment Ceremony». George C. Marshall Foundation. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  73. «Deaths Achilio Francesco «Francis» Politi». The New York Times. 15 мая 2006. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  74. «In Memoriam: A. Francis Politi, 95, global magnate, faithful friend to Norwich». Норвичский университет. 31 мая 2006. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 3-ին. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  75. «Acting Secretary of the Army The Honorable Joseph W. Westphal, PH.D makes a speech during the Opening and Dedication Ceremony for the Army Womens Museum at Fort Lee, Virginia». Министерство обороны США. 11 мая 2001. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 21-ին. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  76. «VIPs pictured during the Opening and Dedication Ceremony for the Army Womens Museum at Fort Lee, Virginia». Министерство обороны США. 11 мая 2001. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 21-ին. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  77. Matt Schudel (3 сентября 2007). «Elizabeth P. Hoisington, 88; pioneering brigadier general led the Women's Army Corps». The Los Angeles Times. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  78. Gindlesperger, 2017, էջ 211
  79. «Elizabeth P. Hoisington». Арлингтонское национальное кладбище. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ փետրվարի 3-ին. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  80. «Elizabeth Paschel Hoisington». MilitaryTimes. Վերցված է 22 января 2018-ին.
  81. «Hoisington, Elizabeth Paschel, BG». Togetherweserved.com. Վերցված է 22 января 2018-ին.

Գրականություն խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էլիզաբեթ Հոյզինգտոն» հոդվածին։
Նախորդող՝
Սյու Լինչ
Կանանց բանակային կորպուսի դպրոցի 11-րդ պարետ
1964 թվականի նոյեմբերի 1 - 1966 թվականի հուլիսի 14
Հաջորդող՝
Էլիզաբեթ Բրանչ
Նախորդող՝
Էմիլի Գորման
Կանանց բանակային կորպուսի 7-րդ տնօրեն
1965 թվականի օգոստոսի 1 - 1971 թվականի օգոստոսի 1
Հաջորդող՝
Միլդրեդ Բեյլի