Վերմոնտի Հանրապետություն


Վերմոնտի հանրապետություն (անգլ.՝ Vermont Republic), ժամանակակից պատմագրության մեջ Վերմոնտի պատմության մի փուլ, որն ընդգրկում է 1777 թվականին Բրիտանիայիից անկախանալու հայտարարությունից մինչև 1791 թվականին ԱՄՆ֊ին՝ որպես 14֊րդ նահանգ միանալու ժամանակաշրջանը։ Առաջացել է Նյու Յորք և Նյու Հեմփշիր, նաև Քվեբեկ նահանգների միջև գտնվող վիճելի տարածքներից։

Վերմոնտի Հանրապետություն
 
Քարտեզ

Ընդհանուր տեղեկանք
Մայրաքաղաք Վինձոր, հետագայում Կաստելտոն
Իշխանություն
Պետական կարգ Հանրապետություն

Վերմոնտի սահմանադրությունը, որն ընդունվել է 1777 թվականին, Հյուսիսային Ամերիկայի բնակավայրերի առաջին գրավոր սահմանադրություններից է։ Այդ սահմանադրությունն աշխարհում առաջիններից էր, որը տղամարդկանց՝ համընդհանուր ընտրության իրավունք տվեց, արգելեց ստրկությունը և երաշխավորեց հանրակրթական դպրոցների պետական ֆինանսավորումը։ Այն գործել է 1777-1791 թվականներին[1]։

Վերմոնտի Հանրապետության մետաղադրամներ, այսպես կոչված՝ անգլ.՝ Vermont coppers.

Չնայած որ Վերմոնտը սեփական արժույթ ուներ, գործող փոստային համակարգ և պետականության նշաններ, սակայն պատմական փաստաթղթերում Վերմոնտի Հանրապետություն սահմանում չի հանդիպում, այլ միայն Վերմոնտ նահանգ։ Ի տարբերություն Տեխասի Հանրապետության և Կալիֆոռնիայի Հանրապետության, որոնց ղեկավարները նախագահներ էին, Վերմոնտում վարչակազմի ղեկավարին նահանգապետ էին անվանում (1778-1789, 1790-1791, Թոմաս Չիտենդեն, 1789-1790 ֊ Մոզես Ռոբինսոն), իսկ 1971 թվականին՝ նաև գեներալ-կապիտան էին անվանում։ 2003թվականից նահանգում գոյություն ունի Վերմոնտի Երկրորդ Հանրապետություն շարժումը, որը ցանկանում է խաղաղ կերպով վերադարձնել Վերմոնտի Հանրապետության անկախությունը։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. «The Old Constitution House State Historic Site» (անգլերեն). Vermont State Historic Sites. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 11-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 17-ին.